بخش دوم محاسبه پارامتر های معامله: تاثیر معامله بر موجودی حساب را به تصویر بکشید!
تحلیل دقیق بازار تنها پیش نیاز ورود به یک معامله نیست. پس از تحلیل بازار و مشخص کردن میزان حد سود و حد ضرر معامله و همچنین محل دقیق ورود به معامله باید تاثیر معامله بر حساب معاملاتی را هم ارزیابی کرد. اکثر معامله گران تازه کار تنها با یافتن سیگنال معاملاتی وارد بازار می شوند و حتی توجهی به اهمیت حد ضرر ندارند. اگر اهمیت حد ضرر برای شما مشخص نیست به مقاله “رابطه ریسک با بازدهی در بازار فارکس و تاثیر آن بر عملکرد معامله گر” نگاه کنید.
در مقاله قبل ما سعی کردیم تا با استفاده از فرمول های ساده ریاضی میزان ریسک معامله را مشخص کنیم. محاسبه ریسک معامله کار آسانی است. تنها کافی است حد ضرر معامله بعدی خود را بر اساس پیپ مشخص کنید و سپس ارزش پیپ را بر اساس دلار یا ارزی که موجودی حساب شما با آن نشان داده می شود محاسبه کنید. چرا تبدیل پیپ به دلار ضروری است؟ حد ضرر همان ریسک معامله است. وقتی حد ضرر شما ۳۰ پیپ است، یعنی اگر سیگنال عمل نکند و یا بازار در خلاف جهت پیش بینی های شما حرکت کند، شما ۳۰ پیپ ضرر خواهید کرد. ۳۰ پیپ ضرر شاید خیلی برای معامله گر قابل درک نباشد. اما اگر ۳۰ پیپ به دلار تبدیل شود، معامله گر به راحتی می تواند درک کند که چه مقدار ضرر خواهد کرد.
حد ضرری که با دلار محاسبه شده باشد به شما اجازه می دهد تا به راحتی آن را با آستانه تحمل ریسک خود مقایسه کنید. آستانه تحمل ریسک هر معامله گری یک مسئله شخصی است و برای همه یکسان نیست. اگر آستانه تحمل ریسک شما برای یک حساب ۱۰۰۰ دلاری ۳ درصد باشد، یعنی تنها می توانید ضرر ۳۰ دلاری را تحمل کنید. از آنجایی که شما پیش از معامله میزان ریسک خود را بر اساس دلار حساب کرده اید، به راحتی می توانید ریسک معامله را با آستانه تحمل ریسک خود مقایسه کنید. اگر میزان ریسک معامله بیشتر از آستانه تحمل شما باشد، یا باید از قید معامله بزنید و یا اینکه حجم معامله را طوری تغییر دهید که ریسک معامله با آستانه تحمل ریسک شما همخوانی داشته باشد.
پس شما به عنوان معامله گر باید بعد از تحلیل دقیق بازار و یافتن سیگنال معاملاتی پارامتر های خاصی را محاسبه کنید و از آن ها برای مدیریت ریسک معامله استفاده کنید. در مرحله تحلیل، حد ضرر با پیپ مشخص می شود. در مرحله دوم پیپ به دلار تبدیل می شود و در مرحله سوم ریسک معامله با ضرب کردن تعداد پیپ به ارزش دلاری هر پیپ به دست می آید. نکته ای که باید در محاسبه ارزش هر پیپ به آن توجه کرد، رابطه ارزش دلاری پیپ با حجم معامله است. اگر حجم معامله کاهش یابد، ارزش هر پیپ هم کمتر خواهد بود. در مقابل اگر حجم معامله افزایش یابد، ارزش هر پیپ هم بیشتر خواهد بود.
این یعنی ریسک معامله را می توان به کمک حجم معامله تغییر داد. معامله گر باید به خود این حق را بدهد که ریسک معامله را بر اساس استراتژی خود تغییر دهد و بهترین ریسک را برای معامله انتخاب کند. در بازار فارکس فرصت های معاملاتی زیادی وجود دارند و اغلب اوقات در یک نماد معاملاتی شاید چندین بار فرصت برای معامله به وجود بیاید. معامله گر برای این که بتواند از فرصت های معاملاتی استفاده کند، باید حتما موجودی حساب را به گونه ای مدیریت کند که توان استفاده از فرصت های معاملاتی را داشته باشد. گاهی اوقات اصلا نیازی به استفاده از چند فرصت معاملاتی نیست و شاید تنها مدیریت یک معامله برای کسب سود کافی باشد.
اثر معامله بعدی بر موجودی حساب
سوال اصلی که در بحث مدیریت حساب باید به آن پاسخ دهید این است که معامله بعدی من موجودی حساب را چگونه تغییر خواهد داد؟ وقتی وارد معامله شدم، چه مقدار از موجودی حساب من در بدترین شرایط از دست خواهد رفت (همان حد ضرر)؟ چقدر از موجودی حساب من آزاد خواهد بود تا از فرصت های دیگر هم استفاده کنم؟ در بازار فارکس معامله گران همیشه از اهرم یا Leverage استفاده می کنند. اهرم به شما اجازه می دهد تا با مقدار کمتری از حساب خود معاملات بزرگ انجام دهید. اگر اهرم حساب شما یک به صد باشد، یعنی با هر ۱۰۰۰ دلار می توانید معامله ای به حجم ۱۰۰ هزار دلار یا یک لات (Lot) باز کنید. در معاملاتی که از اهرم استفاده می شود، بخشی از موجودی حساب تحت عنوان مارجین بلوکه می شود و تا زمان بسته شدن معامله قابل استفاده نیست.
در بالا اشاره کردیم که ارزش هر پیپ یا همان ریسک معامله رابطه مستقیمی با حجم معامله دارد. پس معامله گر بعد از مشخص کردن ارزش دلاری ریسک باید به دنبال بهترین حجم برای معامله باشد. اما چرا؟ میزان سرمایه ای که برای یک معامله بلوکه می شود، می تواند بخش زیادی از موجودی شما را تسخیر کند و در نتیجه به شما اجازه استفاده از فرصت های بعدی در بازار را ندهد. یا به طور خیلی ساده اگر میزان ودیعه یا همان مارجین (Margin) استفاده شده برای معامله بیشتر از موجودی حساب شما باشد، شما قادر به معامله نخواهید بود.
مثال کاربردی: فرصت معامله خرید در نمودار چهارساعته جفت ارز USDCHF
فرصت معامله خرید در نمودار چهارساعته جفت ارز USDCHF
به نمودار چهارساعته جفت ارز USDCHF دقت کنید. جفت ارز یک حرکت نزولی قوی را از محدوده ۱٫۰۱۲۴-۱٫۰۱۱۹۵ شروع کرده است. بعد از سقوط USDCHF شاهد شروع بازگشت اصلاحی بازار از روز ۲۱ مارس بودیم. حرکات اصلاحی USDCHF را می توان با یک کانال صعودی و یا حتی خط روندی صعودی نشان داد. بر اساس تحلیل تکنیکال، تنها زمانی می توان وارد معامله فروش شد که این خط روند حمایتی شکسته شود. اما تا زمانیکه این خط حمایتی شکسته نشده، می توان به معامله خرید فکر کرد.
جفت ارز USDCHF تا بالای اصلاح ۶۱٫۸ درصد فیبوناچی عبور کرده اما در ادامه به خط روند حمایتی رسیده است. طبق تحلیل تکنیکال اگر این خط روند حمایتی شکسته شود، می توان گفت که بازگشت نزولی بازار از ۶۱٫۸ درصد نشانه ای از نحوه محاسبه حجم معاملات در سهام نحوه محاسبه حجم معاملات در سهام پایان اصلاح بوده و فروشندگان دوباره وارد بازار شده اند. اما این اتفاق نیفتاده و در عوض دو بار سیگنال خریدی از خط روند حمایتی و اطراف اصلاح ۵۰ درصد فیبوناچی صادر شده است. در کنار این، یک سیگنال فروش پین بار هم در ۱٫۰۰۴۶۲ باطل شده است (ضربدر سبز رنگ). باطل شدن سیگنال فروش پین بار در بدترین حالت نشانه ای از ادامه حرکات صعودی و در بهترین حالت یک سیگنال خرید محسوب می شود. به خصوص که این سیگنال باطل شده در بالای ۶۱٫۸ درصد فیبوناچی صادر شده است. یعنی قدرت خریدان به حدی است که می توانند USDCHF را تا محدوده ۱٫۰۱۱۹۵ بالا بکشند و موج نزولی قبلی را به طور کامل خنثی کنند.
به کمک تحلیل ریسک معامله تا حدودی از بین می رود. اما اگر پارامتر های معامله را درست انتخاب نکنید، دوباره ریسک معامله غیر منطقی خواهد شد. این یک حقیقت است که معامله با پارامتر های اشتباه می تواند بهترین تحلیل را هم با شکست مواجه کند. در این بخش می خواهیم محاسبات مربوط به سیگنال های معاملاتی صادر شده را بررسی کنیم و با مشخص کردن میزان ریسک بهترین حجم را برای معامله انتخاب کنیم.
محاسبه پارامتر های معامله برای معامله گر ریسک پذیر
معامله گران ریسک پذیر معمولا افرادی هستند که در تحلیل خود به اولین نشانه ها از حرکت احتمالی بعدی بازار دست یافته اند، اما این نشانه ها با روند کلی بازار در تضاد است. این افراد با قبول کردن ریسک باطل شدن تحلیل وارد بازار می شوند. معمولا سود و زیان این دسته از معامله گران بیشتر از معامله گران محافظه کار است. در هر صورت ما فرض می کنیم که اولین دسته از معامله گران ریسک پذیر می خواهند از سیگنال اول (فلش سمت چپ) وارد بازار شوند.
محاسبه حد ضرر، حد سود و نسبت ریسک به ریوارد
به جدول پایینی نگاه کنید. این اولین جدولی است که باید پیش از ورود به معامله آن را تکمیل کنید. نگران زمان نباشید. نمودار چهارساعته است و معمولا در نمودار های چهار ساعته زمان کافی برای پر کردن این جدول وجود دارد. این جدول نشان می دهد که در صورت ورود به معامله خرید باید از محدوده ۱٫۰۰۲۲۴ معامله خرید را باز کنید. حد ضرر معامله ۲۵٫۸ پیپ (۰٫۹۹۹۶۶) و حد سود هم ۹۷٫۱ پیپ (۱٫۰۱۱۹۵) است. از آنجایی که بازدهی معامله خرید ۳٫۷۶ برابر ریسک معامله است، می توان گفت که شرایط برای ورود به معامله مهیاست.
جدول حد ضرر، حد سود و نسبت ریسک به ریوارد
محاسبه ارزش هر پیپ و ارزش دلاری ریسک معامله
جدول حجم معامله، ارزش دلاری نحوه محاسبه حجم معاملات در سهام هر پیپ و ریسک معامله
جدول بالایی ارزش هر پیپ را به دلار محاسبه می کند. بعد از محاسبه ارزش هر پیپ معامله، ارزش حد ضرر به دلار محاسبه می شود. شما می توانید به راحتی این مقادیر را با آستانه تحمل ریسک خود مقایسه کنید و بهترین ضریب را برای حجم معامله انتخاب کنید. به طور مثال اگر حساب معاملاتی شما ۱۰۰۰ دلار است و تنها می خواهید ۲ درصد ریسک کنید، باید حجم معامله شما مضربی از هزار واحد باشد (چرا؟). حداکثر ریسکی که می توانید تحمل کنید، ۲۰ دلار است. پس ۲۰ دلار را تقسیم بر ۲٫۴۷ دلار کنید. عدد به دست آمده ضریب حجم معامله است. یعنی شما می توانید با حجم ۸ هزار واحد وارد بازار شوید، در این صورت ارزش حد ضرر معامله شما ۱۹٫۷۶ دلار خواهد بود که کمتر از آستانه تحمل ریسک شماست.
اگر آستانه تحمل ریسک شما ۵ درصد برای یک حساب ۱۰۰۰ دلاری باشد، یعنی می توانید مضربی از ۱۰ هزار دلار را برای حجم معامله انتخاب کنید. تنها کافی است آستانه تحمل خود یعنی ۵۰ دلار را تقسیم بر ۲۵٫۴۳ دلار کنید. عدد به دست آمده ۱٫۹۶۶ است. این عدد را در ۱۰ هزار ضرب کنید، حجم معامله می شود ۱۹ هزار و ۶۶۰ واحد. این حجم معمولا قابل معامله نیست. به همین دلیل بهتر است که این عدد را به پایین گرد کنید. ۱۹ هزار واحد می شود ۰٫۱۹ یک لات. اگر با ۰٫۱۹ لات معامله کنید، ریسک معامله کمتر از آستانه تحمل ریسک شما خواهد بود.
محاسبه حجم معامله، اهرم (Leverage)، مارجین (Margin) و مارجین آزاد (Free Margin)
جدول نحوه تاثیر معامله بر موجودی حساب
در جدول بالایی می توانید اثر معامله بعدی خود بر ترکیب حساب معاملاتی را بررسی کنید. در معاملات فارکس به کمک اهرم می توانید با پول های کوچک معاملات بزرگتری را باز کنید. در معاملات اهرمی همیشه باید بخشی از حساب معاملاتی شما بلوکه شود. به میزان پولی که در حساب شما بلوکه شده، مارجین گفته می شود. مارجین همان ودیعه است و اهرم همان وام. یعنی شما ودیعه ای در اختیار کارگزار قرار می دهید و کارگزار هم به تناسب به ودیعه، به شما اعتبار می دهد.
میزان اهرم را در زمان افتتاح حساب مشخص می کنند. در مثال ما میزان اهرم یک به صد و حجم معامله (موجودی حساب به دلار) هم ۱۰۰۰ دلار در نظر گرفته شده است. فرمول محاسبه مارجین خیلی ساده است. اگر ارز پایه جفت ارز دلار باشد (مثل USDCHF) برای معامله ای با حجم ۱۰۰ هزار دلار کافی است ۱۰۰ هزار دلار را بر اهرم حساب تقسیم کنید. اهرم حساب اگر ۱۰۰ باشد، کافی است ۱۰۰ هزار دلار را بر ۱۰۰ تقسیم کنید، عدد به دست آمده حداقل میزان مارجین خواهد بود.
اگر ارز پایه جفت ارز دلار نباشد (مثل EURUSD)، کافی است حجم معامله را مشخص کنید. ۱۰۰ هزار واحد معامله EURUSD یعنی خرید یا فروش ۱۰۰ هزار یورو. پس ۱۰۰ هزار یورو را به اهرم تقسیم کنید. عدد باقی مانده ۱۰۰۰ یورو است. حال اگر حساب شما به یورو باشد، کار تمام است. ودیعه لازم برای معامله ۱۰۰۰ یورو است. اما اگر حساب به دلار باشد، کافی است ۱۰۰۰ یورو را به دلار تبدیل کنید. برای این کار ۱۰۰۰ یورو را به نرخ برابری EURUSD ضرب کنید.
جمع بندی
انتظارات معامله گر یکی از دشمنان اصلی هر معامله گری است. برخی از معامله گران انتظارات غیر واقعی دارند. شاید بیشتر به این خاطر که در محاسبه پارامتر های معامله کم کاری کرده اند. محاسبه پارامتر های معامله به شما کمک می کند تا تصویر واقعی از آینده معامله خود داشته باشید. این یعنی انتظارات شما از معامله به واقعیت نزدیک تر خواهد بود. این یعنی احساسات و عواطف نقشی در تصمیم گیری شما نخواهند داشت. در مقاله هفته بعدی بیشتر در این رابطه حرف خواهیم زد. اما تا هفته آینده سعی کنید پارامتر هایی که در جدول های بالایی آمده را در معاملات آزمایشی خود محاسبه کنید.
این تکلیف ساده می تواند علاوه بر مدیریت ریسک معامله، ذهنیت شما را هم تغییر دهد. این تکلیف ساده شما را به واقعیت نزدیک تر خواهد کرد. هفته آینده بر اساس روال زیر عمل کنید و نتیجه آن بر عملکرد معاملاتی خود را بررسی کنید:
روش محاسبه حجم مبنا در بورس و فرابورس
روش محاسبه حجم مبنا در بورس و فرابورس به چه شکل انجام پذیر است؟ اصلا حجم مبنا در بورس چه معنایی دارد؟ همچنین قانون وضع شده جدید برای حجم مبنا چه کارکردی میتواند برای بورس بازان داشته باشد. همراهان عزیز بورس فردا برای پاسخ به سوالات فوق ما را در این مقاله همراهی کنید. همچنین پیشنهاد میشود برای اطلاع از کلیات بورس و فرابورس و تفاوت این دو با هم و اینکه چرا باید بورس را برای سرمایه گذاری انتخاب کنیم؟ در مطالب فوق هم ما را همراهی کنید.
حجم مبنا در بورس چیست؟
حجم مبنـا، حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز، معامله شود تا قیمت آن سهم، بتوانـد براساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد. به بیان ساده تر: آن تعداد از یک نوع اوراق بهادار که باید در هر روز مورد دادوستد قرار گیرد تا تمام درصد تغییرات مجاز در آن روز در تعیین قیمت روز بعد لحاظ شود.
محاسبه حجم مبنا در بورس چگونه محاسبه میشود؟
حجم مبنای کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در ١٠هزار سهام شرکت است؛ به شرطی که حداقل ارزش مبنا برای تمامی شرکت‌ها برابر با ۵۰ میلیارد ریال و حداکثر ارزش مبنا برای شرکت‌های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال و برای شرکت‌های با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، ۱۰۰ میلیارد ریال باشد. براساس نرخ پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هر هفته تعداد حجم مبنای هر سهم محاسبه میشود و اعمال ان از نخستین روز معاملاتی هفته بعد میباشد . همچنین در صورت اقدامات شرکتی تغییرات حجم مبنا براساس مقررات و با رعایت نصاب‌های این مصوبه محاسبه و اعمال می‌شوند.
محاسبه حجم مبنا در فرابورس
حجم مبنا از امروز برای همه شرکت‌های بازارهای اول و دوم فرابورس ایران معادل چهار در ١٠ هزار تعداد سهام هر شرکت اعمال میشود. کارشناسان معتقدند که این تغییر نحوه محاسبه حجم مبنا با توجه شرایط حاضرقدم مثبتی است به خصوص برای سهم‌های کوچکی که پیش از این با ارزش معاملات روزانه کم، حداکثر رشد قیمتی مجاز روزانه را داشتند. هرچند که این مسئله بیشتر روی سهام فرابورسی که قبل از این حجم مبنا نداشت تاثیر میگذارد .
قانون جدید حجم مبنا در بورس چیست؟
کارکرد تغییر قانون حجم مبنا، به نوعی هم اسکیل کردن روند رشد با وضعیت ورود نقدینگی در بازار است. در بازار فرابورس، انتظار می رود این قانون از سرعت رشد بازار کم کند، اما این موضوع تاثیر خود را بیشتر در سهام شرکت های کوچک تری نشان خواهد داد که پیش از این و در عدم وجود حجم مبنا با دستکاری قیمت ها، پروژه شدن و با حجم کوچکی از پول رشد می کردند. گرچه حجم معاملات اکثر این شرکت ها بیش از دو برابر فرمول اتخاذ شده در روز می باشد و با توجه به در نظر گرفتن قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی هفته برای محاسبه حجم مبنا هرچه قیمت بالاتر برود نیاز به حجم مبنای کمتری خواهد بود و این موضوع قیمت ها را به سمت بالاتر سوق می دهد.
این قانون چه کمکی به بورس می کند؟
بنظر می رسد این قانون کمک کند، نزولی شدن متداوم و قفل شدن در صف فروش نداشته و در صف فروش نیز حجم متناسبی دست به دست شود که با ورود سهامدار جدید از شدت نزول کاسته خواهد شد و در صورت عدم معامله قیمت پایانی ترمز نزول قیمت را خواهد کشید و این مسئله در روزهای منفی به کمک بازار خواهد آمد. در مجموع با توجه به ورود حجم بالایی از نقدینگی، انتظار می رود چهارچوب های قانونی نیز به مراتب حرفه ای تر و تکمیل شوند، این قانون کمک می کند قیمتها مبتنی بر حجم های واقعی تر مشخص شده و اثر قیمت سازی در بازار کمرنگ تر شود.
از نحوه محاسبه قیمت پایانی تا ارزش معاملات و بازار سهام
یک کارشناس بازار سرمایه در رابطه با تعداد، حجم و ارزش معاملات نمایش داده شده در سایت مدیریت فناوری بورس توضیحاتی ارائه داد.
علیرضا مهرآبادی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار بورس گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در رابطه با قیمت پایانی سهام که در سایت tsetmc بورس نمایش داده میشود، گفت: قیمت پایانی، قیمتی است که بر اساس میانگین وزنی معاملات هر نماد در یک روز، به دست می آید. حال اگر ما این قیمت را بعد از پایان بازار بررسی کنیم، دیگر تغییری را تجربه نمی کند.
وی افزود: اما اگر در حین بازار قیمت پایانی را بررسی کنیم، سامانه به صورت خودکار میانگین وزنی را که از ابتدای معاملات تا آن لحظه داشته است را نشان می‌دهد.
نوسان قیمت بر پایه قیمت پایانی تعیین می شود
این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: بر اساس قیمت پایانی روز گذشته برای معاملات، دامنه سقف و کفی تعریف میشود. به طور مثال فرض کنید شرکتی با قیمت پایانی ۱۰۰ تومان بسته شده باشد، برای روز کاری فردا ۵+ و ۵- درصد آن ۱۰۰ تومان، به عنوان دامنه نوسان نحوه محاسبه حجم معاملات در سهام تعیین میشود.
حجم و تعداد معاملات در سهام
مهرآبادی در رابطه با تعداد معاملات تشریح کرد: تعداد معاملات بیانگر دفعات معامله در نماد است، در واقع نشان می‌دهد یک نماد چندین بار مورد خرید و فروش قرار گرفته است و این فاکتور به تنهایی عاملی برای رد و تایید یک نماد نیست.
وی افزود: حجم معاملات نیز بیانگر تعداد سهام خرید و فروش شده در بازه ای از زمان است و ثبت حجم بالا در نقاط حمایتی و مقاومتی سهم از اهمیت ویژه برخوردار است و فاکتور قابل اعتمادی است که میزان ورود و خروج پول به سهم را نشان می‌دهد.
ارزش معاملات، ارزش بازار و مجاز
مهرآبادی در رابطه با ارزش معاملات عنوان کرد: ارزش معاملات، ارزش ریالی کل معاملات و خرید و فروش‌ها را نشان می‌دهد، به عبارت دیگر نشان دهنده این است که حجم سهام مورد داد وستد قرار گرفته در آن بازه از زمان چه ارزش ریالی داشته است.
وی در رابطه با ارزش بازار تشریح کرد: ارزش بازار با توجه به قیمت پایانی در لحظه مورد بررسی، کل ارزش بازاری و ریالی شرکت است. فاکتور بسیار مهمی است که سرمایه گذاران باید در تحلیل های خودشان این فاکتور را در نظر بگیرند.
- سنگین‌ترین صف‌های خرید و فروش سهام در ۲۰ مرداد ماه
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: اگر ارزش بازار یک شرکت فراتر از ارزش برآورد شده یک شرکت باشد، شرکت را بالاتر از ارزش می گویند و اگر برعکسش باشد شرکت زیر ارزش است. ارزش نحوه محاسبه حجم معاملات در سهام بازار حاصل ضرب کل تعداد سهام شرکت در قیمت پایانی آن سهام است
وی در مورد آخرین بند، یعنی وضعیت نماد گفت: وضعیت مجاز یعنی این که در آن لحظه سهام شرکت بنا بر علت های مختلف مثل برگزاری مجامع و افشای اطلاعات بسته نیست. این مجاز بودن به این معنی است که سرمایه گذارها می توانند از ۸ صبح سفارش های خود را برای خرید یا فروش نماد مورد نظر به سامانه کارگزاری خود ارسال کنند. اگر بعد از ساعت معاملاتی وضعیت نماد را نگاه کنیم و متوقف نشده باشد، کلمه مجاز را در کنار نماد خواهیم دید.
نحوه محاسبه حجم معاملات در سهام
معامله‌گران در مباحث آموزش فارکس معمولا بازار فارکس را با بازار سهام مقایسه می‌کنند تا ببینند بهتر است در کدام یک از این بازارها معامله کنند. علیرغم اینکه این دو بازار با یکدیگر ارتباط دارند، اما تفاوت‌های بزرگی با هم دارند. بازار فارکس مشخصه‌هایی دارد که آن را از سایر بازارها متمایز می‌کند و به نظر بسیاری از افراد، حتی جذابیت بسیار بیشتری نیز به آن می‌بخشد.
وقتی می‌خواهیم یکی از بازارهای فارکس یا سهام را برای معامله کردن انتخاب کنیم، معمولا باید پیش از هر چیز ببینیم چه سبک و روش معاملاتی با روحیات ما بیشتر انطباق دارد. اما اطلاع از تفاوت‌ها و شباهت‌های بین بازارهای سهام و فارکس باعث میشود معامله‌گران بتوانند بر اساس عواملی از قبیل شرایط هر یک از بازارها، میزان نقدینگی و حجم معاملات آن‌ها تصمیمات معاملاتی آگاهانه‌ای اتخاذ کنند.
۵ تفاوت برتر بین بازار فارکس و بازار سهام
جدول زیر بطور خلاصه چند مورد از تفاوت‌های اصلی بین بازار فارکس و بازار سهام را نشان می‌دهد:
| بازار فارکس | بازار سهام |
| حجم سنگین معاملات – نزدیک به ۵ تریلیون دلار روزانه | حجم کمتر معاملات – نزدیک به ۲۰۰ میلیارد دلار روزانه |
| نقدینگی بالا | نقدینگی کمتر |
| بازار ۲۴ ساعته | بازار ۸ ساعته |
| کمیسیون کم یا بدون کمیسیون | با کمیسیون |
| معاملات با تمرکز بیشتر | معاملات با تمرکز کمتر |
حال بیایید با جزئیات بیشتری تفاوت‌های این دو بازار را بررسی کنیم.
۱) حجم
یکی از تفاوت‌های بزرگ بین بازارهای سهام و فارکس، حجم بالای معاملات بازار فارکس است. هر روزه در بازار فارکس تقریبا به اندازه ۵ تریلیون دلار معامله انجام میشود که عمده این حجم از معاملات نیز روی چند جفت‌ارز اصلی مانند EUR/USD، USD/JPY، GBP/USD و AUD/USD انجام می‌گیرند. حجم معاملات بازار فارکس از مجموع کل حجم دلاری تمام بازارهای سهام در سرتاسر دنیا که تقریبا به ۲۰۰ میلیارد دلار در هر روز می‌رسد، به مراتب بیشتر است.
وجود این حجم سنگین از معاملات در بازار فارکس میتواند مزایای بسیاری برای معامله‌گران داشته باشد. مثلا معامله‌گران می‌توانند سفارشات خود را خیلی راحت‌تر و نزدیک به قیمت مد نظر خود اجرا کنند، در حالیکه در سایر بازارها شکاف‌ها یا گپ‌های قیمتی زیادی وجود دارد. وجود نقدینگی بالا در هر سطحی از قیمت سبب میشود معامله‌گران بتوانند خیلی راحت‌تر به بازار ورود و از آن خارج شوند.
۲) نقدینگی
معمولا بازاری که معاملات بیشتری در آن انجام شود، نقدینگی بیشتری هم در آن جریان دارد. نقدینگی بالا باعث میشود میزان اسپرد (اختلاف بین قیمت خرید و فروش) و هزینه انجام معاملات کاهش یابند. یکی از مزایای اصلی معامله در بازار فارکس نسبت به بازار سهام این است که در جفت‌ارزهای اصلی فارکس میزان اسپرد و هزینه معاملات بسیار پایین است.
۳) بازار ۲۴ ساعته
فارکس یک بازار فرابورس است، به این معنی که معاملات آن در تالارهای بورسی قدیمی انجام نمی‌شود. بلکه معاملات این بازار بواسطه تعاملات بین بانکی تسهیل شده است. یعنی معامله کردن در این بازار میتواند سرتاسر کره زمین و کشورهای مختلف را در ساعات کاری مربوط به هر کشور دور بزند. به همین خاطر معامله‌گران فارکس بطور ۲۴ ساعته و در ۵ روز هفته به بازار دسترسی دارند. اما از طرف دیگر، شاخص‌های اصلی بازار سهام در زمان‌های متفاوتی معامله می‌شوند و عوامل دیگری نیز روی آن‌ها تأثیرگذار است.
۴) کمیسیون
اکثر بروکرهای بازار فارکس کمیسیونی از معامله‌گران دریافت نمی‌کنند و در عوض از اختلاف بین قیمت‌های خرید و فروش جفت‌ارزها (اسپرد) منتفع می‌شوند. اما معامله‌گرانی که در بازارهای سهام فعالیت می‌کنند یا شاخص‌های اصلی مانند S&P 500 را معامله می‌کنند، معمولا باید علاوه بر اسپرد، مبلغی هم به عنوان کمیسیون به بروکر (کارگزاری) خود بپردازند.
میزان اسپرد بازار فارکس در مقایسه با هزینه معاملات سایر بازارها ناچیز است. در تصویر زیر میزان اسپرد جفت‌ارز EUR/USD را به همراه نرخ‌های خرید و فروش آن مشاهده می‌کنید. با اطلاع از میزان اسپرد و با توجه به حجم معامله خود، می‌توانید پیش از انجام معامله، هزینه آن را محاسبه کنید.
۵) تمرکز معاملات
برای معامله‌گران بازار فارکس هشت جفت‌ارز اصلی وجود دارد که می‌توانند روی آن‌ها تمرکز کنند، اما برای فعالان بازار سهام هزاران گزینه برای معامله کردن وجود دارد. با وجود تنها هشت گزینه برای معامله کردن و از آنجاییکه در فارکس ارزها را بصورت جفتی معامله می‌کنند، معامله‌گران به دنبال روندهای واگرا و همگرا بین ارزها خواهند بود تا بتوانند یک جفت‌ارز را برای معامله کردن انتخاب کنند. در کل زیر نظر گرفتن هشت جفت‌ارز نسبت به هزاران سهام و شاخص خیلی راحت‌تر است.
باید در فارکس معامله کنید یا بازار سهام؟
انتخاب بین فارکس و بازار سهام تا حد زیادی به اهداف و روش معاملاتی شما بستگی دارد.
جدول زیر انواع روش‌های مختلف معاملاتی به همراه معایب و مزایای هریک از آن‌ها در بازار سهام و فارکس را نشان می‌دهد.
| روش معامله | تعریف | مزایا | معایب | فارکس در مقایسه با سهام |
| کوتاه‌مدت (اسکلپ) | یک روش معاملاتی که در آن معامله‌گر در عرض چند دقیقه به یک معامله ورود و از آن خارج میشود و از حرکات کوچک بازار سود می‌گیرد. | معامله‌گران می‌توانند بیشتر روی نوسانات بازار تمرکز کنند و کمتر به مسائل بنیادی و فاندامنتالی بازار توجه داشته باشند. | از آنجاییکه تعداد معاملات در این روش افزایش می‌یابد، افراد مبتدی اگر استراتژی مناسبی نداشته باشند ممکن است پول و سرمایه خود را از دست بدهند. | از آنجاییکه هزینه معاملات فارکس نسبت به بازار سهام کمتر است، این روش بیشتر مناسب فارکس است. از طرفی برای افتتاح حساب در بعضی بروکرهای بازار سهام، باید سرمایه زیادی داشته باشید. اما برای ایجاد حساب در اکثر بروکرهای فارکس تنها به اندازه‌ای سرمایه لازم است که شرایط معامله با مارجین فراهم شود. |
| میان‌مدت | یک روش معاملاتی که در آن معامله‌گر معمولا معاملات خود را برای یک روز یا بیشتر باز نگه می‌دارد و دلایل ورود به معامله معمولا تکنیکالی هستند. | نسبت به سایر روش‌های معاملاتی سرمایه کمتری لازم دارد، چرا که معامله‌گر حرکات بزرگتری از بازار را دنبال می‌کند. | در این روش ممکن است به دلیل لزوم تحلیل‌های بیشتر، زمان بیشتری برای هر معامله صرف شود. | برای هر دو بازار فارکس و سهام مناسب است. |
| بلندمدت | در این روش، فرد معاملات خود را برای چند ماه یا سال باز نگه می‌دارد و معمولاً تصمیمات خود را بر پایه عوامل فاندامنتالی بلندمدت اتخاذ می‌کند. | لزومی ندارد معامله‌گران زمان زیادی برای تحلیل بازار صرف کنند. | سرمایه زیادی لازم است تا حساب را در برابر نوسانات بزرگ بازار پوشش دهد. | بیشتر برای بازار سهام مناسب است، چرا که فارکس نسبت به بازار سهام تغییر روندهای بیشتری را تجربه می‌کند. |
سوالات متداول درباره بازارهای سهام و فارکس
چگونه می‌توانم معامله در بازار فارکس را کنار بگذارم و در بازار سهام فعالیت کنم؟
برای تغییر بازار از فارکس به سهام بایستی از تفاوت‌ها و اختلافات اساسی بین این دو بازار اطلاع داشته باشید. بطور خلاصه، حرکات قیمت در بازار فارکس از نرخ‌های بهره بانکی و پیشبینیهای انجام شده در این خصوص نشأت می‌گیرد. در صورتیکه ارزش سهام به میزان درآمد، پیشبینیهای ترازنامه و وضعیت اقتصادی کشور مربوطه بستگی دارد.
آیا بین معامله کردن در فارکس و بازار کالاها تفاوتی وجود دارد؟
فارکس و بازار کالاها به لحاظ میزان کنترل و نظارت دولتی، اهرم (لورج) و محدودیت‌های تبادلاتی با هم تفاوت دارند. فارکس نسبت به بازار کالاها کمتر تحت کنترل دولتی قرار دارد. به لحاظ لورج می‌توان گفت که در هر دوی این بازارها اهرم وجود دارد، اما در فارکس به دلیل نقدینگی بیشتر، استفاده از لورج محبوبیت بیشتری دارد (لورج میتواند سودها و ضررهای معاملات را چند برابر کند).
کالاها نیز مانند سهام در بورس معامله می‌شوند. بورس‌های مربوط به کالاها برای نوسانات قیمت سقف و کف‌هایی را تعیین می‌کنند و زمانی که قیمت به این محدوده‌ها برسد، ممکن است نحوه محاسبه حجم معاملات در سهام بسته به کالای مورد معامله، روند معامله‌گری برای مدت‌زمان مشخصی متوقف شود. در حالیکه در بازارها سهام و فارکس محدودیتی برای قیمت وجود ندارد که مانع از معامله‌گری شود.
در هر حال شما چه معامله گر بازار فارکس باشید و چه معامله گر بازار سهام باید اصول یکسانی را برای بهبود عملکرد خود رعایت کنید برا آشنایی بیشتر با اصولی که باعث بهبود عملکرد شما در بازارهای مالی می شوند توصیه میکنیم مقاله” ۳ اصل اساسی در بهبود عملکرد معاملاتی ” را مطالعه کنید
حجم مبنا چیست؟ | چگونه از حجم مبنا در بورس استفاده کنیم
حجم مبنا چیست؟ محاسباتی که از سرمایه شما محافظت می‌کند و اجازه نمی‌دهد بخاطر افزایش یا کاهش بی حساب و کتاب قیمت سهام لطمه‌ای به سرمایه شما وارد شود. در بازار بورس و فرابورس همه چیز بررسی شده و اجازه نمی‌دهند قیمتها خارج از چهارچوب افزایش یا کاهش پیدا کند. حجم مبنا حداقل تعداد معامله‌ای است که یک سهام در طول روز باید داشته باشد.
می دانید؟ بورس فرصت خوبی برای سرمایه گذاری مالی است. اما خب باید راه و چاهش را بلد بود. شما باید سواری گرفتن از این بازار را بلد باشید تا زمین نخورید. شاید بپرسید مگر سود بورس چقدر است که این همه راه را برویم؟ خب آنقدری هست که خیلی‌ها زندگی‌شان با سرمایه گذاری در این بازار از این رو به آن رو شده است. البته همانطور که پیش‌تر گفتیم باید بلدش باشید. بهترین راه برای موفقیت، کسب سود و برخورداری از بازده واقعی بورس کسب دانش و افزایش اطلاعات از زیر و بم بورس است.
اگر قصد سرمایه گذاری در این بازار را دارید باید از دایره المعارف بورس و اصطلاحات بورس استفاده کنید. یعنی معنا، مفهوم و کاربرد هر یک از اصطلاحات و واژگان را بیاموزید. یکی از کاربردی‌ترین اصطلاحاتی که باید بدانید، حجم مبناست. حجم مبنا نحوه محاسبه حجم معاملات در سهام چیست؟ همان چیزی که از سواستفاده برخی افراد سودجو و یا بوجود آمدن قیمت‌های کاذب جلوگیری می‌کند. در ادامه به شما خواهیم گفت که حجم مبنا چگونه این کار را انجام می‌دهد. تعریف حجم مبنا چیست؟ حجم مبنا یعنی چه؟
حجم مبنا و فرمولش
حجم مبنا چیست؟ بطور کلی حجم مبنا به معنای تعداد سهامی است که می‌بایست در یک جلسه یا روز معاملاتی خرید و فروش شود؛ که در این راستا "قیمت سهم" به اندازه "دامنه نوسان" در حرکت باشد. به عنوان مثال: اگر قیمت سهی در روز قبل (با احتساب دامنه نوسان ۵% بورس و فرابورس) ۱۰۰ تومان باشد و حجم مبنای یک سهم ۵۰۰ هزار باشد، برای اینکه قیمت پایینی سهم به ۱۰۵ برسد؛ حتما باید ۵۰۰ هزار سهم بر روی قیمت ۱۰۵ معامله شود تا بتوان گفت: شامل ۵ درصد مثبت شده است.
حال فرض کنید سهمی که در یک روز پایانی ۱۰۰ و حجم مبنای ۵۰۰ هزار است، ۲۵۰ هزار عدد بر روی ۵ معامله شود، در چنین حالتی به این علت که نصف حجم مبنا معامله شده است، قیمت پایینی آن بجای ۱۰۵ بر روی عدد نحوه محاسبه حجم معاملات در سهام ۱۰۲.۵ قرار می‌گیرد؛ (در واقع در این حالت دامنه نوسان ۵% بوده و ۵ تومان قیمت می‌خورد اما به این علت که نصف حجم مبنا معامله شده، نصف دامنه نوسان قیمت می‌گیرد).
در کل حجم مبنا به منظور اطمینان از (خرید و فروش یک سهم) استفاده میشود تا بتواند قیمت مورد نظر برای نوسان مثبت یا منفی را در خود لحاظ کند این معاملات سبب ایجاد تغییر در شاخص کل بورس نیز می شود.
حجم مبنا در بورس حداقل تعداد سهامی است که باید مورد معامله قرار گیرد تا سهم بتواند تا دامنه نوسان کامل رشد یا افت داشته باشد. با استفاده از این ابزار، امکان نوسان کاذب برای سهم‌های بورسی از بین می‌رود و نشان دهنده حجم معاملات در بازار می باشد.
کاربرد اصلی حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نمادهای فعال در بورس تهران است. این ابزار تنها در بورس تهران مورد استفاده قرار می‌گیرد و میزان آن به طور خودکار، توسط سامانه معاملات اندازه گیری میشود. بنابراین هیچ یک از معامله‌گران در محاسبه آن دخالتی ندارند و می‌توانند آن را همیشه در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com) و برای هر یک از نمادها مشاهده کنند.
در واقع ابزاری برای نوسان منطقی قیمتها. حجم مبنا در سال ۱۳۸۲ در قوانین سازمان بورس ثبت شد و از آن پس تا به امروز در حال اجراست. البته میزان حجم مبنا در اسفند ماه سال ۹۸ تغییر کرد. از حجم مبنا برای محاسبه قیمت پایانی سهام یک شرکت استفاده میشود. حجم مبنا برای تمامی شرکت‌های فعال در بورس اجرا شده و هدفش صیانت از سرمایه تمام سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی و همچنین حق و حقوق شرکت‌های فعال است.
هر نمادی که در بازار بورس وجود دارد تعداد مشخصی سهام با توجه به کوچکی یا بزرگی شرکت در بورس عرضه می‌کند. یک شرکت ممکن است ۲۰ میلیون سهام عرضه کند و شرکتی دیگر ۱۵ میلیون سهم. به هر حال ۲۰ درصد از کل سهام این شرکت‌ها در سال باید در بازار بورس معامله شود.
این به معنای این خواهد بود که سهام این شرکت‌ها راکد نمانده و توسط معامله گران خرید و فروش میشود. فرمولی که برای آن در نظر می‌گیرند به این صورت است نحوه محاسبه حجم معاملات در سهام که ۲۰ درصد تعداد سهام را تقسیم بر ۲۵۰ روز کاری (روزهای کاری در سال) کرده و میزان حجم مبنا در بورس به دست می‌آید. به این ترتیب حجم مبنای روزانه برابر با ۰.۰۰۰۸ میشود. برای مثال اگر شرکتی دارای ۱۰ میلیون سهام است باید روزانه میزان ۸ هزار سهم در این نماد معامله شود تا تغییرات قیمت بر آن اعمال شود.
نحوه محاسه حجم مبنا چگونه می باشد؟
در اولین قدم از محاسبه قیمت پایانی روز جاری، ابتدا میانگین وزنی معاملات آن روز را به دست می‌آوریم. سپس تفاوت میانگین به دست آمده با قیمت پایانی روز گذشته را در نسبت معاملات امروز به حجم مبنا ضرب میکنیم و آن را به قیمت پایانی روز گذشته اضافه خواهیم کرد تا قیمت پایانی به دست آمده در این روز محاسبه شود.
حجم مبنا ابزاری برای تعیین قیمت پایانی
قیمت پایانی هر نماد بر اساس میانگین وزنی معاملات هر نماد در یک روز به دست می‌آید. یعنی میانگین قیمت‌هایی که در آن روز سهام معامله شده است را در نظر می‌گیرند، اگر این میزان با حجم مبنا برابری کند پس میانگین قیمتها به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته میشود اما اگر حجم معاملاتی که در یک روز انجام میشود از حجم مبنا کمتر باشد به نسبت کاهش یا افزایش سهم از قیمت آن کم شده و همان قیمت پایانی محسوب میشود.
فرض کنید که سهامی ۵ درصد مثبت نوسان داشته و در کنار آن حجم مبنا را نیز پر کرده است. بنابراین برای قیمت گذاری روز بعد کل این ۵ درصد نوسان مثبت در نظر گرفته میشود (قیمت برای روز بعد ۵ درصد افزایش پیدا می‌کند) اما ممکن است سهامی ۵ درصد نوسان مثبت را دارا باشد اما حجم مبنا را پر نکرده و برای مثال اگر حجم مبنا ۶۰ هزار بوده فقط توانسته در آن روز ۳۰ هزار معامله را ثبت کند بنابراین دامنه نوسان آن نصف حساب شده و برای روز بعد قیمتش ۲.۵ درصد افزایش خواهد داشت. حالا به هر نسبتی که تا حجم مبنا فاصله دارد نوسانش در نظر گرفته میشود.
با توجه به قانون حجم مبنا هر نماد باید حداقل میزان سهامی را در یک روز مورد داد و ستد قرار دهد تا بر اساس آن قیمت پایانی ثبت شده و بر اساس همین قیمت پایانی و نوسانات آن است که محدوده قیمت روز بعد مشخص میشود
در ادامه مقاله حجم مبنا چیست؟ یا حجم مبنا در بورس چیست؟ توضیح می‌دهیم که حجم مبنای در نظر گرفته شده برای سهام پویا و در حال تغییر است. آخرین روز معاملاتی هر هفته، حجم مبنای هفته بعد برای نماد مورد نظر را مشخص می‌کنند. اگر قیمت بالا رود، حجم مبنا کاهشی و اگر قیمت پایین بیاید حجم مبنا افزایشی خواهد بود.
حجم مبنا را از چه طریق می توان مشاهده کرد ؟
هر سهم در بازار سرمایه دارای یک حجم مبنای متفاوت می باشد که برای مشاهده آن ابتدا باید وارد سایت tmctse شوید و پس از آن با جستجوی سهم مورد نظر از تابلوی معاملاتی آن در پایین قسمت قیمت معاملاتی میزان حجم مبنا را مشاهده نمایید.
برای دانستن میزان حجم مبنای هر نماد کافیست از تعداد سهام عرضه شده آن و حجم معاملاتی آن مطلع باشید البته اکثر نمادها این حجم مبنا را اعلام می‌کنند و همچنین در تریدر خود تمام جزییات مربوط به میزان حجم مبنا، حجم معاملات در آن روز، نوسان قیمت و در نهایت قیمت پایانی را مشاهده خواهید کرد و برای محاسبات نیازی به فرمول و حل مسئله ریاضی ندارید همه چیز حاضر و آماده در اختیارتان قرار خواهد گرفت و یا اگر برای معاملات خود از سایت سازمان بورس استفاده می‌کنید باز تمام این جزییات به رویت شما خواهد رسید.
دیدگاه شما