درس مهمی که دلالان دلار از مهرماه گرفتند/ رفتارهای متفاوت بازارساز برای عرضه دلار
یکی از مهم‌ترین اثراتی که تغییر رفتار بازارساز داشت، غیرقابلپیشبینی شدن تاکتیک او برای دلالان بود. در گذشته به واسطه آنکه رفتارهای بازارساز بیشتر تکراری و غیر قابل‌انعطاف بود، موجب می‌شد که تاکتیک‌های سیاست‌گذار برای بازار قابل حدس زدن باشد. رفتار قابل پیش‌بینی بازارساز موجب می‌شد که دلالان به راحتی خود را با احتمالات آینده تطبیق دهند و بعضا با سودجویی از آن نوسان‌گیری کنند. این در حالی است که تنوع رفتاری فعلی می‌تواند، هجوم رفتارهای هیجانی نوسان‌گیران را کاهش دهد.
دلار آمریکا در حالی نیمه دوم سال جاری را آغاز کرد که کارنامه این ارز در نیمه اول سال نشان می دهد که: قیمت دلار در شش ماهه اول سال، افزایش 3.8 درصدی را ثبت کرده است. بخش زیادی از این رشد قیمت دلار، در فصل تابستان رخ داده است ولی روند این ارز در بهار منفی بوده است. دلار آمریکا در تمام هفته های شهریورماه، افزایش قیمت را به ثبت رسانده بود ولی در هفته آخر این ماه بر خلاف پیش بینی هایی که حاکی از افزایش تقاضا برای سفرهای خارجی و درنتیجه رشد تقاضا و گرانی دلار داشت، شاهد بازدهی کاهشی نرخ دلار در آخرین هفته تابستان 96 بودیم. حتی در آخرین روز شهریورماه (پنج شنبه) شاخص بازار ارز 2 تومان از ارزش خود را از دست داد و با پایین رفتن از 3 هزار و 900 تومان به رقم 3 هر و 898 تومان رسید.
به گزارش تابناک اقتصادی ، با این روند کاهشی، فصل پاییز در حالی آغاز شد که در هفته نخست مهرماه، ثبات در بازار ارز به ویژه برای دلار آمریکا حاکم بود. ولی رفته رفته دلار از لاک خود بیرون آمد و شروع به گران شدن کرد.
گرانی پاییزی دلار تحت تاثیر عوامل مختلفی رخ داد. یکی از دلایل مهم و خارجی که در رشد قیمت دلار تاثیر گذار بود، موضوع سخنان جنجالی ترامپ در روز جمعه 21 مهرماه بود. تقریبا از 10 روز قبل از این سخنان، جو روانی و هیجانی بر بازار ارز حاکم شد، جوی که بیشتر توسط عده سود جو در جهت ایجاد حباب قیمتی برای دلار رخ داد. این عده با افزایش تقاضاهای خود، دلار را در مسیر گرانی قرار دادند. در همان مقطع تابناک اقتصادی در تحلیل نوشت: این گرانی دلار پیش از سخنان ترامپ، باعث شده است که قیمت دلار پیشخور شود و پیش بینی کرد که در هفته پس از سخنان رئیس جمهور آمریکا، شاهد ادامه گرانی و جهشی دلار نخواهیم بود و حتی می توان انتظار کاهش قیمت را هم داشت. این پیش بینی و تحلیل در ادامه روزهای مهرماه به وقوع پیوست و در بازار شنبه 22 مهرماه، گروهی که منتظر جهش دلار بودن از فضای به وجود آمده شوکه شدند. ولی فعالان اقتصادی به رفتار منطقی بازار ارز تاکید داشتند. این گروه اعتقاد داشتند با توجه به واکنش دکتر روحانی و همچنین حمایت مقامات کشورهای اروپایی از برجام و تاکید بر پایبندی ایران به این توافق، شاهد بی اثر بودن سخنان ضد ایرانی و ضد برجامی ترامپ بوده ایم. همچنین عوامل دیگری نیز در رشد قیمت دلار در مهرماه نقش داشتند. عواملی همچون تاثیر همه پرسی کردستان عراق و واکنش های همسایگان به همه پرسی بود. به عنوان نمونه در آن مقطع، رئیس‌جمهوری ترکیه عنوان کرده بود: با تهران و بغداد مکانیزمی را برای قطع تبادلات نفتی با کردستان عراق اجرا می‌کنیم.» زیرا پیش از این هم با تقاضای ارزی معامله گران مناطق کردنشین در بازار داخلی ایران بالا بود و با محدود شدن این منطقه افزایش خریدها بالاتر رفت.
یکی دیگر از عوامل رشد دلار، بالا رفتن نرخ حواله درهم بود، نرخ حواله درهم و دلار با یکدیگر رابطه مستقیم دارند و به‌طور سنتی افزایش یکی منجر به رشد دیگری می‌شود. دیگر عامل مهمی که توانست قیمت دلار را دچار افزایش کند، تحرکات معامله‌گران آتی بود. هرچند در این میان بازارساز معتقد بود عامل اصلی نوسانی شدن بازار داخلی، حرکت تند حواله درهم بوده است، بازارساز نیز تلاش می‌کرد با عرضه نوسانات آن را کاهش دهد. در رابطه با نقش بازارساز در تحولات ارزی مهرماه چند نکته مهم وجود دارد. هفته پس از اظهارات ترامپ، روزهای حساسی بود که با مدیریت بازارساز به خوبی کنترل شد. این مدیریت که در راستای کنترل نوسانات بازار ارز بود در رفتارهای زیر خلاصه می شود:
اولین رفتار، مربوط به روز ابتدایی هفته بود که بازارساز مداخله و فشار چندانی برای پایین بردن دلار به زیر مرز روانی ۴هزار تومان انجام نداد. این در حالی بود که جو روانی کاهشی به اندازه‌ای در بازار فعال بود که در صورت افزایش عرضه بازارساز، قیمت توان نزول به سطح پایین‌تر را داشت. با این حال، بازارساز تن به این وسوسه نداد؛ چراکه می‌توانست زمینه را برای افزایش دامنه نوسانات از سوی دلالان فراهم کند. حتی در بازار عنوان می‌شد که عده‌ای از دلالان در معاملات فردایی تلاش می‌کردند با عرضه ارز قیمت را وارد کانال پایین‌تر کنند تا با افزایش خریدها در سطوح پایین‌تر قیمت‌ها را دچار نوسان کنند. با این حال، بازارساز تن به استراتژی دلالان نداد و مطابق سنوات گذشته عمل نکرد که با فشار عرضه زمینه افت کانالی قیمت را فراهم کند. امری که معمولا با نوسان‌گیری دلالان دنبال می‌شد. نتیجه تاکتیک جدید سیاست‌گذار کاهش دامنه نوسان طی روزهای بعد بود.
دومین رفتاری که شگفتی بیشتری را در بازار میان دلالان رقم زد، مربوط به روز سه‌شنبه بود. در چهارمین روز هفته پس از اظهارات ترامپ، بازارساز دلاری را به بازار تزریق نکرد؛ حال آنکه بسیاری از معامله‌گران غیررسمی نقدی و فردایی برای تسویه معاملات خود روی این عرضه حساب کرده بودند. این اتفاق در شرایطی صورت گرفت که بازارساز به‌طور معمول در همه روزها مقداری ارز از کانال صرافی‌های بانکی به بازار عرضه می‌کرد. به این ترتیب، در هفته‌ای که سیاست‌گذار سیاست‌های متنوع‌تری را نسبت به گذشته در بازار در پیش گرفت، روند قیمت دلار نیز تغییر کرد. بر این اساس بازارساز اصراری برای پایین بردن دلار به زیر مرز ۴ هزار تومان ندارد. در واقع بازارساز قصد ندارد با قیمت بازی کند و تنها سعی دارد که نوسانات را مدیریت کند. به‌طور تلویحی می‌توان این رفتار را چنین تفسیر کرد که بازارساز از رفتار کلیشه‌ای مبتنی بر مداخله صرف فاصله گرفت؛ با توجه به این اتفاق می‌توان گفت که بازارساز از این پس ممکن است متناسب با شرایط، تاکتیک‌های مختلف را اتخاذ کند: یک روز عرضه ارز را افزایش دهد و روزی حتی هیچ دلاری را به فروش نرساند. پیام مهم آن بود که بازارساز قصد ندارد به راحتی منابع ارزی خود را در زمانی که به آن نیازی نیست در بازار هزینه کند.
یکی از مهم‌ترین اثراتی که تغییر رفتار بازارساز داشت، غیرقابلپیشبینی شدن تاکتیک او برای دلالان بود. در گذشته به واسطه آنکه رفتارهای بازارساز بیشتر تکراری و غیر قابل‌انعطاف بود، موجب می‌شد که تاکتیک‌های سیاست‌گذار برای بازار قابل حدس زدن باشد. رفتار قابل پیش‌بینی بازارساز موجب می‌شد که دلالان به راحتی خود را با احتمالات آینده تطبیق دهند و بعضا با سودجویی از آن نوسان‌گیری کنند. این در حالی است که تنوع رفتاری فعلی می‌تواند، هجوم رفتارهای هیجانی نوسان‌گیران را کاهش دهد. در شرایطی که بازارساز رویکردهای متفاوتی را در بازار استفاده می‌کند، یکی دیگر از تاکتیک‌های جدیدی که می‌تواند در روزهای آینده نیز در بازار مورد استفاده قرار گیرد، حضور در معاملات فردایی به جای معاملات نقدی است. (دنیای اقتصاد)
ریزش سنگین دلار نزدیک است؟
اقتصادنیوز نوشت: بازار ارز روز گذشته با تغییر تاکتیک بازارساز روبرو بود. خیلی از قدیمی‌های بازار می‌گویند بازار در حال حاضر جای معامله‌گران آماتور نیست، چرا که ممکن است هر لحظه رکب بخورند.
رویداد۲۴ پیش‌بینی معامله‌گران ارزی غلط از آب درآمد و روز گذشته بازارساز ارزی حرکتی کرد که کسی انتظارش را نداشت. نرخ دلار سهمیه‌ای در ساعاتی به بالای بازار آزاد رسید، صف جلوی صرافی‌ها جمع شد و اصلاح فراتر از پیش بینی معامله گران رفت.
معامله گران دلار غافلگیر شدند
اصلاح دلار معامله‌گران را غافلگیر کرد. آن‌ها فکر نمی‌کردند دلار کانال ۳۰ هزار تومان را ببیند، این مسئله باعث شده تا برخی از جادوی بازارساز صحبت کنند.
در روز یکشنبه گفته شد که اصلاح دلار به ۲ دلیل ادامه دارد. یکی تزریق در بازار و نبود خریدار در این اعداد و دوم ایجاد یک شکاف قیمتی در بازار، که معمولا این شکاف‌ها دست نخورده باقی نمی‌مانند و پر می‌شود.
ریزش قیمت دلار و سکه
در معاملات روز دوشنبه نیز این قصه ادامه پیدا کرد و نرخ‌ها چه در بازار ارز و چه در بازار سکه، ریزشی شدند. منتها نکته اینجا بود که فعالان بازار فکر نمی‌کردند نرخ پایین‌تر از ۳۱ هزار و ۲۰۰ تومان هم برود، اما علاوه بر پایین رفتن از این سطح، کانال ۳۰ هزار تومان را هم دید. اگرچه در ادامه روز برگشت.
سکه به نقطه اشباع رسید
سکه نیز از ۱۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان روندش معکوس شد. برخی تحلیلگران فنی می‌گفتند که سکه در این نقطه به اشباع فروش رسیده است. آنچه که باعث شد تا روند بازار ارز بگردد، از نرخ درهم امارات آب می‌خورد.
هشدار به معامله گران آماتور
اولین نرخ پشت خطی درهم بالای ۸۷۰۰ تومان گزارش شد و حتی بالاتر از نرخ دیروزش معامله شد. البته این نکته را در نظر داشته باشید که درهم در معاملات دوشنبه نوسان خیلی زیادی داشت، و این نوسان زیاد بلاتکلیفی بازار را بیشتر از پیش نشان می‌داد.
خیلی از قدیمی‌های بازار می‌گویند بازار در حال حاضر جای معامله‌گران آماتور نیست، چرا که ممکن است هر لحظه رکب بخورند.
۲ سناریو درباره بازار ارز.
اما در مورد حرکت دلار چه می‌گویند؟ معامله‌گران می‌گویند با توجه به اتفاقات دوشنبه می‌توان ۲ سناریو در نظر گرفت. یکی اینکه در همین حوالی فعلی، بازار رنج شود و نوسان در یک دامنه مشخص را داشته باشیم، یا اینکه بازار خودش را برای یک نوسان بزرگتر و خبر اصلی آماده کند.
بازار تحت مدیریت کامل بازارساز
فعلا تصور غالب بین معامله‌گران این است که بازار کاملا تحت مدیریت بازارساز است. به یک نکته دیگر نیز توجه کنید که الان نرخ، تقریبا به حدودی برگشت خورده که قبل از اخبار مذاکرات دوحه بود.
حباب پرریسک سکه برای خریداران
در بازار سکه، حباب فعلا در مرز ۲ میلیون تومان قرار دارد. این حباب سکه را برای خریداران پرریسک می‌کند. معامله‌گران سکه نیز دو سناریو دارند، یکسری می‌گویند بین ۱۴ میلیون و ۸۰۰ تا ۱۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رنج خواهد بود و با خبر جدید روند جدید نیز پیدا می‌شود.
یکسری نیز افزایشی فکر می‌کنند و هدف اولیه را ۱۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان اعلام می‌کنند. اما حباب ۲ میلیونی به سناریو اول شانس بیشتری می‌دهد.
ردپای ترامپ و کیهان در بازار ارز ایران
چند خبر در معاملات روز دوشنبه بیشتر از باقی خبر‌ها انعکاس داشت. نخست خبر بیزنس اینسایدر بود که گفته ترامپ قرار است برای انتخابات ۲۰۲۴ اعلام نامزدی کند. این خبر منفی‌بازان بازار را بدبین‌تر از قبل کرد. اما خبر نفت ۳۸۰ دلاری کیهان که به نقل از بانک جی پی مورگان نیز در بازار زیاد دست به دست شد، مثبت اندیشان بازار را به این نتیجه رساند که غرب به شدت محتاج نفت ایران است و به همین دلیل مذاکرات باید به زودی به نتیجه برسد، یا حداقل یک توافق کوتاه مدت رخ دهد.
ریزش سنگین دلار نزدیک است؟
با نزدیک شدن نرخ هرات و تهران، عده‌ای هشدار دادند که اگر این نرخ‌ها یکی شوند یا هرات بالای تهران قرار بگیرد، ریزش سنگینی خواهیم داشت.
اتفاق عجیب در بازار دلار
یک اتفاق عجیب در بازار دوشنبه افتاد. دلار توافقی و سهمیه‌ای در لحظات و ساعت‌هایی از معاملات، بالاتر از نرخ بازار آزاد بود و خریداری نداشت. دلار سهمیه‌ای که بانک شهر کمترین نرخ را ارائه می‌داد، ۳۰ هزار و ۳۰۰ تومان بود و بیشترین نرخ در صرافی ۳۱ هزار و ۳۰۰ تومان معامله شد.
تغییر تاکتیک بازارساز جواب داد؟
شاید گره‌ای که اول گزارش به آن اشاره شد، با بیان این نکته باز شود. اصلاح بیشتر از انتظار بازار را باید در تغییر رفتار بازارساز ببینیم. بازارساز در روز دوشنبه عرضه را افزایش نداد، در عوض نرخ را افزایش داد و نتیجه گرفت. این تغییر تاکتیک موجب شد تا صفی جلوی صرافی‌ها شکل نگیرد و حجم معامله در بازار افت کند.
دلار تهران راهی سلیمانیه شد؟
یک زمزمه دیگر نیز در بازار بود و آن اینکه الان تهران و سلیمانیه اندکی از هم فاصله گرفته‌اند و این گمانه بوجود آمده که دلار‌های تهران دارد به سمت سلیمانیه می‌رود.
خط قرمز قیمت دلار در تهران /سکه صعودی شد
پول و تجارت : بازار امروز شاهد افزایش قیمت دلار و قیمت سکه بود .
به گزارش پول و تجارت ، قیمت دلار در بازار ارز امروز چهارشنبه ۲۷ مهر ماه مورد حمایت بازار های مجاور ایران قرار گرفت و توانست مرز حساس ۳۲ هزار و ۸۰۰ تومان را پس بگیرد.
رفت و برگشت قیمت دلارتهران در مرز حساس
نرخ دلار امروز تا محدوده ۳۲ هزار و ۸۸۰ تومان بالا رفت. این قیمت نسبت به روز گذشته ۱۸۰ تومان بالاتر بود.اسکناس آمریکایی در نیمه ظهر بر روی ۳۲ هزار و ۸۲۰ تومان قرار گرفت
نرخ دلار حبس شد؟
عده ای از معامله گران می گفتند بازار ساز نرخ دلار را در محدوده ۳۲ هزار و ۵۰۰ تومان تا ۳۲ هزار و ۸۰۰ تومان حبس کرده است و در ۱۰ روز گذشته بیشترین فعالیت دلار در همین محدوده بوده است. البته ۱۶ مهر ماه بازیگران ارزی توانستند برای سومین بار در ماه جاری به کانال ۳۳ هزار تومان بوسه بزنند اما با مداخله ارزی بازارساز از کانال مذکور عقب نشینی کردند.
خط قرمز قیمت دلار در تهران
عده از معامله گران باور دارند که مرز یاد شده به خطر قرمز بازار ساز تبدیل شده و به همین دلیل در چند وقت گذشته قیمت دلار زیر مرز ۳۳ هزار تومان در حال نوسان بوده است.
افزیش قیمت دلار در بازار های مجاور
قیمت دلار در هرات امروز تا ۳۲ هزار و ۶۰۰ تومان بالا رفت. این قیمت در مقایسه با دیروز ۲۵۰ تومان گران تر بود.ظهر امروز نرخ دلار هرات با ۳۲ هزار و ۵۰۰ تومان معامله شد.
نرخ دلار سلیمانیه امروز به کانال ۳۳ هزار تومان رسید و تا ۳۳ هزار و ۵۰ تومان بالا رفت که نسبت به روز گذشته تقریبا ۱۰۰ تومان رشد را نشان می دهد.
نرخ حواله درهم گران شد
از نظر تحلیلگران ارزی یکی از دلایلی که موجب شده انتظارات صعودی برای دلار تهران باقی بماند به نرخ حواله درهم برمی گردد. قیمت درهم در چند روز گذشته بالای کانال ۹ هزار تومان معامله می شود.
قیمت درهم امروز تا ۹ هزار و ۸۰ تومان بالا رفت و در نیمه ظهر به قیمت ۹ هزار و ۲۰ تومان مبادله شد.نرخ برابری درهم به دلار ۳۳ هزار و ۱۳۰ تومان بدست آمد که در مقایسه با قیمت نقدی در بازار بیش از ۳۰۰ تومان فاصله را نشان می دهد .
ترمز دستی صعود نرخ دلار کشیده شد؟
از سوی دیگر بازار ارز این روزها زیر فشار تحریم ها و اخبار منفی قرار دارد. امیر عبدالهیان وزیر امور خارجه گفته تا ساعاتی دیگر حداقل ۴ نهاد و ۱۵ مقام غربی که در موضوع تحریم‌ها و تشویق خشونت و افراطی‌گری در وقایع اخیر ایران نقش داشته‌اند به لیست سیاه تروریستی و تحریمی ایران اضافه خواهند شد و به زودی جزئیات این موضوع از سوی وزارت خارجه اعلام خواهد شد.
این خبر از نظر عده ای از معامله گران ممکن است سطح تنش ها بین ایران غرب را تقویت کند و در آینده موجب صعود دلار تهران شود .با این حال به نظر می رسد در شرایط فعلی بازارساز ترمز تاکتیک بازارساز در بازار دلار دستی صعود نرخ دلار را کشیده است.
قیمت طلا و سکه صعودی شد
فلز گران بهای جهانی امروز در محدوده ۱۶۴۰ دلار به فروش رسید. این قیمت در مقایسه با دیروز بیش از ۱۰ دلار کاهش را نشان می دهد. در بازار داخلی ایران هم قیمت طلا ۱۸ عیار در زمان نوشتن این گزارش۳ هزار و ۵۰۰ تومان بالاتر از نرخ دیروز معامله شد.
قیمت طلا ۱۸ عیار امروز ۱ میلیون و ۳۴۶ هزار و ۲۰۰ تومان بود. قیمت سکه امامی امروز تا یک قدمی کانال ۱۵ میلیون تومان بالا رفت. قیمت سکه امروز ۱۴ میلیون و ۹۹۰ هزار تومان بود. این قیمت در مقایسه با دیروز در حدود ۵۰ هزار تومان بالا تر بود .
پاتک بازارساز به دلالان ارزی
در آخرین هفته مهرماه، بازارساز ارزی دلالان را غافلگیر کرد. روز تاکتیک بازارساز در بازار دلار سه‌شنبه، صرافی‌های بانکی برخلاف دفعات گذشته دلاری را در بازار عرضه نکردند. در پی این اتفاق، روز چهارشنبه معامله‌گران غیررسمی سعی کردند قیمت را دچار هیجان کنند؛ ولی بازارساز با حضور به موقع در برابر افزایش نوسان ایستاد تا یک بار دیگر نوسان‌گیران را شگفت‌زده کند.
در آخرین هفته مهرماه، بازارساز ارزی دلالان را غافلگیر کرد. روز سه‌شنبه، صرافی‌های بانکی برخلاف دفعات گذشته دلاری را در بازار عرضه نکردند. در پی این اتفاق، روز چهارشنبه معامله‌گران غیررسمی سعی کردند قیمت را دچار هیجان کنند؛ ولی بازارساز با حضور به موقع در برابر افزایش نوسان ایستاد تا یک بار دیگر نوسان‌گیران را شگفت‌زده کند.
به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد، رفتارهای متنوع بازارساز دو پیام مهم برای متقاضیان واقعی و نوسان‌گیران داشت: اول آنکه، بازارساز اصراری بر پایین آوردن قیمت ندارد و دوم آنکه در برابر نوسانات هیجانی، با قدرت ایستادگی خواهد کرد
آخرین هفته کامل مهرماه، هفته غافل‌گیری دلالان از سوی بازارساز بود. سیاست‌گذار هفته گذشته در دو مقطع رفتارهای متفاوتی را نسبت به سنوات گذشته در بازار انجام داد که برای دلالان غیرمنتظره بود.
اولین رفتار، مربوط به روز ابتدایی هفته بود که بازارساز مداخله و فشار چندانی برای پایین بردن دلار به زیر مرز روانی ۴هزار تومان انجام نداد. این در حالی بود که جو روانی کاهشی به اندازه‌ای در بازار فعال بود که در صورت افزایش عرضه بازارساز، قیمت توان نزول به سطح پایین‌تر را داشت. با این حال، بازارساز تن به این وسوسه نداد؛ چراکه می‌توانست زمینه را برای افزایش دامنه نوسانات از سوی دلالان فراهم کند. حتی در بازار عنوان می‌شد که عده‌ای از دلالان در معاملات فردایی تلاش می‌کردند با عرضه ارز قیمت را وارد کانال پایین‌تر کنند تا با افزایش خریدها در سطوح پایین‌تر قیمت‌ها را دچار نوسان کنند. با این حال، بازارساز تن به استراتژی دلالان نداد و مطابق سنوات گذشته عمل نکرد که با فشار عرضه زمینه افت کانالی قیمت را فراهم کند. امری که معمولا با نوسان‌گیری دلالان دنبال می‌شد. نتیجه تاکتیک جدید سیاست‌گذار کاهش دامنه نوسان طی روزهای بعد بود.
دومین رفتاری که شگفتی بیشتری را در بازار میان دلالان رقم زد، مربوط به روز سه‌شنبه بود. در چهارمین روز هفته، بازارساز دلاری را به بازار تزریق نکرد؛ حال آنکه بسیاری از معامله‌گران غیررسمی نقدی و فردایی برای تسویه معاملات خود روی این عرضه حساب کرده بودند. این اتفاق در شرایطی صورت گرفت که بازارساز به‌طور معمول در همه روزها مقداری ارز از کانال صرافی‌های بانکی به بازار عرضه می‌کرد.به این ترتیب، در هفته‌ای که سیاست‌گذار سیاست‌های متنوع‌تری را نسبت به گذشته در بازار در پیش گرفت، روند قیمت دلار نیز تغییر کرد.
شاخص بازار ارز که ۲ هفته پیش افزایش ۱/ ۲ درصدی را به ثبت رسانده و با قیمت ۴هزار و ۳۵ تومان به کار خود پایان داده بود، در انتهای هفته جاری در محدوده ۴ هزار و ۲۰ تومان قرار گرفت. روز پنج‌شنبه، شاخص بازار ارز ۳ تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۴ هزار و ۲۰ تومان رسید. این قیمت نشان‌دهنده افت ۴ دهم درصدی دلار در هفته گذشته بود. سکه تمام بهار آزادی نیز که ۲ هفته پیش ۵ درصد افزایش قیمت را به ثبت رسانده بود، هفته گذشته بیشتر روند کاهشی به خود گرفت. سکه با وجود آنکه روز پنج‌شنبه ۲ هزار تومان افزایش را به ثبت رساند و به بهای یک میلیون و ۳۱۰ هزار تومان رسید، در مجموع ۶ دهم درصد از ارزش خود را طی آخرین هفته کامل مهرماه از دست داد.
تمرین سیاست‌گذار
سیاست‌گذار هفته گذشته تمرینی را آغاز کرد که دو پیام به‌دنبال خود داشت: یکی برای نوسان‌گیران ارزی و دیگری برای فعالان اقتصادی. پیام سیاست‌گذار به فعالان اقتصادی بیشتر مبتنی بر آن بود که تمام تلاش خود را برای مدیریت نوسان و پیش‌بینی‌پذیری کردن روند بازار صورت خواهد داد. در این مسیر، بازارساز روز شنبه عرضه ارز را شدت نداد تا قیمت به زیر مرز ۴ هزار تومانی نزول کند، عاملی که از یکسو موجب افزایش دامنه نوسان می‌شد و از سوی دیگر، تحرکات نوسان‌گیران برای کف‌گیری در سطوح پایین‌تر را افزایش می‌داد. بازارساز با این رفتار، دو پیغام به متقاضیان واقعی دلار داد: اولین پیام آن بود که اولویت برای بازارساز مدیریت نوسانات است نه کنترل قیمت.
دومین پیام آن بود که بازارساز اصراری برای پایین بردن دلار به زیر مرز ۴ هزار تومان ندارد. در واقع بازارساز قصد ندارد با قیمتبازی کند و تنها سعی دارد که نوسانات را مدیریت کند.بازارساز روز سه‌شنبه نیز دلاری را به بازار عرضه نکرد تا پیغام دیگری نیز به نوسان‌گیران و فعالان اقتصادی مخابره شود. به‌طور تلویحی می‌توان این رفتار را چنین تفسیر کرد که بازارساز از رفتار کلیشه‌ای مبتنی بر مداخله صرف فاصله گرفت؛ با توجه به این اتفاق می‌توان گفت که بازارساز از این پس ممکن است متناسب با شرایط، تاکتیک‌های مختلف را اتخاذ کند: یک روز عرضه ارز را افزایش دهد و روزی حتی هیچ دلاری را به فروش نرساند. پیام دوم رفتار روز سه‌شنبه آن بود که بازارساز قصد ندارد به راحتی منابع ارزی خود را در زمانی که به آن نیازی نیست در بازار هزینه کند.
اثرات تنوع تاکتیک‌های ارزی
تنوع تاکتیک‌های بازارساز در برخورد با بازار پیام‌ها و اثرات زیادی بر نوسان‌گیران ارزی داشت. اولین پیام آن بود که نوسان‌گیران از این پس تنها با رفتار کلیشه‌ای عرضه ارز مواجه نخواهند بود و نمی‌توانند همیشه انتظارات خود را بر مبنای این اتفاق تنظیم کنند. به گفته فعالان، رفتار غیرقابلپیشبینی بازارساز در روز سه‌شنبه برخی از معامله‌گران امروزی را دچار ضرر کرد. در کنار این، پیام دوم بازارساز به دلالان آن بود که در برابر افزایش نوسان به شدت ایستادگی خواهد کرد. به‌عنوان مثال، پس از آنکه بازارساز ارزی را به بازار عرضه نکرد، در ابتدای روز چهارشنبه معامله‌گران فردایی سعی کردند با جوسازی پیرامون این اتفاق و افزایش خریدهای خود قیمت را دچار نوسان کنند.
در این شرایط، ظهر روز چهارشنبه حتی این دسته قیمت را در معاملات فردایی تا قیمت ۴ هزار و ۴۰ تومان نیز بالا بردند، ولی به یکباره از حدود ساعت یک بعدازظهر بازارساز وارد بازار شد و با عرضه ارز زمینه کاهش ارتفاع نوسان را فراهم آورد. به این ترتیب، سیاست‌گذار که روز سه‌شنبه، ارزی را به بازار عرضه نکرده بود، روز چهارشنبه با قدرت در برابر افزایش نوسان ایستاد. در واقع می‌توان گفت بازارساز درصدی از نوسان روزانه را پذیرفته است، ولی با خروج از آن میزان با قدرت وارد بازار می‌شود.
غیرقابل پیش‌بینی برای دلالان
یکی از مهم‌ترین اثراتی که تغییر رفتار بازارساز داشت، غیرقابلپیشبینی شدن تاکتیک او برای دلالان بود. در گذشته به واسطه آنکه تاکتیک بازارساز در بازار دلار رفتارهای بازارساز بیشتر تکراری و غیر قابل‌انعطاف بود، موجب می‌شد که تاکتیک‌های سیاست‌گذار برای بازار قابل حدس زدن باشد. رفتار قابل پیش‌بینی بازارساز موجب می‌شد که دلالان به راحتی خود را با احتمالات آینده تطبیق دهند و بعضا با سودجویی از آن نوسان‌گیری کنند. این در حالی است که تنوع رفتاری فعلی می‌تواند، هجوم رفتارهای هیجانی نوسان‌گیران را کاهش دهد. در شرایطی که بازارساز رویکردهای متفاوتی را در بازار استفاده می‌کند، یکی دیگر از تاکتیک‌های جدیدی که می‌تواند در روزهای آینده نیز در بازار مورد استفاده قرار گیرد، حضور در معاملات فردایی به جای معاملات نقدی است.
در شرایط فعلی، تحرکات معامله‌گران فردایی یکی از متغیرهایی است که در دامن زدن به نوسان و هیجان بازار می‌تواند نقش مهمی را ایفا کند. در روزهای گذشته نیز به‌طور مداوم نرخ دلار در معاملات فردایی بالاتر از بهای آن در معاملات نقدی بوده است. با این وجود، روز جمعه قیمت در معاملات پشت خطی در حال پایین آمدن بود. برخی از معامله‌گران اعتقاد داشتند، در روزهای انتهایی ماه تمایل معامله‌گران برای تبدیل دلار به ریال افزایش پیدا می‌کند. نتیجه این تنوع‌سازی و تغییرهای رفتاری می‌تواند منجر به پیش‌بینی‌پذیری بازار برای فعالان واقعی اقتصاد و غیر قابل‌پیش‌بینی شدن رفتار بازارساز برای نوسان‌گیران ارزی باشد. البته این تغییر تاکتیک‌ها در ابتدای راه خود قرار دارد و چگونگی مدیریت و اجرای آن نقش مهمی در نتایج احتمالی خواهد داشت.
تاکتیک صبر در بازار ارز/ قیمت دلار رنج شد؟
برخی فعالان با توجه به برگشت دلار از کانال ۲۶ هزار تومان، اعتقاد دارند که اصلاح کاهشی اسکناس آمریکایی به پایان رسیده است. با این حال، عرضه بازارساز مساله ای است که باعث می شود خریداران با احتیاط بیشتری رفتار کنند.
معامله گران بزرگ امروز به بازار ارز وارد نخواهند شد، مگر آنکه از شکست محدوده ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومان اطمینان حاصل پیدا کنند. به گفته برخی بازیگران ارزی، معامله گران در شرایط کنونی ترجیح می دهند به جای خرید یا فروش، صبر کنند تا جهت بازار مشخص شود. برخی از معامله گران عنوان کرده اند در صورتی که دلار در مسیر نزولی قرار نگیرد و از قرار گرفتن در مسیر صعودی اطیمنان پیدا کنند، به تدریج در موقعیت خریدار به بازار بازخواهند گشت و برای آن ها خط ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومانی اهمیت زیادی دارد. دفعه قبل که دلار از مقاومت یاد شده عبور کرد، توانست خود را به بالای محدوده ۲۸ هزار و ۳۰۰ تومان برساند.
برخی فعالان با توجه به برگشت دلار از کانال ۲۶ هزار تومان، اعتقاد دارند که اصلاح کاهشی اسکناس آمریکایی به پایان رسیده است. با این حال، عرضه بازارساز مساله ای است که باعث می شود خریداران با احتیاط بیشتری رفتار کنند.
به نظر می رسد دسته ای از معامله گران باور دارند که بازارساز در دوران ابتدایی دولت جدید با عرضه ارز اجازه نخواهد داد که قیمت دلار به بالای مرز ۲۸ هزار تومانی برود. از نگاه این گروه شاید قیمت دلار دچار افت معناداری در روزهای آتی نشود، ولی احتمال شکست سقف قبلی سال جدید یعنی محدوده ۲۸ هزار و ۳۰۰ تومان دشوار خواهد بود. احتمال می رود که بازار در روزهای آتی با نوسان کمتر و در دامنه ای رنج(range) حرکت کند. نوسان مجاز از نگاه معامله گران دامنه ۲۶ هزار و ۸۰۰ تا ۲۸ هزار و ۳۰۰تومان است. در این فاصله دو نقطه قیمتی ۲۷ هزار و ۲۰۰ و ۲۷ هزار و ۸۰۰ تومانی نیز اهمیت زیادی دارند.
دیدگاه شما