آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟

تک سهم (single-stocks)

«تک سهم» اصطلاحی است که در بورس تهران به دفعات استفاده می‌شود.

تک سهم شدن به شرایطی گفته می‌شود که شما فقط سهام یک شرکت را خریداری کرده باشید.

بنابراین وقتی فقط سهام یک شرکت در پرتفوی شما وجود دارد، گفته می‌شود تک سهم شده‌اید.

تک سهم شدن خوب است؟

سهام، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و ETF ها فقط بخش کوچکی از انواع دارایی‌ها و اوراق بهاداری هستند که می‌توانید خریداری کنید.

در انتخاب از بین این گزینه‌ها، به معیارهای زیادی باید توجه کرد.

• آیا زمان کافی برای پیگیری بازار و بررسی سرمایه‌گذاری‌تان را دارید؟
• آیا قصد دارید بصورت فعالانه خرید و فروش کنید یا اینکه ترجیح می‌دهید سرمایه‌گذاری بلندمدت داشته باشید و تا مدت‌ها سهام را نگهدارید؟
• آیا شما می‌توانید متحمل ریسک زیادی شوید و صرفا با خرید یک سهم، سرمایه‌تان را در معرض نوسانات بیشتر قرار دهید؟

در صورتی که آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟ انتخاب شما خرید سهام است، تک سهم شدن این ویژگی را داراست که کل دارایی شما به قیمت آن سهم بستگی خواهد داشت. ولی اگر چندین سهم در سبد داشته باشید، در صورت افت یک سهم، ممکن است سایر سهام موجود در سبد شما این زیان را پوشش دهد.

تشکیل سبد سهام نیز اصول و قواعدی دارد.

نمی‌توانید انتخاب سهام را با شانس و اقبال انجام دهید. وزن هر سهم در سبد و صنایعی که انتخاب می‌کنید اهمیت زیادی دارد.

آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟

“سبد سهام تشکیل دهید” به یک توصیه‌ی کلیشه‌ای تبدیل شده که مرتب توسط کارشناسان و برخی فعالان بازار تکرار می‌شود.

در شرایطی خاص، تشکیل سبد سهام عاقلانه نیست.

مثلا یک نوسان‌گیر که معاملات چند روزه انجام می‌دهد، نیازی به تشکیل سبد سهام ندارد. نوسان‌گیران را باید جز دسته معامله‌گران دانست و نه سرمایه‌گذار.

سرمایه‌گذار کسی است که آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟ برای مدتی طولانی یک دارایی را نگهداری می‌کند تا از عایدی آن استفاده کند و در بلندمدت رشد کند.

معامله‌گر به فکر بازدهی کوتاه‌مدت و نوسان‌گیری است.

پس تفاوت این دو را فراموش نکنید.

اگر سرمایه شما پایین است، تشکیل سبد سهام چندان معقولانه نخواهد بود. معمولا سرمایه‌های هنگفت نیاز بیشتری به تشکیل سبد سهام دارند.

زیرا در صورت تشکیل سبد سهام با سرمایه‌های کوچک، سود چندانی نصیب سرمایه‌گذار نمی‌شود (به دلیل اینکه رشد و افت سهام موجود در سبد یکدیگر را خنثی می‌کنند).

برخی از بزرگترین سرمایه‌گذاران تاریخ مانند وارن بافت اعتقادی به سبد سهام ندارند.

وارن بافت می‌گویند تخم مرغ‌هایتان را در یک سبد بگذارید ولی به خوبی از آن سبد مراقبت کنید.

بنابراین گاهی یک سهام آینده‌دار انتخاب کرده و اصطلاحا “تک سهم” می‌شوید. برای اینکار باید ریسک کاهش شدید سرمایه‌تان را نیز بپذیرید.

اگر تحمل کاهش شدید سرمایه را ندارید، تک سهم نشوید.

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.سایر اصطلاحات و واژه‌های اقتصادی و مالی را ببینید .

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

منظور از سبد سهام یا پرتفوی بورس چیست؟

سبد سهام یا پرتفوی بورس ترکیبی از سهام مختلف می باشد که معامله گر اقدام به خرید آنها می کند. پرتفوی یک کلمه فرانسوی بوده و به معنی سبد سهام است. هدف اصلی از تشکیل سبد سهام استفاده مناسب از سهام صنایع مختلف برای تقسیم ریسک سرمایه گذاری است. ضرب المثل قدیمی می گوید: “همه تخم مرغ های خود را در یک سبد یکسان قرار ندهید” چون در صورت شکستن سبد، تمام تخم مرغ ها شکسته می شوند.

تشکیل سبد سهام باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس می شود. در تشکیل سبد سهام عوامل زیادی دخیل هستند. رعایت این موارد به شما کمک می کند تا سرمایه گذاری موفقیت آمیزی داشته باشید. تنوع سهام در سبد سهام معاملاتی باید در حدی باشد که بتوانید آن را مدیریت کنید.

پرتفوی یا سبد سهام مانند همان سبدی است که در فروشگاه اجناس خود را در آن می‌چینید. زمانی که به فروشگاه می‌روید، اجناسی را که فکر می‌کنید به آن‌ها نیاز خواهید داشت در سبد خود قرار می‌دهید. در بازار بورس نیز سهامی را که بر اساس تحلیل‌ها یا بررسی‌های مختلف ارزشمند تشخیص داده‌اید، خریداری کرده و در سبد سهام خود قرار می‌دهید.

منظور از سبد سهام یا پرتفوی معاملاتی چیست؟

هدف از سبد سهام یا پرتفوی برای کاهش ریسک در معاملات می باشد. در واقع سود یک سهم می تواند ضرر یک سهم دیگر را از بین ببرد. بنابراین با خرید سهام صنایع مختلف این اطمینان را خواهید داشت در صورت نزولی بودن بازار در تمام سهم ها ضرر نخواهید کرد. برای مثال برخی از اتفاقات سیاسی و اقتصادی چون جنگ، تحریم و غیره تاثیرات متضادی در شرکت های مختلف دارند.

تشکیل سبد سهام از ابتدایی ترین بحث های تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال در بورس است. لازم است هر معامله گری با نحوه تشکیل آن آشنا باشد.

اهمیت و فواید سبد سهام

برای این‌که به اهمیت سبد سهام پی ببریم، اجازه دهید مثالی ارائه کنیم. زمانی که به فروشگاه می‌روید، برای این‌که اجناس خریداری شده را بتوانید در یک جا جمع کنید، از سبد یا چرخ‌دستی استفاده می‌کنید. سبد سهام دقیقا چنین مفهومی دارد. یعنی شما تمام دارایی‌های خود را داخل یک سبد می‌گذارید. به این ترتیب مدیریت دارایی‌های شما آسان‌تر خواهد بود.

اما مسئله مهم چیدمان آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟ سبد است. در حقیقت ارزش و اهمیت یک سبد به سهامی است که داخل آن قرار دارد. به همین ترتیب، سبد را باید بر اساس استراتژی‌هایی مشخص به نحوی بچینید که سود حداکثری را برای شما به همراه داشته باشد. البته چیدمان سبد سهام بر مبنای دید معاملاتی افراد انجام می‌شود. یعنی با توجه به اینکه معاملات شما بر اساس کدام‌یک از شیوه‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت، میان‌مدت و یا بلندمدت خواهد بود، می‌توانید سهامی مرتبط با همین استراتژی‌ها انتخاب کنید.

در ادامه راهکارهایی بنیادین و اصولی ارائه خواهیم کرد که به کمک آن می‌توانید سبد خود را به بهینه‌ترین حالت بچینید. در واقع در این فرایند باید این اصول را رعایت کنید. اگر معاملات خود را بر مبنای این نکات انجام دهید، قطعا با گذشت زمان شاهد اثر مثبت و مطلوب آن نیز خواهید بود. پس به طور خلاصه بهتر است بگوییم که این چیدمان سبد است که می‌تواند منجر به سودآوری شما شود. سبد سهام آینه استراتژی‌ها و اقدامات شما در بازار بورس است.

نقش شاخص بورس در چیدمان سبد سهام

طبیعتا هنگامی که می‌خواهید سهم‌ها را در سبد خود بچینید، باید نگاهی هم به شاخص بیندازید. از آن‌جا که همیشه توصیه می‌شود سهام صنایع مختلف را خریداری کنید، بررسی شاخص می‌تواند در این خصوص کمک بسیار زیادی به شما بکند. برای مثال زمانی که شاخص کل منفی است ولی شاخص کل هم‌وزن مثبت است نشان‌دهنده این است که فارغ از بزرگی و کوچکی شرکت‌ها، روند بازار مثبت است. مسئله‌ای که شاید بسیاری از افراد چندان به آن توجه نکنند.

این امر به این دلیل است که شاخص هم‌وزن، وزن یکسانی را برای نمادهای موجود در بازار بورس در نظر می‌گیرد و با توجه به آن می‌توان از کلیت بازار مطلع شد. بسیاری از افرادی که تازه به بازار بورس وارد شده‌اند، ممکن است نگاهشان تنها به سمت سهام شاخص‌ساز و به اصطلاح معروفی باشد که از قضا سودهای کلانی نیز نصیب سهام‌داران خود کرده‌اند. به همین دلیل بسیاری به امید کسب سودهای فراوان چنین سهامی را خریداری می‌کنند و در سبد سهام خود قرار می‌دهند؛ ولی برخلاف انتظارشان در زمان اصلاح بازار، این سهم‌ها اولین نمادهایی هستند که با افت قیمت مواجه می‌شوند.

هیچ گاه تک سهم نباشید

فرض کنید سبد سهام خود را فقط از یک صنعت خاص تشکیل داده اید. در صورت رکود در آن صنعت، در تمامی سهام موجود در سبد سهام خود دچار ضرر خواهید شد. بنابراین توصیه می شود حتما تنوع را رعایت کنید و سبد معاملاتی خود را از سهام شرکت های مختلف پر کنید. البته توجه داشته باشید آن قدر تنوع سهام را زیاد نکنید تا بعد در مدیریت سبد سهام با مشکل مواجه شوید.

وزن سرمایه

توزیع مناسب وزن سرمایه از مهمترین فاکتور ها در تشکیل سبد سهام و سرمایه گذاری در بورس است. به طور مثال سبد سهام یک معامله گر متشکل از ۵ سهم متنوع است اما ۷۰ درصد وزن سرمایه خود را به یک سهام خاص اختصاص داده است. پس در واقع رعایت تنوع در این سبد هیچ تاثیری در کاهش ریسک ندارد. توصیه می شود حجم معاملات خود را به طور مناسب بین سهام توزیع کنید.

صنایع پر بازده را شناسایی کنید

در زمان تشکیل سبد سهام ابتدا صنایع پر بازده را شناسایی کنید. سپس از میان آن صنایع سبد سهام خود را ایجاد کنید. قابل ذکر است بدون مطالعه شرکت ها و انتخاب سهام های مختلف و تصادفی نیز ممکن است ضرر کنید. پس لازم است با تشخیص صنایع مطلوب جلوی ضرر را بگیرید. با این کار تا حدودی می توانید ریسک سرمایه گذاری در بورس را کاهش دهید.

چه سهامی را بخریم؟

سوالی که معامله گران می پرسند “سبد سهام خود را از چه سهامی پر کنیم؟” تشکیل سبد معاملاتی بستگی به روش تحلیل شما دارد. معامله گران بر اساس تحلیل تکنیکال یا تحلیل بنیادی سهام را بررسی و انتخاب می کنند. اگر شما زمان کافی برای گذراندن دوره های آموزش بورس ندارید و نمی دانید سهام را به چه نحوی تحلیل و ارزیابی کنید می توانید از سبد های پیشنهادی استفاده کنید. این سبد سهام ها را معامله گران حرفه ای و باتجربه بورس تشکیل می دهند.

اخبار اقتصادی و سیاسی

وقتی می خواهید سبد سهام خود را تشکیل دهید به اخبار اقتصادی و سیاسی کشور و جهان توجه داشته باشید. یک سرمایه گذار موفق باید در جریان اخبار مهم باشد. قبل از تشکیل سبد سهام نگاهی به آخرین خبرهای اقتصادی و سیاسی بیاندازید. قیمت نفت، طلا، ارز، نرخ تورم و غیره از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر صنایع مختلف می باشند.

نسبت به سهام برخی از شرکت ها تعصب نداشته باشید

برخی افراد چون در گذشته سهام یک شرکت خاصی را خرید و سود کرده اند در همه حال آن را یکی از مهمترین گزینه های خود در سبد سهام می دانند. در تشکیل سبد سهام عوامل مختلفی تاثیر می گذارند و باید با شناخت سطحی و سود های تصادفی نسبت به سهم شرکتی نگاه متعصب آمیز نداشته باشیم. حتی سودآور بودن یک سهم مشخصی در چند سال متمادی نشانه ای بر پر بازده بودن آن در این زمان نمی باشد. توصیه می شود بعد از بررسی تمام دلایل علمی، یک سهم را در سبد معاملاتی خود قرار دهید.

هر کسی ممکن است ضرر کند

در بازار بورس هر کسی ممکن است به دلایلی ضرر کند. اگر سهمی را در سبد سهام خود قرار دادید اما بعد از خرید متوجه شدید سهم مورد نظر طبق پیشبینی هایتان رشد نکرد، به راحتی آن را بفروشید و جلوی ضرر اضافی را بگیرید.

در بازار بورس قرار نیست همیشه تحلیل های شما طبق میل خودتان پیش برود. سعی کنید اشتباه های خود را بپذیرید و با کنترل ریسک و مدیریت سرمایه جلوی ضرر اضافی را بگیرید. بازار بورس مکان پر هیجان و جذابی است. با یادگیری نکات لازم و ریز در مورد آن می توانید با اطمینان بیشتر اقدام به معامله گری کرده و در شرایط بحران توانایی کنترل ریسک را داشته باشید.

چند پرسش و پاسخ در مورد سبد سهام

در این بخش قرار است سوالاتی را در خصوص پرتفوی ارائه کنیم که ممکن است برای شما نیز پیش آمده باشد. در ادامه می‌توانید این سوالات را به همراه پاسخ آن‌ها مطالعه کنید.

آیا می‌توان سهم‌های داخل یک سبد سهام را به سبد دیگری منتقل کرد؟

این عمل امکان‌پذیر نیست. چرا که لازمه انجام چنین کاری، انتقال سهام از یک کد به کد دیگر است و این عمل انجام شدنی نیست. یعنی به طور خلاصه امکان انتقال سهم به دیگری وجود ندارد. ممکن است برخی از افراد چنین مسئله‌ای را با کد به کد اشتباه بگیرند. اما این دو مبحث با هم تفاوت دارند. در انتقال سهم شما قصد دارید که سهام را از یک کد مشخص به کد مشخص دیگری منتقل کنید که چنین امکانی وجود ندارد.

آیا یک شخص می‌تواند چند پرتفوی داشته باشد؟

چنین پرسش‌هایی می‌تواند ناشی از عدم آگاهی از تفاوت میان کدبورسی و سبد سهام شود. بله، فرد می‌تواند چند سبد سهام در چند کارگزاری مختلف داشته باشد. اما این امر به این معنا نیست که این شخص چند کد بورسی دارد. دقت کنید که هر معامله‌گر تنها یک کد بورسی خواهد داشت. یعنی همان‌طور که هر فرد تنها یک کد ملی دارد، یک کد بورسی هم دارد.

آیا می‌توان یک سبد سهام را از طریق چند کارگزاری مدیریت کرد؟

هر پرتفوی به یک کارگزاری مرتبط است. درست است که هر فرد یک کد بورسی دارد، اما می‌تواند در چند کارگزاری حساب معاملاتی مختلف داشته باشد. به این ترتیب می‌توان در دو کارگزاری خرید و فروش را انجام داد.

یعنی شما از هرکارگزاری که خرید کنید، نهایتا دارایی‌های شما در سبد مخصوص خودتان در همان کارگزاری قرار خواهد گرفت. در پاسخ به این سوال باید گفت که اگر سهمی را از طریق کارگزاری اول خریداری کردید، نمی‌توانید آن را از طریق کارگزاری دوم بفروشید؛‌ مگر این‌که از طریق گزینه تغییر کارگزار ناظر چنین عملی را انجام دهید.

سبد سهام لحظه‌‌ای و سپرده‌گذاری چه تفاوتی با یک‌دیگر دارند؟

این سوال ممکن است برای بسیاری از افراد (به خصوص تازه‌واردان به بازار بورس) پیش بیاید. پرتفوی لحظه‌ای همان‌گونه که از نامش پیداست، به صورت لحظه‌ای تمام معاملات آنلاین را نمایش می‌دهد و تراکنش‌ها به صورت خودکار به این سبد اضافه می‌شوند. در این سبد شما می‌توانید به صورت دستی تراکنش‌های خود را اضافه کنید. پرتفوی سپرده‌گذاری تمام دارایی‌های شما را نشان می‌دهد. در این سبد تنها می‌توانید ارزش سهام را مشاهده کنید در حالی‌که در پرتفوی لحظه‌ای سود و زیان هر یک سهام قابل مشاهده است.

انواع چیدمان سهم در سبد سهام به چه صورتی است؟

بسته به این‌که سبد سهام خود را به چه صورتی بچینید، سبدها مدل‌های مختلفی خواهند داشت. از معروف‌ترین سبدها می‌توان به سبد دفاعی یا کم‌خطر (که نوسانات اثر کمی در آن دارند)، سبد تهاجمی یا پرخطر (که شامل سهم‌هایی با ریسک و بازده بالا هستند)، سبد سوداگرانه یا سفته‌بازی (که بیشتر بر مبنای شایعات و اخبار انتخاب می‌شوند؛‌ اگر این شایعات به حقیقت بپیوندند سود خوبی نصیب سهام‌دار خواهدشد)، سبد درآمدی یا مبتنی بر سود سهام (که ریسک پایینی دارد و بر مبنای سود تقسیمی شرکت‌ها چیده می‌شود) اشاره کرد.

آیا می‌توان به سبد سهام افراد دیگر دسترسی داشت؟

برای این کار نیازمند نام کاربری و رمز عبور مربوط به هر شخص هستید. یعنی اگر شما به اطلاعات فرد دیگری دسترسی داشته باشید، می‌توانید سبد سهام وی را ببینید و حتی دست به انجام معامله بزنید. درست به همین دلیل است که بسیار تاکید می‌کنند مراقب رمز عبور خود باشید. در صورت بروز مشکلاتی از این قبیل، هیچ‌کس پاسخگو نخواهد بود؛ چرا که این خود شما بودید که در حفظ اطلاعات خود بی‌دقتی و یا بی‌توجهی داشته‌اید.

۵ روش متداول تشکیل سبد سهام

همواره به سرمایه‌گذاران بازار سهام توصیه می‌شود، تنوع در تشکیل سبد سهام را رعایت کنند. این مفهوم، همان ضرب‌المثل قدیمی است که می‌گوید:آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟

همه تخم‌مرغ‌هایتان را در یک سبد نگذارید. داشتن سبد سهام به طورکلی به کاهش ریسک و افزایش بازدهی سرمایه‌گذاری شما کمک می‌کند؛ بنابراین تنوع‌بخشی در سرمایه‌گذاری کار هوشمندانه‌ای محسوب می‌شود، زیرا مطمئناً برای بدست آوردن سرمایه اولیه این کار سختی‌ها و مشکلات بسیاری را تحمل کرده‌اید و اصلاً نمی‌خواهید به راحتی آن را از دست دهید. توجه داشته باشید که داشتن ترکیب بهینه‌‌ای از انواع مختلف دارایی‌ها، نیازمند صرف زمان، تحقیق و مطالعه است؛ اما روش‌های متفاوتی برای انجام این کار وجود دارد که باعث می‌شود، سبدهای سرمایه‌گذاری نیز انواع مختلفی داشته باشند. در این مطلب، تعاریف اساسی و مثال‌هایی در مورد هرکدام از انواع سبدهای سهام در بازار سهام ارائه‌شده است.

۱- سبد سهام پرخطر

این نوع سرمایه‌گذاری، شامل سهامی با ریسک و بازدهی بالا است که معمولاً عدد ضریب بتای بزرگتری نیز دارند؛ بنابراین در این‌گونه سبدها، سهام پر نوسان بازار به منظور آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟ سرمایه‌گذاری انتخاب می‌شوند. مثلاً اگر ضریب بتای یک سهم ۲ است، پس انتظار می‌رود که ۲ برابر میانگین حرکات بازار، تحرک قیمتی داشته باشد. معمولاً شرکت‌هایی که در مراحل اولیه رشد خود بوده و بازار محصولات منحصر به فردی دارند، در این دسته قرار می‌گیرند. سرمایه‌گذاری در این سهام، غالباً توسط افراد خاصی انجام می‌شود که ریسک ناشناخته بودن و نوپایی کسب و کار شرکت‌ها را بپذیرند. به عنوان یک سرمایه‌گذار خطرپذیر، باید به دنبال شرکت‌هایی باشید که ضریب رشد درآمد بالایی داشته و هنوز موردتوجه بازار قرار نگرفته‌اند. به‌طور مثال طی سال‌های اخیر تعداد زیادی از سهام تکنولوژی و فناوری چنین شرایطی را تجربه نموده‌اند؛ اما باید توجه داشت که ممکن است در هر گروهی از صنایع چنین سهامی وجود داشته باشند. از مهم‌ترین موارد حین تشکیل سبد سهام، مدیریت ریسک است. شما باید همواره در راستای کاهش ضرر و محافظت از سودهایتان آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟ گام بردارید.

۲- سبد سهام کم‌خطر

در این روش، سهامی برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌شوند که عموماً ضریب بتای بالایی نداشته و نوسانات قیمتی معمولی دارند. گونه‌ای از سهام به نام سهام چرخه‌ای وجود دارند که عموماً تحت تاثیر متغیرها و چرخه‌های کلان اقتصادی هستند. به‌طور مثال در زمان رکود اقتصادی، شرکت‌های تولیدکننده کالاهای اساسی و خدمات مربوط به زندگی روزمره مردم، نسبت به شرکت‌های ارائه‌دهنده محصولات و خدمات لوکس، عملکرد بهتری دارند. این بدان معنی است و باوجود وضعیت بحرانی اقتصاد، شرکت‌هایی که مایحتاج ضروری زندگی را فراهم می‌سازند، همچنان به فعالیت خود ادامه خواهند داد. برای یافتن لیست این سهام کافی است ر زندگی شخصی خود موارد ضروری را بررسی کرده و شرکت‌های ارائه‌دهنده آن‌ها را در اینترنت جستجو کنید. مزیت سرمایه‌گذاری در سهام کالاها و خدمات ضروری این است که حاشیه امنیت بیشتری در بحران‌ها و رکودهای اقتصادی دارند. کافی است چنددقیقه‌ای اخبار اقتصادی را تماشا کنید، همواره مدیران سرمایه‌گذاری را می‌بینید که در مورد مسائل مختلف ازجمله (دارو، مسائل نظامی و حتی تنباکو) هم اظهار نظر می‌کنند. این‌ها درواقع مدیران سبدگردانی هستند که بر اساس چرخه‌های تجاری اقدام به سرمایه‌گذاری نموده و بر اساس مرحله‌ای که فکر می‌کنند چرخه تجاری در حال حاضر در آن قرار دارد، اقدام به پیش‌بینی آینده می‌نمایند. به خاطر داشته باشید که شرکت‌های کالا و خدمات ضروری، علاوه بر اینکه همیشه تقاضای کافی برای محصولاتشان دارند، برخی از آن‌ها سود نقدی سالانه نیز به سرمایه‌گذارانشان اختصاص می‌دهند. سبد سهام کم‌خطر، بیشتر برای سرمایه‌گذاران ریسک گریز مناسب است.

۳- سبد سهام مبتنی بر سود سهام

این نوع سبد سهام، بر سود سهام یا سایر منابع درآمدی شرکت متمرکز است. شرکت‌های موجود در این سبدها تا حدودی مثل سهام کم‌خطر، ریسک کنترل‌شده اما بازدهی بالاتری نسبت به آن‌ها دارند. به طورکلی هدف از داشتن یک سبد سهام مبتنی بر سود سهام، ایجاد جریان نقدی مثبت برای سرمایه‌گذار است. هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری و تأمین مالی املاک و مستغلات یکی از بهترین نمونه‌های سازنده جریان نقدی درآمدی هستند، زیرا این شرکت‌ها به خاطر وضعیت مالیاتی مناسبشان، بخش عمده‌ای از سود خود را به صورت‌نقدی بین سرمایه‌گذاران تقسیم می‌کنند. این شرکت‌ها، عموماً پروژه محور بوده و به دنبال مالکیت نیستند، از این رو شرایط سرمایه‌گذاری آسان‌تری دارند. در مورد این سهام نیز همواره به خاطر داشته باشید که کاملاً تابع شرایط اقتصادی هستند و قیمت سهامشان عموماً در دوره رکود اقتصادی سقوط می‌کند، زیرا کاهش میزان ساخت و ساز و تعداد معاملات املاک طی دوران بحران، در روند کاریشان تاثیر منفی می‌گذارد.

۴- سبد سهام سفته‌بازان

سفته‌بازی تقریباً معادل قمار است؛ زیرا نسبت به سایر روش‌ها، سرمایه‌گذار ریسک بالاتری را متقبل می‌شود. متخصصان مالی همواره توصیه می‌کنند، حداکثر ۱۰% از سرمایه خود را به معاملات سفته‌بازان اختصاص دهید. سوداگران بازار سهام معمولاً به وسیله انتشار شایعات در مورد عرضه‌های عمومی اولیه یا سهام عادی، نوسانات قیمتی کاذب در بازار ایجاد می‌کنند. مثلاً اخبار مربوط به فناوری‌های جدید شرکت‌های الکترونیکی، موفقیت یک شرکت دارویی در تولید یک محصول جدید و استراتژیک یا انتشار آمار تولیدات اولیه یک شرکت نوپای نفتی، می‌توانند نمونه‌ای از این دست اخبار و شایعات باشند. از دلایل گستردگی فعالیت‌های سفته‌بازان در بازارهای مالی می‌توان به محبوبیت بیش‌از اندازه ETF (صندوق‌های قابل معامله در بورس) اهرمی اشاره نمود؛ اما با این اوصاف نیز این نوع سرمایه‌گذاری برای بسیاری از افراد وسوسه کننده است، زیرا می‌تواند در کوتاه‌ترین زمان ممکن به سودهای کلانی منجر شود. شاید سفته‌بازی منجر به موفقیت زودهنگام شود، اما نباید فراموش کرد که موفقیت در آن، تجربه و ممارست کافی را می‌طلبد. در سبد سهام سفته‌بازان، شما سهام را نه به قصد نگهداری و رشد در آینده، بلکه فقط با نیت نوسان گیری و انجام معاملات کوتاه‌مدت خریداری می‌کنید، یا اصطلاحاً فقط در حال خرید و فروش هستید.

۵- سبد سهام ترکیبی

در این روش، شما در مواردی غیر از بازار سهام نظیر اوراق قرضه، کالا، املاک و حتی محصولات هنری نیز می‌توانید سرمایه‌گذاری می‌کنید. سبد سهام ترکیبی قابلیت انعطاف‌پذیری بالایی دارد. در سبد ترکیبی معمولاً سهام شرکت‌های بزرگ و صنعتی شناخته‌شده و اوراق قرضه دولتی یا اوراق شرکت‌های درجه‌یک ازلحاظ رتبه اعتباری، برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌شوند. هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری مالی، املاک و انرژی گزینه‌های مناسبی در راستای ایجاد تعادل در سبد سهام ترکیبی هستند. همچنین یک رویکرد سرمایه‌گذاری بر اساس درآمد ثابت وجود دارد که اوراق بهادار با سررسیدهای مختلف را به منظور متنوع سازی سرمایه‌گذاری در ابزار مالی، خریداری می‌کنند. معمولاً سبد سهام ترکیبی، شامل نسبت معینی از سهام و اوراق قرضه است. این استراتژی سودمند است، زیرا سرمایه‌گذاری در طیف مختلفی از دارایی‌ها متنوع سازی را رعایت می‌کند و نکته مثبت قابل‌تأمل این است که سهام و اوراق قرضه نسبت به یکدیگر همبستگی منفی دارند و پوشش ریسک تا حد زیادی انجام می‌شود.

کلام پایانی

امیدواریم در پایان مطلب، خوانندگان بتوانند بر اساس سرمایه و روحیاتشان، سبد سهام مناسب خود را انتخاب کنند. تشکیل یک سبد سهام، نسبت به خرید یک شاخص بورسی (مجموعه‌ای از سهام مختلف) کاملاً متفاوت بوده و نیاز به تلاش و بررسی دقیق بازار دارد. پس از تشکیل سبد سهام شخصی، شما باید همواره سهام و اوراق و… موجود در آن را تحلیل و بررسی کنید و تعادل سبد خود را همواره حفظ کرده و آن را ارتقا دهید که این ثبات سرمایه‌گذاری به وجود آمده موجب می‌شود، کمیسیون‌های پرداختی شما کاهش یابند. سرمایه‌گذاری روی یک سهم یا هر چیز دیگری به مقدار خیلی زیاد یا خیلی کم، ریسک شما را افزایش می‌دهد، پس همواره حفظ تعادل و متنوع سازی را به خاطر داشته باشید. گرچه برای تشکیل سبد سهام بهینه، نیاز به تلاش و بررسی فراوان است، اما داشتن یک پرتفوی مناسب، اعتماد به نفس معاملاتی شما را افزایش داده و امکان مدیریت مالی بیشتری برای شما فراهم می‌آورد.

تک سهم شدن در بورس

اگر چند ماه در بازار سرمایه فعالیت کنید و با افراد دیگر در این حوزه در ارتباط باشید، به احتمال زیاد اصطلاح تک سهم شدن را خواهید شنید. مفهوم تک سهم شدن در خود کلمه مشخص شده است؛ اما در حالت کلی، آیا همه چیز را راجع به آن می دانید؟ در واقع یکی از اشتباهات بزرگ و ریسک های عجیبی که فعالان بازار سرمایه انجام می دهند، همین تک سهم شدن است که جزییات و نکات خاص مربوط به خود را دارد و در ادامه مقاله به بررسی آن می پردازیم.

منظور از تک سهم شدن در بورس چیست؟

احتمالا خود شما معنای کلی این اصطلاح را می دانید؛ اما اجازه دهید در ابتدای کار تعریفی از آن داشته باشیم.

در حقیقت وقتی شما فقط سهام یک شرکت را در پرتفوی خود داشته باشید، به اصلاح گفته می شود که شما تک سهم شده اید؛ چراکه تنها سهام یک شرکت را خریداری کرده آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟ آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟ اید. به عنوان مثال وقتیکه کسی می گوید "روی سهم خساپا تک سهم شده ام" معنایش این است که در پرتفوی بورسی خود تنها سهم خساپا را نگهداری می کند.

آیا تک سهم شدن خوب است؟

همواره گفته می شود که همه تخم مرغ ها را در یک سبد نگذارید؛ چراکه اگر آن سبد به هر دلیل به زمین بیافتد، احتمالا تمام تخم مرغ ها خواهند شکست. در مورد سرمایه گذاری نیز این امر برقرار است و شما نباید تمامی سرمایه خود را روی یک دارایی بگذارید.

در واقع اگر شما همه دارایی خود را روی سهام یک شرکت سرمایه گذاری کنید، ممکن است آن شرکت به هر دلیلی مانند ارائه گزارشی بد که کسی آن را پیش بینی نمی کرد، با افت قیمتی چشمگیری مواجه شود. همینطور امکان دارد سهم شما برای مدتی بسیار طولانی بسته شود که تا باز شدن نماد، سرمایه شما با نرخ تورم همراه نبوده است و عملا شما بخشی از قدرت خرید خود را از دست می دهید. از همه بدتر وقتی است که کلیت بازار در یک بازه زمانی رشد قابل توجهی را تجربه کند، اما سهم شما در این مدت بسته بماند.

در نهایت اگر تحمل چنین مواردی را ندارید، تک سهم نشوید و در عوض اصول تشکیل یک سبد سهام را یاد بگیرید و همیشه این نکته را نیز در ذهن خود داشته باشید که امکان اتفاق افتادن مواردی که در بالا مثال زدیم، برای بهترین و بزرگترین شرکت های بورسی نیز وجود دارد.

آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟

پاسخ به این سوال در حالت کلی مثبت است؛ اما استثنائاتی نیز می تواند وجود داشته باشد.

به عنوان مثال اگر هدف شما نوسانگیری در بازار است، تشکیل سبد سهام احتمالا ضرورتی نداشته باشد و در مواردی حتی می تواند مضر نیز باشد. چراکه نوسانگیران تقریبا تمام وقت در بازار فعالیت می کنند و کوچکترین حرکات قیمتی سهام برایشان اهمیت دارد. بنابراین اگر شخص نوسانگیر، یک سبد سهام با هدف نوسانگیری تشکیل دهد، مدیریت آن برایش بسیار دشوار و حتی غیر ممکن می شود.

در واقع تشکیل سبد سهام بیشتر در مورد سرمایه گذاران است و نه معامله گران. چراکه نوع معاملات و دیدگاه سرمایه گذاری هرکدام از آن ها با یکدیگر متفاوت است و تشکیل سبد سهام، شباهت زیادی به تیپ شخصیتی سرمایه گذاران دارد.

از طرف دیگر، اگر سرمایه شما زیاد نیست، داشتن یک سبد با تعداد بالایی از سهام چندان عاقلانه نیست و سود زیادی را برای شما به همراه نمی آورد.

معایب تک سهم بودن

با توجه به مطالب گفته شده، اگر هدف شما از فعالیت در بازار، سرمایه گذاری (و نه معامله گری) است، باید معایب تک سهم شدن را بدانید. همانطور که گفته شد، تک سهم شدن ریسک سرمایه گذاری را به شدت افزایش می دهد؛ چراکه امکان رخ دادن هر اتفاقی برای شرکت وجود دارد.

به عنوان مثال، سهام یک شرکت پتروشیمی در بازار بورس اوراق بهادار تهران در حال معامله است و روند عادی خود را طی می کند. حال فرض کنید که یک سرمایه گذار، تمام پول خود را برای خریدن سهام این شرکت صرف می کند و در اتفاقی کم سابقه، به دلیل آتش سوزی در خط تولید شرکت مذکور، قیمت سهام آن به شدت افت می کند و بخش بزرگی از سرمایه افراد از بین می رود.

بنابراین، افرادی که تک سهم شدن را انتخاب می کنند، خود را با ریسک های بسیار زیادی روبرو خواهند کرد و عملا هر اتفاقی که در سهام شرکت خریداری شده رخ دهد، تاثیرات سنگینی بر روی سرمایه این شخص خواهد داشت. با این توضیحات قطعا متوجه شده اید که تک سهم شدن چقدر می تواند پر ریسک باشد و لزوم تشکیل یک سبد را بیش از هر چیز درک کرده اید.

سبد سهام یا پرتفوی، یک ترکیب مناسب از سهام یا دارایی های مختلف است که یک سرمایه گذار اقدام به خرید آن می کند؛ هدف از تشکیل سبد سهام نیز این است که سرمایه خود را بین چندین دارایی مالی مختلف تقسیم کنید تا از این راه بتوانید ریسک سرمایه گذاری خود را مدیریت کنید.

به عنوان مثال اگر 30 میلیون تومان وارد بازار بورس کرده اید، تقسیم آن بین 6 سهم با مقدار متوسط 5 میلیون تومان، می تواند یک انتخاب مناسب برای شما باشد.

البته این نکته را در نظر داشته باشید که تشکیل سبد، ریسک شما را به صفر نمی رساند و ضرر در بازارهایی مثل بورس، همواره به عنوان یک احتمال وجود دارد و بزرگترین و موفق ترین تحلیلگران و سرمایه گذاران نیز در طول زندگی حرفه ای خود ضرر را تجربه کرده اند. از طرف دیگر، اگر نمی توانید ریسک های مربوط به فعالیت در بازارهای مالی را تحمل کنید، بهتر است به سراغ سپرده های بانکی بروید. چراکه:

• در سپرده‌های بانکی به صورت دستوری نرخی را تحت عنوان «سود سپرده» تعیین می کنند.
• تمامی بانک ها ناگزیر به پرداخت این آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟ سود سپرده هستند.
• اما در بازار بورس، قیمت سهام فقط براساس عرضه و تقاضای سرمایه گذاران شکل می گیرد.

نکته: توجه داشته باشید که در اقتصاد ایران که میزان تورم بسیار بالا است، سرمایه گذاری های بلندمدت در سپرده های بانکی نمی تواند گزینه خوبی باشد و معمولا درصد تورم از درصد سود سپرده های بانکی بیشتر است و افرادی که پول خود را در این سپرده ها قرار می دهند، در دوره های تورمی بخشی از قدرت خرید خود را از دست می دهند.

تازه واردها از تک سهم شدن خودداری کنند

سهامداران تازه وارد، بیش از سایرین تحت تاثیر اخبار و حواشی پیرامون یک شرکت قرار می گیرند و ممکن است در اثر این عوامل و یا تبلیغات گسترده ای که گاهی اوقات در فضای مجازی راجع به سهمی خاص پخش می شود، تمام سرمایه را برای خرید آن اختصاص دهند. ممکن است برخی از آن ها سودهایی نیز کسب کنند؛ اما در اکثر موارد در سرمایه گذاری خود شکست می خورند. بنابراین لازم است که افراد تازه وارد نکات زیر را رعایت کنند:

• برای کاهش ریسک سرمایه گذاری خود، سبد تشکیل دهند و از تک سهم شدن خودداری کنند.
• تحت تاثیر اخبار و حواشی و فضای مجازی، اقدام به خرید و فروش نکنند و با آموزش مناسب، خود در مورد معاملاتی که انجام می دهند، تصمیم بگیرند.

همانطور که در بالا توضیح دادیم تک سهم شدن در بورس خوب نیست، اما قرار هم نیست که از همه شرکت های موجود در بازار سرمایه سهام داشته باشیم و همه سهم ها را از تمامی صنایع بازار، درون پرتفوی خود قرار دهیم. هر دو روشی که گفته شد غیر منطقی به نظر می رسند. حال اینکه چقدر متنوع سازی کنیم یا از تنوع یک پرتفوی کم کنیم، کاملا تابع روحیه خطرپذیری و اهداف مالی سرمایه گذار است و شما برای اطمینان بیشتر با متخصصان این زمینه حتما مشورت کنید.

جمع بندی

در این مقاله با اصطلاح تک سهم شدن در بورس آشنا شدیم. تک سهم شدن ریسک سرمایه گذاری را به شدت بالا می برد؛ چراکه در بلندمدت امکان رخ دادن هر اتفاقی حتی برای بزرگترین شرکت ها نیز وجود دارد. بنابراین برای دوری از این ریسک ها پیشنهاد می شود که همواره قبل از سرمایه گذاری با افراد متخصص مشورت کرده و تشکیل سبد سهام دهید.

پرتفوی چیست؟ | سبد سهام به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

در آموزش‌های قبلی مجله فرادرس، مطالبی با عنوان «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» را ارائه کردیم و در آن‌ها، با بازار بورس، فرابورس و بازار پایه و موضوعاتی مانند تابلوخوانی و نوسان‌گیری در بورس آشنا شدیم. در این آموزش، با سبد سهام آشنا می‌شویم و انواع آن را معرفی خواهیم کرد.

فیلم آموزش رایگان سبد سهام یا پرتفوی

فیلم آموزش رایگان سبد سهام به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص سبد سهام یا پرتفوی، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.

سبد چیست؟

پرتفو یا پرتفوی یا سبد سرمایه‌گذاری، در حالت کلی، مجموعه‌ای از دارایی‌های مالی مانند سهام، اوراق قرضه، کالا، ارز، وجوه نقدی و اوراق نقد شونده و همچنین صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. یک سبد همچنین می‌تواند شامل اوراق غیرقابل معامله، مانند سرمایه‌گذاری‌های عمرانی، خصوصی و… باشد.

سبد سهام نیز مجموعه‌ای از چند سهم مختلف است که سرمایه‌گذار برای سرمایه‌گذاری آن‌ها را می‌‌خرد. سبد سهام مستقیماً توسط سرمایه‌گذاران و یا توسط متخصصان مالی و مدیران سرمایه اداره می‌شود. سرمایه‌گذاران باید مطابق با تحمل ریسک و اهداف سرمایه‌گذاری یک سبد سرمایه‌گذاری تشکیل دهند. آن‌ها همچنین می‌توانند چندین سبد برای اهداف مختلف داشته باشند. همه این‌ها به اهداف سرمایه‌گذار بستگی دارد.

یک سبد سرمایه‌گذاری را می‌توان مانند نمودار دایره‌ای تصور کرد که به قطاع‌هایی با اندازه‌های مختلف تقسیم می‌شود و انواع دارایی‌ها و یا سرمایه‌گذاری‌ها را برای دستیابی به هدف مورد نظر در خود جای می‌دهد. انواع مختلفی از اوراق بهادار را می‌توان برای ساخت یک سبد متنوع استفاده کرد، اما سهام، اوراق قرضه و وجه نقد به طور کلی بلوک‌های اصلی ساخت سبدها محسوب می‌شوند. سایر دارایی‌های بالقوه شامل املاک و مستغلات، طلا و ارز را نیز می‌توان در سبد دارایی در نظر گرفت.

عوامل مؤثر بر تشکیل سبد سهام

در این بخش، مهم‌ترین عوامل مؤثر بر تشکیل سبد سهام را بیان می‌کنیم.

تحمل ریسک و تشکیل سبد

با اینکه یک مشاور مالی می‌تواند یک سبد را برای یک فرد ایجاد کند، تحمل ریسک سرمایه‌گذار تأثیر قابل توجهی در سبد خواهد داشت. به عنوان مثال‌، یک سرمایه‌گذار محافظه‌کار ممکن است از سبد با سهام دارای ارزش بزرگ، صندوق‌های شاخصی، اوراق سرمایه‌گذاری و اوراق با نقدشوندگی بسیار بالا استقبال کند. در مقابل، یک سرمایه‌گذار ریسک‌پذیر ممکن است سهام شرکت‌های کوچک با قابلیت رشد بالا را به سبد خود اضافه کند، از سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با بازده بالا استقبال کند و به دنبال املاک و مستغلات، فرصتهای سرمایه‌گذاری بین‌المللی و جایگزین برای خود باشد. به طور کلی، یک سرمایه‌گذار باید میزان اوراق بهادار یا دارایی‌هایی را که نوسانات آن‌ها باعث ناراحتی‌اش می‌شود به حداقل برساند.

برای آشنایی بیشتر سرمایه‌گذاران، «فرادرس» اقدام به انتشار فیلم آموزش مقدماتی بازار بورس – از ورود تا شروع معاملات سهام در قالب آموزشی ۳ ساعته کرده که در ادامه متن به آن اشاره شده است.

• برای دیدن فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی + اینجا کلیک کنید.

زمان و تشکیل سبد

سرمایه‌گذاران باید متناسب با تحمل ریسکی که دارند، دقت کنند که وقتی یک سبد را تشکیل می‌دهند، چه مدت می‌خواهند آن را نگه دارند. با نزدیک شدن به تاریخ هدف، سرمایه‌گذاران باید به سمت دارایی‌های محافظه‌کارانه‌تر متمایل شوند تا از سبدی که تا آن زمان ساخته‌اند، حفاظت کنند.

به عنوان مثال، یک سرمایه‌گذار که برای دوران بازنشستگی پس‌انداز می‌کند، ممکن است قصد داشته باشد در پنج سال آینده کارش را ترک کند. با وجود سطح راحتی سرمایه‌گذار در سرمایه‌گذاری سهام و سایر اوراق بهادار ریسک‌پذیر، او ممکن است بخواهد بخش بیشتری از مانده اوراق بهادار را در دارایی‌های محافظه‌کارانه‌تر مانند اوراق قرضه و پول نقد سرمایه‌گذاری کند تا از آنچه قبلاً ذخیره کرده است حمایت کند. در مقابل، فردی که تازه وارد بازار کار می‌شود، ممکن است بخواهد کل سهام خود را در بورس اوراق بهادار سرمایه‌گذاری کند، زیرا ممکن است چندین دهه سرمایه‌گذاری داشته باشد و توانایی تحمل برخی از نوسانات کوتاه مدت بازار را داشته باشد.

در ادامه، بر سبد سهام و نکات تشکیل آن تمرکز می‌کنیم.

چگونه سبد سهام خود را تشکیل دهیم؟

در این بخش نکاتی را بیان می‌کنیم که بهتر است هنگام تشکیل سبد آن‌ها را در نظر بگیرید. به طور کلی، قبل از تشکیل سبد باید نکات زیر را در نظر بگیرید و پرسش‌هایی را از خودتان بپرسید.

ابتدا هدف و زمان سرمایه‌گذاری‌تان را مشخص کنید. قبل از شروع سرمایه‌گذاری، باید اهداف خود را مشخص کنید. به طور واضح، پرسش‌های زیر را مطرح کنید و پاسخشان دهید.

• پروفایل ریسک به ریوارد (ریسک به جایزه) من چگونه است؟ مطمئناً مهم‌ترین مرحله در هنگام برنامه‌ریزی استراتژی سرمایه‌گذاری، درک نگرش نسبت به ریسک و پاداش است. ممکن است چشم‌انداز عملکرد عالی برایتان جذاب باشد، اما برای دستیابی به آن چقدر خطرپذیر هستید؟ شکل‌گیری یک ایده روشن از اهداف مالی و میزان ریسک شما برای دستیابی به موفقیت شانس موفقیت شما را بسیار بالا می‌برد.
• چقدر پول می‌خواهم و برای چه می‌خواهم؟ درباره اینکه چرا سرمایه‌گذاری می‌کنید، نظر واضح و روشنی داشته باشید. شاید بخواهید یک سپرده را پس‌انداز کنید تا بتوانید از وام مسکن استفاده کنید. شاید بخواهید برای بازنشستگی پس‌انداز کنید. شاید به سادگی می‌خواهید یک حاشیه امنیت مالی داشته باشید تا در مواقعی که شرایط خوب نیست، به کمک شما بیاید. اهداف خود را در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت تقسیم کنید. به عنوان مثال، اگر به مدت یک دهه به پول احتیاج ندارید، معمولاً می‌توانید در استراتژی سرمایه‌گذاری خود تهاجمی باشید و ریسک بیشتری را برای دو سال انجام دهید.

• شرایط مالی من چگونه است؟ واقع‌بین باشید که چقدر می‌توانید سرمایه‌گذاری کنید و چه میزان پول را می‌خواهید در آینده به دست آورید. ممکن است بخواهید در پنج سال آینده حقوق چند ده میلیونی داشته باشید، اما آیا واقعاً این اتفاق خواهد افتاد؟ هیچ دلیلی برای شروع سرمایه‌گذاری بیشتر از آنچه می‌توانید بپردازید وجود ندارد. برعکس، اگر مثلاً مبلغ زیادی را به ارث برده‌اید، می‌توانید با رعایت احتیاط یک سبد سرمایه‌گذاری بزرگ برای رسیدن به آنچه می‌خواهید تشکیل دهید.
• در چه سنی هستیم؟ وقتی می‌خواهید تصمیم بگیرید که سرمایه‌گذاری کنید، مرحله‌ای از زندگی که در آن قرار دارید، عامل بزرگی خواهد بود. به طور کلی، هرچه جوان‌تر باشید، میزان ریسک‌پذیری بیشتری برای سرمایه‌گذاری خواهید داشت. بازارها، گاهی چند سال یک بار، به صورت چرخه‌ای حرکت می‌کنند، پایین می‌آیند و بالا می‌روند. اگر در شرف بازنشسته شدن هستید، نمی‌توانید ریسک کنید و وارد آخرین چرخه اقتصادی شوید. یک جوان حرفه‌ای اما می‌تواند در بلندمدت در بازار باشد و فراز و نشیب‌های بی‌شمار بازار را نظاره کند.
• نقشه شخصی من چیست؟ در مورد اینکه چگونه تغییر شرایط اولویت‌هایتان برای رسیدن به اهداف را تحت تأثیر قرار خواهد داد، تکلیفتان را مشخص کنید. اگر برنامه‌تان این است که صاحب فرزند شوید، ممکن است بخواهید برای آموزش آن‌ها سرمایه‌گذاری کنید. اما ممکن است متوجه شوید که پول کمتری از آنچه می‌باید دارید، زیرا هزینه‌های خانه و تربیت کودکان، چیزی از درآمدتان باقی نخواهد گذاشت. اگر قصد دارید ازدواج کنید، باید بررسی کنید که آیا هزینه/درآمدتان افزایش می‌یابد یا کم می‌شود.

انواع سبد سهام از نظر ریسک

ریسک یک عامل بسیار مهم در سرمایه‌گذاری است. ریسک به احتمال از دست دادن بخشی از سرمایه اصلی یا کل آن بستگی دارد و بسته به نوع دارایی، سهم، اندازه شرکت و شرایط بازار متفاوت خواهد بود. سهام بسیار ناپایدار که خطر ریزش بالایی دارند، معمولاً احتمال افزایش قیمت آن‌ها نیز بالاتر از متوسط است. سهام بسیار پایدار که خطر پایین‌تری از نظر کاهش ارزش یا ریزش دارند، رشد احتمالی خیلی جذابی نیز نخواهند داشت. در ادامه، انواع سبد سهام را از نظر ریسک معرفی می‌کنیم.

سبد سهام مستعد رشد

اگر می‌خواهید ارزش سرمایه‌تان به سرعت رشد کند آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟ و در ازای آن حاضر به پذیرش ریسک هستید، «سبد مستعد رشد» (Growth Portfolio) تشکیل دهید. این نوع سبد شامل سهام پرریسک خواهد بود که احتمال رشد بیشتری دارند.

سبد سهام درآمدی

در عوض، یک «سبد درآمدی» (Income Portfolio) از نوع سبدهایی است که سهامی با ریسک بسیار کم را شامل می‌شود. اگر بیشتر علاقه‌مند به دریافت درآمد ثابت از سرمایه‌گذاری خود در مقابل رشد آن هستید و ریسک کاهش قیمت آن را نمی‌پذیرید، این سبد بهترین گزینه است. اغلب سهام این سبد از شرکت‌های بسیار پایداری تشکیل می‌شود که قیمت سهام آن‌ها ممکن است بسیار کند رشد کند، اما بعید به نظر می‌رسد که از ارزششان پایین بیاید. همچنین این شرکت‌ها سودهای منظم و خوبی را پرداخت می‌کنند.

سبد سهام محافظه‌کارانه

یک «سبد محافظه‌کارانه» (Conservative Portfolio) روی رشد متمرکز است، در عین حال ریسک بیشتری نسبت به سبد مستعد درآمدی دارد.

انواع سهام

انواع مختلفی از سهام وجود دارد که می‌توان از آن‌‌ها را در سبد سهام بهره برد. این سهام‌ها معمولاً بر اساس ریسک، بازده سرمایه‌گذاری و نوسانات قیمت دسته‌بندی می‌شوند. سهامی که انتخاب می‌کنید بستگی به میزان تحمل ریسک، سبک سرمایه‌گذاری و کیفیت تحقیق شما دارد.

سهام مستعد رشد

«سهام مستعد رشد» (Growth Stocks) آن‌ دسته از سهامی است که انتظار می‌رود با توجه به عملکرد تاریخی خود، سریع‌تر از سایر سهام‌ها افزایش قیمت داشته باشند. این سهم‌ها با گذشت زمان را در معرض خطر بیشتری قرار می‌گیرند، اما معمولاً در پایان سود بیشتری دارند.

سهام درآمدی

«سهام درآمدی» (Income Stocks)‌ یا ارزشی سهام شرکت‌هایی هستند که سود بهتری نسبت به سایر شرکت‌های موجود در بورس پرداخت می‌کنند.

سهام چرخه‌ای

«سهام چرخه‌ای» (Cyclical Stocks) کیفیت کلی بازار سهام را ردیابی می‌کند. وقتی بازار خوب پیش می‌رود، سهام چرخه‌ای نیز همان‌گونه خواهد بود. همچنین، وقتی بازار ضعیف عمل کند، سهام چرخه‌ای نیز مشابه آن عمل خواهد کرد. مثال‌های از این نوع سهام شامل شرکت‌های هواپیمایی، بانک‌ها و شرکت‌های ساختمانی است. خرید سهام این شرکت‌ها یک سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر است،زیرا بازار مستعد نوسانات کوتاه مدت است، اما اگر آن‌ها را در زمان مناسب خریداری کنید، بازدهی مطلوبی خواهند داشت.

شرکت‌های تدافعی یا مقاومتی آن‌هایی هستند که محصولات و خدماتشان چه با توسعه اقتصاد و چه با انقباض آن تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد. این‌ها شامل شرکت‌های داروسازی، شرکت‌های عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم و بسیاری از شرکت‌های غذایی و آشامیدنی است. سهام این شرکت‌ها یک سرمایه‌گذاری مطمئن و با ثبات در نظر گرفته شده‌اند.

سهام سوداگرانه

«سهام سوداگرانه» (Speculative Stocks) سهام شرکت‌های جوانی است که آینده آن‌ها ناشناخته است، اما اگر همه چیز خوب پیش برود، ارزش آن افزایش خواهد یافت. سهام این شرکت‌ها بسیار پرخطر است، اما در صورت موفقیت، سود بسیار زیادی خواهند داشت.

نکات مربوط به تشکیل سبد سهام

• استراتژی خود را از نظر ریسک و مدت سرمایه‌گذاری مشخص کنید.
• صرف‌نظر از نوع سبدی که اعم از مستعد رشد، درآمدی و یا سوداگرانه انتخاب می‌کنید، همیشه باید تعداد مناسبی از سهام شرکت‌های مختلف را در سبد خود داشته باشید، ترجیحاً بیش از ۵ سهم و کمتر از ۱۵ سهم. دقت کنید که تعداد کم سهام ریسک را زیاد می‌کند و افزایش بیش از حد تعداد آن‌ها، مدیریت سهام را دشوار خواهد کرد.
• هیچگاه تک‌سهم نشوید. این کار سبب افزایش بسیار زیاد ریسک می‌شود.
• سعی کنید از صنایع مختلف یک سهم خوب داشته باشید.
• در خرید و فروش، تحت تأثیر قیمت‌های روزانه سهام قرار نگیرید و تحلیل‌های خود را بر اساس ویژگی‌های شرکت، صنعت و… انجام دهید.
• در جریان تغییرات قیمت‌ها باشید و اصطلاحاً بازار را پیگیری کنید.

فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی

برای آشنایی بیشتر با سبد سهام و نکات مربوط به آن، می‌توانید به فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی مراجعه کنید. در این آموزشِ ۳ ساعت و ۲۸ دقیقه‌ای، تمام امور اجرایی برای فعالیت در بورس و انجام معاملات سهام، شاملِ دریافت کد بورسی، کار با سامانه معاملاتی آنلاین، شناسایی موقعیت‌های موجود در بورس، شرکت در عرضه اولیه‌ها، دریافت سود نقدی سالیانه شرکت‌ها و مشارکت در افزایش سرمایه‌ها بیان شده است. از موضوعات مهم دیگر در این آموزش، تابلوخوانی و تحلیل اطلاعات سایت TSETMC است که همه سهامداران باید با آن آشنا باشند.

• برای دیدن فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی + اینجا کلیک کنید.

جمع‌بندی

در این مطلب، سعی کردیم تا به مهم‌ترین پرسش‌هایی که پیرامون مفهوم سبد سهام وجود دارند، پاسخ دهیم. همچنین انواع سبد سهام و نکات قبل از تشکیل آن را مرور کردیم. اکنون از شما دعوت به عمل می‌آوریم تا از طریق بخش نظرات دیدگاه‌های خود را در این رابطه با ما در میان بگذارید؛ پرسش‌هایی که فکر می‌کنید هنوز بی‌پاسخ مانده‌اند را مطرح کنید، یا اگر سخنی دارید که تصور می‌کنید به غنای این مطلب خواهد افزود، آن را حتماً با سایر مخاطبین به اشتراک بگذارید.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند: