صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) چیست؟ روش سرمایه گذاری در صندوق ETF
در مقاله انواع صندوق های سرمایه گذاری کدامند به تفصیل درباره این صحبت کردیم که استفاده از این صندوقها یکی از بهترین گزینههای پیش روی سرمایهگذاران ایرانی است. حال، در این مقاله از سایت دکتر رضا درخشی میخواهیم بگوییم که کدام یکی از انواع صندوقهای معاملاتی که شرح آن رفت، میتواند بهترین گزینه برای سرمایه گذاری باشد. در این مقاله به معرفی مفهوم ETF به زبان ساده میپردازیم و بررسی میکنیم آیا صندوق ETF بخریم یا نه؟ با ما همراه باشید.
صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس یا ETF چیست؟
اگر در بازار بورس ایران به دنبال استفاده بهجا و مناسب از سرمایه خود برای برخورداری از سود هستید، قطعا این سوال برای شما ایجاد شده که ETF چیست؟ صندوق سرمایه گذاری قابل معامله یا Exchange-Traded Funds (که ETF مخفف آن است) برای اولین بار حدودا در سال ۱۹۹۳ به بازارهای مالی از جمله انواع بازار بورس راه پیدا کرد. اولین صندوق ETF بیش از ۲۰ سال پیش با نام اسپایدر ( SPDR ) به بازار معرفی شد که به منظور پیروی از شاخص S&P500 طراحی شده بود.
صندوق های ETF از همان ابتدا رشد خوبی را تجربه کردند و توانستند محبوبیت زیادی بهدست آورند. با گذشت زمان، شناخت این مدل از سرمایهگذاری در بازار بورس اوراق بهادار بیشتر شد تا جایی که امروزه صندوق ETF به یکی از محبوبترین روشهای سرمایهگذاری تبدیل شده است. اصلیترین دلیل این اتفاق، به وجود آمدن امکان خریداری اوراق بهادار با تنوع بالا بدون نیاز به صرف سرمایه زیاد توسط سرمایهگذاران در این روش است و از دیگر مزایای ETF میتوان به کاهش ریسک در سرمایهگذاری اشاره کرد. البته در ادامه به بررسی کاملتر مزایا و معایب ETF خواهیم پرداخت.
صندوق ETF یک امکان برای سرمایهگذاری در اوراق بهادار
صندوق سرمایهگذاری قابل معامله در بورس که به اختصار با نام ETF (ای تی اف) شناخته میشود یکی از روشهای سرمایهگذاری در بازار اوراق بهادار است که خود مجموعهای از اوراق بهادار مانند سهام را شامل میشود (برای اطلاعات بیشتر درباره سهام، مقاله مزایای خرید سهام در بورس را مطالعه کنید). صندوق ETF اغلب تابع شاخصهای معین بازار میباشد. ETF ها قادر هستند تا در بخشهای مختلف صنعت اقدام به سرمایهگذاری کنند و یا استراتژیهای خاص خود را رقم بزنند. ETF از جوانب بسیاری به صندوقهای سرمایهگذاری مشترک شباهت دارد. با این وجود در بازار بورس و معاملات می توان صندوق ETF را در طول روز درست مانند سهام عادی معامله کرد.
صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) در حقیقت سبدی با قابلیت خرید و فروش در بورس به شمار میآید که میتواند متشکل از اوراق بهادار مختلف مانند سهام، اوراق قرضه، کالاهای اقتصادی و یا ترکیب همه اینها باشد. داشتن سبد متنوع به مانند صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و قابل معامله بودن همانند سهام، دو ویژگی جذاب ETF ها است. صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت، سرمایهگذاری در سهام و سرمایهگذاری مختلط، همه میتوانند صندوق سرمایهگذاری قابل معامله نیز باشند.
نحوه عملکرد صندوق ETF
همان طور که احتمالا میدانید، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در واقع پرتفویی از چندین مالی تشکیل میدهند و به سرمایهگذاران کمک میکنند تا برای کاهش ریسک در پرتفوی سرمایهگذاری خود بتوانند صاحب مجموعهای از سهام، اوراق مشارکت و سایر داراییهای مختلف شوند. با خرید واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، افراد میتوانند در چندین دارایی بهصورت همزمان اقدام به سرمایهگذاری کنند.
وقتی میگوییم ETF چیست یعنی باید با سازوکار آن آشنا شویم. صندوق سرمایه گذاری قابل معامله نیز سازوکاری مشابه با صندوقهای سرمایهگذاری مشترک دارد با این تفاوت که میتوان واحدهای آن را مانند سهام شرکتها معامله کرد. برخی از این صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و قابل معامله میتوانند دنبالهروی یک بازار، یک صنعت یا یک کالای خاص باشند. برای مثال یک صندوق سرمایهگذاری قابل معامله طلا با تغییرات قیمت طلا در بازار نوسان میکند. روند یک صندوق سرمایهگذاری اوراق با قیمت بازار اوراق موجود در آن رابطهای مستقیم دارد و یک صندوق سهامی روندی همچون بازار سهام طی میکند.
روش سرمایه گذاری در صندوق ETF
روند سرمایه گذاری در صندوق قابل معامله ETF چیست؟ ابتدا یک صندوق از سهام متنوع توسط تامین کننده، که اختیار صندوق داراییهای اساسی را دارا است، ایجاد میگردد. سپس سهام این صندوق برای فروش به سرمایهگذاران در نظر گرفته میشود. با این روش بخشی از صندوق قابل معامله در اختیار سهامداران قرار میگیرد؛ در صورتی که داراییهای اصلی این صندوق بهصورت جداگانه به آنها تعلق ندارد. با این حال سرمایهگذاران در ETF که در حال پیگیری شاخص سهام هستند میتوانند سهامهای معایب تنوع بخشی بالا در سبد سهام تشکیلدهنده این شاخص را بهصورت جداگانه برای خود خریداری کنند.
بنابراین روش سرمایه گذاری در صندوق ETF دارای ۳ مرحله است. اول اینکه ارائه دهنده ETF سبدی از داراییها از جمله سهام، اوراق قرضه، کالا یا ارز را ایجاد میکند که لازم است تا این سبد خرید را با یک نماد یکتا (مشابه نماد شرکتهای فعال در بورس) مشخص کند. در مرحله دوم، سرمایهگذاران میتوانند مانند سهام یک شرکت، اقدام به خرید سهمی از آن سبد کنند. در مرحله آخر نیز خریداران و فروشندگان ETF ، درست مثل یک سهام عادی در طول روز به معامله آنها میپردازند.
تفاوت صندوق ETF با سهامها و صندوق مشترک
صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس با صندوق مشترک و سهام شباهتهای بسیاری دارند. این صندوقها روند کلی مشابهی را با سهام طی میکنند و از لحاظ ساختاری با صندوقهای مشترک شباهت زیادی دارند. با این وجود تفاوتهایی بین صندوق ETF و سهام و همینطور بین صندوق قابل معامله و مشترک وجود دارد که این تفاوتها را با هم مرور میکنیم.
تفاوت ETF با سهامها
ETF ها به مانند سهامها در بورس معامله میشوند و نمادهای یکتایی معایب تنوع بخشی بالا در سبد سهام دارند که امکان پیگیری تغییر قیمت را به سهامداران خود میدهند. تفاوت سهام و ETF چیست؟ تفاوت در این است سهام فقط نشاندهنده یک شرکت است، اما ETF یک سبد دارایی را در بر میگیرد.
تفاوت صندوق مشترک و ETF چیست؟
بخش بزرگی از جذابیت ETF ها به داشتن هزینه کمتر نسبت به صندوقهای مشترک بازمیگردد. این عامل باعث میشود تا سرمایهگذاران تمایل بیشتری را برای وارد شدن به این نوع از معاملات از خود نشان دهند. یکی دیگر از مزایای ETF معافیت بالقوه مالیاتی است که برای سرمایهداران گزینه ایدهآلی جلوه میکند. اصولا شاهد گردش مالی بیشتری در یک صندوق سرمایهگذاری مشترک در مقایسه با ETF هستیم. به خصوص آنهایی که در حال اداره شدن به طور فعال هستند و معاملات آنها میتواند افزایش سرمایه را نتیجه دهد. به همین ترتیب زمانی که سرمایهگذاران اقدام به فروختن صندوق مشترک میکنند، مدیر با فروش اوراق بهادار امکان جمع کردن نقدینگی را دارد. در هر یک از حالات مختلف سرمایهگذاران با مالیات درگیر میشوند. این در حالی است که ETF از این مالیات معاف است.
با وجود این که صندوقهای ETF امروزه رواج بیشتری دارند، معایب تنوع بخشی بالا در سبد سهام اما همچنان تعداد صندوقهای مشترک موجود به وضوح بیشتر است. این دو صندوق ساختارهای مدیریتی متفاوتی را شامل میشوند. مدیریت صندوقهای مشترک بهصورت فعال یا اکتیو صورت میپذیرد؛ اما شیوه مدیریت در صندوقهای ETF به صورت منفعل یا پسیو است. روش سرمایه گذاری در صندوق ETF شباهت بسیاری به سرمایه گذاری در صندوقهای سرمایه گذاری مشترک دارد. اما تفاوت اصلی صندوق قابل معامله با صندوقهای سرمایهگذاری دیگر، امکان ایجاد نقدشوندگی با بهرهگیری از پتانسیل بازار سهام است.
نقدشوندگی صندوق های ETF
ETF اقدام به حذف رکن ضامن نقدشوندگی کرده است و زمینه نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری ETF را در بازار رکن جدیدی به نام بازارگردان فراهم میکند. بازارگردان زمانی که عرضهکنندهای وجود نداشته باشد و یا خریداری تمایل به انجام معامله نداشته باشد دست به کار میشود و با خرید یا فروش واحدهای تقاضا شده یا عرضه شده، کار خود را انجام میدهد.
مزایا و معایب صندوق ETF چیست؟
شما با دانستن مزایا و معایب صندوق های قابل معامله میتوانید عملکرد منطقیتر و مطمئنتری هنگام سرمایهگذاری داشته باشید. صندوق ETF نیز به مانند هر یک از روشهای سرمایهگذاری و گردش پول، مزایا و معایبی را شامل میشود. برای موفقیت در سرمایهگذاری باید هر یک از خواص و ویژگیها را شناخت و با بررسی جنبههای مختلف به انتخاب بهترین روش برای خود اقدام کرد.
مزایای صندوق ETF
با اینکه صندوق های قابل معامله همهگیری صندوقهای کهنهتر را ندارند، اما با بیان مزایای ETF میتوان سرمایهگذاران را برای تغییر جهت به سوی خود ترغیب کرد. وجود صندوق های ETF به طور چشمگیری به گرمای رقابت بین صندوقها و همچنین سهامداران افزوده است. مزایای صندوق ETF عبارتند از:
۱. ETF را میتوان در بازار بورس معامله کرد. به همین دلیل یکی از روشهای بسیار ساده سرمایهگذاری به شمار میرود
۲. هزینه کمتری را به دلیل داشتن واحدهای ارزان نسبت به صندوقهای مشترک دارد
۳. بازده مشابهی را با وجود داشتن هزینه کمتر نسبت به بقیه صندوقها دارد
۴. با وجود داشتن قابلیت بازگردانی، بستر لازم برای امکان افزایش نقدشوندگی واحدهای صندوق فراهم شده است
۵. سهام در آن ها متنوع است. یعنی صندوق سرمایه گذاری قابل معامله این امکان را فراهم میکند تا سرمایهگذاران سهام صنایع مختلفی را در یک سبد جای دهند
۶. ETF در زمان و انرژی صرفهجویی میکند. چرا که برای خرید همه سهامهای یک سبد خاص، پول و تلاش زیادی صرف میشود، اما فقط با کلیک بر روی یک دکمه میشود صندوق قابل معامله را به سبد خرید اضافه کرد
۷. قابلیت خرید و فروش آنلاین از مزیتهای بدیهی و لازم ETF در دنیای دیجیتال امروز است که باعث استفاده بهینه و به روز بودن این نوع سرمایهگذاری میشود
۸. صندوق های قابل معامله دارای شفافیت بالایی هستند. هر فردی که به اینترنت دسترسی داشته باشد قادر خواهد بود تا تغییرات قیمت بر روی هر یک از ETF های خاص را در بورس مشاهده کند. علاوه بر این نکته باید گفت که منابع صندوق روز به روز برای عموم اطلاعرسانی میشود که این برخلاف سایر صندوقها است که به صورت ماهانه و یا هر چند ماه یک بار اقدام به افشای این اطلاعات میکنند
۹. معاملات واحدهای صندوق ETF معافیت مالیاتی دارند که این خود از بارزترین مزایای ETF برای سهامداران خواهد بود
معایب صندوق ETF
صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله معایب زیادی ندارند و همین نکته میتواند به شما یادآوری کند که دلیل روند رو به رشد ETF چیست. اما به مانند هر روش دیگری نکاتی هست که باید به آنها توجه لازم را داشت. در معامله واحدهای ETF باید هزینههای معاملاتی آن را پرداخت کرد که این هزینهها شامل هزینه کارمزد کارگزاریهای آنلاین است. هرچند که این هزینه در معاملات سهام نیز وجود دارد.
مانند هر اوراق بهادار دیگری، قیمت واحدهای صندوق های قابل معامله میتواند تحت تاثیر هیجان افراد تازهکار قرار گیرد و با توجه به نوسانات عرضه و تقاضای بازار دستخوش تغییرات بسیاری شود. البته که این مسائل در بازار بورس همواره وجود دارد و امری طبیعی به شمار میآید. یکی از محدودیتهای صندوق ETF به دلیل معامله شدن مانند سهام این است که امکان دارد تا قبل از ناپدیدی آربیتراژ و برقراری تعادل به قیمتهای متفاوت از NAV معامله شوند.
کاهش ریسک با سرمایهگذاری در ETF
ما در این مقاله سایت دکتر درخشی سعی کردیم تا پاسخ مناسبی به سوال ETF چیست برای شما عزیزان ارائه دهیم و شما را با صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس آشنا کنیم. همچنین روش سرمایه گذاری در صندوق ETF را برای شما توضیح دادیم. آنچه در مجموعه این آگاهیها بیشتر خودنمایی میکند این است که صندوق های قابل معامله با ترکیب اوراق بهادار، ریسک سرمایهگذاری را تا حد قابل توجهی کاهش میدهند. بنابراین ETF یکی از آن گزینههایی است که شما با بهرهگیری روشمند، دقیق و آگاهانه از آن میتوانید به عنوان یکی از روشهای با ریسک پایین برای سرمایهگذاری در بورس ایران استفادهاش کنید. البته این شیوه بهرهگیری نیازمند آموزش، کسب تجربه و مهمتر از هر چیزی، داشتن متخصصی باتجربه در کنار خود است و ما همگی این ارکان را در دوره آموزش مقدماتی بورس برای شما عزیزان گرد هم آوردهایم. پیشنهاد میکنیم حتما از این دوره دیدن کنید تا از مزایای ارزشمند آن بیبهره نمانید.
اگر سوالی درباره صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) دارید، در قسمت نظرات پایین صفحه مطرح کنید تا کارشناسان سایت دکتر درخشی پاسخگوی شما عزیزان باشند.
صندوق قابل معامله (ETF) ارز دیجیتال چیست؟ از صندوق بیت کوین چه میدانیم!
اگر چند صباحی از حضور شما در دنیای ارزهای دیجیتال گذشته باشد، حتماً با اصطلاح صندوق قابل معامله (ETF) برخورد داشتهاید. صندوق ارز دیجیتال از جمله بیت کوین که به تازگی تصویب شده است از دیگر روشهای سرمایهگذاری در دنیای رمزارزها است که به باور بسیاری ریسک کمتری دارد. در ادامه این مقاله از رمزینکس به بررسی همه جوانب این صندوقها خواهیم پرداخت.
صندوق قابل معامله یا ای تی اف (ETF) چیست؟
ای تی اف (یا صندوق قابل معامله) یک ابزار مالی تنظیم شده است که قیمت آن وابسته به ارزش داراییهای پایه آن است. به عنوان مثال، قیمت صندوق طلا به ارزش ذخایر طلا بستگی دارد. به همین ترتیب قیمت ای تی اف نفت، یا شاخص سهام یا رمز ارزها به ترتیب بر اساس ارزش نفت، شاخص سهام یا داراییهای رمز ارزی تعیین میشود.
درست مانند سهام شرکتها، صندوق قابل معامله را میتوان در صرافیهای رگوله شدن در سراسر جهان معامله کرد، کاری که همین الان هم انجام میشود. این امر به سرمایه گذاران اجازه میدهد ای تی اف ها را از طریق حسابهای کارگزاری خود معامله کنند.
هدف اصلی از ایجاد صندوق قابل معامله داشتن ابزاری مالی است که ارزش آن به ارزش یک دارایی پایه گره خورده است. در این حالت سرمایه گذار مجبور نیست برای سرمایهگذاری روی یک دارایی مستقیماً آن دارایی واقعی را بخرد.
به عنوان مثال اگر سرمایه گذار بخواهد در طلا سرمایهگذاری کند اما نخواهد خود این دارایی را به صورت فیزیکی در اختیار بگیرد میتواند از طریق خرید صندوق طلا که قیمت آن وابسته به قیمت طلای واقعی است به هدفش برسد.
شاید در این تعریف شما متوجه یکی از نقاط منفی ای تی افها شده باشید اما در ادامه این راهنما بیشتر به مزایای ای تی افها به ویژه در زمینه بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال اشاره میکنیم.
صندوق قابل معامله (ETF) ارز دیجیتال چیست؟
برای پاسخ به آن باید کمی به عقبتر برگردیم. صندوق قابل معامله یا ای تی اف (ETF) یک ابزار مالی است که ارزش دارایی خاص یا مجموعهای از داراییهای پایه را دنبال میکند. مزیت اصلی این صندوقها این است که سرمایه گذاران میتوانند بدون نیاز به خرید داراییهای فیزیکی جدید به سبد سرمایهگذاریشان تنوع ببخشند.
دقت کنید که صندوق قابل معامله ارز دیجیتال از جمله بیت کوین و اتریوم با تمامی مزایایی که دارند، فعلا در دسترس ما ایرانیان نیست و یا دسترسی به آنها بسیار دشوار است.
برای مثال، قیمت صندوق قابل معامله طلا به ارزش ذخایر طلا گره خورده است. همچنین، قیمت یک ای تی اف ارز دیجیتال به ارزش یک یا چند دارایی رمزنگاری شده بستگی دارد و ای تی اف بیت کوین فقط به قیمت بیت کوین وابسته است.
نکته مهم این است که ای تی افها بیشتر در بازارهای بورس سنتی معامله میشوند تا صرافیهای ارزهای دیجیتال.
در حال حاضر در چندین کشور امکان معامله کردن ای تی اف بیت کوین فراهم شده است. بسیاری از این صندوقها در سال جاری در کانادا، برزیل، اروپا و دبی راه اندازی شدهاند.
اما تأیید شدن صندوقهای رمز ارزها توسط سازمان بورس آمریکا موجب دلگرمی علاقمندان به ارزهای دیجیتال شده و به پذیرش گسترده ای تی افهای رمز ارزها در سراسر جهان دامن میزند و همچنین مشروعیت بیشتری به ارزهای دیجیتال میبخشد.
تأیید شدن این صندوقها از سوی سازمان بورس آمریکا نه تنها به این دلیل بسیار مهم است که ایالات متحده بزرگترین و پیچیدهترین بازار مالی جهان است بلکه یکی دیگر از دلایل اهمیت آن این است که پس از سرکوب شدن ماینرها و معاملهگران بیت کوین توسط کشور چین در ماه مه امسال، حالا آمریکا بیشترین سهم از استخراج بیت کوین در جهان را به خود اختصاص داده است.
صندوق ارز دیجیتال چگونه کار میکند؟
جذابیت اصلی صندوق قابل معامله رمز ارزها این است که دقیقاً مانند ای تی افهایی عمل میکنند که توسط داراییهای سنتی پشتیبانی میشوند. صندوق ارز دیجیتال به دو شکل عرضه میشوند:
پشتوانه فیزیکی
برای ایجاد این نوع ای تی اف رمز ارزی، یک شرکت مدیریت دارایی باید مقداری کوین واقعی را از بازار خریداری کند، همانطور که در ای تی افهای سنتی اقدام به خرید سهام میکند. سپس این شرکت میتواند صندوقی ایجاد کند که ارزش آن وابسته به ارزش داراییهای رمز ارزی باشد و آن را برای معامله در بازار بورس لیست کند. اگر ارزش کوینهای موجود در صندوق ای تی اف افزایش یابد ارزش سرمایهگذاری شخص نیز افزایش مییابد.
پشتوانه فیوچرز
در این نوع ای تی اف سهام صندوق نه بر اساس کوینهای واقعی بلکه بر اساس قراردادهای فیوچرز (آتی) رمز ارزها هستند. قرارداد آتی صرفاً توافقی برای خرید یا فروش یک دارایی با قیمت از پیش تعیین شده در زمان معین در آینده است.
این نوع صندوق ارز دیجیتال نسبت به ای تی افهای با پشتوانه فیزیکی ریسک کمتری دارند زیرا در آن هیچ دارایی فیزیکی خریداری نمیشود در نتیجه نیاز به محافظت از دارایی وجود ندارد. طبق گزارشها، سازمان بورس آمریکا قرار است این نوع ای تی اف بیت کوین را تایید کند.
مزایای صندوق ارز دیجیتال
سهولت: در زمینه رمز ارزها بزرگترین مزیت ای تی اف نسبت به سرمایهگذاری مستقیم این است که سرمایه گذاران مجبور نیستند خود دارایی اصلی را خریداری و نگهداری کنند.
اگرچه صرافیهای ارزهای دیجیتال خرید و فروش رمز ارزها را در چند سال گذشته آسان کردهاند اما مواردی مانند راه اندازی کیف پولهای دیجیتال و درک نحوه عملکرد کلیدهای خصوصی و عمومی همچنان مانعی برای پذیرش رمز ارزها در مقیاس بزرگ است.
ای تی افهای ارزهای دیجیتال به سرمایه گذاران این امکان را میدهند که از طریق حسابهای کارگزاری فعلیشان از این کلاس جدید از داراییها سود کسب کنند.
ایمنی بیشتر: از آنجا که ای تی افها در صرافیهای سنتی معامله میشوند همگی کاملاً رگوله شده هستند. این بدان معناست که نهادهای نظارتی میتوانند عملکرد آنها را زیر نظر گرفته و تحلیل کنند و جلوی دستکاری قیمت در بازارهای ای تی اف را بگیرند. با این حال، قیمت دارایی پایه همچنان ممکن است
در صرافیهای ارزهای دیجیتال رگوله نشده دستکاری شود. صرافیها و کیف پولهای ارزهای دیجیتال مستعد حملات هکرها و سرقت نیز هستند. سرمایه گذاران در ای تی افهای رمز ارزها نگران این خطرات نیستند زیرا هیچ رمز ارز واقعی در اختیار ندارند. به علاوه، در ای تی افهای پشتوانه فیوچرز حتی خود صندوق هم هیچ ارز دیجیتالی ندارد.
ارزانتر بودن: خریدن مجموعهای بزرگ از ارزهای دیجیتال یک فرایند طولانی و پیچیده است که شامل بازکردن حساب در چندین صرافی ارزهای دیجیتال و داشتن کیف پولهای دیجیتالی متعدد است.
در صندوق ارزهای دیجیتال، سرمایه گذار میتواند از طریق یک سرمایهگذاری بر روی چندین رمز ارز – هرچند به صورت غیرمستقیم – سرمایهگذاری کند. کارمزدهای ای تی اف نیز به طور کلی کمتر از کارمزدهای صندوقهایی است به صورت سنتی مدیریت میشوند.
معایب صندوق ارز دیجیتال
انتخاب محدود: در حال حاضر تعداد کمی از این صندوقها برای سرمایهگذاری وجود دارد. اما اگر سازمان بورس آمریکا به فعالیت صندوق قابل معامله (ETF) رمز ارزها مجوز بدهد این شرایط میتواند به سرعت تغییر کند.
محدود بودن انتخاب در سطح خود دارایی نیز وجود دارد. ای تی افهای سنتی شامل طیف وسیعی از اوراق بهادار برای به حداقل رساندن ریسک هستند. اما در بیشتر ای تی افهای رمز ارزها امکان سرمایهگذاری بر روی تنها چند ارز دیجیتال وجود دارد.
خطرات مربوط به رمز ارزها: اگرچه ای تی افها از جهاتی امنتر از سرمایهگذاری مستقیم روی خود ارزهای دیجیتال هستند اما به هر حال بسیاری از خطرات این دارایی در ای تی افها هم وجود دارد.
ارزهای دیجیتال و در نتیجه ای تی افهای آنها پرنوسان و بی ثبات هستند. در هر صندوق با پشتوانه فیزیکی علاوه بر خرید و نگهداری ارزهای دیجیتال باید سایر خطرات مربوط به رمز ارزها مانند هک شدن را مدیریت کرد.
شاید یک عهدشکنی؟ به باور طرفداران پروپا قرص ارزهای دیجیتال این داراییها از سرمایه دارندگان در مقابل کاهش ارزش پول فیات و بانکهای مرکزی و دولتهای حامی آن محافظت میکنند.
اما برخلاف این ویژگی رمز ارزها، ای تی اف بیت کوین طبق تعریف توسط دولت رگوله شده و سرمایه گذاران نیز در واقع هیچ ارز دیجیتالی نمیخرند.
صندوق (ETF) بیت کوین چیست؟
ای تی اف (ETF) یا صندوق بیت کوین مشابه مورد بالا است اما ارزش آن به طور خاص به قیمت بیت کوین وابسته است. سرمایه گذاران از طریق ای تی اف میتوانند بدون نیاز به خرید بیت کوین واقعی و نگرانی در مورد خطرات مرتبط با خرید و نگهداری آن از نوسانهای قیمتی این رمز ارز کسب سود کنند.
دلیل به وجود آمدن صندوق بیت کوین
برخی از منتقدان استدلال کردهاند که تشکیل صندوق قابل معامله (ETF) بیت کوین ضروری نیست زیرا سرمایه گذاران میتوانند خود بیت کوین را خریده و مستقیماً روی آن سرمایهگذاری کنند.
اگرچه این استدلال منطقی است اما در آن به سرمایه گذاران سنتیتر یا شاید کسانی که اطلاعات کمتری در زمینه فناوری دارند و میخواهند روی بیت کوین سرمایهگذاری کنند توجه نشده است.
این افراد به کمک صندوق بیت کوین میتوانند بدون نیاز به یادگیری اطلاعات پیچیده مربوط به کیف پول بیت کوین، عبارتهای بازیابی و کلیدهای عمومی و خصوصی به سادگی روی بیت کوین سرمایهگذاری کنند.
طبق گزارش «وضعیت ارزهای دیجیتال در بریتانیا» که توسط صرافی جمینای در ۲۰۲۱ انجام شد ۲۷/۵ درصد از افراد گروه سنی بین ۱۸ تا ۲۴ سال روی ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کردهاند. این در حالی است که تنها ۷/۴ درصد از افراد ۵۵ ساله و بیشتر روی این داراییها سرمایهگذاری کرده بودند.
بررسی دقیقتر سرمایه گذاران بر اساس شغل آنها نشان داد که از ۱۰ بخش برتر، بیشترین سرمایه گذاران از صنایع فناوری اطلاعات و مخابرات و با فاصله کم از صنایع معماری و مهندسی بودند. این وضعیت ممکن است نشان دهنده ارتباط مستقیم بین میزان سرمایهگذاری روی رمز ارزها و میزان آشنایی سرمایه گذاران با فناوری باشد.
ارائه شدن صندوق قابل معامله بیت کوین در بورسهای بزرگ سهام میتواند ورود سرمایه گذاران احتمالی بیشتر از طیفهای مختلف را تسهیل کند. در این شرایط سرمایه بیشتری وارد اکوسیستم بیت کوین شده و جایگاه بیت کوین به عنوان یک دارایی استاندارد برای سرمایهگذاری بیش از پیش تثبیت میشود.
مزایای صندوق (ETF) بیت کوین
سرمایه گذاران با سرمایهگذاری در ای تی اف بیت کوین میتوانند بدون کسب اطلاعات درمورد نحوه عملکرد بیت کوین، ثبت نام در صرافی ارزهای دیجیتال و خطرات مرتبط با مالکیت مستقیم بیت کوین از نوسانات قیمت این رمز ارز بهرهمند شوند.
از جمله این خطرات این است که بیت کوین را باید در کیف پول نگهداری کرد و اگر سرمایه گذار رمز عبور آن را فراموش کند داراییاش را برای همیشه از دست خواهد داد. ای تی اف بیت کوین روند سرمایهگذاری روی بیت کوین را ساده میکند.
در ای تی اف امکان نگهداری بیش از یک دارایی وجود دارد. به عنوان مثال، ای تی اف بیت کوین میتواند شامل بیت کوین، سهام اپل، سهام فیسبوک و … باشد؛ در نتیجه سرمایه گذار میتواند ریسک سرمایهگذاری خود را کاهش داده و سبد متنوعی از انواع سهام تشکیل دهد.
با توجه به اینکه بیت کوین غیر رگوله و غیر متمرکز است اکثر پناهگاههای مالیاتی و صندوقهای بازنشستگی جهان اجازه خرید بیت کوین را نمیدهند. از سوی دیگر، معاملات ای تی اف بیت کوین در صرافیهای سنتی به احتمال زیاد توسط سازمان بورس آمریکا تنظیم شده و واجد شرایط بهره وری مالیاتی است.
معایب صندوق قابل معامله بیت کوین
ای تی افها معمولاً در مقابل خدمات خود از سرمایه گذاران هزینههای مدیریتی دریافت میکنند. در نتیجه داشتن مقدار قابل توجهی از سهام در ای تی اف بیت کوین ممکن است به مرور زمان کارمزدهای مدیریتی زیادی را به دنبال داشته باشد.
- عدم تطابق ارزش ای تی اف با قیمت دارایی پایه
اگر چه ارزش ای تی افها به قیمت دارایی پایه، در این مورد بیت کوین، بستگی دارد اما ممکن است در این صندوقها داراییهای متعدد دیگری برای متنوع سازی سبد نگهداری شود.
در چنین شرایطی ممکن است افزایش ۵۰ درصدی قیمت بیت کوین به دلیل وجود داراییهای دیگر در سبد سهام به طور دقیق در ارزش صندوق قابل معامله در بورس منعکس نشود زیرا ارزش سایر سهام متناسب با بیت کوین افزایش نیافته است. بنابراین، اگرچه صندوق قابل معامله امکان بهره بردن از نوسانات قیمت بیت کوین را فراهم میکنند اما شاید معیار دقیقی از قیمت آن نباشند.
- محدودیت در معاملات ارزهای دیجیتال
بیت کوین را میتوان با سایر رمز ارزها مانند اتریوم، لایت کوین، ریپل و … معامله کرد. اما ای تی اف بیت کوین را نمیتوان با سایر ارزهای دیجیتال معامله کرد زیرا یک رمز ارز نیست و فقط یک صندوق سرمایهگذاری است که ارزش آن به قیمت بیت کوین بستگی دارد.
بسیاری از افراد بیت کوین را به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک در برابر بانکهای مرکزی، ارزهای فیات و سهام میدانند. بیت کوین با مستقل بودن از بانکهای مرکزی امکان کنترل کردن خطرات مربوط به سیستم مالی را به سرمایه گذاران میدهد.
بیت کوین همچنین با حفظ کردن حریم خصوصی کاربران و سرمایهگذاران از طریق بلاکچین بیت کوین هویت آنها را پنهان میکند. ای تی اف بیت کوین توسط دولت رگوله میشود و فاقد این مزایا است.
سخن آخر
روشهای مختلفی برای سرمایهگذاری روی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال وجود دارد. اما هر روشی برای سرمایه گذاران معمولی مناسب نیست. صندوق قابل معامله (ETF) بیت کوین و ارز دیجیتال یکی از معدود روشهای مطمئن برای کسب سود از بیت کوین است. تایید شدن ای تی اف بیت کوین توسط سازمان بورس آمریکا و زمان این اتفاق مهم میتواند موجب بلوغ بیشتر بازار ارزهای دیجیتال شود.
صندوق بیت کوین محصولی است که همگان در انتظار آن هستند و دلایل خوبی برای این انتظار وجود دارد. این محصول مالی موجب راحتی و انعطاف پذیری در سرمایهگذاری شده و به سرمایه گذاران اجازه میدهد بدون ریسک زیاد وارد بازار شوند.
صندوق سرمایه گذاری چیست؟
احسان والیان
- اشتراکگذاری
صندوق های سرمایه گذاری و انواع آن در واقع از جمع شدن سرمایههای کوچک و بزرگ افراد حقیقی و حقوقی تشکیل شدهاند و در واقع هر کدام از آنها میزان مبلغ به دست آمده را در صندوق سرمایه گذاری هر فرد تبدیل به سهام، اوراق مشارکت، سپردههای بانکی و اوراق بهادار و دیگر سرمایههای مجاز کردهاند
همیشه فرصتی برای بهره بردن حتی در شرایطی که بازار سهام و بورس دچار اصلاح و یا حتی ریزش می شوند هست. حتما این پرسش در ذهن شما شکل میگیرد که چگونه ممکن است؟ چه طور ممکن است زمانی که همه چیز به اصطلاح پر ریسک میشود همچنان میتوان از دل بازار سرمایه سود به دست آورد؟ خوب، باید گفت که شاید به وجود آمدن صندوقهای سرمایه گذاری و انواع آن اصلا به همین دلیل به وجود آمدهاند که هر کسی از افراد حقوقی گرفته تا افراد حقیقی مانند ما بتوانیم با ریسک کمتر و هدفمندی بیشتر از دل بازار سرمایه در بلند مدت سود به دست بیاوریم. کمی حوصله کنیم و با پاسخ به این سوال که اصلا انواع صندوق های سرمایه گذاری چه هستند؟ و یا اینکه مزایای صندوق های سرمایه گذاری چیست و کدام نکات همان معایب صندوق های سرمایه گذاری است؟ کدام از آنها به درد ما میخورد به جواب مشخص برسیم.
ماهیت صندوق سرمایه گذاری و چگونگی کارکرد بلند مدت آن
بی شک این جمله مشهور را که «همه تخم مرغها را در یک سبد نگذارید» را بارها و بارها شنیدهایم اما درست نمی دانیم که مفهوم آن چیست. همه میدانیم که تخم مرغ ماهیتی شکننده دارد و به خاطر مواد مغذی که در خود دارد بسیار باارزش است و جز سبد غذایی روزانه ما به حساب میآید. این کار عقلانی نیست که چنین موجودیت شکننده و باارزشی را روی هم در یک جا تلمبار کنیم و آن را حمل کنیم. بهتر است آن را در سبدهای مختلف تقسیم کنیم تا مبادا همه آنها را طی حوادث میان راه از دست بدهیم و اگر هم اتفاقی افتاد تنها یک سبد و در واقع بخشی از آنها را از دست داده باشیم. پول و سرمایه هم به همین شکل حساس، از دست رفتنی و البته با ارزش است و با از دست دادن آن زندگیمان نیز تا مقدار زیادی روی ناخوش به خود میگیرد.
صندوق سرمایه گذاری آن هم به صورت بلند مدت حکم آن چند سبد نگه دارنده تخم مرغها را دارد که البته پول و سرمایه ما را به همان دقت و با تقسیم بندی افراد متخصص در خود نگه می دارد. که این نکته اشاره به مزایای صندوق های سرمایه گذاری دارد. اما چگونه؟ متاسفانه عده زیادی از هم وطنان با وارد کردن مقدار زیادی پول از فروش سقف بالای سرشان در بورس و خرید چند سهم بدون مشاوره با یک متخصص متحمل ضرر هنگفتی از اصلاح بازار شدهاند. خوشبختانه خبر خوش چه برای کسانی که اهل ریسک هستند و چه برای کسانی که با خطر کردن میانه خوبی ندارد این است که هر میزان پولی را که وارد کنید برای شما تبدیل به سودی منطقی و مشخص در بلند مدت خواهد کرد. مزیت صندوق های سرمایه گذاری و انواع آن در واقع این است که از جمع شدن سرمایههای کوچک و بزرگ افراد حقیقی و حقوقی تشکیل شدهاند و در واقع هر کدام از آنها میزان مبلغ به دست آمده را در صندوق سرمایه گذاری هر فرد تبدیل به سهام، اوراق مشارکت، سپردههای بانکی و اوراق بهادار و دیگر سرمایههای مجاز کردهاند و با این تقسیم سرمایه نه تنها با استفاده از تیم مجرب متخصصان مدیریتی دقیق انجام میدهند بلکه سودآوری را در شرایط پررونق ایجاد میکنند.
نکته قابل توجه در مزایای صندوق های سرمایه گذاری
لازم به ذکر است که سرمایه گذاری در صندوقهای سرمایه گذاری به نوعی، سرمایه گذاری غیر مستقیم به حساب میآید؛ به این معنا که کسانی که در این صندوق های سرمایه گذاری و انواع آن شرکت میکنند بدون این که به خود زحمت مطالعه و یادگیری بازارهای سرمایه و سهام را بدهند با کمک از متخصصینی که در صندوق ها در حال فعالیت هستند مدیریت سرمایه خود را به دست آنها میسپارند و از تحلیلهای بنیادی و رفتارشناسی افراد متخصص برای خرید اوراق مختلف و سهام بهره میبرند. برای این که در همین قدم اول بتوانیم قوت قلبی برای مشارکت در صندوق های سرمایه گذاری به خود بدهیم بهتر است آماری از تعداد سرمایهگذارانی را بدهیم که از سال ۱۳۹۳ تا کنون به صورت بلند مدت در صندوقهای سرمایه گذاری شرکت کرده اند را با هم مرور کنیم؛ تعداد سرمایه گذارانی که در صندوقهای سرمایهگذاری در سال ۱۳۹۳ حدود ۱۰۵ هزار نفر بوده و این تعداد در حال حاضر بالغ بر ۲ میلیون نفر شده و رشد ۲۰ برابری را تجربه کرده است. البته گفتنی است که هیچ ابزاری بی عیب نیست و در ادامه به معایب صندوق های سرمایه گذاری هم خواهیم پرداخت.
صندوق سرمایه گذاری برای چه کسانی مناسب است؟
بگذارید در همین اول جواب این سوال را به طور کلی بدهیم؛ صندوق سرمایه گذاری و انواع آن برای تمام گروهها مناسب هستند. اما گروه بندی اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه سرمایه گذاری به چه شکل است؟ افراد ویژگیهای رفتاری متفاوتی دارند که باید به این نکته شگفت انگیز اشاره کرد که اصلا این رفتار ما انسانها است که همه چیز را شکل میدهد و مسبب اصلی به وجود آمدن انواع صندوق سرمایه گذاری است. افراد در زمان سرمایه گذاری به سه دسته اصلی تقسیم میشوند؛ افرادی که خطر پذیریشان زیاد است و با تمام پیچ و خمهایی که بازار سرمایه به ویژه بازار بورس پیش پای شان میگذارد باز هم میخواهند سود کنند و به قول معروف پی ضرر را هم به همان میزان به تنشان مالیدهاند. دسته دوم افرادی هستند که اصلا حوصله ریسک را ندارند و میخواهند از سرمایهشان درآمد ثابتی به دست آورند و در رسیدن به هدف، عددو رقم خاصی در ذهن ندارند. دسته سوم کسانی هستند که در میان این دو گروه قرار دارند؛ به این معنی که هم تا حدی ریسک پذیر هستند هم میخواهند درآمد ثابتی داشته باشند و با خطر کمتری اقدام به سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری میکنند. خبر خوب این جا است که برای تمام این سه گروه صندوقی برای سرمایه گذاری وجود دارد. البته که میتوان به ابعاد مختلفی از صندوقها به عنوان مزایای صندوق های سرمایه گذاری اشاره کرد و دسته دیگری را هم معایب صندوق های سرمایه گذاری دانست.
امکان ایجاد تنوع در سرمایه گذاری
از ویژگیهایی که میتوان به عنوان مزایای صندوق های سرمایه گذاری به حساب آورد این است که با سرمایه گذاری در سهام مختلف و متنوع هم بازدهی داراییهای سرمایه گذاران را افزایش میدهند و هم به کمک این تنوع باعث میشوند که ریسک سرمایه گذاری در بلند مدت تا حد زیادی کاهش یابد؛ به این معنی که اگر به عنوان مثال ده سهم مختلف در صندوق قرار گرفته باشد، با ضرر دهی یکی از این ده سهم و سود دهی ۹ سهم دیگر، ضرر آن یک سهم در حساب کلی یا بسیار کم خواهد بود و یا با سوددهیهای سهمهای دیگر خنثی میشود. در مثال سعی کردیم از صندوق سهامی برای درک این مزیت استافده کنیم پس بد نیست بدانیم که از معایب صندوق های سرمایه گذاری که به صندوق سهامی مربوط میشوند کدام است.
معایب صندوق های سرمایه گذاری؛ صندوق سهامی
با تمام تعاریف باید گفت که صندوقهای سهامی دارای معایبی هم هستند که به صورت نکته میتوان به هر کدامشان اشاره کرد؛
· ریسک بالا در سرمایه گذاری؛ پر ریسک بودن از بزرگترین معایب صندوق های سرمایه گذاری در بورس به حساب میآید. اقتضای طبیعت بورس به پر ریسک بودن و البته پر بازده بودن آن است که این ویژگی شامل حال سهام موجود در صندوق سهامی هم میشود. گرچه گفتنی است که صندوق های سهامی موفق همیشه یک گام فراتر از بازدهی کلی بورس بودهاند.
· شرایط ابطال یا فروش واحدهای سرمایه گذاری؛ واحدهای سرمایه گذاری در صندوق سهامی را نمیتوان مانند صندوق درآمدثابت بلافاصله بعد از خرید به فروش رساند. بعد از خرید واحد سرمایه گذاری باید حداقل سه ماه صبر کرد و بعد اقدام به فروش آن کرد. این قانون به این دلیل است که اگر به غیر از این حالت باشد، صندوق با کسری بودجه ناشی از فروش بی حساب و کتاب سرمایه گذاران مواجه میشود و این نکته میتواند از معایب صندوق های سرمایه گذاری سهامی به حساب بیاید.
حفظ تعادل بین ریسک و بازده در سرمایه گذاری
اگر به حرکت یک هواپیما و شناور بودناش در آسمان دقت کنیم علاوه بر سرعت و قدرتی که دارد متوجه حرکت مداوم و ثبات آن هم میشویم. دلیل اصلی این که وسیلهای مانند هواپیما به این شکل و با شگفتی کامل در آسمان پرواز میکند این است که موتورهای آن در دو باله آن قرار دارد و حتی موتورهای کمکی دیگر هم در ردیف باله تعبیه شدهاند که در صورت شرایط اضطراری جایگزین توربین آسیب دیده شوند. و این باعث میشود که این وسیله سالم و با تعادل مثال زدنی از مبدا به مقصد برسد. تقسیم نیرو بین اجزا ثابت کرده است که میزان آسیب کمتر و تعادل و استحکام را بیشتر میکند. از مزایای صندوق های سرمایه گذاری که شباهت به نوع عملکرد هواپیما دارد میتوان به تقسیم کردن سرمایه شما میان سهام مختلف اشاره کرد که باعث میشوند تعادل مالی شما حفظ شود؛ به این معنا که با مشارکت و سرمایه گذاری در یکی از انواع آن شما صاحب ده ها و حتی صدها سهم مختلف میشوید که تعدادی از آنها رو به رشد هستند و تعدادی دیگر دچار اصلاح شدهاند اما از آن جایی که صندوقها بنا بر رشد طراحی شدهاند حتی در صورت ضرر چند سهم، شما همچنان حرکت ممتد و رو به افزایش سود خود را طی میکنید.از دیگر مزایای صندوق های سرمایه گذاری این است که شما با هر مقدار پولی که دارید میتوانید در یکی از آنها بسته به سلیقه و ترجیحتان یکی را انتخاب کنید و مشارکت خودتان را شروع کنید. به یاد داشته باشید که شما با سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری تنها نخواهید بود و در این هواپیما با همسفرانی همراه هستید که هر کدامشان به نوبه خود به برقراری تعادل و قدرتمند شدن بدنه صندوق کمک میکند. درست است که اگر به طور انفرادی و نداشتن نیروی متخصص و مشاور دست به سرمایه گذاری و خرید سهام بزنید ممکن است سرعتتان نسبت به این هواپیما بیشتر باشد اما بدانید که شما یک موتوره در حال حرکت هستید و در صورت خرابی ممکن است اتفاقاتی که تمایل ندارید در مسیر خرید سهم در بورس رخ دهد.
جمع بندی
در پایان، این نکته را خاطر نشان میکنیم که در حال حاضر صندوقهای سرمایه گذاری با این که مدت زمان طولانی نیست که پا به عرصه دنیای سرمایه گذاشتهاند بازده خوبی داشتهاند و مورد قبول بسیاری از افراد غیرحرفهای، نیمهحرفهای و حتی حرفهایهای این زمینه شدهاند. حال به شناخت انواع صندوقهای سرمایه گذاری در ایران میپردازیم.
صندوق های سرمایه گذاری و انواع آن در واقع از جمع شدن سرمایههای کوچک و بزرگ افراد حقیقی و حقوقی تشکیل شدهاند و در واقع هر کدام از آنها میزان مبلغ به دست آمده را در صندوق سرمایه گذاری هر فرد تبدیل به سهام، اوراق مشارکت، سپردههای بانکی و اوراق بهادار و دیگر سرمایههای مجاز کردهاند
صندوق سرمایه گذاری و انواع آن برای تمام گروهها مناسب هستند. اما گروه بندی اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه سرمایه گذاری به چه شکل است؟ افراد ویژگیهای رفتاری متفاوتی دارند که باید به این نکته شگفت انگیز اشاره کرد که اصلا این رفتار ما انسانها است که همه چیز را شکل میدهد و مسبب اصلی به وجود آمدن انواع صندوق سرمایه گذاری است. افراد در زمان سرمایه گذاری به سه دسته اصلی تقسیم میشوند؛ افرادی که خطر پذیریشان زیاد است و با تمام پیچ و خمهایی که بازار سرمایه به ویژه بازار بورس پیش پای شان میگذارد باز هم میخواهند سود کنند و به قول معروف پی ضرر را هم به همان میزان به تنشان مالیدهاند. دسته دوم افرادی هستند که اصلا حوصله ریسک را ندارند و میخواهند از سرمایهشان درآمد ثابتی به دست آورند و در رسیدن به هدف، عددو رقم خاصی در ذهن ندارند. دسته سوم کسانی هستند که در میان این دو گروه قرار دارند؛ به این معنی که هم تا حدی ریسک پذیر هستند هم میخواهند درآمد ثابتی داشته باشند و با خطر کمتری اقدام به سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری میکنند. خبر خوب این جا است که برای تمام این سه گروه صندوقی برای سرمایه گذاری وجود دارد.
همه چیز درباره ETF بیت کوین به زبان ساده
ورود بیشتر شرکتهای سرمایهگذاری و ثروتمندان، رسمیتِ حقوقیِ بیت کوین بهعنوان یک دارایی و در نتیجه رشد قیمت بیت کوین؛ اینها میتوانند مزایای یک ETF بیت کوین باشند. در روی دیگر سکه، این پدیده چالشها و معایب خاص خود را هم دارد.
حالا که در سال ۲۰۲۱ برای اولین بار در آمریکا ETF یا همان صندوق قابلمعامله در بورس پذیرفته شده است، در این مقاله قصد با پاسخ به سؤالات زیر، ایتیاف را بهطور جامع و با زبانی ساده توضیح میدهیم:
- ETF بیت کوین چیست و چگونه کار میکند؟
- ETF بیت کوین چه مزایا و معایبی دارد؟
- تأثیر پذیرش ETF بیت کوین بر قیمت چیست؟
یک ETF سنتی چیست؟
قبل از اینکه به سراغ ETF بیت کوین برویم، بهتر است یک قدم به عقب برگردیم و ببینیم که اصلاً یک ETF چیست؟
صندوق قابلمعامله در بورس (Exchange-traded fund) یا بهاختصار ETF، صندوقی است که در آن یک یا چند دارایی وجود دارد و اشخاص میتوانند با خرید سهام آن صندوق در داراییهای مدنظر خود سرمایهگذاری کنند.
خریدوفروش سهام ETF از طریق بورس انجام میشود و معامله آن مانند معامله یک سهم معمولی است؛ بنابراین رسمی و منطبق بر مقررات بورس یک کشور است.
امروزه برای داراییهای بسیار مهم و کاربردی ازجمله طلا و نفت ETF وجود دارد و هر روز در بورس کشورهای مختلف جهان معامله آنها انجام میشود.
سرمایهگذارانی که سهم ETF خریداری میکنند، میتوانند بدون واردشدن به فرایندهای پیچیده خرید و همچنین بدون تجربه خطر نگهداری از یک دارایی، در آن سرمایهگذاری کنند.
بهعنوان مثال، اگر یک سهم ETF طلا را بخرید، بدون داشتن طلای واقعی در طلا سرمایهگذاری کردهاید.
یک ETF بیت کوین چیست؟
رسمیت قانونی ETF
یک ETF بیت کوین از سمت نهادهای قانونگذار به رسمیت شناخته میشود. اگر یک سازمان بزرگ باشید و از خرید مستقیم بیت کوین به دلایل حقوقی نگران هستید، میتوانید روی صندوق بورسی آن سرمایهگذاری کنید تا تحت پوشش و حمایت نهادهای قانونگذار هم قرار بگیرید. بهعنوان مثال، در آمریکا کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) بهطور مستقیم وظیفه دارد از سرمایهگذاران ETF در مقابل خطرات متعدد بازار محافظت کند.
همچنین بر اساس قوانین اوراق بهادار، امکان بهارثرسیدن ETF وجود دارد و این برای کسانی که نگران سرنوشت بیت کوینهای خود بعد از مرگ هستند یک مزیت کمنظیر است.
سهولت سرمایهگذاری و نگهداری
برای کسی که در بازار بورس فعالیت کرده باشد، واردشدن به دنیای ارزهای دیجیتال پیچیده به نظر میرسد. چنین شخصی برای سرمایهگذاری در بیت کوین میتواند سهم صندوق را مانند یک سهم عادی در بورس بخرد.
اگر شخص ثروتمندی باشید و بخواهید مقدار زیادی بیت کوین بخرید، نگرانی درباره نگهداری امن بیت کوینها و همچنین چالش نقدینگی ممکن است آزارتان دهد. در این صورت خرید سهم ETF بهجای بیت کوینِ واقعی میتواند منطقی باشد.
تخفیف یا معافیت مالیاتی
در بیشتر کشورها، ETFها شامل معافیت یا تخفیف مالیاتی هستند. برای شخصِ سرمایهگذاری که مقدار زیادی بیت کوین دارد، در افتادن با سازمان مالیات خطرناک است و شاید ترجیح بدهد بهجای بیت کوین واقعی ETF آن را بخرد.
تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری
در یک صندوق بورسی، ممکن است علاوه بر بیت کوین در داراییهایی دیگری مانند سهام شرکتها یا طلا سرمایهگذاری شود؛ بنابراین شخصی که سهم یک ETF را دارد میتواند از سود تمام داراییهای موجود در صندوق بهطور همزمان بهرهمند شود.
در حقیقت سرمایهگذاری در ETF یکی از بهترین راههایی است که کمک میکند به این ایده عمل کنید: «همه تخممرغهایت را در یک سبد نگذار.»
پذیرش ETF چه تأثیری بر قیمت بیت کوین دارد؟
از پذیرش ETF برای بیت کوین (بهخصوص در آمریکا بهعنوان بزرگترین بازار سرمایه جهان) همیشه بهعنوان یکی از عواملی یاد میشود که میتواند قیمت پادشاه ارزهای دیجیتال را به «ماه» برساند.
از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۱ کمیسیون بورس آمریکا چندین و چند درخواست متنوع از سمت شرکتهای بزرگ را برای ایجاد صندوق بورسی بیت کوین رد کرده است. با این حال، اکنون (اواخر ۲۰۲۱) که در حال بهروزرسانی این مقاله هستیم انتظارها معایب تنوع بخشی بالا در سبد سهام به پایان رسیده است.
زمزمهها درباره پذیرش اولین ETF بیت کوین در آمریکا تأثیر خود را بر بازار گذاشته و قیمت بیت کوین را به نزدیکی اوج تاریخی خود رسانده است.
شاید پس از راهاندازی اولین ETF بیت کوین، در کوتاهمدت بازار طبق استراتژی «با شایعه بخر و با خبر بفروش» سقوط کند؛ اما در بلندمدت، شانس ورود سرمایهگذاران بزرگ و اشخاص ثروتمند زیاد است و این میتواند بهمعنای تزریق میلیونها دلار سرمایه به بازار باشد.
سرمایهگذاران نهادی با کمک ایتیاف بهصورت قانونی در بیت کوین سرمایهگذاری میکنند و دیگر از بابت قانون و مقررات، بهارثرسیدن و همچنین نگهداری امن بیت کوینها نگرانی نخواهند داشت.
اما این یک روی سکه بود و روی دیگر سکه را هم در نظر گرفت که میتواند آینده بیت کوین را در بلندمدت تغییر بدهد. به سراغ قسمت تلخ موضوع میرویم؛ خطرات و معایب این صندوق.
معایب احتمالی ETFهای بیت کوین
خیلی از اعضای جامعه بیت کوین معتقدند ETF برای بیت کوین نه تنها مفید نیست، بلکه میتواند آینده این ارز دیجیتال را هم تهدید کند. آنها معمولاً برای ادعای خود دلایل زیر را ارائه میکنند:
تمرکزگرایی
طرح صندوق متمرکز برای بیت کوین در طول زمان میتواند هدف اصلی بیت کوین یعنی تمرکززدایی را تهدید کند. طرفداران پروپاقرص بیت کوین عقیده دارند ETF بیت کوین این دارایی را بهسمت تمرکز و انحصار بیشتر میبرد. بهگفته آنها، این خطرناک است که صندوقهای سرمایهگذاریِ انحصارطلب مالک بخش بزرگی از بیت کوینها باشند.
مالکیت بیت کوین حقیقی نیست
در یک صندوق بورسی، صاحبان سهام هر کدام مالک قسمتی از این صندوق هستند؛ اما بهطور واضح مالک واقعی بیت کوینهایی که روی آن سرمایهگذاری کردهاند نخواهند بود.
در واقع طبق قاعدههای بیت کوین، کسی صاحب بیت کوینهایش است که کلید خصوصی یا کلمات پشتیبانی کیف پول خود را در اختیار داشته باشد؛ چیزی که در ETF بیت کوین رخ نمیدهد.
مسئله فورکها
زمانی که هارد فورکی در شبکه بیت کوین رخ بدهد (مانند هارد فورک بیت کوین کش)، مجبور هستیم درباره توزیع ارز دیجیتال جدیدِ حاصل از فورک به صندوق اعتماد کنیم.
با اینکه هر صندوق ETF مشتریان و سرمایهگذاران زیادی خواهد داشت؛ اما این مدیر صندوق خواهد بود که تصمیمات اساسی را مثلاً درباره کوینهای فورکشده خواهد گرفت.
خطر حریم خصوصی
حریم خصوصی دارندگان بیت کوین هم یکی معایب تنوع بخشی بالا در سبد سهام دیگر از نگرانیهای بیت کوینرها است. برای فعالیت در بورس، اشخاص احراز هویت میشوند و اطلاعات شخصی معاملهگران ثبت میشود؛ چیزی که میتواند حریم خصوصی در بیت کوین را کمرنگتر کند و دولتها بیشتر بتوانند روی دارندگان بیت کوین کنترل داشته باشند.
جمعبندی
پذیرش صندوق قابلمعامله در بورس یا همان ایتیاف بیت کوین، به پادشاه ارزهای دیجیتال از نظر قانونی وجه بهتری میبخشد و احتمالاً درها را برای ورود موج جدیدی از سرمایهگذاران بزرگ باز میکند.
اگرچه این اتفاق برای قیمت بهطور کلی مثبت تلقی میشود، در بلندمدت ممکن است بیت کوین را به سمت تمرکز بکشاند. برای دارایی نوپایی مثل بیت کوین که ذات غیرمتمرکز دارد هنوز نمیتوان با اطمینان گفت که ETF تا چهاندازه تأثیرگذار خواهد بود.
پس از ۸ سال انتظار بالاخره صندوق بورسی بیت کوین در آمریکا پذیرفته شده است. نظر شما چیست؟ ETF بیت کوین خوب است یا بد؟ در قسمت نظرات همین مقاله بنویسید.
صندوق های سرمایه گذاری
صندوقهای سرمایهگذاری به نوعی نهاد مالی به حساب می آیند که فعالیت اصلی آنها سرمایهگذاری در اوراق بهادار است. مالکان آنها نسبت به سرمایهگذاری خود، در سود و زیان آن شریک می باشند. سرمایهگذاری در صندوقها، به گونه ای غیرمستقیم سرمایه گذاری در بورس محسوب می شود.
کار صندوق ها جمع آوری مبالغ کوچک و سرمایه گذاری آنها در زمینه های مختلف تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است، و سود بدست آمده از این راه به نسبت سرمایه هر سرمایه گذار بین آنها تقسیم می شود.
مدیریت صندوق نیز بابت این کار حرفه ای که انجام می دهد درصدی کارمزد دریافت می کند. اصولا زمینه فعالیت این صندوق ها: طلا، ارز، اوراق بهادار و حتی ساختمان می باشد. برای اطلاع از اوضاع فعالیت و نظارت بر این صندوقها، لازم است که سرمایهگذاران با مطالعه دقیق اساسنامه و امیدنامه مربوطه با تمام موارد آن آشنا شوند و با توجه به استراتژیها و نیازهای خود از سرمایهگذاری در بورس اوراق بهادار در مورد خرید واحدهای سرمایهگذاری این صندوقها تصمیم گیری درستی انجام دهند.
ویژگی های سرمایه گذاری در صندوق ها:
این صندوقها میتواند جایگزین خرید سهامدر بورس شود:
شخصی که مجموعه ای از واحدهای سرمایهگذاری یک صندوق را در اختیار دارد، مالکیت سهام چند شرکت را بر عهده دارد که صندوق از محل داراییهای خود به عنوان سبد سرمایهگذاری خریداری کرده است. به این ترتیب سود یا زیان مالکان واحدهای سرمایهگذاری صندوق، تحت تأثیر مستقیم نوسان قیمت مجموعه سهام موجود در سبد سرمایهگذاری صندوق است.
امکان مدیریت حرفهای:
می توان در این صندوقها از مدیریت حرفهای بهره برد که منظور از آن، مقایسه تخصص و توان مدیران با تجربه و کاربلد است که با سرمایهگذارانی است که تجربه لازم را ندارند و امکانات لازم برای تحلیل و خرید سبد سرمایهگذاری به صورت مستقل را ندارند کاملا متفاوت است.
نقدشوندگی:
از ویژگیهای مهم سرمایهگذاری، قابلیت تبدیل به وجه نقد شدن آن در هنگامی است که سرمایهگذار تصمیم به تغییر موضع سرمایهگذاری خود یا تصمیم به خارج شدن بگیرد. قانون صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا در هر زمان بخواهند با توجه به ارزش روز داراییهای موجود در صندوق و پس از کسر هزینههای مربوطه، تمام یا تعدادی از واحدهای سرمایهگذاری خود را به وجه نقد تبدیل کرده یا به اصطلاحی دیگر باطل کنند.
صرفهجویی نسبت به مقیاس:
با دقت به این نکته که صندوقهای سرمایهگذاری از جمع آوری پولهای کم ولی تعداد زیاد سرمایهگذار تشکیل شده اند، پس امکان استفاده از مزایای یک مجموعه سرمایهگذاری بزرگ برای اجزای تشکیل دهنده آن مهیا خواهد بود. مطمئنا امکان پرداخت هزینههای بالای مشاوره یا استفاده از نرمافزارهای مختلف اطلاع رسانی و تحلیلگری برای یک سرمایهگذار صرفه اقتصادی ندارد با این حال می توان با تجمیع سرمایههای اندک سرمایهگذاران خرد، به چنین امکاناتی دست یافت.
انگیزه مدیریت صندوق سرمایهگذاری:
با توجه به ساختار طراحی شده صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در سهام و ارتباطی که بین رشد ارزش داراییهای صندوق و نفع بردن مدیر و سایر ارکان صندوق می باشد، قابل پیشبینی است که مدیر انگیزه خوبی برای تشکیل بهترین صندوق سرمایهگذاری را دارد، تلاش می کند تا خالص ارزش داراییهای صندوق را به بالاترین حد خود برساند.
برای مطالعه مقاله اوراق بهادار می توانید از این لینک استفاده نمایید.
مزایای صندوق های سرمایه گذاری
مزایای صندوق های سرمایه گذاری:
- مدیریت حرفه ای، صندوقهای سرمایهگذاری، توسط مدیران مجرب و تحلیل گران اداره میشود، بنابراین ریسک عملیات به کمک دانش و تجربه افراد متخصص کم می شود. این اشخاص، بطور مداوم تلاش میکنند تا با سرمایهگذاری روی اوراق مناسب، نتیجه خوبی را برای سرمایهگذاران بدست آورد.
- تنوع بخشی، در این روش سرمایه بزرگی جمع میشود، بنابراین امکان تنوع سازی در آن فراهم خواهد شد. متنوع کردن داراییها در یک سبد به کم شدن ریسک آن کمک میکند. متنوع سازی میتواند باعث کم شدن ریسک و دوام پرتفوی در دورههای سرمایهگذاری بلندمدت شود.
- قابلیت نقد شوندگی بالا، واحدهای یک صندوق سرمایهگذاری، نقد شوندگی بالایی دارد. بخصوص اگر صندوق دارای یک ضامن نقد شوندگی مطمئن باشد. با وجود ضامن نقد شوندگی، در زمان فروش واحدهای صندوق، با مشکلی روبرو نخواهید شد. در حالیکه در بازار بورس، چنین ویژگی را معایب تنوع بخشی بالا در سبد سهام ندارد.
- نظارت و شفافیت اطلاعات موجود، عملکرد صندوق های سرمایهگذاری مشترک از طریق نهادهای مالی و در طی بازههای مشخصی بازبینی میشود. این نهادهای نظارتی مثل سازمان بورس، متولی صندوق و حسابرس است که عملکردهای هر صندوق را به طور واضح اطلاعرسانی میشود. در این صورت سرمایهگذاران، رسانهها و تحلیل گران عملکرد این صندوق را بررسی میکنند.
- صرفه جویی در هزینهها، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک حجم بالایی از داراییها را بهصورت معاملات بلوکی انجام میدهند. به همین دلیل این صندوقها صرفهجویی قابلتوجهی در کم کردن هزینهها دارند.
- صرفه جویی در معایب تنوع بخشی بالا در سبد سهام زمان، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک یک انتخاب مناسب برای افرادی است که زمان و مهارت و اطلاعات کافی ندارند. بنابراین سرمایهگذاری در این صندوقها برای مانع از به هدر رفتن زمان خواهد شد.
- انتخاب درست با استفاده از مقایسه، در این صندوق ها سرمایهگذار میتواند بعد از مقایسه از میان دهها صندوق سرمایهگذاری مناسبترین را برگزیند. بنابراین مسلما انتخاب هر سرمایهگذار بر اساس رویکردهای خاصی که در نظر دارد، متفاوت است. سرمایهگذاران میتوانند از میان صندوقهای سرمایهگذاری در سهام، مختلط و درآمد ثابت یکی را انتخاب کنند.
- سرمایه گذاری آسان و اطمینان بالا، سرمایهگذاری در این صندوقها، با نظارت مدیران و مشاوران حرفهای انجام میشود. بنابراین، سرمایه گذاران از تنشهای مستقیم در امان خواهند بود. همچنین اگر شخص اطلاعات و تجربه کافی از بازار نداشته باشد نیز امکان دارد که به راحتی در این روش کسب سود کند و متحمل ریسک زیادی نشود.
برای مطالعه مقاله اوراق مشارکت می توانید از این لینک استفاده نمایید.
معایب صندوق های سرمایه گذاری
معایب صندوق های سرمایه گذاری:
در هر بازار مالی علاوه بر مزایای زیادی که برای سرمایهگذاران وجود دارد، معایبی نیز هستند و گاهی بسیاری به دنبال پاسخ این پرسش باشند که معایب صندوقهای سرمایهگذاری چیست؟ ابتدا باید گفته شود که در رابطه با صندوقهای سرمایهگذاری استفاده از کلمه محدودیت بسیار مناسبتر از کلمه عیب است. زیرا تمامی مواردی که در ادامه گفته میشود محدودیتهای صندوقهای سرمایهگذاری است نه عیوب آن. اصولا این محدودیتها از طرف سازمان بورس و اوراق بهادار به صندوقها اعمال شده است.
محدودیت در تعداد کل واحدهای قابل صدور صندوق، از مشکلاتی که گاهی برای سرمایهگذاران پیش میآید، این است که ممکن است قصد خرید واحد از صندوقی را داشته باشند اما تعداد واحدهای صادرشده آن صندوق به سقف خود رسیده باشد در این صورت یا باید سرمایهگذار منتظر بماند که تعدادی از واحدهای صندوق باطل شوند تا برای او واحد سرمایهگذاری صادر شود یا اینکه خود صندوق با کسب مجوز از سازمان بورس سقف تعداد کل واحدهای قابل صدور خود رابیشتر کند. این حالت بیشتر در مورد صندوقهای پر طرفداری اتفاق میافتد که عملکرد خوبی داشتهاند و تقاضا برای خرید واحدهای آنها زیاد است.
ناشناخته بودن صندوق های سرمایه گذاری، صندوقهای سرمایهگذاری در ایران در سال ۸۸ برای اولین بار کار خود را شروع کردند. اما هنوز هم بسیاری از افراد جامعه از وجود صندوقهای سرمایهگذاری بیخبر هستند یا در مورد آن اطلاعات کافی ندارند. حتی ممکن است در مورد آن شنیده باشند اما بیتوجه از کنارش رد شده باشند. اما اگر که شناخت کافی از صندوقها و مزایای آنها باشید هرگز این موقعیت را از دست نمیدهید. اگر بتوانید از این موقعیت استفاده کنید و سرمایه خود را به دست صندوقها بسپارید خواهید توانست سود زیادی را از این راه بدست آورید.
لحظهای نبودن قیمت گذاری واحدهای سرمایه گذاری، از دیگر محدودیتهای صندوقهای سرمایهگذاری نوع قیمتگذاری آنها است به این صورت که در این صندوقها قیمت گذاری ها لحظهای نیست. این فاکتور فقط برای صندوقهای سرمایهگذاری غیرقابل معامله صدق میکند ولی در صندوقهای قابل معامله بورس قیمتها بهصورت لحظه ای به روز رسانی میشوند.
کمبود سامانه ای جامع برای پوشش اطلاعات صندوق ها و مقایسه آن ها، امروزه تعداد مراجع قابل اعتمادی که اطلاعات کامل صندوقها را در کنار یکدیگر پوشش بدهند تا سرمایهگذاران بتوانند صندوقها را با هم مقایسه و بهترین صندوق سرمایهگذاری را انتخاب کنند، بسیار کم است.
خطرپذیری در بخش بازار، یعنی در صورت سرمایهگذاری بر روی بخشی خاص، در صورت عملکرد نادرست در آن بخش، این صندوق متحمل خساراتی خواهند شد.
موازنه با نرخ بهره، در صورت زیاد شدن نرخ بهره، بازدهی این نوع از صندوقها کاهش پیدا می کند.
اشکالات معاملاتی، که منشأ آن نقص هایی در مدیریت شرکتهای سرمایهگذاری بر روی سبد اوراق بهادار معینشده ایجاد می شود و به دلیل عدم همخوانی عرضه و تقاضا، منجر به ریسک معاملاتی میشود.
امکان عدم تطابق با شاخص، عملکرد صندوق، باید دقیقا مطابق با عملکرد شاخص هدف باشد. در صورت عدم مطابقت ممکن است خطای پیروی از شاخص ایجاد شود.
سود تضمین شده، صندوقها انواع گوناگونی دارند اما باید بدانیم صندوقی مطمئن و مناسب است که بانک اصل پول را در آن تضمین کرده باشد. این صندوقها معمولا حداقلی از سود را تضمین میکنند تا خیال سرمایه گذار آسوده باشد. در صورت عدم وجود این ضمانت و در شرایط خاص که بازدهی صندوق کم شود، سود سرمایه گذار هم بالطبع کاهش پیدا می کند در حالی که بانک و صندوق سرمایهگذاری هم تعهدی در این زمینه ندارند.
نداشتن حق رأی در مجامع شرکت ها، اگر شخصی به طور مستقیم در بازار سرمایه، سرمایهگذاری کنید، مالک بخشی از آن شرکت شده، میتواند در مجامع آن شرکت کند و به نسبت سهام خود حق تصمیمگیری دارد. حتی اگر شرکت سود ده باشد و سود تقسیمی داشته باشد، سالانه به وی سود نقدی تعلق میگیرد. اما اگر صندوق سرمایهگذاری خریداری کند، حق شرکت در مجامع شرکتهایی که در قالب صندوق آنها را خرید، ندارد. و فقط در صورت داشتن واحد سرمایهگذاری ممتاز قادر به شرکت در مجمع صندوق سرمایهگذاری است.
کاهش قدرت اختیار سرمایه گذار بر سرمایه گذاری شخصی، در سرمایهگذاری مستقیم شخص اختیار کامل بر سبد دارایی خود دارد و میتواند بر خرید و فروش داراییهای خود نظارت کامل داشته باشد. ولی در این صندوقها تصمیم گیری ها توسط مدیران صندوق انجام میشود. در نتیجه سرمایه گذار هیچگونه دخالت و نظارت در تصمیم گیری ندارد و فقط سود را دریافت میکند.
هزینه های اداره صندوق، از دیگر معایب صندوقهای سرمایهگذاری، هزینههای نگهداری صندوق است. در حالی که سرمایه گذار از پرداخت این هزینهها در صورتی که قصد انجام معامله به صورت مستقیم را داشته باشد، معاف میشود.
سخن پایانی:
درپایان همان گونه که مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری گفته شد، و با توجه به منافعی که از طریق این سرمایه گذاری کم ریسک و آسان برای افراد فراهم میشود، غالبا این سرمایه گذاری طرفداران زیادی دارد. بنابراین بهتر است با دیده اغماض به مشکلات و ایرادات این صندوقها نگاه کنیم و با در نظر گرفتن مزیتهای آن، این روش مطمئن و کم ریسک را برای سرمایه گذاری امتحان کنیم.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله اوراق مالی اسلامی را به شما پیشنهاد می کنیم.
دیدگاه شما