بازده واقعی چگونه محاسبه می شود؟

مثال: در صورتي كه در مثال قبل مربوط به سوختن پروپان، 130g گاز �توليد شده باشد، بازده واكنش را به دست آوريد.

نرخ بازده داخلی: محاسبه و مثالها برای چه چیزی است

نرخ بازده داخلی (IRR) شاخصی است که در بودجه بندی سرمایه برای تخمین بازده سرمایه گذاری های احتمالی استفاده می شود. این نرخ کسر است که باعث می شود ارزش فعلی خالص (NPV) کل جریان های نقدی یک پروژه خاص برابر با صفر باشد.

اصطلاح "داخلی" به این واقعیت گفته می شود که محاسبه این نرخ عوامل خارجی مانند تورم ، هزینه سرمایه یا خطرات مختلف مالی را شامل نمی شود.

برای یک سرمایه گذاری با درآمد ثابت که پول فقط یک بار در آن واریز می شود ، سود این سپرده با نرخ سود مشخص در هر بازه زمانی به سرمایه گذار پرداخت می شود. اگر سپرده اصلی کم یا زیاد نشود ، IRR برابر با نرخ بهره مشخص شده خواهد داشت.

ارزیابی IRR

دریافت بازدهی مشخص سرمایه گذاری در یک مرحله بیش از دریافت بازده مشابه در زمان بعدی ارزش دارد. بنابراین ، اگر عوامل دیگر برابر باشند ، دومی IRR کمتری نسبت به حالت اول تولید می کند.

سرمایه گذاری که دارای بازده کل مشابه سرمایه قبلی است ، اما برای یک یا چند بازه زمانی بازده عقب است ، IRR کمتری خواهد داشت.

اگرچه نرخ واقعی بازدهی که یک پروژه معین تولید می کند ، اغلب با نرخ بازده داخلی تخمینی آن متفاوت است ، اما پروژه ای با مقدار IRR قابل ملاحظه ای بالاتر ، شانس رشد قوی بیشتری نسبت به سایر گزینه ها دارد. در دسترس.

نرخ بازده داخلی برای چیست؟

شما می توانید نرخ بازده داخلی را همان نرخ رشد مورد انتظار برای یک پروژه بدانید.

بازگشت سرمایه

شرکت ها از IRR در بودجه بندی سرمایه برای مقایسه سودآوری پروژه های سرمایه ای از نظر نرخ بازده استفاده می کنند.

به عنوان مثال ، یک شرکت سرمایه گذاری در یک کارخانه جدید را با یک کارخانه موجود براساس IRR هر پروژه مقایسه می کند. برای به حداکثر رساندن بازده ، هرچه IRR یک پروژه بیشتر باشد ، انجام پروژه مطلوب تر است.

برای به حداکثر رساندن بازده ، پروژه با بالاترین IRR بهترین در نظر گرفته می شود و ابتدا انجام می شود.

ارزش فعلی خالص را به حداکثر برسانید

IRR شاخص سودآوری ، کارایی یا عملکرد یک سرمایه گذاری است. این با ارزش فعلی خالص در تضاد است. این شاخص ارزش خالص یا مقدار اضافه شده هنگام سرمایه گذاری است.

با استفاده از روش IRR برای به حداکثر رساندن ارزش شرکت ، هرگونه سرمایه گذاری پذیرفته می شود اگر سودآوری آن ، که با نرخ بازده داخلی اندازه گیری می شود ، از حداقل نرخ بازده قابل قبول بیشتر باشد.

حداقل نرخ مناسب برای به حداکثر رساندن ارزش افزوده برای شرکت ، هزینه سرمایه است. یعنی نرخ بازده داخلی یک پروژه جدید باید بیشتر از هزینه سرمایه بازده واقعی چگونه محاسبه می شود؟ شرکت باشد.

دلیل این امر این است که فقط یک سرمایه گذاری با نرخ بازده داخلی که بیش از هزینه سهام باشد ، ارزش فعلی خالص مثبت دارد.

با این حال ، ممکن است انتخاب سرمایه گذاری ها محدودیت های بودجه ای داشته باشد. همچنین ممکن است پروژه های رقابتی منحصر به فرد وجود داشته باشد ، یا توانایی مدیریت پروژه های بیشتر عملا محدود باشد.

در مثال مقایسه شرکت با سرمایه گذاری در یک کارخانه جدید با گسترش کارخانه موجود ، دلایلی وجود دارد که شرکت در هر دو پروژه مشارکت نمی کند.

اجاره ثابت

IRR همچنین برای محاسبه بازده تا سررسید و بازده در استهلاک استفاده می شود.

منفعل

نرخ بازده داخلی و ارزش خالص فعلی می تواند هم در مورد بدهی ها و هم در سرمایه گذاری ها اعمال شود. برای یک بدهی ، نرخ بازده داخلی پایین تر نسبت به یک نرخ بالاتر ترجیح داده می شود.

مدیریت سرمایه

شرکت ها از نرخ بازده داخلی برای ارزیابی مسائل سهام و برنامه های خرید سهام استفاده می کنند.

سود بازپرداخت سهام در صورتی اتفاق می افتد که بازده حقوق صاحبان سهام نسبت به پروژه های سرمایه گذاری سهام عدالت یا پروژه های تملک با قیمت های فعلی بازار ، نرخ بازده داخلی بالاتری داشته باشد.

تأمین مالی پروژه های جدید با بدست آوردن بدهی جدید همچنین ممکن است شامل اندازه گیری هزینه بدهی جدید از نظر بازده تا سررسید (نرخ بازده داخلی) باشد.

سرمایه خصوصی

IRR از نظر شرکای محدود نیز برای سهام خصوصی استفاده می شود. این به عنوان شاخص عملکرد شریک عمومی به عنوان مدیر سرمایه گذاری استفاده می شود.

به این دلیل که شریک عمومی کسی است که جریان های نقدی را کنترل می کند ، از جمله کاهش سرمایه متعهد شرکای محدود.

چگونه محاسبه می شود؟

با توجه به مجموعه ای از جفت ها (زمان ، جریان نقدی) درگیر در یک پروژه ، نرخ بازده داخلی از ارزش فعلی خالص به عنوان تابعی از نرخ بازده حاصل می شود. نرخ بازده داخلی نرخ بازدهی خواهد بود که این عملکرد برای آن صفر است.

با توجه به جفت ها (دوره ، جریان نقدی) (n ، Cn) که n یک عدد صحیح غیر منفی است ، N تعداد کل دوره ها است و NPV ارزش فعلی خالص است. IRR با توجه به فرمول زیر توسط r داده می شود:

ملاحظات فرمول

مقدار C0 که کمتر از یا برابر آن 0 است ، مربوط به سرمایه گذاری اولیه در ابتدای پروژه است.

دوره n به طور کلی در سال ها داده می شود. با این حال ، محاسبه با محاسبه r با استفاده از دوره ای که بیشترین مسئله در آن تعریف شده است ، ساده تر می شود. به عنوان مثال ، اگر بیشتر جریان های نقدی در فواصل ماهانه اتفاق بیفتد ، ماه استفاده می شود.

از هر زمان ثابت می توان به جای زمان حال استفاده کرد (به عنوان مثال ، پایان یک دوره سالیانه). مقدار بدست آمده صفر است در صورتی که NPV صفر باشد.

در مواردی که جریان های نقدی متغیرهای تصادفی هستند ، مانند حالت یک سنوات ، مقادیر پیش بینی شده در فرمول قبلی قرار می گیرند.

راه های محاسبه IRR

اغلب اوقات ، مقدار r که معادلات فوق را برآورده می کند ، نمی تواند به صورت تحلیلی پیدا شود. در این حالت باید از روش های عددی یا گرافیکی استفاده شود.

IRR در عمل با آزمون و خطا محاسبه می شود. این بدان دلیل است که هیچ راهی تحلیلی برای محاسبه زمانی که ارزش فعلی خالص برابر با صفر است وجود ندارد. محاسبه نرخ بازده داخلی می تواند به سه روش انجام شود:

- استفاده از عملکرد IRR در اکسل یا سایر برنامه های صفحه گسترده

- از ماشین حساب مالی استفاده کنید

- با استفاده از یک فرایند تکرار شونده ، جایی که تحلیلگر نرخ تخفیف های مختلف را امتحان می کند تا زمانی که NPV برابر با صفر شود.

تفسیر

قانون نرخ بازده داخلی یک راهنما برای ارزیابی اینکه آیا پروژه یا سرمایه گذاری را ادامه می دهید.

قانون IRR می گوید اگر نرخ بازده داخلی پروژه یا سرمایه گذاری بیشتر از حداقل نرخ بازده مورد نیاز باشد ، معمولاً هزینه سرمایه ، در این صورت باید پروژه یا سرمایه گذاری ادامه یابد.

برعکس ، اگر نرخ بهره IR روی یک پروژه یا سرمایه گذاری کمتر از هزینه سرمایه باشد ، رد آن ممکن است بهترین اقدام باشد.

چگونه می توان آن را تفسیر کرد

از نظر تئوری ، هر پروژه ای با نرخ بازده داخلی بیشتر از هزینه سرمایه آن سودمند است. بنابراین ، به نفع شرکت است که چنین پروژه هایی را تبلیغ کند.

هنگام برنامه ریزی برای پروژه های سرمایه گذاری ، شرکت ها نرخ فرصت داخلی (TIO) را تعیین می کنند تا حداقل درصد قابل قبول بازدهی را که سرمایه گذاری مورد نظر باید بدست آورد تا در نظر گرفته شود ، تعیین کند.

هر پروژه ای که IRR بیش از TIO داشته باشد احتمالاً سودآور محسوب می شود. با این حال ، شرکتها لزوماً فقط براساس این پروژه جستجو نمی کنند.

بلکه ممکن است آنها پروژه هایی را با بیشترین تفاوت بین IRR و TIO دنبال کنند. مطمئناً این مواردی هستند که بالاترین سودآوری را دارند.

همچنین IRR را می توان با نرخ سود غالب در بازار سهام مقایسه کرد.

درصورتی که شرکتی نتواند پروژه هایی با IRR بیشتر از بازدهی که می تواند در بازارهای مالی بدست آورد پیدا کند ، ممکن است ترجیح دهد که صرفاً سود بازده واقعی چگونه محاسبه می شود؟ باز مانده خود را در این بازارها سرمایه گذاری کند.

اگرچه برای بسیاری از IRR شاخص جذابی است ، اما باید همیشه همراه با ارزش فعلی خالص مورد استفاده قرار گیرد تا تصویر بهتری از مقدار ارائه شده توسط یک پروژه احتمالی که یک شرکت می تواند شروع کند ، داشته باشد.

مثال ها

مثال 1

اجازه دهید یک سرمایه گذاری با توالی زیر جریان های نقدی تعریف شود. سپس IRR r توسط:

در این حالت ، جواب 5.96٪ است ، زیرا برای اینکه معادله برآورده شود ، r محاسبه می شود: r = 0.0596.

مثال 2

فرض کنید می خواهید یک پیتزا فروشی باز کنید. تمام هزینه ها و سودها برای دو سال آینده محاسبه می شود و سپس NPV برای تجارت با نرخ های مختلف داخلی محاسبه می شود. با 6٪ ، ارزش خالص فعلی شما 2000 دلار است.

با این حال ، ارزش فعلی خالص باید صفر باشد ، بنابراین نرخ فرصت داخلی بالاتر آزمایش می شود ، بهره 8٪ را در نظر بگیرید.

محاسبه NPV با 8٪ ضرر خالص - 1600 دلار است. الان منفی است. بنابراین نرخ فرصت داخلی بین این دو آزمایش می شود ، مثلاً با 7 درصد علاقه. 7٪ ارزش فعلی خالص 15 دلار را ارائه می دهد.

این به اندازه کافی نزدیک به صفر است که نرخ بازده داخلی را می توان تنها کمی بالاتر از 7 درصد تخمین زد.

نحوه محاسبه نرخ تنزیل در طرح های توجیهی چگونه است ؟

تنزیل را می توان یک روش برای تخمین زدن جریان وجه نقد دانست. این وجوه نقد را می توان در یک زمان مشخص در آینده برداشت کرد. اساس این روش بر روی یک جمله بنا شده است و آن جمله این است که، هر یک ریال امروز خیلی بیشتر از یک ریال فردا ارزش خواهد داشت. عواملی باعث می شود که درست بودن این جمله را بتوان ثابت کرد. هزینه نگهداری پول، استهلاک دارایی، وجود تورم و… عواملی می باشند که درست بودن این جمله را ثابت می‌کنند. با استفاده از تنزیل می توانیم سبب به روز کردن ارزش پولی که در آینده قرار است به دست آوریم شویم.

نرخ تنزیل در طرح توجیهی

در طرح توجیهی یک اختلاف زمانی بین هزینه ها و درآمدها وجود دارد. این اختلاف زمانی به علت وجود هزینه هایی می باشد که، طی چند سال ایجاد می شود. همچنین درآمدهایی که آن هم طی چند سال به دست آمده است می باشد. همین اختلاف زمانی سبب به وجود آمدن اختلاف در ارزش واقعی هر واحد پول شده است.

اگر‌ یک سال مشخص را به عنوان سال مبنا در نظر بگیریم، نرخ تنزیل در طرح توجیهی را می توان همان نرخی دانست که، به وسیله آن می توان ارزش واقعی هزینه های انجام شده در طی سالیان مختلف و درآمد های به دست آمده در طی سالیان مختلف را به دست آورد. این ارزش واقعی در واقع در همان سال مبنا تعیین می شود.

نرخ تنزیل در طرح توجیهی با توجه به نرم افزار ها

با توجه به صحبت هایی که گفته شد می توانیم نرخ تنزیل در طرح توجیهی را به عنوان نرخی اعلام کنیم.همچنین شرکت ها و افراد مایل هستند هزینه ها و منافع فعلی را با هزینه های در آینده معاوضه کنند. این تعاریف ریشه در ماهیت خود تنزیل دارد. همچنین باعث می شود هزینه این فرصت را پیدا کند که به صورت سرمایه گذاری و کسب سود باز گردد. نرخ تنزیل (Discounting Rate) یا همان هزینه سرمایه (Cost of Capital) در طرح توجیهی می باشد. نرخ تنزیل در هر پروژه ای بر اساس سطح ریسک آن پروژه تعیین می شود.
هرچقدر سطح ریسک یک پروژه بیشتر باشد نرخ تنزیل نیز به همان نسبت افزایش می یابد. این نرخ در واقع همان سطح بازدهی می باشد که مورد انتظار در یک پروژه است. این افزایش نیز از قانون خاصی پیروی می کند. می توان گفت نرخ تنزیل با سطح ریسک ارتباط مستقیمی دارد و به یک نسبت کاهش و یا افزایش می یابند.

طرح توجیهی

با درک یک مفهوم می توان پایه و اساس تجزیه و تحلیل‌های مربوط به مسائل مالی را بهتر عنوان کرد. مفهوم این جمله می باشد که هر رقمی که در رابطه با جریانات نقدی در سال های آینده پیش بینی نشده است برابر می باشد با، یک سرمایه گذاری با نرخ سود سالانه در زمان کنونی. در تجزیه و تحلیل‌های که در رابطه با موارد مالی می باشد برای اینکه عامل زمان در محاسبات حذف شود، ارزش جریانات نقدی که ممکن است در آینده به دست آید را با استفاده از ضریب تنزیل (i+1) می تواند به ارزش روز تبدیل کند.
معمولاً این نرخ تنزیل که در یک طرح توجیهی برای محاسبه ارزش هزینه ها و درآمد هایی در سال های آینده پیش بینی نشده است. معادل می باشد با بالاترین نرخ سودی که بدون ریسک است. همچنین به این مقدار چند درصد برای پوشش دادن ریسک سرمایه گذاری اضافه می‌گردد.
از نرخ تنزیلی که در طرح توجیهی به عنوان استاندارد شاخص مالی می توان نام برد تابعی از موارد مختلف مانند زمان و مکان و صنعت می باشد. همچنین در شرایط مختلف با در نظر گرفتن مواردی که بر روی آن تاثیرگذار می باشد. از فرمولی که در زیر آورده شده است استفاده می شود.

فرمول نرخ بهره

بررسی نرخ تنزیل در ایران

در بالا به محاسبه نرخ تنزیل در طرح توجیهی پرداختیم. حال در ادامه در رابطه با این نرخ در ایران می پردازیم و آن را بررسی می نماییم.
نرخ تنزیل در طرح‌ توجیهی در ایران بر اساس فرمولی که در بالا آورده شد محاسبه می‌گردد.
(Rf) در این فرمول برابر نرخ سود اوراق مشارکت ارزی و همچنین تسهیلات صندوق توسعه ملی در قسمت انرژی می باشد که، این مقدار برابر با ۸ درصد است.
(RPm) با توجه به فرمول بالا نرخ بازدهی اوراق بهادار می باشد که این نرخ در بازار بورس تهران است. طبق ا
آماری که در ۵ سال گذشته گرفته شده است این نرخ برابر با ۲۴ درصد بوده است. برای اینکه نرخ تنزیل را به دست آوریم بعد از کسر کردن تورم داخلی کشور در محاسبات دلاری به اضافه نرخ تورم آمریکا و کسر از نرخ بهره بدون ریسک‌می‌کنیم.
RPi به علت وجود نداشتن اطلاعات دقیق و شفاف در رابطه با میزان بازدهی سرمایه گذاری در قسمت های بالا دستی نفت و گاز ایران. می توان‌گفت حساسیت سنجی این متغیر با در نظر گرفتن یک دامنه تغییرات مثبت و منفی ۳ انجام‌می‌پذیرد. این میزان بـا تقریبـی معـادل ۳ درصـد بالاتر و پایین‌تر از میزان بازدهی بازار مورد بررسی قرار می‌گیرد.
RP بـا در نظـر گـرفتن رقم های رتبـه بنـدی در ریسـک اعتبـاری سایرکشـورها و مقایسـه کردن کشـورهایی که اقتصادی مشابه ایران دارند، رقم (CRP) برای ایران را معادل ۷ درصد برآورد کرده اند.

نرخ تنزیل در ایران

بررسی نرخ تنزیل در طرح توجیهی

با توجه به صحبت هایی که در بالا شد. همچنین فرمول هایی که عنوان شد می توان گفت بــا در نظــر گــرفتن اوضاع و شرایط فعلی از لحاظ نرخ بهره ارزی، نرخ بازدهی بازار، ریسک اعتباری ایران، نرخ تورم داخلی و … نرخ تنزیل با یک بازه ۱۰ تا ۱۶ درصدی برآورد می‌گردد. در صورت تغییر در شرایط کنونی چه از لحاظ اقتصادی، سیاسی و… که سبب تغییر هر قسمت از اجزایی که در فرمول محاسبه نرخ تنزیل بوده است شود. این نرخ تغییر خواهد کرد.
با توجه به مطالب بالا و صحبت هایی که در رابطه با نرخ تنزیل در طرح امکان سنجی زده شد، امید است که نحوه محاسبه و رابطه این نرخ با عوامل دیگر را متوجه شده باشید.
این نرخ تنزیل در طرح توجیهی یک عامل مهم می باشد که تلاش می شود آن را به صورت درست و دقیق و شفاف به دست آورد و بررسی های لازم را بر روی آن انجام داد.

آموزش محاسبه ضریب بتا به همراه نمونه

ضریب بتا معیاری است که در تحلیل بنیادی برای محاسبه میزان نوسانات (ریسک و بازدهی) یک سهم یا یک پرتفوی بورسی نسبت به حرکت کلی بازار استفاده می‌شود. حرکت کلی بازار در بورس ایران با شاخص کل نشان داده می‌شود به همین دلیل ضریب بتای شاخص کل عدد یک است و ضریب بتایس بقیه سهم‌ها با توجه به میزان انحرافی که از شاخص کل دارند، محاسبه می‌شود. در این مقاله قصد داریم به آموزش نحوه محاسبه ضریب بتا در بورس ایران بپردازیم و با محاسبه بتا به صورت عملی شما را با این ضریب و نحوه استفاده از آن آشنا کنیم.

پیشنهاد مطالعه: سود مرکب در بورس

نحوه محاسبه ضریب بتا در بورس ایران

برای محاسبه ضریب بتا باید ابتدا فرمول آن را بدانید. فرمول ضریب بتا در بورس از تقسیم کردن کواریانس بازده سهم و بازده بازار به واریانس بازده بازار (شاخص کل) به دست می‌آید.

شاید این فرمول در نگاه اول، پیچیده به نظر بیاید اما بعد از توضیحاتِ ما، این فرمول و نحوه محاسبه ضریب بتا در بورس برای شما ساده می‌شود. ابتدا کواریانس و واریانس را به زبان ساده توضیح می‌دهیم.

کواریانس، نحوه حرکت دو سهم را نسبت به یکدیگر نشان می‌دهد. کواریانس مثبت نشان دهنده این است که با بالا یا پایین شدن قیمت‌ها، سهم‌ها با یکدیگر و در یک جهت حرکت می‌کنند. کواریانس منفی نشان دهنده این است که سهم‌ها در جهت مخالف یکدیگر حرکت می‌کنند یعنی با افزایش قیمت یکی، قیمت دیگری کاهش پیدا می‌کند. به زبان ساده کواریانس در فرمول ضریب بتا، همبستگی سهم و شاخص کل را نشان می‌دهد.

واریانس، میزان حرکت یک سهم را نسبت به میانگین کل سهم‌های موجود در یک بازار نشان می‌دهد. با این حساب حالا مفهوم این فرمول را بهتر متوجه می‌شوید. در قسمت بعدی ضریب بتا را برای یکی از سهم‌های بورسی محاسبه می‌کنیم تا بهتر با نحوه استفاده از این فرمول آشنا شوید.

پیشنهاد مطالعه: دوره جامع آموزش بورس تهران

یک نمونه از بازده واقعی چگونه محاسبه می شود؟ محاسبه ضریب بتای سهام در بورس ایران

در این قسمت قصد داریم، آموزش محاسبه ضریب بتا در نماد «شبندر» را در یک بازه ۳ ماهه بررسی کنیم (شما می‌توانید از بازه‌های سالیانه استفاده کنید).

برای محاسبه ضریب بتا، ابتدا اطلاعات مربوط به قیمت نماد شبندر و شاخص کل را از سایت TSETMC یا سایت tse.ir دانلود کنید. دقت کنید که تاریخ استفاده از داده‌های قیمت در سهام و شاخص کل باید یکی باشند. ما در این نمونه از اطلاعات مربوط به تاریخ ۱۵ فروردین ماه سال۱۴۰۱ تا ۱۵ تیر ماه همین سال استفاده کرده‌ایم.

پیشنهاد مطالعه: سبد پیشنهادی سهام بورس تهران

با کلیک کردن روی گزینه ای که در شکل بالا مشخص شده است می‌توانید فایل اکسل مربوط به قیمت را دانلود کنید.

بعد از دانلود فایل اکسل اطلاعات مربوط به قیمت، فقط اطلاعات مربوط به قیمت پایانی در شبندر و مقدار عددی شاخص به همراه تاریخ آن‌ها را نگه دارید. در شکل زیر می‌توانید فایل اکسل نمونه برای محاسبه ضریب بتا را ببینید.

در مرحله بعد برای محاسبه ضریب بتای نماد شبندر باید بازده قیمت این سهم را برای هر روز محاسبه کنید. با استفاده از فرمول زیر می‌توانید بازده سهام در اکسل را برای هر روز به صورت جداگانه به دست بیاورید.

در شکل زیر می‌توانید نحوه نوشتن فرمول بازده سهام در اکسل را ببینید.

حالا به همین روش میزان بازده شاخص کل را حساب می‌کنیم.

حالا با به دست آمدن بازده سهام و بازده بازار به راحتی می‌توانید فرمول محاسبه ضریب بتا را در اکسل وارد کنید.

در این مثال، عدد ۱.۷۷ به عنوان ضریب بتا سهام شبندر به دست آمد. این به این معنی است که میزان نوسان شبندر ۷۷ درصد بیشتر از شاخص کل و هم جهت با آن است. البته زمان ۳ ماه برای محاسبه ضریب بتا کافی نیست و شما می‌توانید از دیتاهای مربوط به یک تا سه سال استفاده کنید.

نکته : به هنگام محاسبه ضریب بتا باید از داده های تعدیل شده قیمت استفاده کنید. یعنی تغییرات قیمت پس از افزایش سرمایه و سود نقدی را نیز در نظر بگیرید.

یک نمونه از محاسبه ضریب بتای سبد سهام یا پرتفوی

برای محاسبه ضریب بتا سبد سهام باید از میانگین ضرایب بتای آن‌ها استفاده کنید. البته باید این میانگین را با توجه به درصد سهام از کل پرتفوی خود حساب کنید. فرمول محاسبه ضریب بتا پرتفوی بورسی در شکل زیر مشخص شده است.

فرض کنید دو سهم الف و ب را در پرتفوی خود دارید و ارزش سهم الف در پرتفوی شما ۱۲۰ میلیون و ارزش سهم ب در پرتفوی شما ۲۸۰ میلیون است.

در این صورت برای به دست آوردن درصد سهام الف از پرتفوی باید از محاسبات زیر استفاده کنید:

درصد سهام ب از پرتفوی نیز برابر است با:

حالا می‌توانید با داشتن ضریب بتا سهم الف و ب و میزان درصد آن‌ها، ضریب بتا پرتفوی بورسی خود بازده واقعی چگونه محاسبه می شود؟ را به دست بیاورید.

کاربرد ضریب بتا در بورس چیست؟

ضریب بتا، معیاری است که سرمایه گذاران می‌توانند با استفاده از آن مقدار ریسک و بازدهی سهم خود را نسبت به حرکت کلی بازار بسنجند. به عبارت دیگر با محاسبه ضریب بتا، سهامداران می‌توانند بفهمند در ازای قبول کردن چه مقدار ریسک، به بازدهی متناسب با آن می‌رسند. در واقع اگر این گفته که ریسک در بورس، احتمالِ کم شدن ارزش سهام است را بپذیرید، ضریب بتا معیار مناسبی برای اندازه گیری ریسک به حساب می‌آید. برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر درباره ضریب بتا می‌توانید به این مقاله رجوع کنید.

• سهامی که بیشتر از شاخص کل نوسان داشته باشد، ضریب بتای بزرگتر از یک دارد.
• سهامی که کمتر از شاخص کل نوسان داشته باشد، ضریب بتای کمتر از یک دارد.
• سهامی که ضریب بتای بیشتر از یک دارد، ریسک بیشتری دارد اما پتانسیل بازدهی آن هم بیشتر است.
• سهامی که ضریب بتای کمتر از یک دارد، ریسک کمتری دارد اما پتانسیل بازدهی آن هم کمتر است.

پیشنهاد ویژه: آموزش رایگان بورس تهران

علت محاسبه ضریب بتا در بورس چیست؟

ضریب بتا، میزان ریسک سیستماتیک را نشان می‌دهد. ریسک سیستماتیک به نوعی از ریسک گفته می‌شود که در نتیجه شرایط سیاسی و اقتصادی در جامعه رخ می‌دهد و غیرقابل اجتناب است. در نقطه مقابل این ریسک، ریسک غیرسیستماتیک وجود دارد که عمدتا به نحوه عملکرد شرکت‌های بورسی و نحوه مدیریت و سودسازی آن‌ها برمی‌گردد. ریسک غیرسیستماتیک با تنوع بخشیدن به پرتفوی بورسی، قابل اجتناب است اما به دلیل این که نمی‌توان از ریسک سیستماتیک جلوگیری کرد، باید به نحوی آن را محاسبه کرد، تا پیش از خرید سهام از میزان ریسکی که قرار است قبول کنیم، اطلاع داشته باشیم.

محاسبه ضریب بتا با داشتن داده‌های مربوط به قیمت و شاخص کل در بورس به راحتی قابل انجام است. شما می‌توانید از فرمول‌های اکسل ضریب بتا در بورس استفاده کرده و ضریب بتا سهام مورد نظر خود را به دست بیاورید. اگر هم می‌خواهید ضریب بتا پرتفوی خود را به دست بیاورید، می‌توانید با استفاده از فرمولی که به آن اشاره کردیم ابتدا درصد هر سهام را در پرتفوی خود حساب کرده و سپس از ضرایب بتای آن‌ها میانگین بگیرید.

سوالات متداول

۱- نحوه محاسبه ضریب بتا چگونه است؟

فرمول محاسبه بتا از تقسیم کواریانس بازده سهام و بازار بر واریانس بازار به دست می‌آید. این فرمول به زبان ساده در مقاله به همراه مثال توضیح داده شده است.

۲- آیا می توان از ضریب بتا برای پرتفوی بورسی استفاده کرد؟

بله. با استفاده از فرمولی که در متن مقاله به آن اشاره کرده‌ایم امکان محاسبه ضریب بتا پرتفوی بورسی وجود دارد.

۳- اطلاعات مربوط به قیمت برای محاسبه ضریب بتا را از کجا می توان تهیه کرد؟

شما می‌توانید اطلاعات مربوط به قیمت را از سایت‌های tseymc.com ، tse.ir و یا سایت بازده واقعی چگونه محاسبه می شود؟ fipiran.com به دست بیاورید.

توجیه اقتصادی طرح، بررسی 4 شاخص مهم اقتصادی و مالی طرح توجیهی

انتخاب و اولویت بندی پروژه ها با شاخص های مالی و اقتصادی انجام می شوند. تجزیه و تحلیل هزینه و سود شامل شناسایی هزینه های مختلف یک پروژه و مقایسه آن با منافع آن است. تکنیک های اصلی تجزیه و تحلیل هزینه- سود عبارتند از
1. ارزش خالص فعلی (Net Present Value)

3.تحلیل هزینه/ فایده B / C (شاخص سودآوری)

این چهار شاخص اقتصادی را می توان با تکنیک های ارزش خالص فعلی و جریانی از درآمدها و هزینه ها استفاده کرد.

روش تجزيه و تحليل داده ها و اطلاعات
ارزیابی مالی و اقتصادی طرح ها بر مبنای هزینه ها، بازده واقعی چگونه محاسبه می شود؟ درآمدها و زمان (عمر پروژه) صورت می گیرد. اولین مرحله ارزیابی مالی و اقتصادی طرح ها تشکیل جدول جریان نقدی (Cash Flow) پروژه است.
جريان وجوه نقدی طرح (Cash Flow of A Project)
منظور از جريان وجوه نقدي يك طرح، در حقيقت كليه عايدي ها (منافع) و هزينه هايي است كه در طول عمر طرح در سال-هاي مختلف برآورد مي شود. جريان اوليه (Initial Flow) جريان عملياتي (Operation flow) و جريان نهائي (Terminal flow). منظور از جريان اوليه در حقيقت جريان پولي است كه قبل از شروع بهره برداري طرح (دوره ساخت) صورت مي‌گيرد. با توجه به اينكه اين نوع جريان معمولاً نوعي هزينه مي باشد لذا در ارزيابي طرح هاي اقتصادي علامت ارقام مربوط به جريان اوليه را منفي در نظر مي گيرند. منظور از جريان عملياتي در واقع كليه وجوهي است كه در ارتباط با طرح در طول سال هاي بهره برداري قابل پيش بيني است.

برآورد هزينه‌ها و درآمدهاي طرح به قيمت جاري (Current Price):
محاسبات هزينه‌ها و درآمدها در تحليل اقتصادي طرح‌ها، گام اول را تشکيل مي‌دهد که اين محاسبات، ارقام هزينه‌اي و درآمدي به قيمت جاري را در بر مي‌گيرند. لذا با توجه به زمان وقوع، هزينه فرصت سرمايه، تورم و ساير ملاحظات، اين ارقام بايد با توجه به جدول زمان‌بندي طرح واقعي شوند. در ادامه نيز مي‌توان با استناد به يافته‌هاي تحليل اقتصادي، صورت ‌حساب سود و زيان سالانه طرح را تهيه کرد و سرمايه مورد نياز آنرا مشخص ساخت.
همان‌گونه که گفته شد، ‌گام اول در تحليل اقتصادي طرح، برآورد هزينه و درآمد طرح به قيمت جاري است. در اينجا مقصود از قيمت جاري آن است که فرض شود که تمامي مراحل طرح در يک مقطع زماني حاضر آغاز شده و به پايان رسيده است. بر اين اساس درآمدها و هزينه‌ها به قيمت‌هاي سال جاری برآورد و اين ارقام در قسمت ارزيابي درآمدها و هزينه‌هاي واقعي طرح، با اتکا به جدول زمان‌بندي طرح و نرخ تنزیل، واقعي مي‌شود.
ارزش حال هزينه‌ها و درآمدهاي طرح (Present value)
از آنجايي كه تمامي هزينه‌ها و درآمدهاي طرح در يك زمان واحد تحقق نمي‌يابند، علي القاعده نمي‌توان محاسبات هزينه و درآمد صورت گرفته به قيمت سال جاری را معيار عمل قرار داد؛ چرا كه با توجه به تغييرات سطح عمومي قيمت‌ها در طول اين سال‌ها، مي‌بايد تاثيرات تورم. کاهش ارزش پول را در محاسبات وارد كرد.
بدين منظور براي تبديل هزينه‌ها و درآمدها به قيمت واقعي، در اقتصاد از يك شيوه مرسوم، تحت نام «شيوه ارزش حال» استفاده مي‌گردد. بر اين پايه با توجه به جدول زمان‌بندي طرح، بايد برآورد واقعي‌اي از هزينه‌ها و درآمدها با لحاظ کردن نرخ تورم داشت.
در اين ارتباط، ويژگي روش ارزش حال آن است که درآمد خالص طرح در سال‌هاي آينده (دوره عمر طرح) را به کمک نرخ تنزیل، به ارزش فعلي تبديل مي‌كند. در صورتي که Ci جریان نقدی سال i ام و r نرخ تنزیل باشد، ارزش حال Present Value در زمان حاضر از طريق فرمول ذيل محاسبه مي‌گردد:

براي به دست آوردن، هزينه و درآمد واقعي و سرمايه مورد نياز آن در هر سال، بايد دو اقدام صورت داد. بر اساس اين دو اقدام، جدول زير تهيه شده است كه اين جدول مراحل محاسبات را نشان مي‌دهد. اين اقدامات عبارتند از:
- اولاً: بايد به کمک فرمول ارزش فعلی، نرخ تنزیل را بر هزينه‌ها با توجه به سال وقوع اعمال كرد تا هزينه واقعي يا ارزش فعلی هزينه‌ها حاصل شود.
- ثانياً: درآمدها نيز با توجه به نرخ نزیل و سال وقوع آن بايد کاهش يابد تا درآمدهاي واقعي يا ارزش فعلی درآمدها حاصل گردد.

برای اطلاعات بیشتر بیشتر مطالب زیرا مطالعه بفرمایید:

نرخ تنزيل يا حداقل نرخ بازدهی مورد انتظار (MARR)
از آنجايي كه هزينه هاي يك پروژه در طي سال هاي مختلف انجام مي شود و درآمدهاي آن نيز در طي سال‌هاي مختلف محقق مي شود، اختلاف زماني بين هزينه ها و درآمدها بوجود مي آيد و اين اختلاف، زماني باعث مي شود كه ارزش واقعي هر ريال هزينه انجام شده (يا درآمد بدست آمده) در دو سال مختلف با هم اختلاف داشته باشد. اگر يك سال خاص به عنوان سال مبنا در نظر گرفته شود، نرخ تنزيل يا حداقل نرخ بازدهي مورد انتظار در واقع نرخي است كه با استفاده از آن مي توان ارزش واقعي هزينه هاي انجام شده و يا درآمدهاي بدست آمده در سال هاي مختلف را در آن سال مبنا محاسبه كرد.

محاسبه شاخص های اقتصادی و مالی برای تصميم‌گيري:
پس از محاسبه درآمدها و هزينه‌هاي طرح در اين قسمت با استفاده از تكنيك‌هاي تصميم‌گيري به بررسي توجيه اقتصادي طرح خواهيم پرداخت:
1. روش ارزش خالص فعلی (Net Present Value):
روش ارزش فعلي يكي از مهمترين و در عين حال ساده‌ترين تكنيك‌هاي ارزيابي طرح‌هاي اقتصادي است و اين روش زيربناي كاربرد تكنيك‌هاي ديگر است. محاسبه ارزش فعلي يك فرآيند مالي، تبديل ارزش آيندة كليه دريافت‌ها و پرداخت‌ها به ارزش فعلي در زمان حال يا مبدأ پروژه است.
در صورتي كه با نرخ i درصد، ارزش خالص فعلی محاسبه شده، رقم مثبت (NPV>0) باشد طرح سودآور بوده، زيرا ارزش فعلي هزينه‌ها كمتر از ارزش فعلي درآمد بوده است و در صورتي که ارزش خالص فعلی محاسبه شده رقم منفي (NPV <0) باشد طرح فاقد توجيه اقتصادي است و مشخص كننده اين حقيقت است كه ارزش فعلي هزينه‌ها بيش از ارزش فعلي درآمدها مي‌باشد. اگر NPV=0 باشد پروژه اقتصادي است، زيرا حداقل نرخ جذب كننده براي سرمايه‌گذاري تأمين گشته است.
با توجه به آنچه گفته شد، ارزش خالص فعلی (NPV) از طريق فرمول ذيل محاسبه مي‌گردد :

2. نرخ بازگشت سرمايه (Rate of Return):
يكي از روش‌هايي كه امروزه در تعيين و انتخاب اقتصادي‌ترين پروژه‌ها متداول مي‌باشد روش نرخ بازگشت سرمايه است. در اين روش ضابطة قبول يا رد يك پروژه، بر اساس معياري (نرخي) به نام بازگشت سرمايه است. در حقيقت تعادل درآمدها و هزينه‌ها، تحت اين نرخ امكان‌پذير است (البته نه هميشه با يك نرخ) و آن نرخ (يا نرخ‌ها) نرخ بازگشت سرمايه مي‌باشد. نرخ بازگشت سرمايه از تساوي قرار دادن ارزش فعلي درآمدها و هزينه‌ها حاصل مي‌شود. اين تساوي تنها تحت يك نرخ امكان‌پذير است و آن، نرخ بازگشت سرمايه است.
در صورتي كه نرخ بازگشت سرمايه (ROR) از حداقل نرخ جذب‌كننده (MARR) كوچكتر باشد طرح پذيرفته نمي‌شود و در صورتي نرخ بازگشت سرمايه (ROR) بزرگتر يا مساوي حداقل نرخ جذب‌كننده (MARR) باشد طرح داراي توجيه اقتصادي بوده و پذيرفته مي‌شود.

نرخ بازگشت سرمايه، ROR نرخ تنزيلي است كه در آن نرخ، ارزش فعلي عايدي ها (منافع) يك پروژه برابر با ارزش فعلي هزينه هاي آن است. به عبارت ديگر نرخ بازگشت سرمايه (ROR) نرخي است كه در آن ارزش خالص فعلی طرح (NPV) صفر است. در واقع ROR يك طرح، نرخ سودي است كه يك سرمايه گذار از سرمايه‌گذاري در انجام آن طرح بدست مي آورد. اين نرخ حداكثر نرخ بازدهي است كه طرح مي تواند به منابع مالي سرمايه گذاري شده بپردازد. در اين روش اگر نرخ بازگشت سرمايه بدست آمده بيشتر يا مساوي «حداقل نرخ سود قابل قبول سرمايه گذاري» باشد. طرح انتخاب مي گردد. هنگام مقايسه طرح هاي سرمايه گذاري نيز، طرحي انتخاب مي گردد كه علاوه بر شرط بيشتر بودن نرخ بازدهي‌اش از نرخ بهره بازار يا هر نرخ قابل قبول ديگر، داراي بيشترين نرخ بازگشت سرمايه در ميان طرح‌هاي رقيب نيز باشد.
با توجه به اینکه مجموعه ای از دوتایی (زمان ، پول) در یک پروژه درگیر هستند ، نرخ بازگشت سرمايه تابعی از ارزش فعلی است. نرخ تنزیلی که در آن ارزش خاص فعلی برابر با صفر باشد، نرخ بازده داخلی است.
براي محاسبه اين نرخ از رابطه زير استفاده مي‌گردد:

در آن r نرخ بازگشت سرمایه ، t سال، Ct خالص جریان نقدی در سال t است.

3. تحليل هزينه- فايده
مباني نظري تحليل هزينه- فايده
با وجودي كه “ارزيابي طرح هاي اقتصادي” يا “اقتصاد مهندسي” رابطه بسيار نزديك با اقتصاد خرد متعارف دارد، اما بايد گفت كه خود داراي تاريخچه و مشخصات مستقل مي باشد. ارزيابي اقتصادي طرح ها اول بار توسط ژوليوس دوپويي فرانسوي در سال 1884 مطرح گرديد ولي استفاده عملي از تحليل هزينه– فايده با ارزيابي طرح‌هاي مربوط به توسعه منابع آب آمريكا در سال 1930 شروع شده است (پاكزاد، فريبرز، ارزشيابي طرح‌هاي صنعتي ص 25). علي رغم ارتباط نزديكي كه اين تحليل با علم اقتصاد دارد، اين فن بيشتر توسط مهندسان پايه‌گذاري شده است. براي معرفي مباني نظري تحليل هزينه– فايده در اين قسمت، به برخي مفاهيم مهم در تحليل هزينه– فايده اشاره مي شود.
محاسبه شاخص سودآوری )نسبت فایده به هزینه (B/C))
یکی دیگر از شاخص های اقتصادی ارزیابی طرح ها، نسبت منافع به مخارج یا سود به هزینه (B/C) است. این نسبت برابر با حاصل تقسیم ارزش فعلی منافع طرح بر ارزش فعلی هزینه های آن است. چنانچه این نسبت بزرگتر از یک باشد به معنی اقتصادی بودن طرح بوده و کوچکتر از یک بودن آن نیز به معنی غیر اقتصادی بودن طرح است.
چنانچه این نسبت بزرگتر از 1 باشد ، به معنی آن است که NPV بزرگتر از 0 است.

4. دوره بازگشت سرمایه
یکی از شاخص های مالی جهت ارزیابی طرح های اقتصادی ، شاخص دوره بازگشت سرمایه است. این شاخص نشان می دهد چه مدت طول می کشد تا سرمایه گذاری های انجام شده توسط درآمدها جبران شود. هر چه دوره بازگشت سرمایه کمتر باشد، طرح زودتر به سوددهی می رسد.

در صورت نیاز به سفارش تدوین طرح توجیهی با کارشناسان موسسه سپینود شرق تماس بگیرید :02126358608

تهیه شده در گروه تولید محتوی سپینود شرق
کلیه حقوق این وبسایت متعلق به موسسه سپینود شرق می باشد.

بازده واقعی چگونه محاسبه می شود؟

بازده واكنش

گاهي اوقات مقداري از مواد اوليه با هم واكنش نمي‌دهند يا مقداري از مواد اوليه در واكنش‌هاي ديگري به جز واكنش مورد نظر ما شركت مي‌كنند يا تمام محصول توليد شده، بازيابي و جمع‌آوري نمي‌شود. در اينصورت مقدار محصول به دست آمده كمتر از مقدار محصول مورد انتظار با فرض كامل بودن واكنش است. بازده واكنش معياري از مقدار پيشرفت واكنش مي‌باشد و به صورت زير تعريف مي‌شود:

در رابطه بالا منظور از مقدار محصول نظری، مقدار محصول با فرض تبدیل کامل و بدون اتلاف مواد اولیه به محصولات است.

مثال: در صورتي كه در مثال قبل مربوط به سوختن پروپان، 130g گاز �توليد شده باشد، بازده واكنش را به دست آوريد.

در مثال مربوط به سوختن پروپان، مقدار �تولید شده با فرض انجام کامل و بدون اتلاف واکنش برابر 150g بود، پس برای محاسبه بازده داریم:

مثال: در صورتيكه بخواهيم �در واكنش فسفر سفيد �با اكسيژن هوا (
) به دست آوريم، حداقل چند گرم فسفر سفيد بايستي به كار بريم؟ بازده واكنش 60% است.

همانطور که مثال قبل نیز نشان می دهد، زمانیکه بازده واکنش 100% نیست، بایستی مواد اولیه باندازه� � برابر اضافه تر بکار روند تا همان مقدار محصولات در حالت با بازده 100% را تولید کنند.

مثال: را� مي‌توان از واكنش �با �به دست آورد. محصول ديگر اين واكنش HF است. در يك آزمايش � �با �از � مخلوط مي‌شوند.

الف) معادله‌ي موازنه شده‌ي واكنش را بنويسيد.

ب) با فرض كامل بودن واكنش چند گرم �توليد خواهد شد؟

ج) در صورتي كه بازده واكنش 80% باشد چند گرم �توليد خواهد شد؟ چند گرم از واكنشگر محدود كننده در واكنش ياد شده شركت نكرده است؟

د) در صورتي كه كمتر بودن بازده واكنش از 100 در قسمت (ج) به خاطر شرکت بخشی از واكنشگر محدود كننده در واكنش جانبي �با � باشد که همراه با توليد �و � است، چند گرم �توليد مي‌شود؟

الف)

ب) در ابتدا بايد واكنشگر محدود كننده را تعیین کنیم:

�

سپس بر اساس واكنشگر محدود كننده، مقدار محصول را تعیین کنیم:

د) واكنش جانبي �با � که �و �توليد می کند، بصورت زیر است:

ده گرم از �که در واکنش اصلی شرکت نکرده، در واکنش بالا شرکت می کند و �تولید می کند که مقدار �تولید شده بصورت زیر محاسبه می شود: