منظور از حد ضرر (stop loss) در معاملات سهام چیست؟
حد ضرر یا استاپ لاس (stop loss) یکی از اصول اساسی در معاملات سهام برای حفظ سرمایه است. استاپ لاس با محدود کردن اندازه ضرر در معاملاتی که با شکست مواجه هستند، می تواند از سرمایه معاملاتی شما محافظت کند. هر معامله ای به سود نمی انجامد، حتی با وجود معاملات سودده، جبران خسارت تعداد کمی از ضرر و زیان های بزرگ کار سختی است.
تریلینگ حد ضرر چیست؟
استاپ لاس مفهوم بسیار مهمی است که سرمایهگذاران حرفهای به خوبی از آن بهره میبرند. افراد ناآگاه نمیتوانند از سودهای خود محافظت کنند و معمولا با از دست دادن بخشی از سرمایه، ناامید میشوند و از بازار بورس خارج میشوند. اما حرفهایها که زیر و بم بازار را خوب میشناسند به کمک حد ضرر سودهای خود را حفظ میکنند و به موفقیت میرسند.
همانطور که میدانیم هدف از تعیین استاپ لاس کاهش زیان و حفظ سود است. زمانی که حد ضرر را در معاملهای تعیین میکنیم، در واقع به این ترتیب مشخص میکنیم که چه زمانی برای خروج از سهم مناسب است.
در روش حد ضرر متحرک، همچنان که سهم به روند حرکتی خود ادامه میدهد، میزان استاپ لاس نیز تغییر خواهد کرد. در واقع جابجا کردن حد ضرر راهکاری است که برای محافظت از سود به دست آمده مورد استفاده قرار میگیرد. این شیوه در حرکات صعودی سهم کاربرد دارد.
اجازه دهید توضیحات را با یک مثال دنبال کنیم. در نظر بگیرید که سهمی را در قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری کردهاید و حد ضرر خود را روی مبلغ ۹۵۰ تومان تعیین کردهاید. فرض کنید سهم تا ۱۵۰۰ تومان رشد میکند. در چنین حالتی مشخص است که شما سود زیادی به دست آوردهاید. اما ناگهان روند سهم تغییر میکند و قیمت کم میشود. به این ترتیب اگر شما همچنان حد ضرر خود را روی مبلغ ۹۵۰ تومان نگه داشته باشید، نه تنها سودهای خود را از دست میدهید، بلکه متضرر نیز خواهید شد. پس مهم است که با حرکت سهم، میزان استاپ لاس را تغییر دهید. به این ترتیب میتوانید از سود بهدستآمده محافظت کنید.
بسیاری از افرادی که از تریلینگ استاپ لاس استفاده میکنند میدانند که نوسان ذات بازار سهام است. آنها با توجه به حرکت سهم و برای حفظ سود خود از این شیوه استفاده میکنند. به طور کلی همزمان با روند صعودی سهم، حد ضرر نیز تغییر میکند و افزایش مییابد. از جمله مزایای این عمل، کاهش ریسک معاملاتی است. در تعیین حد ضرر متحرک میتوانید از اندیکاتورها نیز کمک بگیرید و عملکرد بهتری مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر از خود نشان دهید.
حد ضرر ثابت چیست؟
در بازار بورس حد ضررها یا ثابت هستند یا متحرک. حد ضرر متحرک همان تریلینگ استاپ لاس است که در بخش قبلی به آن اشاره کردیم. اما حد ضرر ثابت همانطور که از نامش مشخص است به حد ضرری اشاره دارد که میزان آن تغییر نمیکند. بر این اساس علاوه بر تعیین درصد به عنوان نقطهی خروج از سهم، میتوان از شیوههای دیگری نیز استفاده کرد.
اما یکی از رایجترین شیوههای تعیین استاپ لاس، تعیین یک عدد ثابت به عنوان نقطهی خروج از سهم است. فرض کنید سهامی را در قیمت ۱۲۰۰ تومان خریداری میکنید. شما میتوانید مبلغ ۱۱۳۰ تومان را به عنوان حد ضرر تعیین کنید. به این صورت فارغ از اینکه سهم تا چه میزان سود میکند، حد ضرر شما روی همان عدد باقی خواهند ماند. عیب این شیوه آن است که موجب از دست رفتن سودهایی میشود که تا کنون کسب کردهاید.
یکی دیگر از روشهای رایج در تعیین استاپ لاس، رسیدن دارایی به قیمت خرید است. افرادی که ریسکپذیر نیستند، حد ضرر خود را طوری تعیین میکنند که در بدترین حالت بدون هیچ سود و ضرری از دارایی خارج شوند. زمانی که قیمت سهم پس از رشد، تا قیمت نقطهی ورود پایین میآید، به اصطلاح به آن نقطهی سربهسر میگویند. به این ترتیب در چنین روشی اگر شما سهمی را به مبلغ ۱۲۰۰ تومان خریداری کرده باشید، فارغ از اینکه چه میزان سود کردهاید، حد ضرر برابر با ۱۲۰۰ تومان خواهد بود. یعنی ممکن است تمام سودهای خود را از دست بدهید اما ضرر و زیانی متحمل نشوید.
استفاده از حد ضرر یا استاپ لاس در هر معامله ای این تضمین را به شما می دهد تا ضرر های شما قابل کنترل باشد. در نهایت این اطمینان را خواهید داشت، حساب معاملاتی تان در یک ریسک بزرگ قرار ندارد. رعایت استاپ لاس از نکات مهم و اساسی برای موفقیت در بورس است.
حد ضرر یک دستور است و در بروکر تنظیم می شود. وقتی ما سهامی را خریداری کردیم، یک استاپ لاس برای آن در نظر میگیریم تا وقتی سهام به قیمت خاصی رسید از طریق استاپ لاس معامله بسته شود.
این دستور برای کاهش ضررهای معامله گران در یک پوزیشن معاملاتی بکار میرود. زمانی که نمی توانید پشت میز کامپیوتر بنشینید و معاملات را نظاره کنید، توصیه می شود حتما از استاپ لاس استفاده کنید. Stop loss ، اهمیت استفاده و نحوه تنظیم آن از مهمترین بحث های آموزش بورس است.
چرا جاگذاری حد ضرر یا استاپ لاس اهمیت زیادی دارد؟
اهمیت حد ضرر در معاملات فارکس و بورس بسیار زیاد است. با یک سوال منطقی رو به رو هستیم. استاپ لاس در بازار سهام و ارز چه معنایی دارد؟ دوباره یاد آوری می کنیم دستور stop loss وقتی قیمت سهام در بروکر به حد معینی رسید، جهت فروش سهام یا ارز فعال می شود. همچنین باعث کاهش ضرر سرمایه گذاران بورس می گردد.
اگر چه بیشتر معامله گران از استاپ لاس در پوزیشن های معاملاتی بلند مدت استفاده می کنند، در پوزیشن های کوتاه مدت هم می توان برای کنترل ضرر از آن استفاده کرد.
دستور حد ضرر از احساسات تاثیر گذار روی تصمیم گیری های معاملات جلوگیری می کند. این ویژگی مخصوصا زمانی مفید است که کاربر قادر به تماشای پوزیشن نیست. استاپ لاس در فارکس به خاطر دلایل زیادی مهم است. یک دلیل ساده وجود دارد- هیچ کس نمی تواند آینده بازار فارکس و بورس را پیش بینی کند و فرقی ندارد یک پوزیشن چقدر قدرتمند باشد، یا چقدر اطلاعات در مورد یک روند خاص وجود داشته باشد.
قیمت های آتی برای بازار ناشناخته است و هر معامله ای یک ریسک می باشد. معامله گران بازار فارکس ممکن است بیش از نصف زمان با معامله جفت ارز های رایج به سود برسند. اما ممکن است به خاطر ضعیف بودن مدیریت سرمایه، معامله گران سود های خود را هم از دست بدهند. مدیریت نادرست پول و سرمایه می تواند عواقب ناخوشایندی را در پی داشته باشد.
برای جلوگیری از این وضعیت، باید نحوه محاسبه و تنظیم استاپ لاس را بلد باشید.
حد ضرر، استرس مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر معامله گری را کاهش می دهد. هر روز یک چالش جدیدی است و تقریبا هر چیزی مانند سیاست جهانی، رویداد های بزرگ اقتصادی و شایعات مربوط به بانک مرکزی می تواند روند بازار را در یک چشم به هم زدن تغییر دهد. این بدان معناست: هر یک از ما ممکن است پوزیشنی خلاف جهت روند بازار داشته باشیم.
قرار گرفتن در جهت خلاف بازار امری اجتناب ناپذیر است اما ما می توانیم چنین وضعیتی را کنترل کنیم. شما می توانید به سرعت ضرر خود را کاهش دهید یا هم به امید تغییر روند بازار منتظر بمانید. نقطه حد ضرر در واقع نقطه ابطال ایده معاملاتی شماست. وقتی قیمت ها به این نقطه رسیدند، باید سیگنال خروج از معامله صادر شود.
حد ضرر از زیان های احتمالی جلوگیری می کند
نحوه تنظیم حد ضرر یا استاپ لاس بر اساس درصد
تنظیم حد ضرر بر اساس درصد، ابتدایی ترین نوع استاپ لاس است. در این روش درصدی از حساب معامله گر برای تنظیم stop loss استفاده می شود. برای مثال “۲ درصد از کل حساب ” مقداری است که یک فرد می تواند در معاملات خود ریسک کند. درصد ریسک، از معامله گری به معامله گر دیگر ممکن است تغییر کند.
بیشتر معامله گرهای تهاجمی تا ۱۰ درصد از حساب خود را ریسک می کنند. در حالیکه افراد با روحیه غیر تهاجمی، کمتر از ۱ درصد در هر یک از معاملات خود ریسک می کنند. هنگامی درصد ریسک مشخص شد، معامله گر با استفاده از پوزیشن سایز محاسبه میکند استاپ لاس در چه فاصله ای از نقطه ورود به معامله باید قرار گیرد. به یاد داشته باشید شما باید استاپ لاس را بر اساس وضعیت بازار یا قوانین سیستم معاملاتی خود تنظیم کنید نه بر اساس مقدار پولی که می خواهید از دست دهید.
برای مثال اگر شما یک حساب ۱۰۰۰۰ دلاری در فارکس داشته باشید و بخواهید تنها ۲% در هر معامله ریسک کنید، در نتیجه چه مقدار ریسک خواهید کرد؟ ۲ درصد ۱۰۰۰۰ دلار می شود ۲۰۰ دلار.
۲۰۰ دلار چند پیپ است؟ فرض کنید میخواهیم ۱۰۰۰۰۰واحد از یورو/ین را معامله کنیم. در این حالت هر پیپ تقریبا برابر با ۱۰ دلار است. در نتیجه بزرگترین حد ضرر می تواند تنها ۲۰ پیپ باشد. ( ۲۰۰ دلار تقسیم بر ۱۰ دلار کردیم نتیجه ۲۰ پیپ شد.)
حد ضرر به اندازه ۲۰ پیپ بالاتر از نقطه فروش تنظیم شده است.
تنظیم حد ضرر یا استاپ لاس بر اساس چارت
حد ضرر را می توان بر اساس حمایت ها و مقاومت های چارت تنظیم کرد. تعیین استاپ لاس از روی چارت یک روش معقول و منطقی است. در واقع ما می توانیم استاپ لاس های خود را بر اساس آنچه بازار به ما نشان می دهد، پایه ریزی کنیم.
یکی از مواردی که در بازار مشاهده می شود این است که قیمت ها سطوح خاصی را نمی توانند بشکنند. استاپ لاس را در بیرون از سطوح مقاومت ها و حمایت ها می توانید تنظیم کنید. به تصویر زیر توجه کنید:
قیمت بالاتر از خط روند شکسته می شود و ما بالای خط روند خرید می کنیم، اما حد ضرر را کجا قرار دهیم؟
وقتی در نمودار قیمت ها خط روند نزولی را شکستند و موقعیت خوبی برای خرید به وجود آمد. در نتیجه حتما شما تمایل به معامله خواهید داشت. اما قبل از معامله باید بدانید: ۱- حد ضرر را در کجا قرار دهید؟ ۲- ایده معاملاتی شما در چه شرایطی نقض می شود؟
محل تنظیم حد ضرر: زیر خط روند قرمز و زیر سطح حمایت قوی
در این حالت بهتر است حد ضرر های خود را زیر خط روند و در سطوح پشتیبانی قرار دهید. اما اگر بازار دوباره به سمت پایین برگردد، بدین معنی است فروشندگان کنترل بازار را در دست دارند. در نتیجه ایده معاملاتی شما باطل شده و باید از معامله خارج شوید و ضرر را قبول کنید.
سوالات متداول حد ضرر
اندیکاتورهای حد ضرر کداماند؟
برای تعیین حد ضرر میتوان از ابزارها و اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال به نحوی کاملا موثر بهره برد. در این میان چند اندیکاتور از بقیهی موارد کارآمدتر هستند. یکی از این اندیکاتورها که در تعیین استاپ لاس عملکرد خوبی دارد، Parabolic SAR نام دارد. افزون بر این مورد میتوان از سایر اندیکاتورها از جمله ATR (میانگین محدودهی واقعی)، MA (میانگین متحرک)، پین بار و اندیکاتور باند بولینگر نیز کمک گرفت. باز هم لازم است بر این نکته تاکید شود که اندیکاتورها را نمیتوان به تنهایی ملاک عملکرد قرار داد و بر اساس آنها تصمیم گرفت.
چرا پایبندی به استاپ لاس مهم است؟
عمل کردن بر اساس استراتژیهای از پیش تعیینشده، نشاندهندهی بلوغ فکری و عملی معاملهگران است. اگر نتوانیم در نقطهای که از قبل مشخص کردیم از سهم خارج شویم، این امر به آن معناست که نتوانستهایم احساساتمان را کنترل کنیم. سرمایهگذار موفق کسی است که با چشمی باز به بازار سرمایه نگاه کند و از احساسات و واکنشهای هیجانی پرهیز کند. اگر حد ضرر را مشخص کنیم ولی به آن عمل نکنیم عملا استراتژیهای معاملاتی خود را زیر پا گذاشتهایم. در چنین شرایطی نباید توقع موفقیت از خود داشته باشیم.
چه عواملی باعث میشود به حد ضرر عمل نکنیم؟
دو عامل ترس و طمع همیشه مانع از انجام تصمیمهای منطقی میشوند. بر این اساس بسیاری از مواقع معاملهگران با رسیدن به نقطهی استاپ لاس به این دلیل که ممکن است سهم مجددا قیمتهای بالایی را لمس کند، از آن خارج نمیشوند. به این ترتیب آنقدر در سهم میمانند که دیگر راه برگشتی نماند. در حالیکه اگر در نقطهی صحیح از سهم خارج شده بودند، میتوانستند در سهم دیگری سرمایهگذاری کنند و سود خوبی از آن به دست بیاورند.
معایب حد ضرر متحرک چیست؟
با توجه به مواردی که در تریلینگ استاپ لاس بیان شد شاید گمان کنید که این شیوهی تعیین حد ضرر هیچ معایبی ندارد و سراسر حسن است. اما حقیقت آن است که در زمانی که بازار در وضعیت اصلاح موقت به سر میبرد، ممکن است حد ضرر برای برخی از افراد فعال شود و به این ترتیب این افراد سهام خود را بفروشند. غافل از آنکه این اصلاح به زودی تمام میشود و سهم مجددا روند رو به رشد خود را از سر خواهد گرفت.
عوامل موثر در تعیین استاپ لاس کداماند؟
یکی از مهمترین مسائل در این خصوص، دیدگاه سرمایهگذار است که آیا به صورت بلندمدت است یا کوتاهمدت. افزون بر این نکته، مواردی مانند خطوط روند و حمایت و مقاومت سهم و همچنین الگوهای نموداری نیز حائزاهمیت هستند. به طور کلی شرایط بازار میتواند به میزان زیادی بر تعیین حد ضرر تاثیر بگذارد. با استفاده از شیوههای آنالیز سهام مانند تحلیل تکنیکال میتوانید روند قیمتی را پیشبینی کنید و بر اساس آن نقطهای را به عنوان استاپ لاس تعیین کنید. سپس بسته به میزان سود خود بهتر است این نقطه را با در نظر گرفتن روند سهام، جابجا کنید تا از سود خود نیز حفاظت کنید.
حد ضرر یا استاپ لاس (stop loss) چیست؟
ورود به بازار سرمایه پیشنیازهایی دارد. اولین و مهمترین آن، سنجش میزان ریسکپذیری سهامدار است. بارها از تریبونهای مختلف عنوان شده است که سرمایهگذاری در بازار بورس و اوراق بهادار دارای ریسک است. سهامدار باید بداند سود و ضرر دو روی یک سکه سرمایهگذاری است و حد ضرر یا استاپ لاس سرمایهگذاری خود را بشناسد.
هنگامیکه قیمت برخلاف انتظار ما حرکت میکند، اگر به موقع از بازار خارج شویم از گسترش زیان جلوگیری و سرمایه خود را حفظ میکنیم. بسیاری از معاملهگران تازهکار به صورت احساسی و بدون در نظر گرفتن قواعد انجام یک معامله موفق، تصمیمگیری میکنند. نهایتا نیز زیانهای هنگفت میبینند و از بازار بورس متنفر میشوند! در این مقاله علاوه بر توضیح چیستی حد ضرر، روشهای محاسبه آن را نیز با هم مرور میکنیم.
منطور از حد ضرر چیست؟
افرادی که با مطالعه و مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر شناخت از بازار مورد نظر و توجه به میزان سرمایه خود، سرمایهگذاری میکنند به طور حتم برای خود اهداف قیمتی تعیین کردهاند. این اهداف شامل مواردی از جمله قیمت خرید، قیمت فروش، مقدار سود و مقدار زیان است. برای سرمایه گذاری در بورس باید ابتدا انتظارات خود را تعریف کنیم و به سوالاتی نظیر زمان ورود یا خروج در یک سهم، سود مورد انتظار و میزان ضرری که حاضر به پذیرش آن هستیم، پاسخ دهیم.
تشخیص قیمت و زمان فروش سهام، نیاز به مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر تجربه و اطلاعات کافی دارد. برای حفظ سرمایه و رسیدن به سود، لازم است قبل از خرید هر سهمی روندها، مقاومتها، حمایتها، وضعیت بنیادی و… سهم را بررسی کنیم.
با بررسی کامل یک سهم، این انتظار وجود دارد که قیمت سهم صعودی باشد و به سود مورد نظر برسد. حال اگر بعد از خرید برخلاف انتظار ما قیمت سهم کاهش یافت، به این معنی است که یا در محاسبات خود اشتباه کردهایم یا بر خلاف روند بازار وارد شدهایم و تحلیل درستی از سهم مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر نداشتهایم. در این وضعیت، دو راه پیش روی ما قرار دارد:
باقی ماندن در سهام بدون هیچ برنامهای تا زمانی که به قیمت مورد نظر ما برسد، ریسک زیادی دارد و میتواند منجر به از دست رفتن بخش اعظمی از سرمایه شود.
خروج از سهام بعد از تحمل مقداری کاهش، منطقیتر به نظر میرسد؛ یک سرمایهگذار حرفهای با بررسی کامل سهم را میخرد و حد سود و زیان را تعیین میکند. در صورتی که به سود مورد نظر دست یافت یا سهم به مقاومت خود رسید، از سهم خارج میشود. زیرا هیچ سهمی برای همیشه حالت صعودی نخواهد داشت. ولی اگر سهام به جای رشد، افت کرد و به حد ضرر رسید؛ بلافاصله باید از سهم خارج شد.
حد ضرر ابزاری است که سرمایهگذاران به کمک آن میتوانند در صورتیکه سود مورد انتظار محقق نشد، از ضرر بیشتر و از بین رفتن اصل سرمایه خود جلوگیری کنند.
امکان دارد بعد از فروش، سهم روند صعودی بگیرد. در این صورت نباید به این فکر کنیم که شاید مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر بهتر باشد، حد سود یا حد ضرر نداشته باشیم زیرا عدم تعیین حد سود و حد ضرر به معنی نداشتن برنامه برای سرمایهگذاری و عدم مدیریت سرمایه و ریسک است.
اگر بازار بورس روند نزولی داشته باشد، لازم است حد ضرر کل بازار در نظر گرفته شود و تا زمان بازگشت بازار به روند طبیعی، نباید معامله کرد. در این حالت باید از سهامی که به حد ضرر هم نرسیده خارج شویم.
برای حفظ سرمایه پیش از انجام هر معامله باید حد ضرر مناسب را پیدا کنیم و به آن پایبند باشیم. پایبندی به حد ضرر یعنی در صورت رسیدن قیمت به آن نقطه، معامله بدون هیچگونه تردیدی بسته شود. سرمایهگذاری موفق است که بتواند زیان خود را به حداقل برساند.
مزیت تعیین حد ضرر چیست؟
برای توضیح کاربرد حد ضرر با یک مثال شروع میکنیم. فرض کنید سهمی را خریداری کردهاید و قیمت آن رو به کاهش است. چنانچه قیمت سهم مورد نظر پس از یک سال دوباره به قیمت اولیه بازگردد، شما از نظر معاملاتی ضرر یا زیانی متحمل نشدهاید اما از نظر سرمایهگذاری این فرآیند برای شما هزینه فرصت سرمایهگذاری در این یک سال ایجاد کرده است. به این معنا که فرصتهای سرمایهگذاری را در موقعیتهای سودآور دیگر از دست دادهاید. با این توضیح یکی از مزیتهای اصلی حد ضرر را علاوه بر جلوگیری از افزایش زیان، میتوانیم جلوگیری از خواب سرمایه نیز بدانیم.
نحوه محاسبه حد ضرر
روشهای متعددی برای محاسبه حد ضرر وجود دارد. بعضی از این روشها با توجه به فاصله قیمتی از نقطه خرید سهام است و بعضی توسط اندیکاتورها و ابزار تحلیل تکنیکال. در ادامه به بررسی چند مورد از پرکاربردترین روشهای محاسبه حد ضرر میپردازیم:
- حد ضرر ثابت
- حد ضرر مکانیکال
- حد ضرر تکنیکال و ترسیمی
حد ضرر ثابت
در روش تعیین حد ضرر ثابت، معاملهگر مقدار مشخصی را به عنوان حد ضرر در نظر میگیرد و زمانیکه قیمت به آن نقطه رسید، اقدام به فروش میکند. در این روش حد ضرر به دو صورت محاسبه میشو:.
۱– مقدار ثابت عددی: در روش مقدار ثابت عددی، معاملهگر مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر عدد ثابتی را به عنوان حد ضرر تعیین میکند. به عنوان مثال حد ضرر ۲۰ هزار تومانی را برای خرید خود در نظر میگیرد و هر زمان که قیمت سهم به اندازه ۲۰ هزار تومان نسبت به قیمت خرید کاهش یافت، اقدام به فروش میکند.
۲– مقدار ثابت درصدی: در این روش معاملهگر درصد ثابتی از قیمت خرید را ملاک محاسبه حد ضرر قرار میدهد و زمانی که قیمت سهم از مبلغ درصدی تعیین شده پایینتر رفت، از معامله خارج میشود. به عنوان مثال اگر سهمی را ۵۰۰ تومان خریداری کرده باشیم و حد ضرر را ۱۰ درصد در نظر بگیریم، با رسیدن به قیمت ۴۵۰ تومان باید سهم را بفروشیم.
چند نکته درباره تعیین حد ضرر به شیوه درصد ثابت:
- قانون۸درصدی: برخی معتقدند معمولا سهامی که به خوبی و بر اساس تجزیه و تحلیل دقیق بنیادی و تکنیکال انتخاب شده و در زمان و قیمت مناسب آن را خریداری کرده باشیم، به ندرت با کاهش ۸ درصدی نسبت به قیمت خرید مواجه میشود. بنابراین هرگاه سهام شما بیش از ۸ درصد از قیمت خرید خود را از دست داد، باید از معامله خارج شوید و بدانید چیزی در استراتژی معاملاتی شما اشتباه است.
- محدوده ۵ الی ۱۵ درصدی: از معمولترین محدودههایی که برای تعیین حد ضرر در نظر گرفته میشود، محدوده ۵ الی ۱۵ درصدی نسبت به قیمت خرید سهام است. البته محدوده کاملاً یکسانی برای همه سرمایهگذاران وجود ندارد اما اغلب بازه در نظر گرفته شده برای حد ضرر، بین ۵ تا ۱۵ مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر درصد از قیمت خرید است.
- تفاوت رفتار سهم با وضعیت بازار: در دوران پس از خرید، رفتار سهم نسبت به کل بازار و صنعت باید مورد توجه قرار گیرد. چنانچه سهام شما در بازار در حال رشد، در جای خود باقی بماند (اصطلاحاً به این حالت درجازدن میگویند) این میتواند یک هشدار باشد. بنابراین اگر رشد سهام شما در مقایسه با رشد بازار ناچیز است، باید سهام را بار دیگر مورد مطالعه قرار دهید، حتی زمانیکه ۸ درصد از قیمت خرید شما پایینتر نیامده باشد. چرا که داشتن چنین سهمی برای شما هزینه فرصت به همراه خواهد داشت.
حد ضرر متحرک یا شناور
تغییر موقعیت حد ضرر به نقطه ای بالاتر یا پایینتر، به معنی تعیین حد ضرر متحرک یا شناور یا متغیر است. به عنوان مثال زمانیکه یک سهم را روی قیمت ۲۵۰ تومان میخریم، حد ضرر را برای آن در نقطه ۲۳۰ تومان قرار میدهیم. چنانچه قیمت سهم افزایش یافت و به نقطه ۳۳۰ تومان رسید، حد ضرر را در نقطه بالاتری مثلا روی قیمت ۳۰۰ تومان قرار میدهیم. به این فرآیند، تغییر حد ضرر با توجه به روند قیمت سهام گفته میشود.
حد ضرر مکانیکال
در روشهای تعیین حد ضرر به شیوه مکانیکال، برای محاسبه و تعیین نقطه ضرر از اندیکاتورها استفاده میشود. در اینجا نگاهی مختصر به روشهای مورد استفاده در این شیوه داریم. برای مطالعه بیشتر و کاملتر، میتوانید به منابع تخصصیتر در حوزه محاسبه حد ضرر مراجعه کنید:
۱- روش پارابولیک سار(Parabolic SAR): در این شیوه از ترسیم نمودار برای محاسبه و تعیین حد ضرر استفاده میشود.
۲- میانگین متحرک(Moving Average): در این روش از میانگین متحرک که قیمت سهام را در یک دوره زمانی نشان میدهد، استفاده میشود.
حد ضرر تکنیکال و ترسیمی
برای تعیین حد ضرر به روش تکنیکال از ابزارهای ترسیم نمودار که در تحلیل تکنیکال موجود است استفاده میشود. برای مطالعه کاملتر این روش میتوانید به کتب و منابع موجود در تحلیل تکنیکال مراجعه کنید. از آن جا که قیمت آخرین معامله مدام در حال تغییر است، معمولا برای محاسبه حد ضرر، قیمت پایانی را مبنا قرار میدهند. البته گاهی سرمایهگذارانی که با هدف نوسانگیری معامله میکنند، مبنای محاسبه خود را قیمت آخرین معامله قرار میدهند.
برای تعیین حد ضرر در یک معامله دو عامل مهم باید در نظر گرفته شود. یکی از این عوامل حجم معامله و دیگری قیمت سهام است. چنانچه حجم معامله به مقدار مشخصی برسد و قیمت از یک حد تعیین شدهای کمتر شود، حد ضرر فعال میشود. در نتیجه برای فعال شدن حد ضرر تنها رسیدن به حجم مشخصی یا رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر کافی نبوده و این دو شرط باید به صورت همزمان برقرار شود.
از جمله عوامل موثر بر تعیین حد ضرر، میتوانیم به ویژگیهای سرمایهگذار از نظر ریسکپذیری و دیدگاه زمانی او در سرمایهگذاری اشاره کنیم. اما به صورت کلی عوامل تاثیرگذار بر این فرآیند را میتوان موارد زیر در نظر گرفت:
- خط روند حمایت مهم یا کف قیمتی سهم
- فیبوناچی
- امواج الیوت
- الگوهای نموداری
- کف دوقلو
- الگوی سروشانه
نکات مهم در تعیین حد ضرر
قانون کلی برای تعیین حد ضرر وجود ندارد اما نکات قابل توجهی هستند که برای تعیین آن باید در نظر گرفته شود. از جمله این موارد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کم شدن سود هم نوعی ضرر است، بنابراین زمانیکه قیمت سهام بالا رفت حد ضرر را نیز باید متناسب با قیمت افزایش داد.
- یکی از رایجترین اشتباهات، تغییر حد ضرر بدون دلیل فنی و منطقی است. گاهی اوقات با نزدیک شدن قیمت به حد ضرر، معاملهگر اقدام به تغییر یا حذف آن میکند و منتظر کمتر شدن یا از بین رفتن زیان میماند. با وجود اینکه ممکن است در مواردی این حرکت موجب جبران یا کمتر شدن زیان شود، اما در بلندمدت نتیجهای جز از بین رفتن برنامه و استراتژی سرمایهگذاری نخواهد داشت.
- حد ضرر نباید بیشتر از ۱۰ درصد مبلغ خرید باشد. به این معنا که بیش از ۱۰ درصد مبلغ خریدتان را نباید از دست دهید.
- حد ضرر را نباید با فاصلهخیلی زیاد یا خیلی کم از قیمت خرید قرار دهید.
- اگر روند بازار و شاخص صعودی باشد، بعد از رسیدن به حد سود، بدون این که سهم را بفروشیم فقط حد ضرر را تعریف میکنیم؛ ولی اگر روند بازار نزولی و شاخص در حال اصلاح باشد، باید بعد از رسیدن به حد سود، یا به طورکامل از سهم خارج شویم یا بخشی از سهام را با سود بفروشیم و برای مابقی، حدضرر شناور (trailing stop) در نظر بگیریم.
- در تعیین حد ضرر، افق زمانی سرمایهگذاری بسیار حائز اهمیت است. حد ضرر برای معاملات کوتاهمدت با حد ضرری که برای معاملات بلندمدت تعریف میشود، متفاوت است.
- در معاملات کوتاهمدت، حد ضرر را روی محدوده حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید (به شرطی که بین ۸ تا ۱۰ درصد باشد).
- حد ضرر را در خریدهای میانمدت و بلندمدت روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید (بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایینتر از قیمت خرید).
- وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت شد، حد ضرر را روی مقاومت شکسته شده، که حالا به عنوان حمایت عمل میکند، قرار دهید.
سخن آخر
یکی از بارزترین تفاوتهای معاملهگران موفق با سایر معاملهگران، نحوه برخورد آنها در شرایط نامطلوب بازار است. زمانی که قیمت برخلاف انتظار ما حرکت میکند، اگر به موقع از بازارخارج شویم، میتوانیم از زیان جلوگیری و اصل سرمایه را حفظ کنیم.
تعیین حد ضرر یا استاپ لاس (stop loss)، از ملزومات تبدیل شدن به یک سرمایهگذار موفق است. برای این کار باید به روند بازار، نوع سهام، شخصیت مالی و میزان ریسکپذیری خود توجه کنیم و هیچ قانون کلی در این زمینه وجود ندارد اما نکات و روشهایی هستند که برای تعیین حد زیان موثر و منطقی و انجام معاملات حرفهای، به ما کمک میکنند. در این مقاله ابتدا بررسی کردیم که حد ضرر چیست و در نظر گرفتن آن چه مزایایی دارد و سپس به بررسی انواع حد ضرر شامل ثابت، شناور، مکانیکال و تکنیکال پرداختیم.
استاپ لاس یا حد ضرر (stop loss) چیست؟
معامله گران برای تعیین زمان خروج از معاملات از حد سود و حد ضرر استفاده میکنند.
معمولا بیشتر معامله گرانی که از این دو مورد استفاده میکنند با دید کوتاه مدت و میان مدت در بازار فعالیت می کنند، حد ضرر یا استاپ لاس در معاملات بسیار ضروری می باشد چرا که یکی از راه های موفقیت در بازار های مالی تعیین حد ضرر و پایبندی به آن می باشد.
در اکثر مواقع معامله گران تازه وارد، مفهوم حد ضرر را نادیده میگیرند و همین موضوع میتواند مهم ترین تفاوت بین معامله گران تازه کار و حرفه ای در بازار باشد.
پیشنهاد مطالعه: فارکس چیست
حد ضرر(Stop loss) چیست؟
یکی از اصولی ترین و مهم ترین قوانینی که در بازار های مالی باید به آن توجه شود، حد ضرر یا (Stop loss) میباشد، حد ضرر عددی است که در هنگام رسیدن قیمت به آن، باعث جلوگیری از زیان بیشتر معامله میشود و میتواند از سرمایه معاملاتی محافظت کند، البته گاهی اوقات که قیمت مطابق پیشبینی جلو رفت از حد ضرر میتوان برای ریسک فری (گذاشتن حد ضرر در نقطه ورود) یا سود هم استفاده کرد.
انواع حد ضرر
به طور کلی قانون و معیار خاصی برای تعیین حد ضرر وجود ندارد، چون از دیدگاه معامله گران مختلف و تایم فریم های تحلیلی آن ها، مقدار ریسک پذیری و استراتژی های معاملاتی مختلف باعث میشود که تعیین نوع حد ضرر متفاوت باشد.
روش های تعیین حد ضرر را میتوان به دو دسته تقسیم کرد: 1.حد ضرر ثابت 2.حد ضرر متحرک
1.حد ضرر ثابت
به حد ضرری که در یک نقطه قرار دارد و میزان آن تغییر نمیکند حد ضرر ثابت گفته میشود.
در این روش معامله گران درصد مشخصی از قیمت را تعیین میکنند که حد ضرر ثابت یکی از پر استفاده ترین روش ها میباشد.
به عنوان مثال معامله ای خریدی در قیمت مشخصی انجام شده که در این حالت میتوان حد ضرر را چند پیپ پایین تر قرار داد، در این مواقع فارغ از این که چه میزان سودی کسب خواهد شد، حد ضرر روی همان عدد تعیین شده باقی خواهد ماند.
2.حد ضرر متحرک ( Trailing Stop Loss )
حد ضرر متحرک ( Trailing Stop Loss ) نوعی از حد ضرر میباشد که مدیریت ریسک و مدیریت معامله را با هم ترکیب میکند، و به همین دلیل به آن حد ضرر دنبال کننده هم گفته میشود.
معامله گر میتواند توسط این روش حتی زمانی که معامله به خوبی انجام نگرفت، مقداری از سود معامله را به دست بیاورد، چون حد ضرر متحرک در جهت روند سود حرکت میکند، و میتواند از سود به دست آمده هم محافظت کند، پس میتوان از آن به عنوان (حد ضرر های محافظت کننده سود) هم میتوان نام برد، و اینجاست که اهمیت حد ضرر متحرک در معاملات نمایان میشود.
بهترین نقطه برای حد ضرر
نکته کلی در مورد قرار دادن حد ضرر این می باشد که بیشتر اوقات سعی میشود که حد ضرر نزدیک خطوط حمایتی و مقاومتی قرار داشته باشد و بهتر است در نقطه ای قرار داده شود که اگر حد ضرر زده شد، مطمئن شویم که روند و جریان کلی بازار عوض شده است.
حد ضرر شرایط ثابتی ندارد و گاهی اوقات پشت سقف یا کف های قبلی یا نواحی مهم قرار میگیرد، اما بهتر است آن را پشت سد محکمی قرار دهیم که از ترکیب چندین ابزار با محدوده های حمایتی و مقاومتی باشد، تا بازار نتواند به راحتی به آن نفوذ کند و حد ضرر زده شود.
پیشنهاد مطالعه: بروکر فارکس
عوامل تاثیر گزار در حد ضرر
عوامل مختلفی میتواند در تعیین حد ضرر تاثیر گزار باشد، که بیشتر آن ها از جنبه تکنیکالی در نظر گرفته میشوند، البته ویژگی های دیگری مانند ریسک پذیری معامله گرو دید گاه زمانی معامله گر میتواند تاثیر گذار باشد.
حد ضرر را میتوان بر اساس پارامترهای مختلف به روش تکنیکال، ابزار های نموداری و سقف و کف های خود نمودار تقسیم کرد که از نظر تکنیکال به چند دسته تقسیم می شوند.
نکات مهم در تعیین حد ضرر
1.کم شدن سود خود نوعی ضرر محسوب می شود، بنابر این وقتی معامله در سود قرار دارد باید حد ضرر را مدیریت کرد و متناسب با جهت معاملاتی پیش رفت.
2. گاهی اوقات تغییر حد ضرر بدون دلیل منطقی و با ترس میباشد، به طوری که وقتی قیمت نزدیک حد ضرر است، فرد اقدام به دست کاری حد ضرر میکند و با تغییر آن منتظر از بین رفتن یا کم شدن ضرر میشود، که فرد با اقدام این عمل، در بلند مدت باعث از بین بردن کل سرمایه خود میشود.
3.حد ضرر نباید بیشتر از یک درصد کل سرمایه باشد و اگر درصد آن بیشتر باشد ریسک معاملات بالا تر میرود.
4.حد ضرر را نباید با فاصله زیاد یا کم از قیمت قرار داد، به این صورت که اگر حد ضرر نزدیک قیمت باشد با یک حرکت کوچک قیمت ممکن است حد ضرر زده شود و بعد از آن در جهت پیشبینی قیمت حرکت کند، و اگر زیاد باشد ممکن است باعث زیان بیشتر شود و نسبت سود به ضرر خوبی هم نداشته باشیم و معامله را از دست بدهیم.
5.حد ضرر را در معاملات، پشت نواحی و خطوط حمایتی و مقاومتی مهم تعیین کنید.
6.وقتی قیمت ناحیه مهمی را شکست و بعد از آن تثبیت شد میتوان حد ضرر را پشت ناحیه ای که شکسته شده قرار داد.
خلاصه و جمع بندی
با استفاده از حد ضرر میتوان از خسارات احتمالی توسط نوسانات غیر قابل پیش بینی جلو گیری کرد.
یکی از ملزومات تبدیل شدن به معامله گر موفق در بازارهای مالی تعیین حد ضرر یا همان استاپ لاس ( Stop loss) میباشد، که همین موضوع مهم ترین تفاوت بین معامله گران حرفه ای و تازه کارهاست و البته زمان و شرایط حال بازار در نحوه برخورد معامله گران مختلف میتواند تاثیر گذار باشد.
که اگر نحوه برخورد در آن لحظه را کنترل نکنیم میتواند باعث از دست رفتن کل سرمایه به مرور زمان شود.
همچنین باید به روند بازار و میزان ریسک پذیری و شخصیت معامله گری خود توجه کنیم.
روش های مختلفی برای تعیین حد ضرر وجود دارد که بهترین و مطمئن ترین آن ها گذاشتن حد ضرر پشت منطقه ای میباشد که چندین فاکتور مهم در آن جا قرار دارد.
در معاملات حد ضرر حتی از خود معامله اهمیت بیشتری دارد و آن را باید جدی گرفت.
در هنگام معامله ممکن است نوسانات زیادی ایجاد شود ولی اگر به استراتژی خود اطمینان دارید نباید ترس بر شما غلبه کند تا حد سود یا حد ضرر خود را جا به جا کنید.
حد ضرر چیست؟ 5 نکتهای که برای تعیین حد ضرر یا استاپ لاس
حد ضرر چیست و چه اهمیت در معاملهگری دارد؟ تمام کسانی که قصد دارند در بازارهای مالی به خرید و فروش بپردازند، باید پاسخ این سؤال را بهخبی بشناسند. احتمالا این جمله را که یک پایان تلخ بهتر از یک تلخی بیپایان است را شنیدهاید. داستان حد ضرر یا استاپ لاس نیز در معاملهگری تقریبا چیزی مشابه همین جمله است. ضرر و زیان جز جداییناپذیر معاملهگری است. هنر یک سرمایهگذار این نیست که هیچگاه ضرر نکند. بلکه او باید بتواند با مدیریت هوشمندانه ضرر و زیان خود را به حداقل مقدار ممکن کاهش دهد. مفهوم حد ضرر کمک میکند که یک معاملهگر بتواند زیان خود در معاملات را کنترل کند. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم و روشهای استفاده از آن تا پایان با ما همراه باشید.
فهرست عناوین مقاله
حد ضرر چیست؟
هیچ سرمایهگذاری را در بازارهای مالی نمیتوانید پیدا کنید که به قصد ضرر کردن وارد یک معامله شود. اما ناگفته پیدا است که همانطور که سود کردن در معامله برای شما شیرین است، باید منتظر ضررهای احتمالی نیز باشید و این مسئله را به عنوان یک حقیقیت هر چند تلخ بپذیرید. در نظر بگیرید که در بازار بورس یا ارزهای دیجیتال، یک سهم یا رمزارز را خریداری کردهاید و بعد از گذشته مدتی، قیمت آن از قیمت خرید شما پایینتر میآید. در چنین شرایطی چه کار باید کرد؟
آیا باید بلافاصله از معامله خارج شد؟ آیا باید صبر کرد تا قیمتها بار دیگر در مدار صعودی قرار بگیرد و شما از ضرر خارج شوید؟ اگر باید صبر کرد، تا چه زمانی باید این فرآیند ادامه پیدا کند؟ پاسخ این سؤالات در گروه پاسخ به این سؤال است که حد ضرر چیست؟ در هر معاملهای وقتی وارد میشوید، همان ابتدا با توجه به تحلیل خود و استراتژی معاملاتیتان باید حد ضرر خود را تعیین کنید. حد ضرر قیمتی است که اگر دارایی خریداری شده تا سطح آن کاهش پیدا کند، شما باید اقدام به فروش دارایی کنید تا جلوی ضرر و زیان بیشتر را بگیرید. اما حد ضرر یا استاپ لاس چگونه تعیین میشود؟
روشهای تعیین حد ضرر چیست؟
استاپ لاس از جمله موضوعاتی در معاملهگری است که تعیین مقدار دقیق آن کاملا وابسته به استراتژی معاملاتی هر تریدر دارد. عامل دیگری که در این زمینه تأثیر زیادی دارد، میزان ریسکپذیری معاملهگر است. طبیعی است که معاملهگرانی که ریسکپذیری بالایی ندارند، حد ضرر خود را با فاصله قیمتی بسیار کمی نسبت به قیمت خرید داراییها در نظر میگیرند.
با ذکر این نکات، بهتر است بررسی کنیم که روشهای تعیین حد ضرر چیست؟ در حالت کلی سه روش اصلی برای این منظور در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار میگیرد که عبارتاند از:
1- استاپ لاس ثابت
در این روش معاملهگر فارغ از ابزارهای تحلیل تکنیکال، باتوجهبه شناختی که از دارایی و روحیات شخصی خود دارد، یک عدد مشخصی را بهعنوان حد ضرر در معاملات تعیین میکند. هر زمان قیمت دارایی افت کرد و حد ضرر معاملهگر فعال شد، تصمیم به فروش دارایی میگیرد.
2- مشخص کردن حد ضرر با استفاده از اندیکاتورها
اندیکاتورها بهعنوان ابزارهای کارآمدی برای تعیین حد ضرر در معاملات مختلف به شمار میروند. اندیکاتورها مجموعه توابع و الگوریتمهای ریاضی هستند که به کمک آنها میتوان پیشبینیهای نسبتاً خوبی از روند حرکت قیمت یک دارایی ارائه داد. تعیین حد ضرر به کمک اندیکاتورها معمولاً به کمک نرمافزارهای تحلیلی که برای این منظور تولید شدهاند، صورت میگیرد. برای اطلاعات بیشتر پیشنهاد می کنیم مقاله اندیکاتور چیست را مطالعه کنید.
3- تعیین استاپ لاس به کمک الگوهای قیمتی
کارکردن با نمودارهای قیمت داراییها در تحلیل تکنیکال برای تعیین حد ضرر بسیار کاربردی و مفید است. البته کسانی میتوانند از این ابزارها استفاده کنند که آموزشهای لازم برای استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال را بهخوبی فراگرفته باشند. الگوهای سر و شانه ، کف دوقلو، امواج الیوت ، فیبوناچی و … از جمله ابزارهای مهمی در تحلیل تکنیکال هستند که با بررسی نمودار قیمت دارایی اطلاعات متنوعی را در اختیار معاملهگران قرار میدهند.
5 نکته ضروری در تعیین حد ضرر یا استاپ لاس
با وجود اینکه در ابتدای بحث حد ضرر چیست، اشاره کردیم که تعیین استاپ لاس وابسته به استراتژی معاملاتی شما است، اما به تجربه ثابت شده است که رعایت کردن چند نکته برای تعیین حد ضرر مناسب ضروری است. این نکات عبارتاند از:
- حد ضرر در معاملات همواره یک مقدار ثابت و غیرقابلتغییر نیست. معمولاً با افزایش قیمت یک دارایی، معاملهگر باید با بازنگری در شرایط موجود، حد ضرر خود را نقطه معینی بالا بیاورد.
- زمان در هر معاملهای حکم پول و سرمایه را دارد. شما نمیتوانید سالها صبر کنید تا اهداف قیمتی که برای یک معامله در نظر گرفتهاید، محقق شود مگر اینکه ارزش آن را داشته باشد. منظور این است که استاپ لاس صرفاً با قیمت داراییها سر و کار ندارد؛ بلکه باید زمان را نیز بهعنوان معیاری برای ورود و خروج در معاملات در نظر گرفت و در صورت محقق نشدن اهداف در بازه زمانی مورد انتظار از آن خارج شد.
- تعیین حد ضرر با شناسایی محدوده حمایتی یک سهم رابطه تنگاتنگی دارد. بهعنوان مثال ممکن است یک سهم در محدوده حمایتی با موجی از خریداران مواجه شود و روند صعودی به خود بگیرد. در این راستا باید درک درستی از محدود حمایتی قیمت داراییها مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر داشته باشید.
- در معاملات خود تعصب بیجا به خرج ندهید و در صورتی که حد ضرر شما فعال شد، فوراً اقدام به فروش دارایی کنید.
- معمولاً توصیه میشود که بیشتر از 10 درصد قیمت خرید را بهعنوان حد ضرر قرار ندهید. البته تعیین این عدد وابسته به میزان ریسکپذیری شما است.
سؤالات متداول
1. دلیل تعریف حد ضرر چیست؟
تا زمانی که یک دارایی را نفروشید، نه سود کردهاید و نه ضرر. میزان سود و زیاد وقتی مشخص میشود که از یک معامله خارج شوید. اما مبتنی بر این دیدگاه نباید اجازه به خواب رفتن سرمایه را بدهید. سرمایه زمانی میتواند سودآور باشد که حرکت داشته باشد. شما نمیتوانید از رشدهای منطقی که در بازار جاری است، جا بمانید و فرصتها را از دست بدهید؛ بنابراین حد ضرر در معامله به شما کمک میکند تا از به خواب رفتن سرمایه و همچنین زیانهای بیشتر جلوگیری کنید. به عبارت دیگر، پایبندی به حد ضرر فضا را برای جبران ضرر متحمل شده در معاملات دیگر مهیا میکند.
2. عوامل مؤثر در تعیین حد ضرر چیست؟
علاوه بر استراتژی معاملاتی و میزان ریسکپذیری معاملهگر، چند عامل مهم دیگر از جمله خط روند حمایت دارایی، امواج الیوت، الگوهای قیمتی و … نیز در تعیین حد ضرر مؤثر هستند.
کلام پایانی
در این مطلب بررسی کردیم که حد ضرر چیست و چگونه میتوان از آن برای جلوگیری از تحمیل ضرر و زیانهای بیش از حد در سرمایهگذاری جلوگیری کرد. درک عمیق از مفهوم حد ضرر یا استاپ لاس نیاز به تمرینهای عملی زیادی دارد. در همین راستا کلینیک سرمایه دو دوره آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی و دوره آموزش تحلیل تکنیکال پیشرفته را برای شما عزیزان آماده کرده است که در آن از 0 تا 100 هر آن چیزی که برای تبدیل شدن به یک تحلیلگر تکنیکال خبره نیاز دارید، آموزش داده میشود. در این آموزشها تلاش شده است تا مثالهای عملی بسیار زیادی از بازارهای مالی مختلف برای دانشجویان دوره ارائه شود تا موضوعات به خوبی تبیین گردد. کلینیک سرمایه در کنار شما است تا لذت سود کردن در بازارهای مالی را با هم تجربه کنیم.
حد ضرر یا استاپ لاس چیست و فرمول محاسبه آن چگونه است؟
انجام هر معاملهای با ریسکپذیری همراه است و فردی در بازار موفق خواهد شد که این ریسک را در معاملات به حداقل برساند. بازار سهام و رمزارز نیز از این قاعده مستثنی نیست و تریدرهای موفق همواره اقداماتی را انجام میدهند که خطر از دست دادن سرمایهشان به حداقل برسد. یکسری ترفندها برای کاهش خطر سرمایهگذاری وجود دارد و از مهمترین آنها میتوان به تعیین حد ضرر یا استاپ لاس اشاره کرد. با تعیین حد ضرر معاملهگر مشخص خواهد کرد که اگر شرایط بازار برخلاف پیشبینیها پیش رفت، او بتواند با حداقل ضرر ممکن از بازار خارج شود و سرمایه خود را نجات دهد. در ادامه به طور کامل توضیح خواهیم داد که حد ضرر چیست و چگونه میتوان یک حدضرر معقول برای همهی معاملات در نظر گرفت.
فهرست عناوین مقاله :
دستور حد ضرر چیست؟
حد ضرر یا استاپ لاس یعنی که یک نقطه یا یک بازه قیمتی را مشخص کرده و در صورت سقوط ارزش سهام یا ارز خریداری شده به آن قیمت، دستور فروش صادر شود تا معاملهگران درگیر ضررهای احتمالی بیشتر نشوند. رعایت استاپ لاس بسیار کلیدی و حائز اهمیت است و بدون رعایت آن در معاملات خود بدون شک با ضرر و زیان روبرو خواهید شد.
بنابراین به طور خلاصه میتوان گفت که حد ضرر یا استاپ لاس یعنی تعیین یک قیمت فروش برای جلوگیری کردن از ضرر بیشتر در معاملات. البته این دستور فقط منحصر به معاملات ضررده نیست و گاهی ممکن است از این دستور برای سیو سود به دست آمده استفاده کرد.
تعیین قیمت مناسب برای حد ضرر
این که از لحاظ تئوری بدانیم حد ضرر چیست، کمک چندانی به ما نخواهد کرد، به همین منظور قصد داریم مصادیق عملی تعیین حد ضرر را به صورت روشهای رایج موجود در بازار برای شما توضیح دهیم. به طور کلی سه روش برای اعمال حد ضرر وجود دارد که هر کدام به زیرشاخههایی تقسیم میشوند. این روشها عبارتند از:
تعیین حد ضرر ثابت
- تعیین یک قیمت ثابت برای حد ضرر: در این روش بر اساس محاسباتی که معاملهگر انجام میدهد، یک قیمت به عنوان حداکثر میزان ضرر تعیین خواهد شد. برای مثال فرد تعیین میکند که در صورت افت قیمت هر واحد سهام به اندازه ۱۰ هزار تومان، وارد پوزیشن فروش شود. بهتر است که پیش از تعیین حد ضرر به این روش از تحلیل تکنیکال کمک بگیریم که ادامه آن را نیز توضیح خواهیم داد.
- تعیین درصدی از قیمت خرید به عنوان حد ضرر: در این روش تریدر پس از خرید سهم مورد نظر، با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارد، تعیین میکند که در صورت افت قیمت سهام به میزان درصدی مشخص، سهم خود را در صف فروش قرار دهد. برای مثال فردی که هر سهم را ۱۰۰۰ تومان خریداری کرده است میتواند حد ضرری ۱۰ درصدی برای خود تعیین کند و در صورت افت قیمت تا ۹۰۰ تومن، سهام خود را در صف فروش قرار دهد. این روش در میان تریدرها از محبوبیت بیشتری برخوردار است.
تعیین حدضرر متحرک
- تعیین حد ضرر با استفاده از میانگین متحرک: آشنایی با اندیکاتورها و مفاهیم بازار کمک زیادی میکند که درک کنیم حد ضرر چیست. میانگین متحرک یکی از جذابترین پارامترهای بازار سرمایه برای معاملهگران است. میانگین متحرک در واقع میانگین قیمت ارزش هر واحد از سهم مورد نظر را در دورههای مختلف به نمایش میگذارد و به پیشبینی روند بازار نیز تا حدی کمک میکند. معمولا عبور قیمت از سقف میانگین متحرک نشانه تشکیل روند صعودی و عبور آن از کف قیمت نشاندهنده به وجود آمدن روندی نزولی است. به همین ترتیب میتوان نقاط و محدودههایی را که در آن احتمال سقوط قیمت داریم را به عنوان حد ضرر در نظر بگیریم.
- استفاده از اندیکاتورSARبرای تعیین حد ضرر: این اندیکاتور میتواند به میزان خوبی روندهای موجود در بازار را نمایان کند. در صورتی که نقاط معروف آن در بالای نمودار قرار گرفتند و به ما سیگنال فروش دادند، بهتر است در یک فاصله مناسب از کف قیمت حد ضرر مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر خود را تعیین کنیم. استفاده از این اندیکاتور به همراه اندیکاتور بولینگر برای تعیین روند بازار توصیه میشود.
تعیین حد ضرر به وسیله ابزارهای تکنیکال
یکی از الزامات انجام معامله در بازار سرمایه، آشنایی شما با ابزارهای تکنیکال است. به منظور تعیین حد ضرر شما حتما باید به وسیله خطوط ترید کف قیمت را مشخص کنید و حد ضرر را در ناحیهای مشخص در زیر آن قرار دهید. همچنین باید الگوهای بازار را بشناسید و بدانید حد ضرر چیست، برای مثال در صورت مشاهده الگوی سر و شانه توقع تغییر روند بازار را داشته باشید. ابزارهای تکنیکال بسیار متنوعند و توضیح کامل آنها در این مقاله نمیگنجد، اما به خاطر داشته باشید که هرگز بدون استفاده از این ابزارها اقدام به تعیین حد ضرر نکنید.
تفاوت استاپ لیمیت با حد ضرر چیست؟
اجرای دستور حد ضرر را در واقع استاپ اُردر (Stop Order) میگویند، یک مفهوم مشابه نیز در بازار سرمایه با نام استاپ لیمیت وجود دارد. بیشتر معاملهگران ممکن است از تفاوت میان این دو آگاه نباشند و هنگام انجام معاملات دچار سردرگمی شده یا دستوری را به اشتباه اعمال کنند. به همین منظور در این بخش توضیح خواهیم داد که تفاوت میان استاپ لیمیت و حد ضرر چیست.
عملیات Stop Loss
هنگام تعیین حد ضرر باید یک دستور توقف یا استاپ اُردر صادر کنیم. مطابق این دستور شما پس از خرید یک سهم برای سیستم معاملاتی تعیین میکنید که در صورتی که قیمت به عدد مشخصی رسید، عملیات فروش در آن قیمت انجام شود. برای مثال در صورتی که شما یک سهم با ارزش ۵۰۰ تومن خریداری کرده باشید، با اعمال دستور استاپ اُردر و تعیین یک حد ضرر در قیمت ۴۵۰ تومان، برای سیستم تعیین میکنید که در صورت افت قیمت و رسیدن آن به۴۵۰ تومان، سهم شما را بفروشد. پس از آن تفاوتی ندارد که قیمت بر روی ۴۵۰ تومان بماند، بالاتر رفته و یا بیشتر سقوط کند، در هر صورت سهم شما در ۴۵۰ تومان به فروش میرود.
دستور Stop-limit
برای آن که درک کنیم که تفاوت استاپ لیمیت با حد ضرر چیست باید بدانیم که در واقع استاپ لیمیت یک دستور ترکیبی و شرطی است. مطابق این دستور شما فروش یا خرید یک سهم را به عبور قیمت آن از محدوده خاصی مشروط میکنید. برای مثال شما یک سهم را ۵۰۰ تومان خریداری میکنید و با استفاده از ابزارهای تکنیکال میدانید که مقاومت آن در محدوده ۴۸۰ تومان قرار دارد. همچنین شما مطلع هستید که در صورت شکستن این مقاومت، سهم ریزش شدیدی خواهد کرد. بنابراین یک دستور استاپ لیمیت به این صورت صادر میکنید: در صورت شکست مقاومت در ناحیه ۴۸۰، تمام سهام را بر روی قیمت ۴۵۰ به فروش بگذار. حال ممکن است که این مقاومت هرگز شکسته نشود، اما در صورتی که شکسته شود شما با اعمال این دستور از یک ضرر بزرگ جلوگیری کردهاید.
چه زمانی از حد ضرر استفاده کنیم؟
حال که پی بردیم که حد ضرر چیست و چه فوایدی دارد، به راحتی میتوان اذعان کرد رعایت استاپ لاس باید در همهی معاملات ما به صورت یک اصل درآمده و همواره از آن استفاده کنیم. این موضوع حتی در جزئیترین معاملات نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
به عنوان یک تریدر یا تحلیلگر بزار سرمایه شما باید بتوانید در کمترین زمان ممکن و با دقت مناسب حد ضرر معاملات مدنظرتان را تعیین کنید، در غیر این صورت به طور حتم از سایر رقبا در بازار عقب خواهید ماند. در همه معاملات _چه مارجینی و چه غیرمارجینی_ باید بتوانید حدضرر را به صورت دستی یا اتوماتیک محاسبه کرده و به کار برید. با توجه به زیاد بودن مثال برای تعیین استاپ لاس یا حد ضرر نوسانهای بازار، بستن حد ضرر به صورت دستی میتواند وقتگیر و یا با خطای زیادی همراه باشد، بنابراین پیشنهاد اکید ما این است که حتما در سیستم معاملاتی خود در کارگزار فارکس یا هر کارگزاری دیگری، حتما در تنظیمات مربوطه حد ضرر یا استاپ لاس را اعمال کنید تا به صورت خودکار در معاملات انجام شود.
روش محاسبه حد ضرر چیست؟
حال که میدانید حد ضرر چیست، بگذارید در ابتدا یک پاسخ کلی به این سوال دهیم. در واقع یک روش واحد برای تعیین حد ضرر در تمام معاملات وجود ندارد. نکته اولی که در هنگام تعیین حد ضرر باید در نظر بگیریم حجم معامله است، طبیعی است که هر چه حجم معامله بالاتر باشد، ریسکپذیری کاهش مییابد و لازم است که حد ضررهای کوتاهتری تعیین کنید؛ به آن معنی که فاصله کمتری از قیمت خرید داشته باشند.
نکته دوم این است که همواره میزانی که ضرر خواهید کرد را در ابتدا محاسبه کنید و فقط به تعیین درصد بسنده نکنید. چراکه گاهی در ابتدا حجم معاملات به چشم نمیآید و فرد پس از یک ضرر سنگین در بازار به اشتباه خود پی خواهد برد.
معاملهگران معمولا حد ضرر خود را چیزی مابین ۸ تا ۱۰ درصد قیمت خرید در نظر میگیرند. اگرچه همانطور که گفتیم این یک قاعده کلی نیست و طبیعتا هنگامی که حجم معاملات بالاتر میرود ممکن است حد ضرر چیزی حدود ۵ درصد تعیین شود و پایین بیاید. همهی این کارها برای کاهش ریسک معاملات است.
نکتهی دیگری که باید در محاسبات خود لحاظ کنیم روند بازار است. تحلیل تکنیکال در این زمینه به ما کمک بسیاری خواهد کرد. قطعا تعیین حد ضرر در یک بازار رو به نزول با یک بازار مثبت متفاوت خواهد بود. بنابراین پیش از تعیین حد ضرر همه جوانب را به خوبی در نظر گرفته و سپس آن را اعمال کنید.
دلیل عمل نکردن حد ضرر چیست؟
آیا ممکن است دستور حد ضرر اعمال نشود؟ بله، یک دستور استاپ اُردر همیشه عمل نخواهد کرد و این یکی از مشکلات بازار فارکس است. در سایر بازارهای مالی هم ممکن است این اتفاق به ندرت رخ دهد. معمولا این اتفاق هنگامی که تغییرات بازار بسیار سریع است و یا یک خبر مهم بازار را به لرزه درآورده است رخ میدهد. اگرچه به ندرت هم پیش میآید که بازار راکد باشد و خرید و فروشی در آن صورت نگیرد. در هر صورت در این هنگام بروکر دستور استاپ لاس شما را اجرا نخواهد کرد.
اگر هنوز سردرگمید و نمیدانید که علت اجرا نشدن دستور حد ضرر چیست نگران نباشید. در بازار به فاصله به وجود آمده میان عرضه و تقاضا، گپ قیمتی میگویند. اگرچه در بازار فارکس برخلاف بورس داخلی کشورها، معمولا این گپ قیمتی رخ نمیدهد. مهمترین علت آن تعداد بالای تریدرها و نقدشوندگی بالای این بازار است. محتملترین زمان برای وقوع این رویداد در فارکس اواخر و اوایل هفته است. برخی اخبار مهم مانند انتخابات، اجلاس سران و کنفرانسهای مهم میتوانند بازارهای مالی را دچار شوک کنند و طبیعتا بازار ارز و فارکس نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
هنگام وقوع گپ معاملاتی، سفارش استاپ لاس شما اجرا نمیشود و بروکر در عوض سفارشتان را هنگام برقراری مجدد بازار اجرا خواهد کرد؛ یعنی سهام شما را در بالاترین قیمتی که بتواند خواهد فروخت، اگرچه این قیمت ممکن است از قیمت ثبت شده شما به عنوان استاپ لاس کمتر باشد.
لازم به ذکر است که در حالت عادی و نرمال، تنها زمانی که ممکن است گپ قیمتی در فارکس مشاهده شود، صبح دوشنبه و در زمان بازگشایی بازار است، در غیر این صورت وقوع این اتفاق امری نادر است.
دیدگاه شما