چگونه از کال مارجین شدن با خبر شویم؟

آشنایی با معاملات مارجین؛ سودده اما پر ریسک!

همان طور که می‌دانید روش‌های مختلفی برای ترید ارزهای دیجیتال وجود دارد. احتمالاً اصطلاحاتی همچون معاملات Long، Short، مارجین و فیوچرز را شنیده‌اید. همه این اصطلاحات بر یک مفهوم اساسی یعنی معاملات اهرم دار متکی هستند، اما روش‌ آن‌ها با یکدیگر تفاوت دارد. در این مقاله از پول نو با ما همراه باشید تا ببینیم معامله مارجین (margin trading) چیست و چگونه کار می‌کند؟

کارکرد مارجین چندان پیچیده نیست. نوسانات بازار کریپتو این امکان را برای معامله‌گران ارز دیجیتال فراهم می‌کند تا از طریق معاملات مارجین، هم از صعود و هم از ریزش بازار سود کسب کنند.

در امور مالی، مارجین وثیقه‌ای است که سرمایه‌گذار باید نزد کارگزار یا صرافی سپرده‌گذاری کند تا بتواند از وی وام دریافت کند. به این ترتیب، مارجین پولی است که از یک کارگزار برای انجام یک سرمایه‌گذاری قرض گرفته می‌شود و تفاوت بین ارزش کل سرمایه‌گذاری و مبلغ وام است. البته مارجین معانی دیگری هم در بازارهای کسب‌وکار دارد که در اینجا قصد ورود به آن‌ها را نداریم. پیش از ادامه بهتر است با مفهوم ترید بیشتر آشنا شویم. پس مقاله «ترید چیست؟ تریدر کیست؟ + نکات مهم قبل از شروع تریدینگ!» را از دست ندهید.

معاملات مارجین چه هستند؟

اگر تا به حال در مورد نحوه عملکرد معاملات مارجین جستجو کرده باشید، احتمالاً با اصطلاحاتی مانند اهرم، لیکویید شدن، کال چگونه از کال مارجین شدن با خبر شویم؟ مارجین، لانگ و شورتینگ و غیره مواجه شده‌اید.

اصول اولیه معاملات مارجین نسبتاً ساده است. بنابراین، ما هم سعی می‌کنیم آن را ساده بیان کنیم. یک معامله مارجین به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا برای افزایش قدرت خریدشان، پول «قرض» کنند و بتوانند پوزیشن‌های معاملاتی بزرگتری نسبت به موجودی «واقعی» حسابشان باز کنند.

مارجین تریدینگ یک روش معاملاتی است که به معامله‌گران امکان می‌دهد تا با قرض گرفتن سرمایه از سایر معامله‌گران در یک صرافی یا از خود صرافی، بتوانند سرمایه‌گذاری انجام دهند. برخلاف معاملات معمولی که در آن افراد از سرمایه خودشان برای تأمین مالی تریدها استفاده می‌کنند، معاملات مارجین به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا میزان سرمایه‌ای را که می‌توانند با آن معامله کنند، چند برابر کنند.

معاملات مارجین اغلب به عنوان معاملات اهرمی نیز شناخته می‌شوند. اهرم (Leverage) عددی است که یک معامله‌گر می‌تواند پوزیشن خود را در آن ضرب کند. برای مثال، یک معامله‌گر مارجین که چگونه از کال مارجین شدن با خبر شویم؟ معامله‌ای را با اهرم ۱۰۰× باز می‌کند، به این معنی است که سود احتمالی خود را ۱۰۰ برابر می‌کند.

معامله مارجین در نگاه اول فوق‌العاده به نظر می‌رسد! توانایی ۱۰۰ برابر شدن سود توجه هر معامله‌گری را به خود جلب می‌کند. با این حال، این نوع معاملات یک جنبه منفی نیز دارند. استفاده از اهرم در معاملات، ریسک معامله را هم بالاتر می‌برد.

به این ترتیب، آیا اگر بتوانید سود خود را ۱۰۰ برابر کنید، بدان معناست که در صورت ضرر معامله، ۱۰۰ برابر به صرافی بدهکار خواهید شد؟

خوشبختانه، افزایش ریسک در معاملات مارجین متناسب با اهرم نیست. به عنوان مثال، معامله با اهرم ۱۰۰×، ضرر شما را ۱۰۰ برابر نمی‌کند – اغلب ممکن نیست بیش از آنچه در ابتدا متعهد به معامله بودید، ضرر کنید. با این حال، در موارد خاص، زیان‌ها از نظر تئوری ممکن است از وثیقه معامله فراتر روند.

معاملات مارجین در بازارهای با نوسانات کم مانند بازار فارکس بسیار محبوب هستند، اما در حال حاضر در بازار پرنوسان کریپتو نیز بسیار محبوب شده‌اند. این نوع معامله کاملا با معاملات کلاسیک یا اسپات، که در آن خرید و فروش بدون اهرم انجام می‌گیرد، متفاوت است.

معامله مارجین چگونه کار می‌کند؟

اصول کار به این صورت است که معامله‌گر در ازای سرمایه زیادی که قرار است با آن معامله کند، سرمایه اندکی را به عنوان وثیقه به صرافی می‌دهد و در ازای چگونه از کال مارجین شدن با خبر شویم؟ فرصتی برای کسب سود کلان، کل آن وثیقه را به خطر می‌اندازد.

یک معامله‌گر، برای انجام یک معامله مارجین، باید یک سپرده اولیه برای باز کردن پوزیشن ارائه دهد که به آن مارجین اولیه (Initial Margin) گفته می‌شود و باید مقدار مشخصی از سرمایه را در حساب خود نگه دارد تا آن پوزیشن را حفظ کند که به آن حداقل وجه تضمین (Maintenance Margin) می‌گویند. مارجین اولیه از تقسیم عدد ۱ به عدد لوریج به‌دست می‌آید.

به عنوان مثال، اگر می‌خواهید یک پوزیشن معاملاتی به ارزش ۱۰,۰۰۰ دلار با نسبت اهرمی ۱:۱۰ باز کنید (مارجین اولیه ۱۰%) فقط باید ۱۰۰۰ دلار سرمایه‌گذاری کنید.

صرافی‌های کریپتویی مقادیر متفاوتی از اهرم را ارائه می‌دهند. برخی از صرافی‌ها اهرم ۲۰۰× (۲۰۰ برابر) را ارائه می‌دهند که به معامله‌گران اجازه می‌دهد پوزیشنی را ۲۰۰ برابر ارزش سپرده اولیه خود باز کنند، در حالی که برخی دیگر اهرم را به مقادیر کمتری همچون ۱۰×، ۲۰×، ۵۰× یا ۱۰۰× محدود می‌کنند.

اصطلاحات مورد استفاده برای تعریف اهرم ممکن است از پلتفرمی به پلتفرم دیگر متفاوت باشد. به عنوان مثال، برخی از صرافی‌ها در بازار فارکس به اهرم ۱۰۰× به عنوان اهرم ۱:۱۰۰ اشاره می‌کنند. در دنیای ارزهای دیجیتال، اهرم معمولاً از طریق علامت ضربدر «×» نشان داده می‌شود. اهرم ۱۰۰× همان اهرم ۱:۱۰۰ است.

مقدار اهرمی که می‌توانید در هنگام معامله مارجین استفاده کنید، به قوانین تعیین شده توسط صرافی و مارجین اولیه شما بستگی دارد.

لانگ در مقابل شورت (Long & Short)

هنگامی که یک پوزیشن معاملاتی مارجین را باز می‌کنید، به شما امکان داده می‌شود که لانگ (going long) یا شورت (going short) را انتخاب کنید.

معامله‌گری که فکر می‌کند قیمت یک دارایی دیجیتال افزایش خواهد یافت، پوزیشن لانگ باز می‌کند. برعکس، اگر یک معامله‌گر باور داشته باشد ارزش دارایی دیجیتال کاهش خواهد یافت، پوزیشن شورت باز می‌کند. شورت کردن (shorting) توسط معامله‌گرانی استفاده می‌شود که به دنبال سود بردن از کاهش قیمت‌ها هستند.

توجه به این نکته مهم است که صرافی که در آن معامله می‌کنید، وثیقه‌ای را که در ازای وام معامله مارجین سپرده‌گذاری کرده‌اید، نگه می‌دارد. اگر پوزیشن را با سود ببندید، صرافی وثیقه را همراه با سود معامله آزاد می‌کند. اما اگر هنگام معامله مارجین متحمل ضرر شوید، صرافی به طور خودکار معامله شما را می‌بندد و پوزیشن شما را «لیکویید (liquid)» می‌کند. این امر زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت دارایی به آستانه خاصی برسد که آن را قیمت لیکویید شدن (liquidation price) می‌نامیم.

مفهوم کال مارجین و لیکویید شدن

وقتی از یک صرافی پول قرض می‌گیرید تا یک معامله مارجین باز کنید، صرافی که سرمایه را فراهم کرده است، تدابیری را برای کاهش ریسک اعمال می‌کند. اگر معامله‌ای را باز کنید و بازار برخلاف پیش‌بینی شما حرکت کند، ممکن است صرافی برای تضمین پوزیشن شما وثیقه بیشتری بخواهد یا به اجبار آن پوزیشن را ببندد.

وقتی این اتفاق می‌افتد، اصطلاحاً گفته می‌شود که صرافی شما را کال مارجین (Margin Call) کرده است. کال مارجین زمانی اتفاق می‌افتد که ارزش دارایی در معامله مارجین به کمتر از یک نقطه خاص برسد. صرافی که معامله مارجین را تأمین می‌کند، برای کاهش ریسک از معامله‌گر وجوه بیشتری می‌خواهد. بیشتر صرافی‌ها از طریق ایمیل یا ارسال پیام به حساب کاربری به معامله‌گران اطلاع می‌دهند، اما نظارت فعالانه بر سطوح مارجین نیز بسیار مهم است.

اگر سطح مارجین یک پوزیشن بیش از حد ناامن شود، صرافی احتمالاً آن پوزیشن را می‌بندد که به آن سطح لیکویید شدن مارجین یا قیمت لیکویید شدن گفته می‌شود. لیکویید شدن زمانی اتفاق می‌افتد که صرافی به‌طور خودکار یک پوزیشن را می‌بندد تا مطمئن شود تنها سرمایه از دست رفته سرمایه وثیقه‌شده توسط معامله‌گری است که پوزیشن را باز کرده است.

محاسبه قیمت لیکویید شدن

برای محاسبه اندازه حرکت بازار که باعث لیکویید شدن شما می‌شود، به سادگی عدد ۱۰۰ را بر عدد اهرم تقسیم کنید. به عنوان مثال، یک پوزیشن با اهرم ۱۰ برابری تنها به یک حرکت ۱۰ درصدی نیاز دارد تا لیکویید شود (۱۰=۱۰/۱۰۰). یک حرکت ۱۰ درصدی می‌تواند در عرض چند ساعت یا حتی چند دقیقه در بازار کریپتو اتفاق بیافتد. همچنین، محاسبه این قیمت با استفاده از ابزارهای محاسباتی صرافی‌ها امکان‌پذیر است.

هنگام وقوع کال مارجین، باید دارایی بیشتری را برای افزایش مارجین اولیه خود واریز کنید یا مقداری از معاملات اهرمی را ببندید تا مارجین استفاده شده در حسابتان آزاد شود.

شما می‌توانید برای جلوگیری از وقوع کال مارجین، استاپ لاس (Stop Loss) را اعمال کنید. همیشه بهتر است خود را برای بدترین سناریو آماده کنید، زیرا بازارها بی‌ثبات هستند و پیش بینی آن‌ها با هر درجه‌ای از دقت بسیار دشوار است.

آیا کال مارجین با لیکویید شدن متفاوت است؟

لازم به ذکر است، مفاهیم کال مارجین و لیکویید شدن یکسان هستند و به این معناست که یک حساب به اندازه موجودی آن ضرر کرده و کل سرمایه از بین رفته است. تنها تفاوت در این است که این دو مفهوم مربوط به دو بازار مختلف هستند. اصطلاح کال مارجین بیشتر در بازار فارکس به کار می‌رود و اصطلاح لیکویید شدن در بازار رمز ارزها مورد استفاده است.

تفاوت معاملات مارجین با معاملات فیوچرز چیست؟

به طور کلی، سه بازار اصلی در بازارهای مالی عبارتند از :بازار اسپات، بازار مارجین و بازار فیوچرز. در بازار اسپات (Spot)، یک دارایی میان دو تریدر واقعی معامله می‌شود. بازار فیوچرز (Futures)، شامل قرارداد خرید یا فروش یک دارایی است و در واقع در این بازار هیچ چیزی واقعاً منتقل نمی‌شود. جالب است بدانید که معاملات مارجین، بخشی از بازار اسپات بوده و معاملات آن در این بازار انجام می‌شود. با این تفاوت که، در بازار مارجین، تریدر بخشی از سرمایه معامله را از صرافی قرض می‌گیرد.

اگرچه بازار مارجین و فیوچرز شباهت‌هایی دارند، اما کاملاً متفاوت و مجزا هستند. در بازار مارجین، یک دارایی واقعاً از حساب یک فروشنده به حساب خریدار منتقل می‌شود، اما در بازار فیوچرز، یک قرارداد میان معامله‌گر و صرافی منعقد شده و در آن لحظه هیچ دارایی منتقل نمی‌شود.

کارمزد معاملات مارجین کریپتو چقدر است؟

به طور کلی دو نوع کارمزد در ارتباط با معاملات مارجین وجود دارد:

1. کارمزد برای باز کردن یک پوزیشن معاملاتی
2. بهره بابت استقراض از صرافی

وقتی یک پوزیشن اهرم‌دار را باز می‌کنید، به سرمایه‌ای که وام می‌گیرید، بهره می‌پردازید. معامله مارجین بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال مستلزم کارمزدهای مداومی است که می‌توانند به سرعت سود شما را کاهش دهند. بنابراین، اگر قصد دارید پوزیشن خود را یک شب باز نگه دارید، باید بهره بپردازید. این نرخ، که به عنوان Funding Rate یا نرخ بهره مالی شناخته می‌شود، به عوامل مختلفی مانند اختلاف قیمت بین قیمت لحظه‌ای و آتی یک دارایی بستگی دارد. این نرخ معمولاً هر ساعت مجدداً محاسبه می‌شود.

جمع‌ بندی

معاملات مارجین چندین مزیت دارند. معامله‌گران حرفه‌ای با استفاده از این روش می‌توانند پوزیشن‌هایی را باز کنند که بسیار سودآور هستند. به عنوان مثال، یک پوزیشن موفق با اهرم ۱۰۰×، صد برابر بیشتر از یک پوزیشن باز شده از طریق یک معامله عادی یا همان اسپات (Spot) سود به همراه خواهد داشت. همچنین، مارجین تریدینگ به معامله‌گران استراتژیک این امکان را می‌دهد که با باز کردن پوزیشن‌های شورت، در بازار نزولی نیز سود کسب کنند.

با این حال، معامله مارجین یک عمل پر ریسک است. اهرم بالاتر ریسک بیشتری را به همراه دارد. اگر به درک خود از بازار ارزهای دیجیتال اطمینان دارید و در مورد تغییرات قیمت پیش بینی‌های دقیقی انجام می‌دهید، معامله مارجین می‌تواند به طور چشمگیری سود شما را افزایش دهد.

چگونه از وضعیت کال مارجین خارج شویم؟

در مطلب قبلی “کال مارجین چیست؟” به توضیح وضعیت‌های مختلف حساب عملیاتی معامله گران بازار آتی، به ویژه وضعیت کال مارجین پرداخته شد. در آن مطلب، ضمن تشریح وضعیت حساب عملیاتی، نحوه خروج معامله گران از وضعیت کال مارجین به صورت تیتروار بیان گردید. در این مطلب قصد داریم با ذکر مثال‌های ساده و کاربردی، راه‌های خروج از وضعیت کال مارجین را شرح دهیم.

همان‌طور که قبلا اشاره شد، افرادی که مارجین کال می‌شوند از سه طریق می‌توانند، از وضعیت کال مارجین خارج شوند.

۱ – واریز وجه
۲- بستن موقعیت‌های باز
۳- ترکیب واریز بخشی از وجه مورد نیاز و بستن تعداد موقعیت باز

وقتی معامله‌گری کال مارجین می‌شود، جهت خروج از وضعیت کال مارجین، طی مهلتی که کارگزاری به وی داده است، می‌بایست از طریق یکی از راه‌های فوق، اقدام به خروج از وضعیت کال مارجین کند. حال سؤالی که مطرح می‌شود این است که چگونه میزان وجه لازم و یا تعداد موقعیت لازم برای بستن و خروج از وضعیت کال مارجین را محاسبه کنیم. در ادامه با ذکر مثال، به این سؤال پاسخ داده می‌شود.

چه میزان وجه، برای خروج از وضعیت مارجین کال لازم است؟

فردی که مارجین کال می‌شود، موجودی حسابش به کمتر از حداقل وجه تضمین (۷۰ درصد وجه تضمین اولیه) رسیده است. وی باید موجودی حساب عملیاتی خود را به ازای هر موقعیت، به وجه تضمین اولیه برساند.

مثال:

آقای احمدی ۴ موقعیت خرید در سررسید نگین اردیبهشت دارد. موجودی حساب عملیاتی او برابر با ۵۰۰ هزار تومان است. با فرض وجه تضمین ۲۰۰ هزار تومانی، میزان وجهی که باید به حسابش واریز کند تا از کال مارجین خارج شود را، محاسبه نمایید.
وجه تضمین اولیه: ۲۰۰۰۰۰
حداقل وجه تضمین: ۷۰% وجه تضمین اولیه = وجه تضمین اولیه * ۷/۰ = ۱۴۰۰۰۰
وجه تضمین اولیه برای ۴ موقعیت: ۴*۲۰۰۰۰۰= ۸۰۰۰۰۰
حداقل وجه تضمین برای ۴ موقعیت: ۴*۱۴۰۰۰۰= ۵۶۰۰۰۰

با توجه به اینکه موجودی حساب آقای احمدی ۵۰۰ هزار تومان است (از حداقل وجه تضمین۵۶۰ هزار تومانی کمتر است) لذا وضعیت حساب وی کال مارجین است. در این شرایط وی می‌بایست موجودی حساب خود را تا ۴ وجه تضمین اولیه تکمیل نماید.

وجه تضمین اولیه برای ۴ موقعیت، ۸۰۰ هزار تومان است. در واقع آقای احمدی ۳۰۰ هزار تومان می‌بایست به حساب خود واریز نماید تا موجودی حساب وی به ۸۰۰ هزار تومان برسد و از وضعیت کال مارجین خارج شود.

موجودی مورد نیاز برای خروج از کال مارجین = وجه تضمین اولیه برای تعداد موقعیت‌های باز – موجودی حساب عملیاتی

چنانچه آقای احمدی تنها ۶۰ هزار تومان به حساب عملیاتی خود واریز می‌کرد (یا هر مقداری کمتر از ۳۰۰ هزار تومان) حساب وی از وضعیت کال مارجین خارج نمی‌شد. در واقع اگر فرد کال مارجین حتی یک ریال کمتر از مبلغ مورد نیاز برای رسیدنِ موجودی حساب به وجه تضمین اولیه واریز نماید وضعیت حساب وی ات ریسک سه ستاره (At Risk***) خواهد بود که به معنای مارجین ماندن وضعیت حساب است.

نکته: فرد کال مارجین، می‌بایست به ازای هر قرارداد به میزان یک وجه تضمین اولیه (کامل) در حساب عملیاتی خود داشته باشد. افزایش موجودی تا حداقل وجه تضمین، برای خروج از وضعیت مارجین کال، کافی نیست.

برای خروج از وضعیت مارجین کال چه تعداد موقعیت می‌بایست بسته شود؟

اگر فرد کال مارجین شده، نخواهد و یا نتواند، وجه لازم برای خروج از وضعیت کال مارجین را تا مهلت تعیین‌شده توسط کارگزاری، واریز نماید، می‌بایست به تعداد لازم، موقعیت‌های خود را ببندد. به نحوی که به ازای هر موقعیت باز، یک وجه تضمین اولیه ( نه حداقل وجه تضمین) در حساب وی موجودی باشد.
در مثال فوق، اگر آقای احمدی نخواهد، حساب خود را شارژ نماید می‌بایست بخشی از موقعیت‌های خود را ببندد.

تعداد موقعیتی که فرد کال مارجین می‌تواند نگه دارد= موجودی حساب / وجه تضمین اولیه

تعداد موقعیتی که آقای احمدی می‌تواند نگه دارد= ۵۰۰۰۰۰/۲۰۰۰۰۰= ۲.۵

با توجه به اینکه حاصل تقسیم موجودی حساب بر وجه تضمین اولیه، عددی اعشاری است، جز صحیح عدد فوق تعداد موقعیتی است که فرد کال مارجین با توجه به موجودی حساب خود می‌تواند نگه دارد.

پس آقای احمدی از ۴ موقعیت بازی که دارد، با توجه به موجودی حسابش تنها ۲ موقعیت می‌تواند نگه دارد و ۲ موقعیت دیگر را باید در مهلت تعیین‌شده توسط کارگزار ببندد.

نکته: فردکال مارجین، می‌بایست به ازای هر قرارداد به میزان یک وجه تضمین اولیه (کامل) در حساب عملیاتی خود داشته باشد. بستن تعداد موقعیت‌های باز، تا رسیدن موجودی حساب به حداقل وجه تضمین، برای خروج از وضعیت مارجین کال، کافی نیست.

روش سوم

افراد کال مارجین می‌توانند برای خروج از وضعیت کال مارجین، ترکیبی از روش اول و دوم را در پیش بگیرند.

در مثال فوق، آقای احمدی، بر اساس روش اول باید ۳۰۰ هزار تومان واریز نماید و بر اساس روش دوم می‌بایست دو موقعیت ببندد. او می‌تواند یکی از موقعیت‌های خود را ببندد و مبلغ باقیمانده تا وجه تضمین اولیه ۳ موقعیت، را واریز نماید.

وجه تضمین اولیه برای ۳ موقعیت = ۲۰۰۰۰۰*۳= ۶۰۰۰۰۰

اگر آقای احمدی ۱ موقعیت ببندد، باید برای ۳ موقعیت باقیمانده، ۶۰۰ هزار تومان موجودی داشته باشد. با توجه به موجودی حساب فعلی (۵۰۰ هزار تومان) وی می‌بایست ۱۰۰ هزار تومان به حساب عملیاتی خود واریز کند تا از وضعیت کال مارجین خارج شود.

نکته: وقتی اختلاف موجودی حساب تا وجه تضمین کامل اندک است، معامله گران روش واریز وجه را انتخاب می‌کنند.

گر معامله‌گر کال شده، هیچ یک از اقدامات فوق جهت خروج از وضعیت کال مارجین را انجام ندهد چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر فرد کال شده، طی مهلت تعیین‌شده توسط کارگزاری، اقدامی انجام ندهد و یا اقدام وی جهت خروج از وضعیت کال مارجین کافی نباشد، کارگزار موظف است به تعداد لازم از موقعیت‌های وی را ببندد.
در این شرایط، کارگزاری با محاسبه تعداد موقعیتی که هر معامله‌گر با توجه به موجودی حسابش می‌تواند نگه دارد، اقدام به بستن موقعیت‌های اضافه با قیمت سرخط تابلو می‌کند.

نکته: طبق دستورالعمل بورس کالا، کارگزار موظف به بستن موقعیت‌های فرد کال مارجین شده طی مهلت تعیین‌شده از سوی بورس است.
در واقع کارگزار جهت بستن موقعیت‌های فرد کال شده، خود اقدام به ثبت سفارش در سیستم معاملاتی می‌نماید. هنگامی که سفارش کارگزار برای فرد، منجر به معامله شود، فرد کال شده از وضعیت کال مارجین خارج می‌شود. اما اگر کارگزار با وجود ثبت سفارش، به دلیل وجود صف، نتواند موقعیت فرد کال شده را ببندد، سفارش تا پایان جلسه معاملاتی در سیستم باقی می‌ماند.

اگر تا پایان جلسه معاملاتی سفارش منجر به معامله گردد، فرد از وضعیت کال مارجین خارج می‌شود، در غیر این صورت فرد کال شده همچنان کال مارجین باقی می‌ماند. در این شرایط، که پس از اتمام جلسه معاملاتی همچنان فرد، کال مارجین است می‌بایست، طبق دستورالعمل بورس کالا، بازار جبرانی تشکیل شود. در بازار جبرانی، دوره‌های معاملاتی آنقدر ادامه می‌یابد تا موقعیت‌های اضافی فرد، جهت خروج از وضعیت کال مارجین بسته شود.

سخن آخر

هنگامی که معامله‌گران نتوانند طی مهلت تعیین‌شده توسط کارگزار، از وضعیت کال مارجین خارج شوند، کارگزار خود اقدام به بستن موقعیت‌های مازاد معامله‌گر می‌کند. با توجه به اینکه سفارش کارگزار با قیمت سرخط است، بهتر است معامله گران، خود مدیریت سرمایه خود را در دست گرفته و تا قبل از اتمام مهلت تعیین‌شده، وضعیت حساب خود را از کال مارجین خارج نمایند. در مطلب بعدی، شرایط بازار جبرانی، فرآیند معاملات در بازار جبرانی، معایب و مزایای ورود به این بازار به تفصیل بیان می‌شود.

ثبت نام و دریافت کد آتی کالا

برای دریافت کد آتی کالا و شروع سرمایه‌گذاری در این بازار روی دکمه زیر کلیک کنید:

توضیحات

مفهوم کال مارجین را اینطور می توان توضیح داد که زیان معاملات معامله گر از 30% وجه تضمین افزایش یافته و پس از آن اخطار افزایش وجه تضمین برای جبران این عمل، صادر خواهد شد.

کال مارجین به چه معناست (Call Margin)

منظور از کال مارجین چیست و در کدام بازارها مرود استفاده قرار میگیرد؟ و تفاوت لیکوئید و کال مارجین در چیست؟ قبل از موشکافی این موضوع به پدیده و تعریف کال مارجین بپردازیم.
این لغت که مارجین کال نیز از آن یاد می شود، یک لغت خارجی است و برای مفهوم خاصی از بازار به کار برده می شود گفتنی است که از بازار فارکس وارد دنیای بورس نیز شده است . منظور از مارجین نوعی موجودی پول در اکانت یک معامله گر است. اما لغت Call Margin اخطار از طرف بازار برای کسر موجودی است.

تعریف عامی از کال مارجین (call margin) کردیم. برای واشکافی و توضیح دقیق تر لغت جامع کامل مارجین که جزو اصطلاحات لاینفک بازار فارکس نیز می باشد در ادامه به آن خواهیم پرداخت. با مجله علمی آموزشی ترند ویزارد همراه باشید.

یکی دیگر از اصطلاحات فارکس ضریب اهرم است، که به اشخاص این جازه را می دهد چندیدن برابر نسبت به سرمایه خود وارد معامله شود.یعنی اگر ضریب اهرمی شما 5 باشد، شما می توانید با 5 برابر سرمایه اولیه خود وارد معامله در بازار فارکس شوید.

فرمول محاسبه کال مارجین

برای محاسبه کال مارجین با فرمول زیر شما می توانید برای سرمایه خود برنامه ریزی کنید.بصورت دستی می توانید با فر مول زیر کال مارجین را محاسبه کنید. با این عمل بهتر می توانید از کال مارجین شدن پیگیری کنید.

سطح مارجین = (موجودی حسابتان ÷ مارجین) × ۱۰۰

منظور از مارجین لول (Margin level) چیست؟

منظور از عبارت مارجین لول نسبت بین مارجین و موجودی واقعی حساب تعیین می شود و به صورت درصد استفاد می شود. بطور مثال ، اگر اکوتی سابتان 1000 دلار و مارجین استفاده شده 200 دلار است ، مارجین لول 500 درصد است.

طمع زیاد یار و یاور call margin

کال مارجین به زبان ساده

یکی از دلایل شکست ما در بازار فارکس طمع زیاد و اعتماد به نفس بیش ا حد است چرا که این دو عامل دست به دست هم می دهند تا شما تمام سرمایه خود را بر باد دهید. اصول اولیه یک معامله گر در بازار فارکس حفظ سرمایه اولیه است.

سیو سود اصل فراموش نشدنی!

یکی از کشنده ترین طمع های یک تریدر بعد رسیدن به قیمت دلخواه یک معامله باز دنبال رشد قیمتی بالا هستند و طمع را سر لوحه خود قرار می دهند. چرا که سیو سود در این نقطه جزو اصول اولیه یک تریدر موفق است.

چناچه امید به بالا رفتن قیمت دارید و در سود هستید آن بخش از سود خود را سیو کنید! و به بخش دیگر معاملاتتان اجازه‌ی رشد بدهید.

نحوه خبر دار شدن از کال مارجین (کال مارجین به زبان ساده)

یکی از سوالات مکرر معامله گران این است که چگونه از کال مارجین شدن با خبر شویم؟ دقت کنید بعد از اینکه شرایط کال مارجین شدن حساب کاربریتان رسید کارگزاری به طرق مختلف برای شما پیام ارسال می کند. پیامک به گوشی همراهتان، برای حساب کاربریتان پیغام اخطار و ارسال ایمیل و روش های اینچنینی، برای اطلاع‌رسانی رسیدن معاملات به موقعیت کال مارجین استفاده می‌شود.

روش خارج شدن از کال مارجین

سوال دیگر افراد این است که چگونه از شرایط کال مارجین خارج شویم؟ اما وقتی این موقعیت پیش می آید، معامله گر با سه روش مختلف می تواند از این مخمصه خلاصی یابد:

• روش اول این است که با واریز مبلغ معینی حداقل ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه برابری کند. البته شما با واریز کمی بیش تر از این مبلغ با ضرر کمی کال مارجین نشوید.
• روش دوم که اساتید توصیه می کنند بستن یک یا چند معامله باز است.
• روش آخری هم ترکیبی از دو روش بالایی است.

علت شرایط مارجین کال (call margin)

قدم اول درک و علت کال مارجین است. گام دوم و مفید تر آموزش راههای فرار از یک مارجین کال بالقوه است. توضیح مختصر به منظور فهم علل مارجین کال بسیار آسان است، شما مارجین در دسترستان را تمام کرده اید.

اما قدم دوم که بیشتر برای شما سود مند است دروری از روش ها و عملکرد هایی است که مارجین شما را تمام می کند. برای درک بهتر شما به چند مورد زیر دقت کنید:

1. نگهداری یک ترید اشتباه به مدت زمان زیاد که قاتل مارجین شما است.
2. بکارگیری بیش از اندازه اهرم در حساب تجاریتان بعلاوه دلیل اول.
3. حساب تجاری ای دارای سرمایه کمی در آن هستید شما را وسوسه به معامله بیش از حد با مارجین قابل استفاده ی بسیار کمی می کند.

کال مارجین در ارز دیجیتال

بازار ارز چگونه از کال مارجین شدن با خبر شویم؟ دیجیتال نیز به مانند بازار فارکس بر معاملات اسپات شامل معاملات مارجین، آتی و اختیار است. این معاملات همگی به صورت اهرم‌دار به کاربران ارائه می‌شوند به همین دلیل مفهوم کال مارجین برای این بازار نیز قابل استفاده است. شرایط و مفاهیم مربوط به بازار فارکس در بازار رمرزاها نیز صادق است اما قوانین مربوط به نحوه اطلاع‌رسانی کال مارجین و چگونگی لیکوئید شدن توسط صرافی‌های ارز دیجیتال مشخص می‌شود.

پیشنهاد ویژه ترند ویزارد برای افراد مشتاق ترید موفق: دوره ولوم تریدینگ و دوره ترند تریدینگ

فیلمی در باره کال مارجین

فیلم مارجین کال به کارگردانی جی.سی. چاندور در سال 2011 ساخته شده است. داستان فیلم یک دوره ۲۴ ساعته در اوایل سال ۲۰۰۸ که بحران مالی امریکا را فرا گرفته بود را به تصویر می کشد که در آن افراد کلیدی یک بانک سرمایه گذاری با یک وضعیت اضطرای مالی مواجه می شوند . دیدن این فیلم برای چگونه از کال مارجین شدن با خبر شویم؟ اشخاصی که به بازار های مالی مثل فارکس علاقه داردند توصیه می شود.

کال مارجین یا مارجین کال

برای درک بهتر دو مفهومcal margin یا مارجین کال، یک یه یک آنها را بررسی می کنیم. margin cal در فارکس چیست؟ مارجین کال به زبان ساده، زمانی است که حساب یک فرد وارد ضرر شدید می شود در واقع از مارجین آن حساب در حال کاسته شدن است. در این صورت معامله گر آلارمی مبنی بر margin cal شدن دریافت می کند این یک تعریف از margin cal به زبان ساده بود.

توجه: مارجین پولی است که در یک حساب معاملاتی موجود و جهت ترید و معامله در دسترس است.

زمانی که margin cal می شویم چه اتفاقی می افتد ؟

پس از توضیح در خصوص margin cal به زبان ساده، ببینیم زمانی که مارجین کال می شویم چه اتفاقی می افتد؟ اگر با فضای معاملاتی متاتریدر آشنا باشید، قطعا می دانید که مارجین لول (margin level) نقش مهمی ایفا می کند و به صورت درصد بیان می شود و همواره باید رصد شود. هرچه بیشتر وارد ضرر شوید اکوئیدی (Equidity) کمتر میشود و همینطور سطح (درصد) مارجین لول کم می شود، این کم شدن تا جایی ادامه پیدا میکند که به رقم %100 برسد. در این هنگام اصطلاحا می گوییم که فرد margin cal شده است و نوار طوسی رنگ پایین صفحه، به رنگ قرمز به مفهوم آلارم درمی آید و به صورت مداوم سه مشخصه margin و free margin و margin level روشن و خاموش می شوند و این بدین معناست که شما اجازه معامله کردن ندارید. در واقع free margin (پول آزاد) برای پوزیشن جدید ندارید.

محاسبه margin cal

در ادامه بحث و بررسی موضوع cal margin یا مارجین کال می خواهیم ببینیم که روش محاسبه margin cal در فارکس چیست؟

برای بررسی این که بدانیم حساب ما در چگونه از کال مارجین شدن با خبر شویم؟ سلامت بسر می برد یا خیر(health account) باید همواره عدد مارجین لول (margin level) را بررسی کنیم.

فرمولی وجود دارد که این فرمول به ما می گوید که وضعیت سلامت حساب ما به چه صورت است.

محاسبه مارجین لول = اکوئیدی (Equity) تقسیم بر مارجین (margin) ضربدر 100

درصدی که مارجین لول به ما نشان می دهد بسیار مهم است و در واقع همه چیز است، این مقدار اگر به %100 برسد معنای آن این است که خیلی وارد ضرر شده ایم و حساب مارجین کال شده است. هرچه بیشتر وارد ضرر بشوید سطح اکوئیدی پایین تر می رود و در نتیجه مارجین لول از 100% هم کمتر می شود.

نکته : رقم مارجین لول کاملا بسته به بروکر دارد و حسابی که در آن بروکر افتتاح کرده اید. بروکرهای مختلف اعداد مختلفی برای margin cal شدن ارائه می دهند. بسته به نوع حساب، 100 یا 80 یا حتی 120 چگونه از کال مارجین شدن با خبر شویم؟ درصد، در اینجا ما به عنوان مثال عدد 100 را استفاده کردیم.

تفاوت مارجین کال با کال مارجین چیست ؟

در ادامه صحبتمان در خصوصcal margin یا مارجین کال بعد از پرداختن به سوال مارجین کال در فارکس چیست؟ در این قسمت به تفاوت margin cal با کال مارجین خواهیم پرداخت. در margin cal معامله گر به دلیل آنکه سطح مارجین لول با قرار گرفتن در ضرر شدید، حسابش مارجین کال می شود و آلارمی مبنی بر margin cal شدن دریافت می کند. یعنی هنوز فرصت جبران کردن را یا از طریق شارژ حساب و یا از طریق بستن برخی معاملاتی که در ضرر بالا هستند و یا هج معاملات (البته زیاد توصیه نمیشود) را دارد. اما در موقعیت cal margin، ضرر به حدی بالاست که امکان دارد کل حساب از دست برود و تریدر کل سرمایه خود را از بین ببرد. در این صورت همیشه پوزیشن هایی که در حال دادن ضرر بالاست بسته می شوند و در اصطلاح cal margin شده است و حسابش به صفر نزدیک شده است. روش بسته شدن پوزیشنهای در ضرر اینگونه است که: اول پوزیشنی که بیشترین ضرر را دارد بسته می شود تا سطح درصدی مارجین لول بالاتر برود، این کار تا جایی انجام می گیرد که یا حساب به حالت امن یعنی سطح درصدی مارجین لول بالا برسد و یا کل مارجین تریدر به صفر نزدیک بشود.

لازم به ذکر است یک درصدی بروکر در هر حساب مشخص میکند که اگر مارجین لول به آن درصد برسد، در حساب اولین بیشترین ضرر بسته می شود و به آن درصد از سطح مارجین لول (stop out) گفته می شود. در بروکرهای مختلف بسته به اکانت تایپ بروکر متفاوت است و می تواند 0% شروع و حتی تا 50% تغییر کند.

یعنی اگر مارجین لول به این درصدها برسد اولین بیشترین ضرر بسته می شود و اینکار ادامه پیدا میکند که یا حساب به حالت عادی برگردد و یا از دست برود.

cal margin فارکس چیست ؟

خوب، حال ببینیم در این قسمت از مقاله کال مارجین یا mrgin cal، مفهوم cal margin چیست؟ یاcal margin به چه معناست؟ کال مارجین به زبان ساده اینگونه است که، زمانی که میزان ضرر در معاملات از حد مجاز بیشتر شود برای مثال %30 وجه تضمین اولیه، و اخطاریه ای برای افزایش وجه تضمینی صادر می گردد و میزان موجودی حساب شما مثلا از %70 درصد وجه تضمین اولیه پایینتر برود در اصطلاح به این حساب cal margin گفته می شود. شما بسته به بروکرتان و درصدی که برای حسابتان تعیین می کند تنها مجاز به ضرر کردن تا آن سطح مشخص شده هستید. ( برای مثال %30)

سطح cal margin را از کجا بدانیم ؟

سطح cal margin چیست؟ در مورد کال مارجین یاmargin cal گفتیم که سطح cal margin یک عدد توافقی بین بروکر و معامله گر است و چنانچه رقم ضرر بزرگتر از عدد توافی باشد فرد کال مارجین می شود. برای دانستن این سطح همواره باید نگاهتان به میزان اکوئیدی و مارجین لول باشد (فرمول cal margin) و همواره آنها را رصد کنید تا بتوانید از قرار گرفتن در وضعیت کال مارجین یا مارجین کال دوری کنید و یک معامله ایمن انجام بدهید در ادامه به شما خواهیم گفت که چگونه cal margin میشویم و چطور باید از آن دوری کرد. البته اگر حجم معاملات خود را رعایت کنید و (money management) داشته باشید هیچ اتفاقی برای حسابتان نخواهد افتاد.

قانون cal margin چیست؟

در مورد کال مارجین یا margin calببینیم که قانون کال مارجین به چه معناست؟ و چه می گوید؟ قانون کال مارجین به زبان ساده می گوید نباید ضرر از حد مشخص بالاتر رود. که اگر این اتفاق بیفتد طبق قانون و فرمول کال مارجین سیستم عامل معاملاتی شما را از معامله خارج خواهد کرد و یا اینکه وضعیت ترید و معامله تان بطور کل بسته خواهد شد لذا بسیار ضروری است که همواره سطح مارجین و اکوئیدی را بررسی کنیم. می توان گفت که تا آنجا که می توان نباید گرفتار کال مارجین یا margin cal شد.

در چه صورت کال مارجین می شویم ؟

در اینجای مقاله کال مارجین یا margin cal ببینیم که چگونه کال مارجین میشویم ؟

1.بروکر ها برای افزایش قدرت معامله تریدرها اهرم در اختیار آنها قرار می دهند. مقادیر اهرم ها متفاوت هستند.(1:50، 1:100، 1:200،… و یا 1:500، 1:3000) استفاده از اهرم ها بسیار شیرین به نظر می رسد اما نباید نا آگاهانه و بی منطق از آنها استفاده کرد. برای مثال یک حساب 200 دلاری استفاده از اهرم 1:1000 اصلا منطقی نیست و باعث میشود که در وضعیت کال مارجین یا مارجین کال قرار بگیرید. پس یکی از دلایل کال مارجین نشدن، استفاده کردن صحیح از اهرم معاملاتی (leverage) می باشد.

2.عامل دیگر انتخاب حد ضرر(stop loss) بجا و هوشمندانه

3.اصرار به ماندن برای مدت زمان طولانی در یک ترید ناموفق و امیدوار به آنکه سیر صعودی پیدا کند و وارد سود شود.

با عنایت به موارد بالا می توان از کال مارجین شدن جلوگیری کرد.

کال مارجین در معاملات طلا

نکته ای که در این بخش از مبحث کال مارجین یا magin cal عنوان می کنیم دانستن این نکته است که شاخص ها، جفت ارزها و طلا چقدر مارجین نیاز دارد دارای اهمیت است.

سعی کنید از فرمول زیر برای همیشه استفاده کنید تا گرفتار مارجین کال و کال مارجین نشوید.

در یک حساب معاملاتی با لوریج 1:100 حداکثر از ده درصد مارجین کل استفاده نمایید و این درصد را در پنج قسمت (پوزیشن) در صورت نیاز وارد پوزیشن شوید. اگر نیاز به توضیحات بیشتر باشید واحد پشتیبانی بروکر نیکس از نظر تخصصی همیشه آماده پشتیبانی هستند.

سخن پایانی

تفاوت cal margin یا مارجین کال ، بسیار در انجام معاملات نقش مهمی دارند. پس همانند سایر مواردی که در مقالات گذشته بررسی کردیم، آموختن کاربرد این دو اصطلاح نیز ضروری و لازم می باشد. گفتیم که تفاوت کال مارجین یا margin cal، هر کدام به چه معناست چه هنگام و چطور اتفاق می افتند.
در واقع قبل از آنکه شروع به ترید واقعی کنیم بهتر است که با حساب دمو (آزمایشی)، با کاربردهای سیستم معاملاتی که قرار است با آن ترید کنیم آشنا شویم تا هم تجربه ترید کسب کنیم و هم بدانیم که هر یک از قسمتهای پلتفرم چه مفهوم و پیامی دارند؟
در مقاله تفاوت کال مارجین یا margin cal، سعی ما بر ساده کردن مطالب جهت درک بهتر آن برای شما عزیزان بوده است.
جهت هرگونه ابهام، سوال، مشاوره می توانید از طریق راههای ارتباطی از جمله چت آنلاین با مشاورین بروکر نیکس تماس بگیرید.

مارجین کال چیست؟ وقتی برای ادامه معامله باید اعتبار بیشتری واریز کنیم

هر کسی که در بازار بورس فعالیت می‌کند، می‌داند که احتمال پیش‌بینی نادرست همیشه وجود دارد. به هر حال روند بازار ممکن است برخلاف پیش‌بینی برخی از افراد تغییر کند. در این صورت تعدادی از سرمایه‌گذاران در پی این پیش‌بینی نادرست متضرر خواهند شد. اما در بازار آتی، از آن‌جا که تسویه‌ حساب‌ها به صورت روزانه انجام می‌شود، معامله‌گرانی که دچار زیان شده‌اند، در معرض یک مسئله دیگر هم قرار می‌گیرند. وضعیتی که به آن مارجین کال یا کال مارجین گفته می‌شود. برای آن‌که بهتر متوجه شویم منظور از مارجین کال چیست، بهتر است ابتدا دو وضعیت دیگر حساب را در بازار آتی بررسی کنیم. پس از آن متوجه می‌شویم که سیستم کال مارجین به چه صورتی عمل می‌کند و چگونه می‌توان با پیش‌بینی وضعیت حساب، پیش از آن‌که مارجین کال (Margin Call) اتفاق بیفتد از این وضعیت خارج شد.

انواع وضعیت حساب

هر فردی که می‌خواهد در بازار آتی فعالیت کند، باید پیش از آن‌که اقدام به خرید یا فروش کند، ابتدا حساب عملیاتی خود را به میزانی که موردنیاز است شارژ کند. می‌دانیم که بازار آتی یکی از بازارهای بورس کالا است که ماهیتی تعهدی دارد. به همین دلیل خریدار و فروشنده باید مبلغی را به عنوان وجه تضمین به حساب عملیاتی خود واریز کنند. حال با این تعریف می‌توانیم بگوییم مارجین چیست. مارجین به وجه تضمین اولیه‌ای گفته می‌شود که برای اخذ موقعیت معاملاتی باید پرداخت شود.

پس از این‌که موقعیت خرید یا فروش اخذ شد، بورس، وجه مذکور را در حساب معامله‌گر و در قالب وجه تضمین بلوکه می‌کند. حساب عملیاتی در طول مدت جلسه معاملاتی و با در نظر گرفتن قیمت تسویه به‌روزرسانی می‌شود. این تازه‌سازی هر نیم ساعت یک‌بار اتفاق می‌افتد. اما با توجه به این‌که میزان موجودی حساب عملیاتی در مقایسه با وجه تضمین اولیه چقدر است، می‌توان حالات مختلف وضعیت حساب را در سه شکل زیر دسته‌بندی کرد:

1. وضعیت نرمال
2. وضعیت ات ریسک (At Risk)
3. وضعیت کال مارجین

در ادامه برای این‌که متوجه شویم مارجین کال چیست، هر یک از این حالات را توضیح می‌دهیم.

وضعیت نرمال حساب

اگر پس از این‌که تسویه حساب انجام شد، معامله‌گر سود کند، موجودی حساب عملیاتی‌اش به همان میزان افزایش پیدا می‌کند. دقت کنید کارمزد معاملات از این مبلغ کسر می‌شود. به این شرایط که در آن موجودی حساب عملیاتی در مقایسه با وجه تضمین اولیه بیشتر یا دست‌کم با آن برابر است، به اصطلاح وضعیت نرمال گفته می‌شود.

وضعیت ات ریسک (At Risk)

اما اگر پس از تسویه حساب مشخص شود که معامله‌گر ضرر کرده است، این مبلغ از موجودی حساب عملیاتی‌اش کم می‌شود. اما قرارداد آتی چند ویژگی دارد. یکی از این ویژگی‌ها این است که اگر موجودی حساب عملیاتی در مقایسه با وجه تضمین اولیه تا ۳۰ درصد کمتر باشد، مشکلی پیش نمی‌آید. به عبارت دیگر موجودی حساب عملیاتی در بدترین حالت برابر با ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه خواهد بود.

تا این‌جا مشخص است که به دلیل زیان، موجودی حساب عملیاتی معامله‌گر کمتر از وجه تضمین اولیه می‌شود. اما اگر این موجودی حداقل برابر با ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه یا بیشتر از آن باشد، در واقع حساب در شرایط خطر قرار می‌گیرد. به این وضعیت At Risk گفته می‌شود. درست است که در این حالت موجودی حساب عملیاتی از وجه تضمین کمتر است، اما به دلیل رعایت شرط ۷۰ درصدی، هیچ مشکلی معامله‌گر را تهدید نمی‌کند. در چنین شرایطی معامله‌گر باید مدیریت حساب خود را طوری انجام دهد که شرایط مارجین کال پیش نیاید.

مارجین کال (Margin Call)

اما اگر پس از به‌روزرسانی موجودی حساب عملیاتی، موجودی آن کمتر از ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه شود با وضعیت کال مارجین مواجهیم. دقت کنید اگر موجودی حساب عملیاتی حتی یک ریال کمتر از ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه شود، باز هم این وضعیت برقرار خواهد بود.

اما رسیدیم به پرسش اصلی که مارجین کال چیست. در واقع این اصطلاح بیان‌گر وضعیتی است که در آن میزان ضرر در معاملات از حد مجاز عدول می‌کند. یعنی ضرر بیش از ۳۰ درصد وجه تضمین اولیه است. به همین دلیل معامله‌گر اخطاری مبنی بر افزایش وجه تضمین جبرانی دریافت می‌کند. پس مشخص است که مارجین کال به معنای فراخوانی اعتبار است.

انجام معامله روی مارجین، در بیشتر سهام و اوراق قرضه و هم‌چنین فارکس نیز امکان‌پذیر است. هرچند برخی از اوراق بهادار چنین قابلیتی ندارند یا در برخی از این اوراق از آن‌جا که مشکلاتی بر سر راه قیمت‌گذاری وجود دارد، انجام معامله روی مارجین مقدور نیست.

بیشتر بخوانید

چند نکته در مورد کال مارجین

• همان‌گونه که پیش‌تر گفتیم، به‌روزرسانی حساب عملیاتی هر نیم‌ ساعت یک‌بار و طی جلسه معاملاتی اتفاق می‌افتد. قبلا تنها یک‌بار و آن‌هم بعد از پایان جلسه معاملاتی بود که به‌روزرسانی حساب انجام می‌شد.
• زمانی که حساب‌ها به‌روزرسانی می‌شوند، ضررها هر نیم‌ ساعت یک‌بار روی حساب عملیاتی اعمال خواهند شد. اما اگر معامله‌گر سود کرده باشد، تمامی سودها در انتهای جلسه معاملاتی لحاظ خواهند شد.
• در بازار آتی ممکن است با دو اصلاح کال مارجین و مارجین کال مواجه شوید. هر دو اصطلاح مذکور به معنای همان Margin Call است و تفاوتی با هم ندارد.

دلایل وقوع کال مارجین چیست؟

برای درک مفهوم کال مارجین باید ابتدا علت آن را درک کنیم. به طور کلی برخی از اقدامات معامله‌گران موجب بروز چنین شرایطی می‌شود. از جمله این اقدامات می‌توان به سه مورد زیر اشاره کرد:

• معامله‌گر هم‌چنان در یک معامله ناموفق باقی می‌ماند. این امر منجر به ضرر می‌شود و در نهایت مارجین قابل استفاده از دست خواهد رفت.

بیشتر بخوانید

• زمانی که معامله‌گر بیش از اندازه از اهرم استفاده کند و هم‌چنان اصرار داشته باشد که در موقعیت ناموفق باقی بماند، Margin Call اتفاق می‌افتد.
• وقتی حساب معامله‌گر دارای سرمایه کمی است، این امر او را وادار می‌کند که معاملاتی انجام دهد که مارجین قابل استفاده آن‌ها کم‌تر است.

پس به طور خلاصه، اگر بیش از حد در یک معامله ناموفق باقی بمانید و یا سرمایه‌تان کافی نباشد، یا بیش از اندازه به استفاده از اهرم روی بیاورید، وقوع مارجین کال امری بدیهی به نظر می‌رسد.

مثالی از Margin Call

این‌گونه در نظر بگیرید که قراردادهای آتی زعفران وجه تضمین اولیه‌ای معادل ۴۸۰ هزار تومان دارند. پس معامله‌گر باید مبلغ ۴۸۰ هزار تومان را به حساب عملیاتی خود واریز کند تا بتواند یک موقعیت معاملاتی باز کند. فرض کنید پس از اتمام جلسه معاملاتی، موجودی حساب معامله‌گر در روز‌های مختلف به این شکل است:

روز	موجودی حساب	وضعیت حساب
اول	۴۸۰.۰۰۰	نرمال
دوم	۴۹۰.۰۰۰	نرمال
سوم	۴۶۰.۰۰۰	At Risk
چهارم	۴۹۵.۰۰۰	نرمال
پنجم	۴۳۰.۰۰۰	At Risk
ششم	۳۸۰.۰۰۰	At Risk
هفتم	۳۲۰.۰۰۰	کال مارجین

باتوجه به آن‌چه گفتیم، حساب عملیاتی باید حداقل برابر با ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه باشد. یعنی:

تومان ۳۳۶.۰۰۰ = ۷۰% * ۴۸۰.۰۰۰

یعنی اگر موجودی حساب عملیاتی معامله‌گر کمتر از این میزان باشد، وضعیت حساب کال مارجین خواهد بود.
گفتیم که در این مثال وجه تضمین اولیه برابر است با ۴۸۰ هزار تومان. هم‌چنین با انجام یک محاسبه ساده دریافتیم که حداقل وجه تضمین برابر است با ۳۳۶ هزار تومان. زمانی که موجودی حساب عملیاتی، مبلغی ما بین این دو عدد است، وضعیت At Risk پیش می‌آید. مجددا یادآور می‌شویم که در این شرایط، موجودی حساب معامله‌گر بیشتر از حداقل وجه تضمین مشخص‌شده است. اما میزان آن از وجه تضمین اولیه کمتر است.

راه خروج معامله‌گر از وضعیت کال مارجین چیست؟

پس از این‌که حساب‌های عملیاتی به‌روزرسانی شوند، مشخص خواهد شد که موجودی کدام‌یک از حساب‌ها کمتر از حداقل وجه تضمین است. در نتیجه افرادی که کال مارجین شده‌اند، از این امر مطلع خواهند شد. معامله‌گران این امکان را دارند که از طریق مراجعه به سامانه معاملاتی آنلاین‌ خود، وضعیت حساب عملیاتی‌شان را بررسی کنند. هم‌چنین کارگزار با برقراری ارتباط تلفنی و پیامک با معامله‌گرانی که کال مارجین شده‌اند، به آن‌ها اطلاع می‌دهد که وضعیت حساب‌شان چگونه است. این افراد باید طی مدتی که از جانب کارگزار مشخص می‌شود، وجه خود را تکمیل کنند یا چند موقعیت باز خود را ببندند تا از وضعیت کال مارجین خارج شوند.
به این ترتیب مشخص است که راه خروج از مارجین کال چیست. به طور کلی سه راه‌حل در این مورد وجود دارد که عبارت‌اند از:

• واریز وجه
• بستن موقعیت‌های باز
• ترکیبی از دو روش قبلی؛‌ یعنی واریز وجه و بستن موقعیت‌های باز

زمان لازم برای واریز وجه مورد نیاز برای خروج از مارجین کال چقدر است؟

معامله‌گرانی که در این وضعیت به سر می‌برند، باید مطابق با دستورالعمل کارگزاری عمل کنند. کارگزاری به این افراد مهلت می‌دهد تا به منظور تضمین وجه جبرانی، مبلغی را به حساب عملیاتی واریز کنند. اما اگر معامله‌گر مبلغ مذکور را در زمان تعیین‌شده واریز نکند یا موقعیت‌های باز خود را چگونه از کال مارجین شدن با خبر شویم؟ نبندد، چه خواهد شد؟‌

بنابر دستورالعمل، اگر فردی طی مدتی که کارگزاری مشخص کرده، هم‌چنان مارجین کال باقی بماند، کارگزار باید تعدادی از موقعیت‌های باز وی را ببندد تا از این حالت خارج شود. مثلا ممکن است فرد سه موقعیت باز داشته باشد. اما وجه تضمینش تنها برای دو موقعیت کافی باشد. از این رو کارگزاری یک موقعیت را می‌بندد تا وضعیت حساب معامله‌گر از مارجین کال خارج شود.پس چنان‌چه شخصی Margin Call شود و چند موقعیت باز داشته باشد، تنها آن تعداد از موقعیت‌های او بسته می‌شود که موجب خروج از سیستم مارجین کال شود.

اگر معامله‌گر اقدامی برای خروج از کال مارجین انجام ندهد چه می‌شود؟

ممکن است به هر دلیلی فرد وجه لازم را برای خروج از این موقعیت واریز نکند. یا تعدادی از موقعیت‌های باز خود را نبندد. اگر صف‌های زیادی در بازار تشکیل شده باشد و کارگزار هم نتواند موقعیت فرد مذکور را ببندد، راه چاره برای خروج از کال مارجین چیست؟ در چنین شرایطی، کارگزار سفارشی را با قیمت سرخطی تابلو ثبت می‌کند تا بتواند موقعیت او را ببندد.

بیشتر بخوانید

چنان‌چه شاهد صف در بازار باشیم، سفارش تا انتهای جلسه معاملاتی در سیستم باقی می‌ماند تا نهایتا انجام شود و منجر به بسته شدن موقعیت شود. اما اگر این اتفاق تا پایان جلسه معاملاتی رخ ندهد و سفارش انجام نشود، بازار جبرانی تشکیل خواهد شد تا بعد از پایان یافتن جلسه معاملاتی، موقعیت باز معامله‌گر در این بازار بسته شود.

در این بازار و در دوره زمانی اول، دامنه نوسان دارایی دوبرابر می‌شود. چنان‌چه باز هم سفارشی در سمت مقابل وجود نداشته باشد، در دوره زمانی بعدی دامنه نوسان سه‌ برابر خواهد شد. اگر در این دوره هم معامله‌ای انجام نشود، در دوره زمانی بعدی محدودیت دامنه نوسان برداشته می‌شود.

بیشتر بخوانید

راه جلوگیری از مارجین کال چیست؟

تا کنون گفتیم که مارجین کال چیست و چطور می‌توان از این شرایط خارج شد. اما اجازه دهید کمی به عقب برگردیم و یک سوال مهم‌تر بپرسیم. چه‌کاری می‌توان انجام داد تا اصلا چنین شرایطی پیش نیاید؟ در این‌جا لازم است از ابزار مهمی به نام اهرم نام ببریم. اگر با مفهوم اهرم آشنایی ندارید، پیشنهاد می‌کنیم که مقاله «اهرم مالی چیست؛ سود بیشتر با سرمایه کمتر» را بخوانید.

اهرم مانند یه شمشیر دولبه عمل می‌کند. یعنی همان‌قدر که می‌تواند منجر به سود شما شود، احتمال دارد زیان شما را نیز افزایش دهد. هر چقدر اهرمی که برای نگه‌داری معاملات خود آن را مورد استفاده قرار می‌دهید بزرگ‌تر باشد (چندین برابر موجودی حساب)، به همان میزان مارجین قابل ‌استفاده نیز کمتر خواهد بود. چرا که زمانی که یک معامله روندی بر خلاف پیش‌بینی شما داشته باشد، این شمشیر موجب ایجاد شکاف عمیق‌تری خواهد شد و به محض این‌که مارجین قابل استفاده به میزان صفر درصد برسد، اخطار Margin Call را دریافت خواهید کرد. به همین خاطر است که توجه به محدوده محافظتی برای کاهش ضرر به کمترین میزان ممکن، اقدامی بسیار هوشمندانه به شمار می‌رود.

جمع‌بندی

در این مطلب کوشیدیم به بیانی ساده توضیح دهیم که مارجین کال چیست. با توجه به توضیحاتی که ارائه شد دریافتیم سیستم کال مارجین به چه صورتی عمل می‌کند. به طور خلاصه زمانی که موجودی حساب عملیاتی معامله‌گر به کمتر از ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه کاهش یابد، شرایط کال مارجین اتفاق می‌افتد. سپس برای خروج از این وضعیت، یا باید وجه لازم تامین شود تا این میزان جبران شود، یا باید چند موقعیت بسته شوند تا حساب از حالت Margin Call خارج شود. به طور کلی توصیه می‌شود که در هنگام استفاده از اهرم‌های مالی به احتمال مارجین کال توجه داشته باشید زیرا هر چه اهرم معاملات شما بزرگ‌تر باشد، به همان میزان مارجین قابل ‌استفاده نیز کمتر خواهد بود.