نحوه محاسبه و کاربردهای ROI

نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

با یک نگاه کلی می‌توان گفت در تمام کسب و کارها، صاحبان مشاغل به دنبال بازگشت سرمایه خود و کسب سود از آن هستند. نرخ بازگشت سرمایه در واقع نسبت سود کسب‌شده به هزینه پرداختی است. این شاخص بیان‌گر میزان سود سرمایه‌گذاری یا فعالیت‌هایی است که برای رونق کسب و کار انجام‌شده و می‌تواند منطقی‌بودن یا نبودن آن‌ها را در روند سرمایه‌گذاری به ما نشان دهد. در این مقاله قصد داریم تا شما را با نرخ بازگشت سرمایه، فرمول محاسبه، کاربرد‌ها، مزایا و معایب آن آشنا کنیم، پس با ما همراه باشید:

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

به طور کلی یکی از شاخص‌های کلیدی عملکرد و معیار‌ی است که میزان موفقیت یک کسب و کار را بر اساس هزینه‌های پرداختی محاسبه می‌کند. بسیاری از کارشناسان عقیده دارند که محاسبه نرخ بازگشت نحوه محاسبه و کاربردهای ROI سرمایه به نوعی می‌تواند معیار اصلی برای بررسی و تعیین استراتژی‌های بازاریابی و تبلیغاتی باشد. نرخ بازگشت سرمایه در واقع نسبت سود کسب‌شده به میزان هزینه و سرمایه صرف‌شده است.

سود‌های به دست‌آمده از فعالیت‌های گوناگون مانند تبلیغات، صرفا مالی نیستند اما نرخ بازگشت سرمایه، به درآمد و سودآوری اشاره دارد و سود‌های غیر مالی را در بر نمی‌گیرد. تبلیغات یکی از سرمایه‌گذاری‌هایی است که اولویت بالایی در جهت پیشبرد اهداف کسب و کار ما دارد. در دنیای امروز نیاز ما اغلب به بررسی دقیق هزینه‌ها و بازده آن‌ها داریم و این جا است که کارکرد اصلی نرخ بازگشت سرمایه مشخص می‌شود. در واقع هر هزینه‌ای توجیه اقتصادی ندارد و نمی‌تواند بازده داشته باشد و باید به صورت دقیق بدانیم که کجا و برای کسب چه دست‌آوردی هزینه و وقت صرف می‌کنیم. به کمک ROI، نه‌تنها امکان بررسی فعالیت‌های اقتصادی و نحوه هزینه‌کرد برای آن‌ها محیا است، بلکه امکان سنجش عملکرد بهینه نیز وجود خواهد داشت.

فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه

یک فرمول واحد برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه وجود دارد که از نسبت سود حاصل به کل هزینه‌های پرداختی قابل محاسبه است:

نرخ بازگشت سرمایه = (کل هزینه – کل درآمد) \ کل سرمایه گذاری

برای محاسبه بر اساس درصد باید نتیجه را در عدد ۱۰۰ ضرب کنید.

کاربرد نرخ بازگشت سرمایه

یکی از کاربرد‌های اصلی محاسبه ROI، امکان مشاهده خروجی و میزان بازده حاصل‌شده از سرمایه‌گذاری مورد نظر است. هر چه میزان نرخ بازگشت سرمایه بالاتر باشد، در واقع عملکرد بهتری وجود داشته است. کاربرد بعدی آن نیز مرتبط با زمانی است که محصول جدیدی را وارد بازار کرده‌اید. در چنین حالتی لازم است تا میزان سودآوری محصول خود را بررسی کنید. به کمک محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، محاسبه میزان بازده میسر خواهد بود و حتی امکان شبیه‌سازی مشتریان و محاسبه تقریبی نرخ بازگشت سرمایه نیز وجود خواهد داشت. دیگر کاربرد این شاخص در مقایسه فرصت‌های سرمایه‌گذاری و انتخاب فرصت بهتر است.

نرخ واقعی بازگشت سرمایه

اگر در محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، عواملی چون تورم، مالیات و … را در نظر بگیریم، نرخ واقعی بازگشت سرمایه (RRR) به دست می‌آید.

مزایا و معایب نرخ بازگشت سرمایه

مهم‌ترین مزایای سنجش نرخ بازگشت سرمایه

• امکان سنجش میزان کیفیت، خروجی و سود حاصل‌شده در ازای سرمایه‌گذاری انجام‌شده
• توانایی ارزیابی عملکرد تیم بازاریابی در بهینه‌سازی هزینه‌ها در ازای کسب بهترین نتایج
• امکان بررسی میزان ظرفیت برنامه‌های بازاریابی برای بازگشت سرمایه در بازه‌های زمانی کوتاه یا بلند
• توانایی سنجش عملکرد نقشه‌های مختلف بازاریابی و نحوه تعامل با مشتریان و مخاطبان
• امکان بررسی میزان ارزش یک مشتری در درازمدت
• ارائه محصولات جدید متناسب با سیاست‌های درآمدی و میزان سودآوری

مهم‌ترین معایب سنجش نرخ بازگشت سرمایه

• امکان ایجاد سردرگرمی مدیران اشتباه محاسباتی در سنجش این شاخص
• عدم توانایی محاسبه دقیق سود حاصل از برخی کمپین‌ها و مشتریان
• عدم توانایی در تعیین میزان اثر‌گذاری برخی از روش‌های تبلیغات
• اشتباه در تشخیص بستر مناسب برای تبدیل کاربر به مشتری

محاسبه دوره بازگشت سرمایه

دوره بازگشت سرمایه، در واقع مدت‌زمانی است که به طول می‌انجامد تا سرمایه اولیه مجددا به شرکت بازگردد. در این روش میزان سرمایه‌گذاری اولیه تقسیم بر سود احتمالی سرمایه‌گذاری می‌شود. عموما طرحی برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌شود که دوره بازگشت سرمایه کمتری داشته باشد. دوره بازگشت سرمایه متحرک امکان محاسبه دوره بازگشت با دقت بالاتری را دارد و از جمع جریانات نقدی پس از تنزیل به دست می‌آید. در محاسبه دوره بازگشت سرمایه، ارزش زمانی پول در نظر گرفته نمی‌شود، برای اعمال آن لازم است که دوره بازگشت سرمایه تنزیل‌شده محاسبه شود که از فرمول زیر به دست می‌آید.

DPP: دوره بازگشت سرمایه تنزیل شده

Ln: لگاریتم نپرین

O1: میزان سرمایه‌گذاری اولیه

R: نرخ تنزیل

CF: میزان بازگشت سرمایه سالانه

چالش‌های مرتبط با محاسبه نرخ بازگشت سرمایه

در ادامه به بیان برخی از چالش‌های موجود خواهیم پرداخت:

محاسبه با روش‌های مختلف موجود در کسب و کارهای مختلف

تفاوت نحوه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه برای کسب و کارهای مختلف، سبب مشکل‌تر‌شدن محاسبه این مقدار می‌شود.

در نظر‌نگرفتن معیار زمان

مشتریان یک کسب و کار در زمان‌های متفاوتی ورود می‌کنند، اما اصولا زمان را در محاسبات وارد نمی‌کنند و ارزیابی با در نظرگرفتن زمان مشابه، سبب می‌شود تا محاسبات دقیقی نداشته باشیم.

در نظرنگرفتن سودهای غیرمالی

امکان محاسبه سود‌های مالی با کامپیوتر وجود دارد، اما سود‌های غیرمالی، به دلیل عدم توانایی محاسبه با کامپیوتر سبب می‌شوند تا محاسبه نرخ بازگشت سرمایه مشکل شود.

تخصیص بودجه بیشتر برای سرمایه گذاری‌هایی که نرخ بازگشت سرمایه بالاتری دارند

صرفا به دلیل بالا‌بودن ROI، نمی‌توان این‌طور استنباط کرد که سرمایه‌گذاری مطلوب‌تری داریم و برخی مواقع، سرمایه‌گذاری‌هایی که مقدار نرخ بازگشت سرمایه کمتری دارند، بهتر عمل می‌کنند. به دلیل علاقه‌مندی مدیران به سرمایه‌گذاری‌هایی که ROI بالاتر دارند، عموما سرمایه به شکل مطلوب توزیع نمی‌شود.

تفاوت تاثیر‌گذاری تبلیغات

در این حالت نیز محاسبه مشکل خواهد بود چرا که تاثیر بر مشتریان واضح و مشخص نیست.

چگونگی بهبود نرخ بازگشت سرمایه

استفاده از راه‌هایی چون کاهش مخارج، افزایش سود، بهبود عملکرد و …، در افزایش بازده تاثیر‌گذارند و یکی از مهم‌ترین عوامل، تعیین هدفی مشخص و روشن و تشخیص عوامل بیرونی تاثیر‌گذار بر کسب و کار است. یکی از راه‌های بهبود نرخ بازگشت سرمایه، افزایش فروش یا بالا‌بردن نرخ فروش است که به کسب بازده بیشتر منجر می‌شود. از طرفی کاهش هزینه‌ها نیز به افزایش سود فعالیت‌های ما کمک خواهند کرد. به طور کلی میزان توقع ما نیز عامل مهمی است چرا‌ که هر دست‌آوردی صرفا مالی نیست. برخی از فعالیت‌ها تاثیرات غیر مالی بسیار خوبی دارند که سبب حال خوب و وفاداری بیشتر مخاطبان به کسب و کار ما می‌شود و صرفا با نرخ بازگشت سرمایه قابل توصیف نیستند. پس سیاست‌های خود را چندین بار مرور کنید و به جوانب دیگری جز بحث مالی نیز توجه داشته باشید تا در محاسبات نیز بتوانید به حقیقت نزدیک‌تر باشید.

مقایسه سرمایه‌گذاری با نرخ بازگشت سرمایه سالانه

یکی از معایب سنجش نرخ بازگشت سرمایه، عدم در نظر گرفتن زمان سرمایه‌گذاری است که با بررسی نرخ بازگشت سرمایه سالانه برطرف می‌‌شود. در واقع با بررسی این عامل، بازگشت سرمایه در سرمایه‌گذاری‌های مختلف قابل محاسبه است که می‌توان به مقایسه آن‌ها پرداخت و با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌شود. در این روش هرکدام از سرمایه‌گذاری‌ها که نرخ بازگشت سرمایه سالانه بیشتری داشته باشند، مناسب‌تر هستند.

در این فرمول حرف n، معادل است با تعداد سال‌های انباشت سرمایه

شاخص‌های مورد نیاز برای تحلیل نرخ بازگشت سرمایه

1- بازدهی سرمایه سالانه

بازده سرمایه سالانه دلالت بر کسب سود از سرمایه‌گذاری در یک سال دارد که از فرمول زیر به دست می‌آید.

2- ارزش فعلی خالص

این روش یکی دیگر از روش‌های محاسبه نرخ بازگشت سرمایه است که بر اساس درآمد‌های آینده به همراه تورم، ارزش فعلی یک سرمایه‌گذاری را محاسبه می‌کند. در واقع از تفاوت بین ارزش فعلی درآمدی که از سرمایه‌گذاری حاصل‌شده و هزینه پرداختی برای آن به دست می‌آید و از فرمول زیر محاسبه می شود.

:Ct جریان نقدی خالص طی دوره

:C0 کل هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه

:R نرخ تنزیل

:t تعداد دوره‌های زمانی

3- بازده دارایی‌ها ROA

در واقع از تقسیم سود سالانه بر کل دارایی‌های شرکت به دست می‌آید.

4- بازده حقوق صاحبان سهم ROE

نسبت درآمد خالص به کل حقوق صاحبان سهام است. این شاخص میزان بازده شرکت نسبت به سرمایه را نشان می‌دهد و هرقدر بیشتر باشد، نشان از کسب بازده از سرمایه‌ای کم درمقابل درآمد شرکت دارد و در واقع با سرمایه‌ای اندک، به بازده رسیده است.

کلام آخر

نرخ بازگشت سرمایه به طور کلی یکی از شاخص‌های کلیدی عملکرد و معیار‌ی است که میزان موفقیت یک کسب و کار را بر اساس شاخص هزینه‌های پرداختی محاسبه می‌کند. در واقع معادل با نسبت سود کسب‌شده به میزان هزینه و سرمایه صرف ‌شده است. در دنیای امروز بسیاری از فعالیت‌ها مانند تبلیغات وجود دارند که علاوه بر بازده مالی، نکات مثبتی از قبیل وفاداری بیشتر مشتریان را به همراه خواهند داشت. نرخ بازگشت سرمایه به بررسی بازده مالی فعالیت‌های اقتصادی می‌پردازد و امکان سنجش جوانب دیگر را ندارد. لازم است علاوه بر محاسبه این شاخص، به بررسی ابعاد دیگر موجود بپردازیم تا در درجه اول درک و تحلیل درستی داشته باشیم و صرفا بر اساس مقدار نرخ بازگشت تصمیم نگیریم. این رویکرد موجب می‌شود از موقعیت‌های بهتری که نرخ بازگشت کمتری دارند غافل نشویم.در این مقاله اطلاعات لازم را در مورد این شاخص مطرح کردیم. لازم به ذکر است که این شاخص می‌تواند سنجه‌ای برای بهبود عملکرد و کاهش هزینه‌های اضافی که توجیه اقتصادی ندارند، باشد.

نرخ بازگشت سرمایه ( ROI ) چیست و نحوه‌ی محاسبه‌ی آن

ROI ؛ به مخفف Return of Investment گفته میشه که نسبت بین سود خالص و هزینه‌ی خالص یک سرمایه‌گذاری رو نشون میده. به عبارت دیگه ROI ؛ درآمد خالص یک سرمایه‌گذاری رو، با هزینه‌های خالص مورد نیاز برای تأمین مالی اون سرمایه‌گذاری، مقایسه میکنه. معمولاً ROI به شکل درصدی از امتیاز نشون داده میشه.
در نتیجه؛ وقتی که نرخ بازگشت، نتیجه‌ای رو به شکل ۰.۱= ROI محاسبه میکنه، در تحلیل‌های مالی ۱۰٪= ROI گزارش میشه.

در کنار بقیه‌ی شاخص‌های ارزیابی سوددهی، مثلاً NPV ، IRR و payback period ، ROI یکی از متداول‌ترین روش‌ها برای ارزیابی پیامدهای اقتصادی سرمایه‌گذاری محسوب میشه. بدون شک مزیت اصلی این شاخص، سادگی اونه. از ROI میشه به راحتی، برای اندازه‌گیری سودآوری یک سرمایه‌گذاری استفاده کرد، چون بر اساس داده‌هاییه که به راحتی در دسترس توست و مقدار اون، برای درک و تفسیر، واضح و مشخصه. علاوه بر این چون ROI به صورت درصدی محاسبه میشه، مقایسه‌ی نتایج سرمایه‌گذاری‌های مختلف رو آسون میکنه. در نتیجه به لطف ROI ؛ تو میتونی سودمندترین گزینه رو برای انجام این‌کار انتخاب کنی.

قبل از اینکه توضیحات بیشتری در مورد ROI رو برای تو بگیم، لازمه بدونی که در امور مالی، ممکنه از چند اقدام مختلف، به عنوان نرخ بازگشت سرمایه استفاده بشه. مثلاً میتونی ROI رو، بازگشت سرمایه ثابت (ROIC) ، میانگین نرخ بازده، بازده حقوق صاحبان سهام ( Return on Equity ) یا سود هر سهم ( Earnings per Share ) در نظر بگیری. با این حال شناخته شده‌ترین و شاید متداول ترین کاربرد این معیار، برای به دست آوردن نرخ بازگشت سرمایه به شکل آسونیه، که به اون نرخ بازگشت سرمایه ( ROI ) گفته میشه.

برای اینکه وقتی که از معیارهای ROI استفاده میکنی، سردرگم نشی، لازمه که نحوه‌ی محاسبه ROI رو بدونی. پس بهت پیشنهاد می‌کنیم همه‌ی مقاله رو مطالعه کنی.

فرمول ROI

سرمایه‌گذاران نمیتونن بازده‌ی سرمایه‌گذاری‌هاشون رو، بدون درک نحوه‌ی محاسبه ROI تخمین بزنن. به همین دلیل فرمول ROI نقش مهمی در تصمیمات سرمایه‌گذاری داره.
فرمول ROI مبتنی بر دو رکن اطلاعاتیه: سود حاصل از سرمایه‌گذاری و هزینه‌ی سرمایه‌گذاری. معادله‌ای وجود داره که با اون میشه ROI رو حساب کنی:

حواست باشه که معادله‌ی ‌‌ ROI ؛ ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری رو در نظر نمی‌گیره. این یکی از بزرگ‌ترین محدودیت‌های ROI به حساب میاد. در ادامه، راجع به مزایا و معایب ROI بیشتر صحبت می‌کنیم.

نمونه‌هایی از نحوه محاسبه ROI

ما چند مثال برای کمک به تو آوردیم. پس از مطالعه‌ی دقیق اونا، نباید در درک مفهوم اندازه‌گیری ROI مشکلی داشته باشی. تو میتونی بر اساس معیارهای ROI ، تصمیمات مالی هوشمندانه‌ای رو بگیری.

مثال ۱

تو به عنوان سرمایه‌گذاری در بازار املاک و مستغلات، ملکی رو در تهران با قیمت ۶ میلیارد تومن میخری. سه سال بعد، این ملک رو با قیمت ۹ میلیارد تومن میفروشی.
برای محاسبه‌ی نرخ بازگشت سرمایه، باید از فرمول ROI استفاده کنی :

۵۰٪ = ۰.۵ = (۶ میلیارد تومن) / ( ۶ میلیارد تومن – ۹ میلیارد تومن) = ROI
بنابراین بازده‌ی سرمایه‌گذاری تو برای املاک ۵۰٪ محاسبه میشه.

مثال ۲

تو به عنوان مدیر بازاریابی در یک شرکت بزرگ بین المللی، برنامه‌ی بازاریابی جدیدی رو با بودجه‌ی ۲۵۰ میلیون تومن رو، مد نظرت داری. نتیجه‌ی این برنامه، افزایش ۲۰۰ میلیون تومن سود سالانه، در دو سال آینده‌ست. در درجه‌ی اول به این نکته توجه داشته باش که سود کل تو از این سرمایه‌گذاری، سود سال اول به علاوه‌ی سود سال دوم توست.
بنابراین ۴۰۰ میلیون تومن = ۲۰۰ میلیون تومن + ۲۰۰ میلیون تومن = G

پس تو می‌تونی از فرمول ROI استفاده کنی:
۶۰٪ = ۰.۶ = (۲۵۰ میلیون تومن) / ( نحوه محاسبه و کاربردهای ROI ۲۵۰ میلیون تومن – ۴۰۰ میلیون تومن) = ROI
ROI برنامه‌ی بازاریابی برابر با ۶۰٪ محاسبه میشه.

مثال ۳

تو یک سرمایه‌گذاری در بورس انجام دادی. در مرداد، ۱۵۰ سهام شرکت X رو خریدی. قیمت خرید، ۱۲,۶۷۰ تومن برای هر سهم بود. ارزش کل معامله در اون زمان ( ۱,۹۰۰,۵۰۰ تومن = ۱۲,۶۷۰ تومن x ۱۵۰) بود. اگه قیمت X نزولی بشه، چه اتفاقی میفته؟ بیا فرض کنیم که قیمت نهایی سهام ۹,۱۴۰ تومن بوده. در نتیجه ارزش سهام تو ۱,۳۷۱,۰۰۰ تومن= ۹,۱۴۰ تومن x ۱۵۰ است. در این مورد :
۲۷.۸۶٪- = ۰.۲۷۸۶- = (۱,۹۰۰,۵۰۰ تومن) / ( ۵۲۹,۵۰۰- تومن ) = ( ۱,۹۰۰,۵۰۰ تومن) / ( ۱,۹۰۰,۵۰۰ تومن – ۱,۳۷۱,۰۰۰ تومن)= ROI
در این مورد سرمایه‌گذاری تو سود‌دهی نداره.

ROI و تصمیمات مالی

نرخ بازگشت سرمایه، اقدامی مناسب برای برآورد مازاد سود خالص سرمایه‌گذاریه. ROI میتونه در تصمیم‌گیری‌های منطقی مالی، استفاده بشه. اولین کاربرد ROI ، اینه که میتونی عنوان روشی آسون، برای کمک به ارزیابی اولیه پروژه‌ی سرمایه‌گذاری استفاده کنی.
بطور کلی ملاک تصمیم‌گیری به این شکله:

در حالتی که LV مقداری محدود از پیش تعریف‌شده‌ای باشه.

در ساده‌ترین حالت (سرمایه‌گذار مبلغی رو برای سرمایه‌گذاری داره و فقط یک جایگزین برای سرمایه‌گذاری وجود داره) ملاک تصمیم‌گیری به این شکله :

سرمایه‌گذاری در دنیای واقعی ممکنه بر اساس مقادیر محدودی، برای تجزیه و تحلیل ROI در یک سطح خاصی تنظیم بشه که غیر از صفر باشه. مثلاً میتونی بازده‌ی سرمایه‌گذاری رو در شاخه‌ی صنعتت (ROIb)، مقداری محدود در نظر بگیری. معیار تصمیم‌گیری مطلق در اینجا به این شکله:

در یک برنامه‌ی حرفه‌ای؛ تحلیلگران و تصمیم‌گیرندگان مالی، معمولاً میانگین موزون هزینه‌ی سرمایه (WACC) رو، به عنوان عاملی محدود در نظر میگیرن. در این حالت ملاک تصمیم‌گیری به این شکله

ROE در مقابل ROI

از اونجا که نرخ بازگشت سرمایه (ROI) ، بعضی وقت‌ها با بازدۀ حقوق صاحبان سهام (ROE) اشتباه گرفته میشن، در اینجا به طور خلاصه، درباره‌ی شباهت‌ها و اختلافات بین اونا بحث می‌کنیم.
در اول باید بگیم که ROI و ROE ؛ جز روش‌های ساده‌ی ارزیابی مطلق سودآوری سرمایه‌گذاری محسوب میشن. از ویژگی بارز ROI و ROE اینه که شیوه‌هایی تک دوره‌این و در طول مدت سرمایه‌گذاری، ارزش یکسانی ندارن. علاوه بر این؛ نه ROI و نه ROE ، ارزش زمانی پول رو در نظر نمی‌گیرن. هر دو این شاخص‌ها، هیچ معیاری برای اندازه‌گیری از ریسک رو ندارن.
تفاوت اصلی بین ROI و ROE اینه که اولی، کل هزینه‌ی سرمایه‌گذاری رو در نظر می‌گیره، در حالی که فرمول دوم، فقط عامل سرمایه رو در نظر میگیره.

مزایا و معایب ROI

مزایای اصلی استفاده از ROI :

- به دست آوردن مقدار ROI ، نیاز به محاسبات پیچیده‌ای ندار و ساده و آسونه.

- نتیجه‌های محاسبات، به آسونی قابل تفسیر و مقایسه با بقیه‌ی سرمایه‌گذاری‌هاست.

- فراهم کردن داده‌های لازم برای انجام این محاسبات، آسونه. در حقیقت تو فقط به دو عدد نیاز داری تا ROI رو بدست بیاری: سرمایه‌گذاری و هزینه‌ی سرمایه‌گذاری .

از طرف دیگه، مهمترین محدودیت‌های ROI عبارتند از :

- فرمول ROI ، تغییرات حاصل شده در ارزش پول در گذشت زمان رو نظر نمی‌گیره (ما اعلام می‌کنیم که ROI ، عامل زمان رو نادیده می‌گیره). نتیجه اینکه که ارزش بالاتر ROI ، همیشه به این معنی نیست که گزینه‌های سرمایه‌گذاری مختلف، نسبت به هم برتری دارن.

بیا دو سرمایه‌گذاری جایگزین رو با همون ۲۰٪= ROI در نظر بگیریم. سرمایه‌گذاری A یک‌ساله و سرمایه‌گذاری B چهار ساله‌ست. تو می‌تونی سودت رو، از سرمایه‌گذاری A ، در یک سال به دست بیاری. برای به دست آوردن همین سود از سرمایه‌گذاری B ، به سه سال دیگه نیاز داری. با وجود همون مقادیر ROI ، سرمایه‌گذاری A ، از B مناسب‌تره.
نتیجه‌گیری: اگه می‌خوای دو گزینه‌ی سرمایه‌گذاری رو با ROI مقایسه کنی، باید مطمئن بشی که محاسبات ROI ؛ در یک بازه‌ی زمانی یکسان، با بقیه‌ی گزینه‌های سرمایه‌گذاری انجام میشه.
تعیین LV (مقدار محدود شده) مقداری ملموس نیست و پس ممکنه نتیجه‌ی تحلیل رو، مغرضانه نشون بده و باعث بشه تصمیمات نادرستی گرفته بشه.
نرخ بازگشت سرمایه ممکنه، مستعد سوء استفاده باشه. به این دلیل میتونی از روش‌های دیگه‌ای برای سنجش سود سرمایه‌گذاری و هزینه‌ی سرمایه‌گذاری استفاده کنی.
نتایج بدست آمده از محاسبات ROI ، تنها در صورتی قابل مقایسه و معتبره که سود و هزینه‌های در نظر گرفته شده‌ی مربوط به سرمایه‌گذاری، در اون درنظر گرفته شده باشه و دلایلی دیگه‌ای در اون وجود نداشته باشه.

معرفی محاسبه‌گرهایی بیشتر

نرخ بازگشت سرمایه؛ به دلیل سادگی و مفید بودن، مقیاسی محبوب برای همه‌ی افراد حساب میشه. الان که میدونی چطور ROI رو محاسبه کنی، وقتشه که برنامه‌هایی رو پیدا کنی تا بهت کمک کنه، تا بتونی گزینه‌های مناسبی رو برای سرمایه‌گذاری پولت پیدا کنی. ما مطمئنیم که معادله‌ی ROI ؛ تنها عاملی نیست که تو باید با اون تصمیم‌های مالی هوشمندانه‌ای رو بگیری.
اگه می‌خوای متوجه بشی که موقع سرمایه‌گذاری وقت و هزینه، برای ساختن یک ابزار نرم افزار، چه ROI را بدست میاری محاسبه‌گر بیلد ورسس بای ( Build vs Buy ) رو بررسی کنی .
اگه میخوای مقدار میانگین سود سالانه‌ات رو، از سرمایه ‎ گذاری که کردی تخمین بزنی، باید از محاسبه‌گر CAGR استفاده کنی .
اگه تجارتی داری، ممکنه به محاسبه‌گر حاشیه‌ی سود ( profit margin calculator ) هم نیاز داشته باشی که بهت امکان میده تا بتونی متغیرها رو در روند فروش محاسبه کنی .
اگه می‌خوای قیمت فروش یا هزینه‌ای که متحمل میشی رو به دست بیاری، باید از محاسبه‌گر مارک‌آپ ( markup ) استفاده کنی .
اگر نیاز داری، ارزیابی سودآوری مورد انتظار یک پروژه سرمایه‌گذاری برنامه ‎ ریزی رو به دست بیاری، محاسبه‌گر NPV رو امتحان کن .
اگه می‌خوای ارزش شرکت خاصی رو تخمین بزنی، از محاسبه‌گر جریانات نقدی تنزیل شده (DCF) استفاده کن.
اگه می‌خوای میزان بازده‌ی خرید ملکت رو مشخص کنی، باید از محاسبه‌گر کَپ‌رِیْت cap rate استفاده کنی.

نرخ بازگشت سرمایه چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

نرخ بازگشت سرمایه که با ROI شناخته می‌شود، برای بررسی عملکرد واحد تجاری و به عنوان معیاری برای سنجش میزان موفقیت آن به کار می‌رود. با ما همراه باشید تا نحوه محاسبه ROI و کاربردهای آن را برای شما شرح دهیم.

به گزارش پول نیوز، نرخ بازگشت سرمایه که با ROI شناخته می‌شود، برای بررسی عملکرد واحد تجاری و به عنوان معیاری برای سنجش میزان موفقیت آن به کار می‌رود. با ما همراه باشید تا نحوه محاسبه ROI و کاربردهای آن را برای شما شرح دهیم.

منظور از نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

نسبت سود به هزینه یا سرمایه را نرخ بازگشت سرمایه می‌نامیم. محاسبه ROI یعنی بررسی این که نسبت سود حاصل شده به هزینه پرداختی چقدر است. خروجی بهتر در ازای سرمایه‌گذاری، نیاز به استفاده از روش‌هایی دارد که بازده بالاتری را در عین هزینه کمتر برای سرمایه‌گذار ایجاد کند. به این ترتیب می‌توانیم به بازگشت سرمایه خود بیشتر امیدوار باشیم.

البته این نرخ صرفا در سرمایه‌گذاری مالی کاربرد ندارد. ROI در کمپین‌های تبلیغاتی آنلاین کسب‌ و کارهای مختلف نیز به کار می‌رود.

سرمایه‌گذاران از ROI برای مقایسه‌ عملکرد سرمایه‌گذاری‌های مختلف نیز استفاده می‌کنند. برای مثال می‌توان نرخ بازگشت سرمایه سرمایه‌گذاری در حوزه طلا و یا ارز را با سرمایه‌گذاری دیگر که در بورس اوراق بهادار انجام شده است، مقایسه کرد. به عبارت دیگر صرف نظر از نوع سرمایه‌گذاری، برای محاسبه ROI فقط هزینه‌ و سود سرمایه‌گذاری اهمیت دارد.

نرخ بازگشت سرمایه چه کاربردی دارد؟

نرخ ROI کاربردهای بسیاری دارد که یکی از آن‌ها اطلاع از خروجی و سود کسب شده از سرمایه‌گذاری در برابر هزینه‌های انجام‌شده است. نرخ بازگشت سرمایه بالاتر نشان می‌دهد که سرمایه‌گذار عملکرد خوبی داشته و سود خوبی از سرمایه‌گذاری خود به دست آورده است.

از دیگر کاربردهای آن زمانی است که قصد دارید محصول جدیدی را به بازار ارائه کنید. بعد از ارائه محصول جدید به بازار باید میزان سودآوری آن محصول را محاسبه کنید. قطعا محصولی که بازدهی خوبی نداشته باشد، ارزش اتلاف وقت و سرمایه را ندارد. این جا است که به کمک ROI میزان سوددهی محصول را به‌ صورت تقریبی به‌ دست‌ می‌آوریم.

نرخ بازگشت سرمایه، از تفریق هزینه‌ها از درآمد کل و تقسیم حاصل آن بر هزینه کل محاسبه می‌شود. فرمول محاسبه‌ بسیار ساده و در عین حال کاربردی است. کاربردی از آن جهت که هزینه‌ی کل و درآمد کل برای هر کالا یا خدمتی می‌تواند متفاوت باشد. بنابراین گستره زیادی را شامل شده و محدودیتی ندارد. برای مثال مدیر یک واحد تجاری می‌تواند به جای گزینه‌های درآمد و هزینه در این معادله، فروش خالص و هزینه‌ی کالای فروخته را قرار دهد و نتیجه متناسب با موقعیت خود را دریافت کند.

پس محاسبه‌ نرخ بازگشت سرمایه بسیار انعطاف‌پذیر است و به موضوع مورد ارزیابی کاربر وابسته است. می‌توان گفت که محاسبه این نسبت می‌تواند گاهی گمراه‌کننده نیز باشد. هیچ معادله‌ واحدی برای محاسبه‌ و به دست آوردن نرخ بازگشت سرمایه موجود نیست. از آن جایی که سودها درصدی از درآمد هستند، برای درک نرخ ROI باید بدانید که چه نوعی از درآمد و هزینه‌ در این معادله به کار برده می‌شوند.

نرخ بازگشت سرمایه‌ مثبت را می‌توان نشانه مناسبی برای سرمایه‌گذاری در نظر گرفت. مثبت بودن عدد به دست آمده از فرمول ROI نشان می‌دهد که تمام هزینه‌ صرف شده برای سرمایه‌گذاری، با مقداری سود به سرمایه‌گذار بازگشته است. نرخ بازگشت سرمایه هر چه بالاتر باشد، نتیجه بهتری را به دنبال خواهد داشت.

در طرف مقابل نرخ بازگشت سرمایه‌ منفی نشان می‌دهد که درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری‌ به اندازه‌ای نیست که قادر به پوشش دادن کل هزینه‌ها باشد.

البته نر‌خ بازگشت سرمایه را می‌توان از راه‌های مختلفی مثل: افزایش سود، کاهش مخارج، بهبود کارایی و. بهبود بخشید.

مزایا و معایب ROI

تعیین شاخص‌ کلیدی ROI مزیت‌ها و معایب مخصوص به خود را دارد. از مزیت‌های نسبت بازگشت سرمایه می‌توانیم به موارد زیر اشاره داشته باشیم:

_ با این نسبت می‌توان مقدار و کیفیت خروجی و سودی را که در ازای هزینه سرمایه‌گذاری انجام می‌شود محاسبه کرد.

_ با محاسبه نرخ ROI و سنجش عملکرد، می‌توان هزینه‌ها را صرفه‌جویی و در ازای آن بهترین نتیجه‌ها را کسب‌ کرد.

_ با محاسبه نسبت ROI، پتانسیل و ظرفیت پروژه سرمایه‌گذاری را به دست آورده و نسبت به زمان بازگشت سرمایه، پروژه را انتخاب می‌کنیم.

اما ROI در کنار مزیت‌های خاص خود، معایبی نیز دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

_ مهم‌ترین مشکل این نسبت، توجه نکردن به ارزش زمانی پول است. ارزش زمانی پول مفهوم مهمی در دنیای سرمایه‌گذاری است که نحوه محاسبه و کاربردهای ROI عدم توجه به آن اشتباه در نتیجه را به دنبال خواهد داشت. این مسئله در خرید و فروش‌های کوتاه‌مدت اهمیت زیادی پیدا نمی‌کند اما در محاسبه‌ دارایی‌های ثابتی مانند ساختمان یا زمین که هر سال ارزش آن تغییر می‌کند، اهمیت بسیاری پیدا می‌کند.

_ اشتباهی کوچک در محاسبه نرخ ROI می‌تواند باعث نتيجه‌ای اشتباه و گمراهی در سرمایه‌گذاری شود.

_ در کمپین‌های تبلیغاتی محاسبه دقیق سود حاصل از برخی کمپین‌ها و تعیین میزان اثرگذاری بعضی از روش‌های تبلیغاتی بسیار مشکل است.

سخن آخر

محاسبه ROI یکی از پرطرفدارترین نسبت‌ها در انتخاب و تعيين بازخورد یک سرمایه‌گذاری است. از رایج‌ترین نسبت‌هایی که در سرمایه‌گذاری‌ها کاربرد دارد و در عین کاربردی بودن فرمولی بسیار ساده دارد. البته اندازه‌گیری آن پیچیدگی‌هایی دارد که باعث می‌شود در اکثر موارد ROI دقیق و یکتایی برای بازاریابی به دست نیاید.

علاوه بر این که نسبت بازگشت سرمایه ارزش زمانی پول را در نظر نمی‌گیرد، سرمایه‌گذاران می‌توانند با این نرخ تشخیص دهند که کدام سرمایه‌گذاری براي‌شان بازگشت سرمایه بهتری دارد. سهامداران نیز می‌توانند برای ارزیابی عملکرد سهام‌شان از آن استفاده کنند. به علاوه تمام افراد می‌توانند برای ارزیابی نرخ بازگشت سرمایه‌گذاری خود در دارایی‌های مختلف مانند خانه، زمین و. از این نسبت بهره ببرند.

نرخ بازگشت سرمایه

در بازارهای مالی همواره اصطلاحاتی مرسوم است که در میان سرمایه‌گذاران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. برای تمام کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را دارد، شناخت درست و کسب آگاهی از این اصطلاحات نیاز ضروری به شمار می‌رود. نرخ بازگشت سرمایه، مفهومی است که معمولاً در بازارهای مالی و بازار بورس از آن حرف به میان میاید و بهتر است در مورد آن اطلاعات خود را افزایش دهیم تا از آن برای بهره‌بردن از معاملاتی موفق و کم ریسک، استفاده کنیم. به همین خاطر در این مقاله قصد داریم تا به مفهوم نرخ بازگشت سرمایه بپردازیم و مطالبی که در ادامه شرح خواهیم داد:

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

مثال برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

ROI چه کاربردی دارد؟

مزایا و معایب ROI

روش‌های بهبود نرخ بازگشت سرمایه

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

نرخ بازگشت سرمایه یا Return on Investment که به طور اختصار ROI نیز خوانده می‌شود، از معیارها و شاخص‌های مهم برای ارزیابی میزان موفقیت و سودآوری یک واحد مالی یا تجاری به کار می‌رود. این مفهوم بیشتر در بازارهای مالی و بعضاً برای چینش استراتژی تبلیغاتی به کار برده می‌شود و میزان بازدهی حاصل از سرمایه‌گذاری مورد سنجش قرار می‌گیرد.

یکی از ساده‌ترین تعاریف نرخ بازگشت سرمایه، نسبت سود حاصل شده به میزان هزینه و سرمایه است. به طور کلی منظور از این مفهوم، میزان سودآوری، بازدهی و محاسبه درآمد بر اساس معیارهای موجود می‌باشد. برای هر سرمایه‌گذاری این یکی از فاکتورهای برجسته است که میزان منبع مالی که در بازارهای مالی و تجاری، سرمایه‌گذاری کرده است تا چه حد توانسته برای او بازگشت مالی و یا سودآوری داشته باشد.

فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

محاسبه نرخ بازگشت سرمایه دارای فرمول محاسباتی خاصی است که در این قسمت می‌خواهیم در مورد آن بحث کنیم. این فرمول چندان هم پیچیده نیست و از مفاهیم اولیه محاسبه سود تبعیت می‌کند.

به بیان بسیار ساده نرخ بازگشت سرمایه از تقسیم سود به دست آمده به میزان هزینه و سرمایه‌گذاری محاسبه می‌شود. ضرب این نسبت به 100، می‌تواند نرخ را به درصد نشان دهد.

برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه در بازارهایی مثل بورس یا ارز و سکه، می‌توان نسبت زیر را در نظر گرفت:

به همین ترتیب، نسبت دیگری را نیز برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه می‌توان تعریف کرد که برای بازارهای تجاری و مالی استفاده می‌شود به‌صورت زیر می‌باشد:

ها هزینه-گذاری سرمایه میزان ها هزینه = ROI

محاسبه نرخ بازگشت سرمایه در بازارهای مالی مختلف ابعاد گسترده‌ای دارد. در بازار بورس سهام‌داران می‌توانند با استفاده از آن، از میزان سودآوری سهام خریداری شده به نسبت سرمایه‌ای که برای آن کنار گذاشته‌اند، اطلاع دقیق پیدا کنند.

در بازارهای مالی دیگر، مدیران شرکت‌های مختلف می‌توانند با محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، میزان سودآوری کالا را نسبت به هزینه‌های شرکت، خرید کالا و تجهیزات به دست بیاورند.

مثال برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

فرض کنیم در بازار بورس، فرد سرمایه‌گذار تعداد 1000 سهم از شرکتی را خریداری کرده است. قیمت هر سهم این شرکت در بازار بورس، 2000 تومان بوده است. بعد از گذشت یک سال، قیمت سهام به میزان 4500 تومان می‌رسد. حال اگر در این قیمت سهام خود را بفروشد، می‌توان نرخ بازگشت سرمایه را از این سرمایه‌گذاری محاسبه کرد. طبق آن چیزی که در قسمت قبل گفته شد، در این شرایط ROI برابر خواهد بود با 1.25 یا 125 درصد. یعنی به ازای هر 1000 تومانی که در این معامله سرمایه‌گذاری کرده است، 1250 تومان سود کسب کرده.

حال می‌توان این مورد را با نوع دیگری از معامله در بورس مقایسه کنیم. به طور مثال همین فرد در معامله دیگری، 1500 سهم از یک سهام بورسی به ارزش هر سهم 600 تومان خریداری کرده بعد از گذشت مدتی قیمت سهام به 900 تومان می‌رسد و سهام خود را در این قیمت به فروش می‌گذارد. طبق فرمول، باید سود خالص از معامله را تقسیم‌ بر میزان سرمایه‌گذاری کرد. نرخ بازگشت سرمایه او در این حالت 0.5 یا 50 درصد است. این میزان از بازگشت سرمایه به نظر مناسب می‌آید اما نسبت به سرمایه‌گذاری قبلی، نرخ بازگشت پایین‌تری دارد.

به طور طبیعی وقتی نرخ بازگشت سرمایه مثبت باشد، اتفاق خوبی محسوب می‌شود اما در حالتی که با نرخ منفی مواجه شویم به این معنی خواهد بود که درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری به‌قدری نبوده است که بتواند هزینه‌های وارده در هنگام سرمایه‌گذاری را پوشش بدهد. که برای یک سازمان یا کارآفرین، هزینه های برند سازی و تبلیغات ابتدا نرخ بازگشت سرمایه را کاهش و سپس افزایش میدهد.

ROI چه کاربردی دارد؟

از نرخ بازگشت سرمایه در انواع و اقسام سرمایه‌گذاری‌ها و در انواع بازارهای سرمایه مورد استفاده قرار می‌گیرد. سهام‌داران در بازارهای بورس، فارکس و یا سکه و ارز برای بازگشت سرمایه خود از این نرخ استفاده می‌کنند. همچنین مدیران شرکت‌ها و هلدینگ‌ها در بازارهای تجاری برای محاسبه سودآوری حاصل از سرمایه‌گذاری همیشه نرخ بازگشت سرمایه را در نظر می‌گیرند.

همین‌طور در بازار مسکن نیز محاسبه نرخ بازگشت سرمایه کاربرد زیادی دارد. برآورد سود در سرمایه‌گذاری با درنظرگرفتن میزان هزینه‌های حاصل از سرمایه‌گذاری از مواردی است که در این بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

معمولاً در کارآفرینی نیز، ROI کاربرد زیادی دارد. وقتی محصول جدیدی وارد بازار می‌شود، بهتر است برای بررسی عملکرد آن در طی سال، از نرخ بازگشت سرمایه برای سنجش وضعیت فروش محصول استفاده کرد.

ROI ، همچنین در برآورد میزان سودآوری در کسب‌وکارهای نحوه محاسبه و کاربردهای ROI خرد، متوسط و بزرگ، کاربرد ویژه‌ای دارد. به‌خصوص اینکه در دنیای امروزی کسب‌وکارهای اینترنتی و همچنین فروشگاه‌های اینترنتی از توجه بخصوصی در میان اقشار مختلف جامعه برخوردار هستند. برای بررسی برآیند عملکرد خود در محاسبه سود حاصل از فروش و سرمایه‌گذاری می‌توانند نرخ بازگشت سرمایه را به‌عنوان معیاری برای ارزیابی استفاده نمایند.

مزایا و معایب ROI

با تمام عملکرد مثبتی که ROI برای انواع بازارهای سرمایه و مالی دارد. نرخ بازگشت سرمایه دارای مزایا و معایب خاص خود می‌باشد که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم.

مزایای استفاده از ROI :

- فرمول محاسباتی ساده: همان‌طور که مشاهده کردیم، محاسبه نرخ بازگشت سرمایه اصلاً پیچیده نیست و با ضرب و تقسیم ساده‌ای می‌توان آن را محاسبه نمود

- سنجش میزان بازدهی، کیفیت و سودآوری: در هر سرمایه‌گذاری، میزان بازدهی حاصل از آن سرمایه بسیار مهم تلقی می‌شود؛ بنابراین نرخ بازگشت سرمایه در تعیین سودآوری و بازدهی و کیفیت فروش نقش مؤثری دارد.

- تحلیل پروژه‌ها و عملکردها: این نرخ، یک معیار مناسب و تأثیرگذار در تحلیل و آنالیز شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران برای سنجش عملکرد خود می‌باشد.

- ارزیابی مالی و وضعیت شرکت یا کسب و کار: ROI شاخصی ایده‌آل برای انواع کسب و کار، هلدینگ و شرکت‌ها می‌باشد تا نسبت به ارزیابی مالی خود اطلاع کافی داشته باشند و اینکه آیا می‌توانند به حیات خود ادامه دهند یا نه

- معرفی محصولات بیشتر و سرمایه‌گذاری گسترده‌تر: محاسبه نرخ بازگشت سرمایه در صورتی که برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران مثبت باشد می‌تواند عامل محرکی برای شروع انواع سرمایه‌گذاری‌ها و در برخی موارد معرفی محصولات بیشتر برای فروش و کسب سود از طرف مدیران و سرمایه‌گذاران باشد.

معایب استفاده از ROI :

- تنها استفاده از ROI کافی نیست: طبیعتاً برای سنجش عملکرد مالی و نیز برآورد سودآوری، فقط شاخص ROI را نباید در نظر گرفت و تمامی معیارها و شاخص‌ها باید موردتوجه باشد. چراکه این نرخ تمامی عوامل اثرگذار را نمی‌سنجد.

- احتمال بروز خطا: همواره در محاسبات مالی و برآوردها احتمال اشتباه و خطا وجود دارد. می‌تواند محاسبه نرخ بازگشت با واقعیت منطبق نباشد. استفاده اشتباه از محاسبات دقیق بسیاری از مدیران و سرمایه‌گذاران را دچار گمراهی می‌کند.

- عدم تمرکز روی ریسک سرمایه‌گذاری: نرخ بازگشت سرمایه بر مبنای میزان ریسک سرمایه تمرکز ندارد و این عامل یکی از محدودیت‌های مهم در استفاده از این شاخص خواهد بود

- عدم توجه به ارزش پول در طی زمان: ارزش پول در طول زمان ممکن است دچار نوسانات و تغییرات زیادی شود و درنظرنگرفتن آن در محاسبات بلندمدت می‌تواند احتمال خطا و واقعی نبودن تحلیل را افزایش دهد.

روش‌های بهبود نرخ بازگشت سرمایه

برای بهبود نرخ بازگشت سرمایه راه‌های مختلفی وجود دارد که می‌توان آنها را امتحان کرد. بسته به نوع سرمایه‌گذاری‌ها این راه‌ها هم می‌تواند متفاوت باشد.

به طور اختصار می‌توان گفت، کاهش هزینه‌ها و مخارج تولید، افزایش راندمان شرکت‌ها، رصد مداوم عملکرد شرکت‌ها و ترازنامه‌های آنها، افزایش آگاهی از شرایط بازار، درک درست از محصول و دیگر فاکتورهای این‌چنینی در بهبود نرخ بازگشت سرمایه بسیار مؤثر و اثرگذار می‌باشد.

اگر در بازار بورس سرمایه‌گذاری می‌کنید، مطالعه انواع گزارش‌های ارسالی از سوی شرکت‌ها و سنجش میزان سودآوری و تقسیم سود آنها در طول سال، بررسی سبدهای مختلف برای سرمایه‌گذاری، محاسبه سود عملیاتی و سودهای حاصله از سرمایه‌گذاری شرکت‌ها در بهبود راندمان معاملات شما و به‌تبع آن بهبود نرخ بازگشت سرمایه برای شما، تأثیرگذار خواهد بود.

در بازارهای مالی و تجاری نیز چیدن استراتژی برای برندینگ و افزایش فروش و تبلیغات گسترده در انواع مدیوم‌های تبلیغاتی می‌تواند نرخ بازگشت سرمایه را بهبود ببخشد.

جمع‌بندی:

نرخ بازگشت سرمایه یا ROI یکی از شاخص‌های مهم در محاسبه بازدهی و میزان کسب سود حاصل از سرمایه‌گذاری و سنجش موفقیت کمپین‌ها در بازار است که نیازمند محاسبات دقیق خواهد بود. برای هرکسی که در بازار بورس معامله می‌کند و یا هر شرکت یا کسب‌وکاری که به فکر سودآوری و فروش محصول است، محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، معیار مهم و تأثیرگذاری می‌باشد که همواره آن را برای بررسی وضعیت موجود و بهبود عملکرد خود در نظر می‌گیرند. در این مقاله به بررسی مفهوم نرخ بازگشت سرمایه پرداختیم و کاربردها، مزایا و معایب آن را شرح دادیم.

کارگزاری اقتصاد بیدار با بهره گیری از مشاورین و متخصصین بازار سرمایه، خدمات مشاوره و آموزش متنوعی به مشتریان و سرمایه‌گذاران حوزه‌های مختلف ارائه می‌دهد و امید است این مطلب موردتوجه واقع شده باشد.

نرخ بازگشت سرمایه در تبلیغات دیجیتال

تبلیغات سود‌آور است یا زیان‌آور؟ آیا تبلیغات تنها باعث برندسازی کسب‌وکار شما می‌شوند یا سودآوری مالی نیز دارند؟ سودآوری مالی کمپین‌های تبلیغی را می‌شود با تعیین نرخ بازگشت سرمایه (ROI) بدست آورد.

این نرخ به زبانی ساده یعنی نسبت سود به‌دست‌آمده به هزینه پرداختی. شما با بدست‌آوردن این رقم به ارزیابی مالی کمپین تبلیغاتی محصول یا خدمات خود می‌پردازید. شما همچنین با تفسیر درست رقم بدست‌آمده می‌توانید عملکرد تیم بازاریابی کسب‌وکار خود را مورد بررسی قرار دهید.

در حقیقت نرخ بازگشت سرمایه در ذهن بسیاری از کارشناسان فوق‌العاده ارزشمند است. این کارشناسان معتقدند که در تعیین استراتژی‌های بازاریابی، ROI باید به عنوان مهمترین معیار در نظر گرفته شود.

در دنیای به شدت رقابتی عرصه اقتصاد دیجیتال شما هرگز نمی‌توانید تبلیغات را نادیده بگیرید؛ از سوی دیگر، هر هزینه شما باید حساب‌شده باشد. برای اینکه بتوانید تبلیغات خود را پیش ببرید و سرمایه‌گذاری‌های درستی انجام دهید، بایدROI را به درستی تعیین کرده و مهم‌تر آنکه این رقم را به درستی تفسیر کنید.

محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

همان‌طور که گفتیم نرخ بازگشت سرمایه به معنی میزان سود بدست آمده نسبت به سرمایه اولیه است. فرمول محاسبه آن به‌صورت کلی چنین است:

نرخ بازگشت سرمایه = (کل هزینه-کل درآمد)/کل سرمایه‌گذاری

برای بیان درصد ROI، نتیجه بدست‌آمده در فرمول بالا را باید در ۱۰۰ ضرب کنید.

البته این تنها فرمول بدست‌آوردن (ROI) به صورت کلی است. توجه داشته باشید که این فرمول در دل خود موارد بسیاری دارد که شاید محاسبه آن‌ها به سادگی امکان‌پذیر نباشد.

موارد استفاده از ROI چیست؟

شخصی به نام رضا را فرض کنید. او متخصص خرید‌و‌فروش سهام کم‌ارزش در بازار بورس است. سال گذشته رضا با خرید ۵۰۰ سهم هریک به مبلغ ۱۰۰۰ تومان در دو بازار فلزات مایع و تجهیزات پزشکی اقدام کرده است. در سال جاری او متوجه می‌شود که ارزش سهام او در فلزات مایع هر یک ۳۵۰۰ تومان و ارزش سهام او در شرکت تجهیزات پزشکی هریک ۱۲۵۰ تومان شده است.

رضا با استفاده از فرمول نرخ بازگشت سرمایه متوجه رشد ۲۵۰ درصدی سهامش در بازار فلزات مایع و رشد ۲۵ درصدی در تجهیزات پزشکی می‌شود. همان‌طور که ملاحظه می‌کنید سرمایه‌گذاری رضا در بازار فلزات مایع برای او بسیار بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر بوده است.

این مثال به خوبی نشان می‌دهد که این نرخ به چه میزان شما را برای سرمایه‌گذاری‌های آینده راهنمایی می‌کند.

حالا فرض کنید شخصی به نام مجید در شغل ساخت شمع مشغول به کار است. او اخیرا موفق به تولید نوع خاصی از شمع شده که ویژگی جدیدی دارد. (مثلا به هنگام روشن ‌شدن، رایحه خوشایندی را در فضا آکنده می‌کند.) مجید در مرحله نخست ۱۰۰۰ شمع را هر یک به مبلغ ۱۰۰۰۰ تومان راهی بازار می‌کند. اگر هزینه تولید هر شمع برای او ۵۰۰۰ تومان شده باشد و ۷۰۰ شمع از محصول جدید او در بازار به فروش برسد، نرخ بازگشت سرمایه مجید۴۰% خواهد شد که رقم خوبی است.

این نرخ، مجید را برای به تولید انبوه رساندن محصول جدید تحریک می‌کند. آنچه در این مثال مطرح شد، بیانگر کاربرد دیگر ROI برای صاحبان کسب‌وکارهاست.

محصولات جدید همیشه ریسک بالایی را به منظور سرمایه‌گذاری به صاحبان کسب‌وکارها تحمیل می‌کنند. با اقداماتی شبیه مثال بالا و تعیین درست نرخ بازگشت سرمایه می‌توان تصمیمات درستی برای محصولات جدید گرفت.

به غیر از دو کاربرد بالا، تعیین درست نرخ بازگشت سرمایه (ROI) در موارد بسیار دیگری راه‌گشای تصمیم‌گیری‌های شما خواهد بود. حتی در مواقعی که محاسبه ROI در برخی بازارها امکان‌پذیر نباشد، شما با شبیه‌سازی مشتریان هدف خود می‌توانید نرخ بازگشت سرمایه را به صورت تقریبی به دست آورید.

همین مثال‌ها می‌تواند در تبلیغات دیجیتال تکرار شود، به عنوان مثال اگر شما قصد دارید برای یک اپلیکیشن کاربر جدید جذب کنید، و ارزش جذب هر کاربر ۱۰۰۰۰ تومان است، اگر شما ۱۰۰۰.۰۰۰۰ تومان تبلیغات انجام داده باشید و ۱۵۰ کاربر جذب کرده باشید نرخ بازگشت سرمایه شما چیزی حدود ۵۰ درصد است. در واقع باید ببینید که هزینه‌کرد شما با آورده شما چه نسبتی دارد و آیا مناسب است که تبلیغات را به این سبک ادامه دهید یا خیر؟

برخی از امتیازات نرخ بازگشت سرمایه

۱- اولین امتیاز تعیین درست نرخ بازگشت سرمایه، توانایی شما در سنجش دقیق سود بدست‌آمده نسبت به هزینه‌های پرداختی است.

۲- بهترین معیار شما برای ارزیابی عملکرد تیم بازاریابی در بهینه‌سازی هزینه‌های کسب‌وکار شماست.

۳- شما با تعیین نرخ بازگشت سرمایه به بررسی برنامه‌های بازاریابی خود می‌پردازید. این مطلب به این معناست که، برنامه‌های بازاریابی شما تا چه میزان توانایی بازگرداندن سرمایه‌های شما را در بلند‌مدت و کوتاه‌مدت دارا هستند.

۴- ROI می‌گوید که سناریوهای بازاریابی، چه اندازه در تعامل مشتریان کسب‌وکار شما اثر‌گذار بوده‌اند.

۵- شامل نشانه‌هایی است که با تجزیه‌و‌تحلیل دقیق آن‌ها می‌توانید به ارزش هر مشتری در طولانی‌مدت پی ببرید.

۶- در تولید و توزیع محصولات جدید، باید توجه ویژه‌ای به میزان نرخ بازگشت سرمایه داشته باشید.

اشتباهات اثرگذار در محاسبه ROI

• اشتباه محاسباتی درROI که سبب گمراهی مدیران در سرمایه‌گذاری می‌شود.

• اشتباه در محاسبه دقیق سود حاصل از برخی کمپین‌ها و مشتری‌ها

• اشتباه در تعیین میزان اثر‌گذاری برخی از روش‌های تبلیغاتی

• اشتباه در تشخیص منبع تبدیل کاربر به مشتری

محاسبه ROI در تبلیغات دیجیتال

شما در بازاریابی دیجیتال باید معیار یا شاخص‌کلیدی‌عملکردی زیادی را مورد ارزیابی قرار دهید تا بتوانید در کنار مولفه‌های دیگری مانند شناسایی اهداف بازاریابی و اطمینان از روش‌های جمع‌آوری اطلاعات، نرخ بازگشت سرمایه را به درستی محاسبه کنید.

یکی از این شاخص‌های کلیدی عملکرد محاسبه نرخ بازگشت هزینه تبلیغات (RDAS9) است.برای محاسبه این شاخص باید نسبت بدست‌آمده درآمد بر کل هزینه تبلیغات را در عدد ۱۰۰ ضرب کنید.

البته این شاخص در کنار دیگر شاخص‌های کلیدی عملکرد باید محاسبه و ارزیابی شوند تا در نهایت تیم بازاریابی بتواند به نرخ بازگشت سرمایه دسترسی پیدا کند.

در دیجیتال مارکتینگ بر خلاف بازاریابی سنتی تمام پارامترهای موثر در بازاریابی به راحتی قابل پیگیری و اندازه‌گیری هستند. البته برخی شاخص‌های کلیدی عملکرد مانند جذب سرنخ‌ها یا دریافت کلیک، ارزش نقدی مشخصی ندارند تا در فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه جای گیرند؛ با این حال این‌گونه پارامترها معیار مهمی برای سنجش موفقیت یک کمپین تبلیغاتی هستند.

در نهایت با تعیین نرخ بازگشت هزینه تبلیغات و سایر شاخص‌های کلیدی عملکرد، فرمول ROI در بازاریابی دیجیتال به صورت زیر تعریف می‌شود:

نرخ بازگشت سرمایه=(سود خالص/هزینه کل)*۱۰۰

باید در نظر داشت که با توجه به این موضوع که بسیاری از معیارهای موثر در بازاریابی در فرمول محاسبه نمی‌شوند، همواره رقم بدست‌آمده را با مقداری ضریب خطا در نظر بگیریم.

روی‌هم‌رفته نرخ بازگشت سرمایه در دیجیتال مارکتینگ و محاسبه و ارزیابی شاخص‌های کلیدی عملکرد باعث درک گسترده شما از موقعیت کسب‌‌وکارتان در عرصه اقتصاد دیجیتال می‌شود.

نتیجه‌گیری

آنچه در این نوشتار بیان شد، این بود که تبلیغات می‌تواند سودمند باشد اگر، شما بتوانید اهداف بازاریابی خود را پیش از اجرای کمپین-های تبلیغاتی مشخص کنید؛ اطلاعات موجود در کمپین‌ها را به درستی جمع‌آوری کنید؛ شاخص‌های کلیدی عملکرد را بشناسید و مورد ارزیابی دقیق قرار بدهید؛ مهمتر از همه اینکه نرخ بازگشت سرمایه را به درستی محاسبه کنید تا به خوبی نقاط ضعف و نقاط قوت کمپین تبایغاتی اجرا‌شده را بیابید. در چنین شرایطی می‌توانید سودآوری تبلیغات را در دراز‌ مدت ببینید.

در نهایت باید گفت تبلیغات شاید در نگاه اول هزینه باشند ولی اگر به نرخ بازگشت کمی و کیفی هزینه‌های تبلیغاتی دقت کنیم به احتمال زیاد در بسیاری از موارد تبلیغات سرمایه‌گذاری است نه هزینه.