اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟

دور زدن دستگاه حضور و غیاب اثر انگشتی و موبایل

یکی از دغدغه‌های ذهنی برخی از کاربران سیستم‌های ثبت تردد، ساخت اثر انگشت جعلی برای دور زدن دستگاه حضور و غیاب است. در حال حاضر روش‌های مختلفی مانند ساخت اثر انگشت با چسب ، ژلاتین ، فیلم، کاغذ و یا جعل اثر انگشت الکترونیکی وجود دارد که می‌توان به راحتی نمونه اثر انگشت را به دست آورده و توسط آن بعضی از سنسورها را فریب داد. در ادامه با انواع این روش‌ها و نحوه تشخیص اثر انگشت جعلی آشنا خواهیم شد. اگر علاقمند به این موضوع هستید، تا انتها همراه ما باشید.

قبل از اینکه فناوری‌های بیومتریک بر روی دستگاه‌های ثبت تردد به کار گرفته شوند، کارت و رمز راهکار عمده ثبت تردد بر روی دستگاه‌‌های ساعت زنی بودند. دستکاری و سوء استفاده از سیستم‌های کارتی و رمزی به آسانی امکان‌پذیر است. دستگاه انگشتی، اولین دستگاه ثبت تردد بیومتریک بود که به بازار آمد. این اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟ دستگاه در حال حاضر یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین سیستم‌های ثبت تردد می‌باشد. با آنکه سیستم‌های بیومتریک امنیت بیشتری نسبت دستگاه‌‌های قدیمی دارند، اما دلیلی بر این نمی‌شود که هکرها، کلاهبرداران و افراد خاطی به فکر نفوذ در این سیستم‌ها نباشند. ساخت یا جعل اثر انگشت برای دور زدن دستگاه اثر انگشتی یکی از مواردی است که ذهن برخی از کاربران حضور و غیاب را به خود مشغول کرده است. کارکنان خاطی همیشه به فکر فریب دستگاه ساعت زنی بوده‌اند.

جعل اثر انگشت چیست ؟ ساخت اثر انگشت جعلی به چه روشی انجام می‌گیرد؟

به ساخت نمونه جعلی و تقلبی اثر انگشت توسط چسب سیلیکون، ژلاتین، کاغذ، فیلم، رژ لب و عکس ، جعل اثر انگشت می‌گویند. البته برای دسترسی به نمونه جعلی اثر انگشت باید یک نمونه از آن اثر انگشت در دسترس باشد و یا شخصی که می‌خواهد اثر انگشت جعلی برای خود بسازد باید خودش حضور داشته باشد.

برای ساخت اثر انگشت جعلی، باید نمونه اصلی آن یا اثر یا تصویری از آن در دسترس باشد. گاهی افراد می‌خواهند نمونه‌ای از انگشت خود درست کنند که به راحتی با قالب ‌گیری اثر انگشت خود بر روی چسب،‌ خمیر و … این کار را انجام می‌دهند. اما گاهی افراد می‌خواهند اثر انگشت دیگران را جعل کنند که در این صورت باید به طریقی یک نمونه از اثر انگشت آنها را به دست آورند. اثر انگشت باقی مانده بر روی اجسام مختلف مانند لیوان، دستگیره و … به راحتی قابل برداشتن است. حتی با داشتن تصویری (عکس) از انگشت افراد، می‌توان نمونه جعلی و تقلبی آن را ساخت و دیگر نیازی به حضور فیزیکی افراد نیست.

Jan Krissller یک هکر آلمانی است که در یک کنفرانس تصویری از اثر انگشت وزیر دفاع آلمان به دست آورد و توانست اثر انگشت وزیر را از روی عکس، هک کند. همین فرد در طی 24 ساعت از انتشار آیفون 5 موفق شد، قفل تأیید اثر انگشت Apple را بشکند.

آیا امکان دور زدن دستگاه حضور و غیاب اثر انگشتی وجود دارد ؟

سنسور اثر انگشت دستگاه حضور غیاب یک عکس از انگشت کاربران اخذ کرده و از آن برای احراز هویت و ثبت تردد استفاده می‌کند. سنسور یا حسگرهایی که از عکس دو بعدی اثر انگشت و الگوریتم‌های قدیمی جهت شناسایی استفاده می‌کنند، به راحتی توسط نمونه اثر انگشت جعلی فریب داده می‌شوند. در ویدئوی زیر خواهید دید که با ساخت اثر انگشت جعلی با کمک شمع و چسب، حسگر دستگاه فریب می‌خورد و از آن برای دور زدن دستگاه‌های اثر انگشتی استفاده می‌شود.

متأسفانه باید گفت که بیشتر حسگرهای قدیمی اثر انگشت که بر روی دستگاه‌های کنترل تردد، حضور و غیاب و گوشی‌های هوشمند استفاده می‌شوند، به راحتی توسط نمونه‌های جعلی اثر انگشت فریب خورده و انگشت تقلبی را به جای انگشت اصلی شناسایی می‌کنند. عدم تشخیص اثر انگشت، موجب ناکارآمدی و کاهش امنیت دستگاه ثبت تردد می‌شود. بعضی از حسگرها آنقدر ضعیفند که اگر کسی با انگشت چرب و روغنی تردد خود را بر روی آنها ثبت کند و پس از آن سطح سنسور پاکسازی نشود، آن اثر روغنی را به عنوان یک اثر انگشت شناسایی کرده و به صورت مستمر تردد ثبت می‌کنند.

نمونه دیگری از هک و سرقت اطلاعات اثر انگشت از روی سیستم‌های بیومتریک از جمله اثر انگشت، نفوذ به سیستم و سرقت الگوهای بیومتریک ذخیره شده بر روی آن، جهت سوء استفاده اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟ در سیستم‌های دیگر است.

استفاده از اثر انگشت جعلی در میان کاربران سودجو بسیار متداول است. این افراد با ساخت اثر انگشت جعلی از طرق مختلف، سعی در دور زدن دستگاه حضور و غیاب (ثبت تردد غیر مجاز) و یا دسترسی به اطلاعات سیستم‌های بیومتریک دارند.

برای دور زدن دستگاه اثر انگشتی یک راه دیگر وجود دارد. در این حالت کاربر یکی از انگشتان خود را به جای فرد دیگری به دستگاه معرفی می کند و با آن انگشت می تواند ورود و خروج همکار یا دوست خود را ثبت کند. البته این روش غیرقانونی دو مشکل بزرگ دارد :

• اول اینکه برای معرفی اثر انگشت نیاز است، فرد به تنظیمات دستگاه اثر انگشتی دسترسی داشته باشد. یعنی رمز عبور دستگاه را داشته باشد و اینکار را زمانی انجام دهد که فردی متوجه سوء استفاده او نشود.
• دومین مشکل این است که ممکن است فرد دچار اشتباه شود و از انگشت تعریف شده برای خود به جای همکارش استفاده کند و یا توسط اثر انگشتی که برای همکار خود تعریف کرده است، برای خودش تردد ثبت کند.

جعل اثر انگشت الکترونیکی

جعل اثر انگشت الکترونیکی یعنی اینکه با نفوذ به سیستم‌های احراز هویت از جمله دستگاه‌های ساعت زنی و دسترسی به حافظه آنها، نمونه های اثر انگشت را کپی کرده و از آن نمونه جهت سوء استفاده در سیستمهای دیگر استفاده کرد. البته نکته مهمی که باید به آن توجه کرد، این است که سیستم‌های انگشتی مختلف از الگوریتم های متفاوتی استفاده می کنند و احتمال اینکه بتوان از الگوی کپی شده در سیستمهای مختلف استفاده کرد، بسیار کم است.

یک مورد دیگر جعل اثر انگشت روی کاغذ و تبدیل آن به اثر انگشت الکترونیکی است. به این صورت که از اثر انگشت ثبت شده بر روی کاغذ توسط جوهر می‌توان کپی تهیه کرده و آن را به صورت الکترونیکی بر روی کامپیوتر ذخیره نمود. در صورت نیاز دوباره می‌شود از فایل الکترونیک ذخیره شده، کپی گرفته و استفاده کرد.

نحوه تشخیص اثر انگشت جعلی به چه صورت است ؟

جعل، هک و سرقت اطلاعات بیومتریک در دنیا بسیار مرسوم بوده و اتفاقات بسیاری در این زمینه رخ می‌دهد. به خصوص سیستم‌هایی که در زمینه تراکنش‌های مالی و بانکی مورد استفاده قرار می‌گیرند، بیشتر در معرض سوء استفاده قرار می‌گیرند. اما این موضوع درباره دستگاه‌های ساعت زنی چندان نگران کننده نیست. این سیستم‌ها دارای اطلاعات امنیتی و مالی نیستند که مورد هجوم و سرقت قرار بگیرند. در نهایت شاید یک پرسنل زرنگ و از زیر کار در رو بخواهد، شانس خود را برای جعل اثر انگشت و سوء‌ استفاده در ثبت ورود و خروج امتحان کند.

علیرغم این توضیحات این سوال پیش می‌آید که اگر شخصی اقدام به ساخت اثر انگشت کند، آیا امکان شناسایی آن وجود دارد و نحوه تشخیص اثر انگشت جعلی از نمونه زنده به چه صورت است ؟

سیستم‌‌های جدید شناسایی اثر انگشت پیشرفت چشمگیری داشته‌اند و می‌توانند به راحتی اثر انگشت زنده را از نمونه جعلی تشخیص دهند. بیشتر حسگرهای سیستم‌های اثر انگشتی جدید، مجهز به تکنولوژی LFD یا Live Fingerprint Detection هستند که می‌تواند بافت زنده انگشت را اسکن کرده و آن را از اثر انگشت تقلبی و جعلی تشخیص دهد. در ویدئوی مشاهده می‌کنید که اسکنرهای جدید، به راحتی اثر انگشت زنده را از نمونه تقلبی تشخیص میدهند و نمی توان با ساخت یا جعل اثر انگشت برای دستگاه ساعت زنی، آن را فریب داد.

همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، سیستم‌های مبتنی بر اثر انگشت از 3 روش برای تشخیص اثر انگشت جعلی استفاده می‌کنند :

• اندازه گیری میزان الکتریسته ساکن انگشتی که بر روی سنسور ( حسگر) قرار می‌گیرد
• تجزیه و تحلیل انحراف تصویر و جزئیات اثر انگشت توسط الگوریتم پیشرفته
• تابش نور مادون قرمز به سطح سنسور و اندازه گیری فرکانس برگشتی از انگشت

پرسش و پاسخ

جعل اثر انگشت روی کاغذ و نحوه تشخیص آن به چه صورتی است ؟

ثبت اثر انگشت بر روی کاغذ، از قدیمی ترین و ساده ترین روش‌های دریافت نمونه اثر انگشت به صورت آفلاین است. در این روش سر انگشت (بخش برآمدگی ها) را به جوهر آغشته کرده و به آرامی روی کاغذ فشار می دهیم و به این ترتیب اثر انگشت ما بر روی کاغذ ثبت می شود. این همان روشی است که در زمان‌های گذشته برای احراز هویت و اخذ عدم سوء سابقه در ادارات پلیس انجام می شد. پس از اخذ اثر انگشت بر روی کاغذ می توان آن را بوسیله اسکنرهای معمولی، اسکن کرده و در حافظه کامپیوتر ذخیره نموده و در صورت نیاز چاپ بگیرید. ( برای جعل اثر انگشت روی کاغذ می‌شود از اثر انگشتی که افراد توسط جوهر بر روی کاغذ ثبت کرده‌اند، کپی گرفت یا توسط اسکنر کامپیوتر اسکن کرده و از آن استفاده نمود. ) با این روش یک تصویر دو بعدی از انگشت افراد به دست می آید. البته اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟ با ظهور فناوری های جدید، ثبت و تشخیص اثر انگشت توسط سیستم های پیشرفته صورت می گیرد. برخی از اسکنرهای اثر انگشت، به اندازی ضعیف عمل می کنند که به راحتی توسط تصویر (چاپ) دو بعدی اثر انگشت بر روی کاغذ فریب می خورند.

در ویدئوی زیر با انواع نمونه های اثر انگشت جعلی آشنا می شوید.

آیا امکان هک یا ساخت اثر انگشت با چسب، سیلیکون، خمیر بازی، کاغذ و رژ لب وجود دارد؟

بله همانطور که قبلاً توضیح داده شد، امکان ساخت اثر انگشت جعلی بر روی بسیاری از اشیاء و موادی که قابلیت شکل پذیری دارند مانند انواع چسب ، کاغذ ، فیلم ، لاستیک، رژ لب و … وجود دارد. علاوه بر دو ویدئوی قبلی، ویدئوی زیر نیز جعل آسان اثر انگشت را توضیح می دهد.

روش‌های دیگری را می‌خواهید؟ یک روش بسیار ساده دیگر برای ساخت اثر انگشت با رژ لب و چسب و فریب سنسور اثر انگشت را در ویدئوی زیر ببینید.

آیا با ساخت یا هک اثر انگشت برای دستگاه حضور و غیاب می‌توان سنسور آن را فریب داد؟

امکان جعل و ساخت اثر انگشت برای دستگاه ساعت زنی وجود دارد. با این روش میتوان سنسورهای قدیمی را فریب داد. اما امکان دور زدن دستگاه ساعت زنی اثر انگشتی جدید بسیار کم است، چرا که این سیستم‌ها قابلیت تشخیص اثر انگشت زنده از نمونه تقلبی را دارند.

آیا امکان برداشتن اثر انگشت از روی لیوان وجود دارد ؟

زمانی که فردی اشیاء مختلف لیوان را لمس می‌کند، اثر انگشتش روی آن باقی می‌ماند. هرچه این اثر باقی‌مانده قوی‌تر باشد، امکان استفاده از آن جهت ساخت اثر انگشت جعلی وجود دارد. روش کار به این صورت است که هکرها توسط یک دوربین با کیفیت، از اثر انگشت به جا مانده بر روی لیوان عکسبرداری می‌کنند، سپس با استفاده از اپلیکیشنی که برای اینکار طراحی کرده‌اند، یک اثر انگشت فیزیکی و کلون شده ایجاد می‌کنند که قادر به باز کردن قفل گوشی‌های هوشمند است.

از اینکه تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید، سپاسگذاریم. در این مطلب با موارد زیر آشنا شدید:

• ساخت اثر انگشت با چسب ، ژلاتین، خمیر بازی و رژ لب
• جعل اثر انگشت روی کاغذ
• ساخت اثر انگشت جعلی برای دور زدن دستگاه حضور و غیاب اثر انگشتی یا گوشی تلفن همراه
• هک اثر انگشت با چسب و سایر مواد
• جعل اثر انگشت الکترونیکی
• نحوه تشخیص اثر انگشت جعلی
• برداشتن اثر انگشت از روی لیوان

در این بخش راجع به ساخت یا هک اثر انگشت با چسب و رژ لب و سایر مواد، ساخت اثر انگشت برای دستگاه حضور و غیاب و دور زدن آن، جعل اثر انگشت الکترونیکی، نحوه تشخیص اثر انگشت جعلی و … صحبت کردیم که امیدوارم مورد توجهتون واقع شده باشه. لطفا اگه نظر یا سوالی داشتید در بخش دیدگاه درج کنید.

نقش کلسیم در بدن؛ ماده‌ای ضروری برای ادامه حیات

همه ما در مورد نقش کلسیم در استحکام استخوانها و دندان‌ها شنیده ایم، اما این تاثیر کلسیم در سلامتی تنها گوشه‌ای از تاثیر این ماده بر حفظ سلامتی و عملکرد درست بدن است. به همین بهانه، در ادامه این مطلب براساس اطلاعات پزشکی این ماده معدنی را زیر ذره‌بین خواهیم برد و سعی خواهیم کرد به سوال «نقش کلسیم در بدن چیست» پاسخ دهیم؛ با ما همراه باشید.

نقش کلسیم در بدن چیست؟

کلسیم یک ماده معدنی ضروری است که همه موجودات زنده، از جمله انسان‌ها، برای ادامه زندگی به آن نیاز دارند. بدن نمی‌تواند کلسیم را خود به خود تولید کرده و حتما باید آن را از طریق مواد غذایی دریافت کند. همانطور که عنوان شد، کلسیم در بسیاری از عملکردهای بدن نقش دارد که از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

نقش کلسیم در انقباض عضلات

کلسیم به تنظیم انقباض عضلانی کمک می‌کند. زمانی که یک عصب عضله را تحریک می‌کند بدن کلسیم را ترشح کرده و کلسیم نیز به پروتئین‌های عضله برای تکمیل فرایند انقباض کمک می‌کند.

نقش کلسیم در انعقاد خون و سلامت قلب

نقش کلسیم در انعقاد خون یکی از مهم‌ترین تاثیرات این ماده در سلامت بدن است. پروسه انعقاد خون بسیار پیچیده بوده، مراحل زیادی را شامل شده و همچنین به دسته‌ای از مواد شیمیایی نیاز دارد که یکی از آن‌ها کلسیم است.

نقش کلسیم در انقباض عضلات همچنین برای کارکرد درست عضله قلب حیاتی است. کلسیم همچنین باعث شل شدن عضله صاف اطراف رگ‌های خونی می‌شود. علاوه بر این، بسیاری از مطالعات به این نتیجه رسیدند که بین مصرف بالای کلسیم و پایین بودن فشار خون ارتباط وجود دارد.

سایر خواص کلسیم برای بدن

علاوه بر نقش کلسیم در انعقاد خون، سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها و همچنین سلامت قلب، این ماده برای انتقال پیام های عصبی توسط سیستم اعصاب، ترشح هورمونی و عملکرد صحیح سلول های بدن ضروریست.

با اینکه فقط یک درصد از کل کلسیم بدن برای مواردی که عنوان شد استفاده می‌گردد، بدن به شدت بر کنترل میزان کلسیم خون و سرم نظارت می‌کند. تغییرات شدید کلسیم خون و سرم بسیار خطرناک است و می تواند به شرایط حادی مانند گرفتگی شدید عضلات و حتی مرگ بی‌انجامد. از این رو بدن از ذخیره کلسیم در استخوان‌ها برای تنظیم کلسیم خون و سرم استفاده می‌نماید.

محل ذخیره کلسیم در بدن کجاست؟

باقیمانده ۹۹ درصد کلسیم بدن در استخوان‌ها و دندان‌ها وجود دارد که برای استحکام و عملکرد آنها ضروریست. از آنجا که بدن قابلیت تولید کلسیم را ندارد، در صورت عدم مصرف کافی این ماده در رژیم غذایی، از ذخیره استخوانی خود برای ثابت نگاه داشتن کلسیم خون و سرم استفاده می‌کند. بنابراین، عدم مصرف کلسیم کافی می تواند به مشکلاتی جدی برای دندانها و نیز پوکی استخوانها یا استئوپوروزیس بی‌انجامد.

میزان کلسیم مورد نیاز روزانه

مقدار کلسیم مورد نیاز روزانه بر حسب سن و شرایط خاص افراد متفاوت است. این میزان در کودکان یک تا سه ساله برابر ۷۰۰ میلی گرم و در اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟ کودکان چهار تا هشت ساله ۱۰۰۰ میلی گرم در روز متغیر است. در سنین بین نه تا هجده سال به علت نیاز بیشتر بدن به کلسیم برای رشد، استخوان سازی و رویش دندان های دائمی، این میزان به ۱۳۰۰ میلی گرم در روز افزایش می‌یابد. پس از این سن و تا پنجاه سالگی نیاز روزانه دوباره به ۱۰۰۰ میلی گرم در روز تغییر می‌کند اما برای سنین بالاتر از پنجاه معمولا میزان ۱۲۰۰ میلی گرم در روز توصیه می گردد، اگرچه این نیاز در مردان کمتر خواهد بود.

بهترین منابع غذایی کلسیم چیست؟

بهترین راه تامین کلسیم مورد نیاز بدن، مصرف غذاهای طبیعی غنی از کلسیم است. سردسته این غذاها شیر، پنیر و ماست هستند. افرادی که مشکل بالا بودن کلسترول و چربی خون دارند، می توانند از لبنیات کم چربی یا فاقد چربی استفاده نمایند. برخی سبزیجات مانند کلم پیچ، بروکلی، اسفناج و شلغم دارای مقادیر مناسبی از کلسیم هستند.

ماهی های سالمون و ساردین نیز میزان قابل توجهی کلسیم دارند. از آنجا که یک وعده معمولی هیچکدام از این غذاها کفاف نیاز روزانه ما به کلسیم را نمیدهند ، بهتر است که کلسیم مورد نیاز در چند وعده در طول روز و از همه این گروه ها تامین گردد. مثلا بخشی از لبنیات و بخشی از سبزیجات تامین گردد.

اگر به هر دلیلی میزان مورد نیاز کلسیم روزانه بدن از این غذاها تامین نشود، می توان از غذاهای غنی شده با کلسیم (Calcium-fortified Foods) استفاده کرد. مهم ترین این غذاها نان، غلات غنی شده صبحانه، ترکیبات سویا و آب پرتقال غنی شده با کلسیم می باشند.

با وجود ارجحیت تامین کلسیم از منابع طبیعی، متاسفانه بسیاری از افراد کلسیم کافی در رژیم غذایی خود دریافت نمی کنند. این بدان معناست که این افراد نیاز به مصرف روزانه مکمل های کلسیم دارند.

از سوی دیگر دستگاه گوارش ما تنها قادر به جذب ۵۰۰ میلی گرم کلسیم در هر وعده غذایی می‌باشد. پس فردی که کمبود کلسیم دارد، باید در چند وعده قرص مکمل کلسیم مصرف نماید و نباید تمام کلسیم مورد نیازش را در یک وعده و یکجا مصرف نماید، چون میزان اضافه بر ۵۰۰ میلی گرم معمولا از دستگاه گوارش دفع می گردد. از سوی دیگر مصرف مکمل های کلسیم می تواند باعث یبوست گردد، از این رو بهتر است از مکمل های کلسیم به همراه منیزیم استفاده نمود تا این مشکل پیش نیاید و نیز میزان سبزیجات و فیبر را در رژیم غذایی افزایش داد.

اگر در رژیم غذایی مقادیر کافی ویتامین D وجود نداشته باشد، جذب کلسیم از روده ها کاهش می‌یابد. پس برای افزایش جذب کلسیم از رژیم غذایی نیاز به مصرف همزمان ویتامین D می‌باشد. از آنجا که ویتامین D محلول در چربی می‌باشد، پس غذاهای حاوی کلسیم باید به همراه ویتامین D و غذاهای دارای چربی مفید مصرف شوند. این قاعده در مورد قرصهای مکمل کلسیم هم صادق است. به همین دلیل است که اولا اکثر مکمل های کلسیم همراه ویتامین D می باشند، و ثانیا توصیه می شود که این مکمل ها به همراه غذاهای حاوی چربی مصرف گردند.

عوارض کمبود کلسیم چیست؟

با توجه به نقش کلسیم در بدن، فقر این ماده می‌تواند عوارضی بسیار جدی را به همراه داشته باشد. عدم مصرف کافی کلسیم ابتدا منجر به کمبود کلسیم در استخوان (Osteopenia) و سپس منجر به پوکی استخوان یا استئوپوروزیس (Osteoporosis) می گردد. در حال حاضر ده اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟ میلیون آمریکایی بالغ از پوکی استخوان رنج می برند که هشتاد درصد آنها خانم می باشند.

همچنین ۳۴ میلیون آمریکایی دیگر هم دچار کمبود کلسیم در استخوان می باشند که ممکن است در صورت عدم درمان در سنین بالاتر به پوکی استخوان دچار گردند. در حدود نیمی از شکستگی های استخوانی در خانم ها و یک چهارم در آقایان ناشی از پوکی استخوان می باشد. این خطر با بالا رفتن سن افزایش می یابد.

چه کسانی بیشتر در خطر کمبود کلسیم قرار دارند؟

برخی از افراد بیشتر در خطر کمبود کلسیم قرار دارند. مهم ترین گروه خانم هایی هستند که به سن یائسگی رسیده اند و هورمون استروژن دیگر به میزان کافی در بدنشان ترشح نمی گردد. زنان ورزشکار یا شاغل در ارتش و با کارهای سخت بدنی باید حتما به میزان کافی کلسیم دریافت نمایند، در غیر این صورت خطر شکستگی استخوان در اثر ضربه و فشار (Stress Fractures) در ایشان افزایش می یابد. زنانی هم که به مدت طولانی دچار عادت ماهیانه نمی شوند،در خطر کمبود کلسیم می باشند. افرادی که به دلیل عدم تحمل لاکتوز، حساسیت به شیر گاو و یا به علت رژیم گیاهخواری لبنیات مصرف نمی کنند، شانس بالاتری برای کمبود کلسیم دارند.

کلسیم استخوان‌ها چگونه اندازه گیری می‌شود؟

بهترین روش آگاهی از میزان کلسیم در استخوانها، آزمایش سنجش تراکم استخوان یا BMD (Bone Mineral Density) می‌باشد. با توجه به استفاده از اشعه ایکس برای انجام این آزمایش، باید منافع و مضرات انجام این آزمایش توسط پزشک شما سنجیده شود و در صورت نیاز قطعی، این آزمایش درخواست گردد. ورزش از عوامل موثر در پیشگیری از پوکی استخوان می باشند.

البته بهترین ورزش‌ها آن‌هایی هستند که بدن تلاش می کند بر خلاف نیروی جاذبه زمین حرکت کند و یا در حالت قائم آن فعالیت را انجام دهد. مثال این ورزش‌ها پیاده روی سریع، دویدن و رقص می‌باشد. شنا کردن به جلوگیری از پوکی استخوان کمکی نمی کند. پس برای جلوگیری از پوکی استخوان به یک رژیم غذایی حاوی کلسیم، ویتامین D و ورزش مناسب روی بیاورید.

کلام آخر

کلسیم یک ماده معدنی ضروری برای ادامه حیات است که باید از طریق مواد غذایی آن را دریافت کنیم.تضمین سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها، کمک به انعقاد خون و کمک به سلامت قلب را می‌توان مهم‌ترین نقش کلسیم در بدن نامید. در صورتی که به اندازه کافی کلسیم را از رژیم غذایی خود دریافت نمی‌کنید توصیه می‌شود مکمل‌ این ماده را مصرف نمایید چراکه کمبود کلسیم باعث می‌شود بدن کلسیم ذخیره شده در دندان‌ها و استخوان‌ها را مصرف نموده و سلامت این دو ارگان به خطر بی‌افتد.

مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه

مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه با توجه به اینکه هدف افزایش کیفیت آبهای سطحی می باشد یا آب های زیر زمینی با هم کمی متفاوت است. با توجه به نوع مواد آلاینده و مقدار آنها روش ها و مراحل متفاوتی ممکن است اجرا شوند که اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟ در هر گام تلاش میشود تا فاکتورهای تعیین کننده کیفیت آب بهبود پیدا کنند. گروه صنعتی هفت؛ تولید کننده تجهیزات تصفیه آب در ادامه به اصلی ترین مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه اشاره خواهد داشت.

آنچه در این مطلب می خوانید:

آبگیر؛ اولین مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه

آب های سطحی و زیر زمینی بعد از ورود به تصفیه خانه، ابتدا در آبگیرهای مخصوص ذخیره سازی میشوند. این آبگیرها شرایطی را فراهم می کنند تا آب در محیطی بدون حرکت و تلاطم ذخیره سازی شود و حجم بالایی از مواد آلاینده و معلق در آن ته نشین خواهد شد. آب موجود در آبگیر به منظور افزایش کیفیت و زلال سازی با تور و آشغالگیرهای مخصوص در این مرحله کمی تصفیه میشوند. در این مرحله از تصفیه شاخص های تعیین کیفیت آب با تغییر زیادی مواجه نمیشوند و تنها هدف ذخیره سازی آب ها برای ورود به سایر بخش ها و مراحل تصفیه می باشد.

در تصفیه خانه برای گرفتن گل و لای اب را از کجا عبور میدهند؟

یکی از بزرگترین چالش ها در روند تصفیه آب، حذف گل و لای موجود در آنها می باشد. برای حذف این گل و لای روش های مختلفی وجود دارد که کم هزینه ترین آنها، عبور از بستر شن و ماسه می باشد. گل و لای به دانه های بسیار ریز شن و ماسه چسبیده و از این طریق آب تمیز از آن عبور پیدا می کند. این روش از رفتار طبیعت الهام گرفته شده است. البته در واحدهای صنعتی این روند بیشتر به کمک فیلترهای شنی انجام میشود که کاربرد مشابه با بستر شن و ماسه ای دارد.

تصفیه فیزیکی با آشغالگیر

آب های سطحی در حین عبور از مسیرهای مختلف و انتقال به تصفیه خانه با حجم زیادی از ذرات و تکه های مواد جامد از قبیل چوب، پارچه و برگ و شاخه درختان و غیره آلوده میشود. این ذرات جامد معلق در آب به شدت بر کدورت آن اثر منفی ایجاد میکنند. علاوه براین، ورود آنها به سایر تجهیزات تصفیه فاضلاب نه تنها باعث میشود تا مراحل نصفیه طولانی تر شوند، بلکه ممکن است تجهیزات و دستگاه های مختلف را با اختلال مواجه کنند. به همین منظور، به عنوان دومین گام از مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه از تجهیزاتی به نام آشغالگیر استفاده میشود. این تجهیزات دارای تنوع بالایی بوده و در تمام آنها هدف تصفیه فیزیکی آب با جمع آوری ذرات جامد بزرگ و معلق در آب می باشد.

آشغالگیرهای مورد استفاده در تصفیه خانه ها دارای تنوع بالایی هستند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

در تمام انواع آشغالگیرهای مورد استفاده در تصفیه خانه ها، هدف جلوگیری از ورود ذرات جامد، تکه های چوب و برگ و غیره موجود در آب به کانال و بخش های مختلف تصفیه خانه می باشد. به همین دلیل در بخش های مختلف از قبیل ورودی حوضچه های تصفیه و سایر بخش ها از انواع آشغالگیرها با فاصله زیاد تا کم بین میله ها استفاده میشود. علاوه بر تفاوت هایی که در میزان فاصله بین میله های موجود در صفحات آشغالگیرها وجود دارد، نحوه جمع آوری مواد انباشته شده در آنها نیز با هم متفاوت می باشد. به طوریکه در برخی از آنها جمع آوری این مواد توسط نیروی انسانی انجام شده و در برخی به کمک نیروی مکانیکی این فرآیند انجام می شود. لازم به ذکر است که آشغالگیری از جمله مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه می باشد که نه تنها بر کیفیت آب اثرگذار است، بلکه طول عمر سایر تجهیزات تصفیه را نیز افزایش خواهد داد.

تصفیه شیمیایی مقدماتی؛ سومین گام از مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه

یکی از چالش های موجود در تصفیه آب های سطحی وجود دارد، رشد جلبک و گیاهان مختلف در حوضچه های تصفیه می باشد. به همین دلیل در طراحی مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه به این مساله توجه شده و بخشی را به عنوان تصفیه شیمیایی مقدماتی در نظر میگیرند. در این بخش به کمک مواد شیمیای مختلف تلاش میشود تا مانع از رشد جلبک و سایر گیاهان آبزی شود. از جمله مواد مورد استفاده در این گام می توان به سولفات مس و پودر زغال فعال اشاره نمود.

البته لازم به ذکر است در این گام به منظور ممانعت از رشد گیاهان و جلبک ها از عملیات مختلفی استفاده میشود که از جمله آنها می توان به درو کردن گیاهان کف استخر اشاره نمود. علاوه براین، می توان از انواع خرچنگ و حلزون برای از بین بردن گیاهان کف استخر استفاده نمود که به عنوان تصفیه بیولوژیکی نیز در نظر گرفته میشود. در صورت عدم موفقیت این دو مرحله، از برخی مواد علف کش استفاده میشود که نوعی تصفیه شیمیایی به شمار می رود.

ته نشینی مقدماتی

پس از حذف گیاهان و جلبک ها و همچنین انجام عملیات تصفیه مقدماتی، بسیاری از ذرات ریز و معلق در آب ها قرار دارند که به شدت بر تیره شدن آب تاثیر منفی ایجاد می کنند. به همین دلیل با کمک شیوه های مختلف باید این ذرات را حذف نمود. از جمله روش های بسیار کاربردی که در آن به مواد شیمیایی و غیره نیاز نمی باشد، ته نشینی می باشد. این مرحله از تصفیه آب در تصفیه خانه شرایطی را فراهم می کند که در آن، حجم بالایی از ذرات جامد و ریز معلق در آب به مرور ته نشین می گردند. به منظور افزایش سرعت ته نشینی این ذرات می توان عواملی مانند درجه حرارت آب را افزایش داد.

توری های آب های سطحی

از دیگر مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه می توان به استفاده از توری های آب های سطحی اشاره نمود. این توری ها به شکل استوانه ای و مدور تبدیل شده و به دلیل سوراخ های بسیار ریزی که روی آنها قرار دارد، حجم بسیار زیادی از مواد ریز و معلق در آب به کمک آن حذف میشوند. به منظور افزایش کیفیت و کارایی این توری ها، لازم است به شیوه های مختلف سطح آنها شستشو داده شود تا مانع از گرفتگی سوراخ های ریز آنها گردد.

هوادهی در تصفیه آب در تصفیه خانه

یکی از مهم ترین مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه، هوادهی می باشد که باعث میشود تا حجم بسیار بالایی از گازهای موجود در آب خارج شده و طعم و بوی آب را بهبود خواهند داد. علاوه براین، هوادهی آب باعث میشود تا بسیاری از مواد آلاینده به کمک اکسیژن ورودی به آب اکسید شوند و در نهایت کدورت آب کاهش پیدا خواهد کرد. از جمله اثرات استفاده از هوادهی در تصفیه آب می توان به کاهش حجم هیدروژن سولفوره، آهن و منگنز، متان و دی اکسید کربن و بهبود طعم و مزه آب اشاره نمود.

هوادهی در تصفیه آب به شیوه های مختلفی انجام میشود و با توجه به نوع تجهیزات موجود در تصفیه خانه و همچنین مقدار و نوع مواد آلاینده ممکن است در برخی از شرایط آب به بیرون پراکنده و پاشیده شود و در برخی از شرایط نیز هوا به درون آب تزریق می گردد. برای این منظور از انواع هوادهی سطحی، هوادهی ثابت و هوادهی عمقی یا دیوفیوزر ریسکی و لوله ای استفاده میشود.

انعقاد و لخته سازی

گام بعدی از مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه ها، انعقاد و لخته سازی می باشد که به کمک مواد شیمیایی و پلیمری صورت می گیرد. دلیل استفاده از این مواد، عدم ته نشین شدن برخی از ذرات و یون های موجود در آب می باشد که منجر به کدر شدن آن میشوند. به همین دلیل از مواد مختلفی مانند پلی الکترولیت و سیلیس فعال استفاده میشود که ورود و اختلاط آنها در آب باعث میشوند تا ذرات منفی با بارهای مثبت این مواد جذب هم شوند و لخته ها را تشکیل دهند. در نهایت این مواد لخته شده بر روی سطح آب شناور شده و با کمک تجهیزات مختلف جمع آوری میشوند. علاوه بر جمع آوری مواد لخته شده، همچنین به آنها فرصت داده میشود تا ذرات کوچک تر در کف حوضچه ها ته نشین گردند.

سختی گیری

با توجه به اینکه یکی از چالش های بسیار بزرگ در تصفیه آب، وجود حجم بالایی از کلسیم و منیزیم در آب می باشد که در نهایت منجر به افزایش درجه سختی آب میشوند، به عنوان یک گام مهم در مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه، سختی گیری توسط دستگاه سختی گیر انجام میشود. به منظور کاهش درجه سختی آب از روش های متعددی استفاده میشود که از رایج ترین آنها می توان به کاربرد دانه های رزین یونی اشاره نمود. علاوه براین، به منظور کاهش جزئی درجه سختی آب از آهک و آهک کربنات کلسیم نیز استفاده میشود.

در استفاده از تبادل یونی با کمک دانه های رزین تلاش میشود تا یون های کلسیم و منیزیم جایگزین یون های سدیم موجود در رزین شوند. به همین دلیل لازم است به صورت مرتبه دانه های رزین استفاده شده در این گام به شیوه های مختلف احیا گردند.

گند زدایی آب از مهم ترین مراحل تصفیه آب در تصفیه خانه

به عنوان گام های نهایی برای تصفیه آب لازم است به شیوه های مختلف عمل گند زدایی انجام شود. گند زدایی یا ضدعفونی کردن آب های موجود در تصفیه خانه ها ممکن است با مواد شیمیایی از قبیل کلر و ازن صورت گیرد یا با گرما و نور و تابش های الکترومغناطیسی این عمل انجام شود. در مرحله گند زدایی همچنین لازم است تا میزان PH آب مورد بررسی قرار گیرد تا در نهایت این فاکتور در حالت خنثی تنظیم شود.

ذخیره سازی

به عنوان آخرین مرحله تصفیه آب در تصفیه خانه در مخازن بزرگ ذخیره سازی میشوند تا از طریق کانال های مختلف وارد لوله کشی آب شهری شود.

آیا تنبلی تخمدان درمان دارد؟

شایعترین بیماری در زنان بیماری تنبلی تخمدان یا بیماری تخمدان پلی کیستیک می باشد. در حقیقت این نوع بیماری جز شایعترین بیماری های نازایی به شمار می آید. تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان یکی از بیماری های شایع عدم تخمک گذاری است . بیماری تنبلی تخمدان یک بیماری ژنتیکی است . تنبلی تخمدان در برخی از موارد می تواند موجب ناباروری در فرد شود، همین امر موجب سبب نگرانی اکثر افراد شده و سوالات بسیاری ذهن آن ها را به خود مشغول ساخته است که یکی از شایعترین آن ها این است که، آیا تنبلی تخمدان درمان دارد؟ برای دریافت پاسخ سوال خود با ما همراه باشید…

1. 1 علائم بالینی تنبلی تخمدان
   1. 1.1 تفاوت بیماری تنبلی تخمدان با تخمدان ضعیف چیست؟
   2. 1.2 اختلال قاعدگی در ابتدایی بلوغ خطرناک است؟
   3. 1.3 تشخیص تنبلی تخمدان
   4. 1.4 نکات مهم برای افراد مبتلا به تنبلی تخمدان
   5. 1.5 آیا مصرف قرص های ضدبارداری تاثیر منفی بر روی بدن دارد؟
   6. 1.6 درمان تنبلی تخمدان
   1. 2.1 دارو درمانی
   2. 2.2 IUI
   3. 2.3 لاپاراسکوپی

   

   در دوران قاعدگی تعدادی هورمون از مغز ترشح می شود و این امر موجب آزاد شدن فولیکول های در تخمدان می گردد. پس از بالغ شدن فولیکول ها در رحم و ترشحات رحم افزایش یافته و همچنین باعث ضخامت دیواره رحم می شود و در نهایت تخمک بالغ شده با اسپرم ترکیب شده و بارداری اتفاق می افتد. حتی در مواردی می تواند بارداری اتفاق نیفتد و هورمون ها افت کنند و پس از مدتی دیواره رحم فرو بریزد و سیکل قاعدگی اتفاق افتد.

   افراد مبتلا به سندرم تخمدان می بایست بدون اتلاف وقت به درمان بیماری خود بپردازند، زیرا عدم توجه به درمان این بیماری می تواند مشکلات بیشتری را نظیر ابتلا به سرطان پستان، سرطان تخمدان و رحم را برای فرد به وجود آورد.

   علائم بالینی تنبلی تخمدان

   علائم بیماری تنبلی تخمدان با توجه به وضعیت و شدت بیماری متفاوت می باشد، اما به طور معمول علائمی که اکثر افراد با آن مواجه می شوند عبارت است از:رویش موهای زائد، جوش های آکنه، خونریزی های نامنظم دوران پریودی است.

   به طور معمول زنان با علائمی همچون اختلال قاعدگی به متخصص زنان مراجعه می نماید. در حقیقت این افراد با علائمی همانند عقب افتادن سیکل قاعدگی مواجه هستند بدین صورت که به مدت شش ماه قاعدگی آن ها به تعویق افتاده است و با تزریقات داروهای هورمونی توسط پزشک عادت ماهانه برای آن ها اتفاق می افتد. علاوه بر این افرادی هستند که خونریزی سیکل قاعدگی آن ها قطع نمی شود.

   یکی دیگر از اختلالاتی که نشان دهنده ابتلا به بیماری تنبلی تخمدان می باشد اختلال هایپرآندروژنیسم می باشد، اختلال هایپرآندروژنیسم بدین معناست که افراد مبتلا به تنبلی تخمدان با مشکلاتی همچون آکنه های روی صورت و بدن و هیرسوتیسم مواجه هستند.

   نشانه دیگر ابتلا به بیماری تنبلی تخمدان مشاهده نمای PCO، تخمدان های حجیم و بزرگ در سونوگرافی می باشد.

   

   تفاوت بیماری تنبلی تخمدان با تخمدان ضعیف چیست؟

   تخمدان های ضعیف دارای ذخیره تخمدانی کمی دارند بدین معنا که AMH زیر ۱/۱ می باشد ولی افراد مبتلا به بیماری تنبلی تخمدان دارای AMH بالای ۳ تا ۵/۳ می باشد، لذا این دو بیماری کاملا با یکدیگر متفاوت است.

   اختلال قاعدگی در ابتدایی بلوغ خطرناک است؟

   در دو سال ابتدایی پس از بلوغ و شروع قاعدگی نامنظی قاعدگی و مشکلات هیرسوتیسم طبیعی خواهد بود اما در صورت آنکه پس از دو سال از بلوغ و شروع قاعدگی فرد با همچین علائمی مواجه باشد حتما بایستی جهت تشخیص بیماری به پزشک مراجعه نمود.

   تشخیص تنبلی تخمدان

   روش های بسیاری به منظور تشخیص بیماری های زنان وجود دارد، اما یکی از بهترین روش های تشخیص بیماری تنبلی تخمدان سونوگرافی می باشد. در سونوگرافی این افراد معمولا تخمدان های بزرگ و پلی کیستیک دیده می شود.

   نکات مهم برای افراد مبتلا به تنبلی تخمدان

   یکی از نشانه های بیماری تنبلی تخمدان اضافه وزن و چاقی است . تغییر سبک زندگی و کاهش وزن می تواند در درمان موثر باشد . سعی نمایند انجام فعالیت های ورزشی را فراموش نکنید . همچنین سعی نماید از مصرف بیش از اندازه غذاهای چرب و شیرینجات پرهیز کنید .

   آیا مصرف قرص های ضدبارداری تاثیر منفی بر روی بدن دارد؟

   یکی از سوالات شایع در بین عموم افرادی که به منظور درمان از این قرص ها استفاده می نمایند این است که آیا می تواند برای آن ها ضرری را به همراه داشته باشد؟ باید بدانید مصرف قرص های ضد بارداری نه تنها مشکلی را برای فرد به وجود نمی آورد بلکه در صورتی که درمان بیماری به صورت کامل انجام نشود، می تواند مشکلات بیشتری را برای فرد به وجود آورد. لذا مصرف این نوع قرص ها با تجویز و صلاحدید پزشک بلامانع است.

   درمان تنبلی تخمدان

   درمان تنبلی تخمدان سخت نخواهد بود و با مراجعه به پزشک و گرقتن درمان دارویی مشکل آنان رفع خواهد شد. در صورت داشتن هر گونه علائم بهتر است به متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایید و از به تعویق انداختن درمان خودداری نمایید.

   درمان نازایی ناشی از تنبلی تخمدان

   گاها پیش می آید که مبتلا به بیماری تنبلی تخمدان شده اید که منجر به نازایی شده اید. در ابتدا بهترین روش درمان تنبلی تخمدان تغییر سبک زندگی می باشد.

   انجام فعالیت های ورزشی حداقل به مدت ۱۵۰ دقیقه در هفته و پرهیز از رژیم غذایی حاوی مواد هورمونی همانند گوشت و مرغ، داشتن رژیم غذایی گیاهی و مواد غذایی همچون ماهی مصرف نمایید.

   در صورت داشتن اضافه وزن حدود پنج تا ده درصد وزن خود را کم نمایید.

   دارو درمانی

   داروهای تحریک تخمک گذاری در درمان ناباروری می تواند موثر باشد.

   IUI

   در صورت آنکه همسر فرد اسپرم خوبی داشته باشد روش درمانی IUI می تواند موثر باشد.

   لاپاراسکوپی

   پس از شش ماه دوره دارودرمانی و سه ماه درمان ناباروری با آی یو آی در صورت آنکه این روش های درمانی موثر نباشد، می توانید به روش های درمانی لاپاراسکوپی می باشد.

   در این روش درمانی چهار تا ده نقطه تخمدان را کوتر می کنند و بیمار پس از دارو درمانی در صورت داشتن تخمک گذاری می تواند باردار شود.

   آی وی اف

   درمان ناباروری با آی وی اف آخرین مرحله درمانی می باشد. در صورت آنکه هیچ کدام از روش های درمانی موثر نباشد آی وی اف مناسبترین روش برای درمان ناباروری می باشد.

   کلام آخر

   تنبلی تخمدان یک بیماری ژنتیکی است، در صورتی که یکی از اقوام نزدیک شما، مادر یا خواهرتان به این بیماری مبتلاست بهتر است مراجعه به متخصص زنان و زایمان را فراموش نکنید. افرادی که به بیماری تنبلی تخمدان مبتلا هستند غالبا مستعد ابتلا به کیست تخمدان خواهند بود. به همین منظور انجام چکاپ های دوره ای و سونوگرافی می تواند به پیشگیری از پیشرفت بیماری کمک نماید.

   مشکل کم آبی در ایران؛ باید آب دریا را شیرین کرد

   

   بارها گفته و شنيده شده است که بعد از نفت، آب مهمترين عامل جنگ های مناطق خشک جهان خواهد بود. اما ايران و کشورهای منطقه خاورميانه با چنين جنگ هايی بيگانه نيستند، چه ميان دو کشور و چه داخل هر يک ميان دو شهر يا کوی و برزن.

   مسئله کم آبی هر سال دامنگير مردم ايران است اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟ و راديو فردا بارها با مهندس بيژن گلشاييان، کارشناس آب، در اين مورد گفت و گو کرده است.

   بيژن گلشاييان، سال ها در ايران و ساير نقاط جهان در اين رشته کار و مطالعه کرده و با بانک جهانی در همين زمينه همکاری داشته است.

   اين بار نيز مهندس گلشاييان پيرامون مسئله خشکسالی و کم آبی در ايران، چگونگی برنامه ريزی برای آن و ضرورت های موجود برای مقابله با کم آبی، نظرات و توصيه های کارشناسانه خود را مطرح می کند.

   راديو فردا: آقای مهندس گلشاييان! کم آبی يکی از مشکلات اساسی ايران است ولی امسال زمستانی سرد و برف و باران در بسياری نقاط، بيشتر از سال های گذشته بود. پس چرا با تابستان خشکی روبرو هستيم؟

   بيژن گلشاييان : اين طور که مقامات هواشناسی بيان می کنند، پاييز خشک و زمستان سردی داشتيم. ولی ميزان بارندگی زياد نبوده و درمجموع ميزان باران و برف ۴۰ درصد از سال گذشته کمتر بوده است.

   ما کلا دچار بی آبی مزمن هستيم. يعنی (اين موضوع مربوط ) به امسال، سال گذشته و سال آينده نيست. کشوری هستيم در منطقه خشک و نيمه خشک و هميشه دچار بی آبی هستيم.

   مسئله بی آبی اخير در ايران نتيجه تغييرات آب و هوايی، گرمای گلخانه ای و گرم شدن کره زمين است يا جنبه مديريتی و منطقه ای دارد؟

   بی آبی نتيجه هر فعل و انفعالی که هست، بايد به ۷۰ ميليون جمعيت ايران برای کشاورزی و خوردن و مصارف ديگر، آب رساند. بايد برنامه ريزی کرد و از گذشته دور بايد اين برنامه ريزی انجام می گرفت.

   زمانی که ما ۳۰ ميليون جمعيت داشتيم نيز دچار کمبود آب بوديم ولی نه زياد، اما اکنون ۷۰ ميليون جمعيت داريم که بيشتر شهر نشين هستند و مصرف آب تصفيه شده آنها افزايش يافته است، بنابر اين بايد فکر جديدی کرد. البته اين فکر جديد ديروز بايد انجام می گرفت، اگر بخواهد فردا انجام شود، بسيار دير است.

   گفته می شود سدهای سراسر کشور با کاهش ذخاير آب روبرو هستند. اين مسئله، حاصل خشکسالی است يا می توان برای آن چاره ای انديشيد؟

   به غلط يا درست، تعداد زيادی سد ساخته شده است. يعنی اين که آيا اين سدها جای درست ساخته شده اند و به محيط زيست خسارتی وارد نمی کنند يا سدهايی هستند که بی جهت ساخته شده و محيط زيست و منابع تاريخی ما را دچار مشکل می کنند.

   ولی بايد در نظر داشت آبی که پشت سد جمع می شود، حتی اگر ميليون ها متر مکعب هم باشد، اثر اين مقدار آب آن چنان زياد نيست که همه فکر کنند ما سد داريم و دچار خشکسالی نخواهيم شد. کار سد اين است که ميزان مصرف آب را کنترل کند.

   • ما چون در منطقه خشک و نيمه خشک قرار گرفته ايم، سدهايمان نيز زياد بهره ور نيستند. سدها در فاصله کوتاهی پر می شوند چون منطقه اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟ خشک است و درخت و جنگل کم است و آب، اراضی را می شويد و خاک و ماسه را در سدها انبار می کند.»
     

   در سدهای چند بهره ای که انرژی هم از آن گرفته می شود، سدها وقتی بارندگی کم باشد ناچار کمتر پر می شوند.

   ما چون در منطقه خشک و نيمه خشک قرار گرفته ايم، سدهايمان نيز زياد بهره ور نيستند. سدها در فاصله کوتاهی پر می شوند چون منطقه خشک است و درخت و اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟ جنگل کم است و آب، اراضی را می شويد و خاک و ماسه را در سدها انبار می کند.

   به عنوان مثال سد دز که بسيار معتبر و در دنيا کم نظير است، مقدار زيادی از آن پر شده و يکی از دريچه هايش کار نمی کند.

   
   در اين زمينه چه کاری می توان کرد؟

   سد را می شود لايروبی کرد، ولی اين که مقرون به صرفه است يا نه بايد مطالعه شود. وقتی در منطقه خشک قرار داريم بايد فکر منابع جديد آب باشيم.

   
   منابع جديد را از کجا می توان به دست آورد؟

   يکی از منابع جديد، شيرين کردن آب درياست که در بسياری مناطق شروع کرده اند. سواحل جنوبی خليج فارس، همه اين کار را انجام می دهند. استراليا نيز اين کار را آغاز کرده است.

   روش های مختلف برای شيرين کردن آب دريا وجود دارد که انرژی کمتری مصرف می کند. در حال حاضر تفاوت يک ليتر آب طبيعی با آبی که از دريا شيرين شده، به پنج سنت آمريکا رسيده است، پس بايد به دنبال اين کار رفت.

   کاری که در گذشته دور حدود ۳۰ سال پيش، برای انرژی اتمی در بوشهر مشغول بودند، يکی از فرآورده هايش برای مناطق جنوبی ايران، اين بود که برای خنک کردن راکتورها آب گرم می شود، از اين آب گرم شده، استفاده کرده و با انرژی کمتری اين آب را شيرين کنند. ولی راکتور اتمی بوشهر دچار سی و چند سال تأخير شد و مشخص نيست کی راه اندازی شود و آيا اين پروژه به جايی می رسد يا نه.

   به هر حال شيرين کردن آب دريا، يکی از منابعی است که می توان از آن استفاده کرد.

   به استفاده از آب در صنعت توسعه انرژی اتمی اشاره کرديد. با توجه به نفت و گاز فراوانی که ايران دارد، آيا از نظر اقتصادی و مديريتی عاقلانه است آب را صرف توليد انرژی کنيم يا برای توليد اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟ انرژی غير نفتی يا به اصطلاح تميز از منابع ديگری استفاده کنيم؟ مانند انرژی خورشيدی که ايران به اندازه کافی از آن برخوردار است يا انواع ديگر توليد انرژی.

   اگر منظور شما توليد انرژی از سدهای چند بهره ای است، يعنی توربين های توليد انرژی روی سدها گذاشته شود، اين سدها مفيد است و می شود از آبی که به توربين می رود انرژی گرفت و البته آب اضافی برای توليد انرژی را با سدهای پايين دست می توان دوباره ذخيره کرد.

   ولی صحبت من در مورد پروژه انرژی اتمی که قرار بود زمانی در بوشهر اجرا شود. در اين پروژه برای خنک کردن راکتورها، درجه حرارت آب دريا بالا می رفت و با انرژی کمتری می شد آن آب را به آب شيرين تبديل کرد.

   شيرين کردن آب دريا برای مناطق جنوبی ما يکی از راحت ترين راه حل هاست و بايد به فکر آن باشند. يکی ديگر از راه هايی که بايد اجرا اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟ کرد مصرف عاقلانه آب است.

   پيشنهاد شده است که برای مقابله با خشکسالی، ستاد بحران بی آبی تشکيل شود. از ديد کارشناسی و مديريت آب، چه توصيه هايی در اين مورد داريد؟ مصرف آب را چگونه بايد کنترل کرد؟

   هر اقدامی برای اين که مقدار کم آب را به منابع مصارفی بيشتر برسانند، مفيد است. خواه به صورت ستاد باشد يا اين که وزارت آب و برق کار بهتری انجام دهد. مصرف آب بايد تحت کنترل قرار گيرد.

   اگر چنين ستادی تشکيل شود اولويت ها چيست؟ سه اولويت اول را نام ببريد.

   اول اين که آب کشاورزی دقيق مصرف شود، يعنی از متدهای مدرن مصرف آب کشاورزی استفاده شود که آب هدر نرود.

   دوم اين که مصرف آب های شهری دوباره به شبکه آبياری برگردانده شود، يعنی جمع آوری فاضلاب ها و تصفيه آنها برای آب مصرفی نه آب خوردن.

   • «يک سوم زراعت ما به صورت آبياری است و دو سوم آن ديم است. اگر چشم به آسمان بدوزيم که بارندگی شود و فرآورده های کشاورزيمان عمل بيايد، کاری است غير عملی.»

   اکنون در رشت مشغول ترميم شبکه آبياری و فاضلاب هستند و بانک جهانی هم ۱۵۰ ميليون دلار پول داده است. البته اين مقدار پول زيادی برای پروژه های آبی نيست ولی به ۲۵۰ ميليون دلاری که قرار است برای شبکه آبياری و آبرسانی هزينه شود، کمک می کند.

   اين کارها بايد ديروز انجام می شد و اين پروژه ها بايد سريعتر انجام شود وگرنه اين بحران آب ادامه دارد. سال هايی که بارندگی بيشتر است همه خوشحالی می کنند که ما خودکفا شديم و ۱۴ ميليون تن گندم توليد کرديم. اما امسال کار به جايی رسيده که قرار است ۶ ميليون تن گندم وارد کنند.

   يک سوم زراعت ما به صورت آبياری است و دو سوم آن ديم است. اگر چشم به آسمان بدوزيم که بارندگی شود و فرآورده های کشاورزيمان عمل بيايد، کاری است غير عملی.

   بخش عمده کشاورزی ما ديمی است که سنتی است از گذشته. آيا شما فکر می کنيد اين نوع کشاورزی را بايد تغيير داد و به يک کشاورزی برنامه ريزی شده با آبياری، تبديل کرد؟

   بله، اگر مسئله گرم شدن گلخانه ای ادامه داشته باشد، بايد از زراعت ديم دست کشيد و به زراعت آبی با روش های منطقی آبياری پناه برد.

   کشورهای آفريقايی که دارای دو فصل بارندگی و فصل خشک هستند، سال هايی که بارندگی دچار اختلال می شود و باران کافی نمی آيد همه دچار قحطی می شوند و ما می بينيم بيشتر سال ها اين اتفاق می افتد. زيرا کشورهای دو فصلی، تقريبا تمام زراعتشان ديمی است.

   زراعت ما نيز به خصوص در منطقه غرب و شمال غربی، ديم زارهای فراوان دارد که به تدريج جواب نمی دهد. زراعت ديم پاسخگوی ۱۵-۱۴ ميليون تن گندمی که کشور ما برای سير کردن ۷۰ ميليون جمعيت لازم دارد، نيست.

   هنگام زراعت آبی، اتر ها را کجا می توان ذخیره کرد؟ بايد آب با دقت کامل مصرف شود و سيستم های جديد آبياری وجود دارد که حداقل آب را مصرف می کند.

   در کشوری با شرايط جوی ايران، دولت بايد حد انتظاراتی را برای مردم تعيين کند که از آن حد عدول نکنند؟

   بله همين طور است. در حال حاضر کشورهای پيشرفته مانند انگلستان نيز وقتی يک سال تابستان گرم می شود و زمستان بارندگی فراوان نبوده است، پيشنهاد می کنند اتومبيل ها با آب لوله کشی نشسته نشوند. حتی تعيين می کنند در حمام از دوش استفاده شود که ميزان آب مصرفی کمتر شود يا آب استخرها را تصفيه می کنند که لازم نباشد آن را تجديد کنند.

   مصرف سرانه آب را بايد کاهش داد. ۲۰۰ ليتر آب برای هر نفر در شبانه روز، برای کشورهای خشکی مانند ايران، مقدار زيادی است. کشور ما نمی تواند با ۷۰ ميليون جمعيت مشکل را حل کند مگر اين که آب را در کمال صرفه جويی مصرف کند.