نحوه تشکیل بهترین سبد سهام

کارگزاری فارابی

نحوه تشکیل سبد سهام

نحوه ی تشکیل سبد سهام یکی از مهم ترین مباحث برای سرمایه گذاری است. یکی از اشتباهاتی که تقریبا تمامی افراد تازه وارد در بازار سرمایه دارند، چیدمان سبد سهام است.

چند سهم در سبد سهام داشته باشیم؟
از بیشترین سوالات مربوط به سبد سهام اینست که چند سهم در سبد سهام خود قرار دهیم.

سبد سهام خودت را شلوغ نکنیم.
یکی از بزرگ ترین اشتباهات این است که تعداد زیادی از سهام های مختلف را خرید کرده و اکثراً دلیل آن کم کردن ریسک سرمایه گذاری و قرار ندادن تمامی تخم مرغ ها در یک سبد است. اما بعد از مدتی کنترل سبد خود را از دست می دهند و سبد سهام از تحلیل خارج می شود. به علت شلوغ بودن سبد سهام نمی تواند آن را مدیریت و تحلیل کند. در سبد سهام خود 5 الی 10 سهام داشته باشید و افرادی که سرمایه کمی دارند به 5 سهام اکتفا کنند.(عرضه اولیه استثناء است)

منظور از «تک سهم» چیست؟
منظور از تک سهم شدن این است که شخص کل دارایی خود را بر روی یک سهام سرمایه گذاری می کند. معمولا تک سهم شدن زمانی روی کار می آید که شخص در ابتدا سبد سهام خود را به تعداد زیادی سهام تقسیم کرده است و کنترل سهام از دستش رفته است و سبد سهام شخص در زیان است. در این زمان شخص به فکر فروش کل سهام ها و خرید یک سهام برای جبران ضرر است. که این نیز اشتباه بزرگی است. اگر سهامی را که روی آن تک سهم شده ایم به هر دلیلی بسته شود طبیعی است که دارایی ما بلوکه شده و دسترسی به دارایی خود نداریم. اگر برای شرکت اتفاق بدی رخ دهد کل سرمایه ما وارد زیان می شود.

خرید سهام با شناوری کم
خرید سهام با شناوری پایین ریسک نقد شوندگی را به همراه دارد. معمولا سهام های که تعداد برگه سهام کمی دارند به صورت شارپ حرکت می کنند. در این نوع سهام ها باید سرمایه کمی قرار دهیم چون ممکن است در زمان فروش نتوانیم به راحتی سهام را نقد کنیم.(افرادی که داریی سنگین وارد سهام می کنند)

انتخاب سهام از یک صنعت
خرید از یک صنعت تقریبا با تک سهم شدن فرق زیادی ندارد. «ولی از تک سهم شدن بهتر است.» ما نباید کل دارایی خود را در یک صنعت سرمایه گذاری کنیم. چون اگر اتفاقی برای اون صنعت بیفتد تمام سهام های ما را شامل می شود و کل سبد ما وارد زیان می شود.

بهترین روش انتخاب سهام
برای بهرین روش انتخاب سهام و چیدن سبد سهام مناسب باید به نکات زیر توجه کرد:

اصول تشکیل سبد سهام بهینه و سودده در بورس

تشکیل سبد سهامی متنوع و در عین حال کم ریسک در بازار بورس شاید در نگاه اول خیلی ساده نباشد، اما اگر اصول تشکیل سبد سهام را بلد باشیم، دیگر چیدن یک سبد سهام شامل مثلا 5 یا 7 سهم از بهترین صنایع روز بازار کار سختی نخواهد بود. تک سهم نشدن، شلوغ نکردن پرتفوی سهامداری با عرضه های اولیه مختلف، فروش سهم در صورت سودده نبودن و نداشتن آینده مناسب حتی با ضرر و مواردی از این دست از اصول تشکیل سبد سهام در بورس به حساب می آیند که باید توسط معامله گران بورسی رعایت شوند. در این مطلب تلاش کردیم تا مهم ترین اصول تشکیل سبد سهام را مورد بررسی قرار دهیم و نکات طلایی را در این خصوص به شما آموزش دهیم، که به سادگی بتوانیم پرتفوی سرمایه گذاری خود را در بورس به بهترین شکل و کم ترین ریسک بچینید.

اصول تشکیل سبد سهام

سرمایه گذاری در بازار بورس و سهام نیازمند داشتن برنامه‌ ریزی و کسب تجربه است. تنها داشتن سرمایه و اقدام به معامله برای کسب سود در این بازار کافی نیست. یکی از قدم‌ های ابتدایی برای فعالیت در بورس،‌ تشکیل سبد سهام متناسب با میزان ریسک‌ پذیری اشخاص است. سبد سهام روشی برای کنترل و کاهش ریسک ‌های بازار بورس و مدیریت دارایی ها است. در این مطلب به تعریف سبد سهام و اصول مورد نیاز برای تشکیل پرتفوی خواهیم پرداخت .

سبد سهام چیست؟

همان‌ طور که از نام آن پیداست ، سبد سهام یا پرتفوی ترکیبی از سهم‌ های گوناگونی است که یک سرمایه گذار آن‌ ها را خریداری کرده و جزو دارایی های وی محسوب می شوند. سبد سهام یا همان پرتفوی می‌ تواند طبق اهداف، انتظارات و میزان ریسک ‌پذیری هر فرد متفاوت باشد. حتما بارها جمله معروف، همه تخم‌ مرغ‌ هایتان را در یک سبد نگذارید به گوشتان خورده است. این ضرب‌ المثل قدیمی بیانگر آن است که به علت وجود ریسک‌ های گوناگون و برای جلوگیری از زیان بیشتر، باید گزینه‌ های گوناگونی برای سرمایه گذاری داشته باشید.

حتما برایتان جالب است : فوت و فن خرید سهام در بورس ایران

با توجه به ماهیت نوسانی و ریسکی بورس، به منظور کاهش ریسک سرمایه گذاری و کاهش زیان در زمان بحران و افت قیمت سهام، لازم است سهام شرکت‌ های گوناگونی را در سبد دارایی خود قرار دهید. البته تشکیل سبد سهام با توجه به عوامل تأثیرگذار بر سبد دارایی ها، برای هر فرد می‌ تواند متفاوت و پیچیده باشد، لذا افراد ابتدا باید اهداف و انتظارات خود را مشخص نمایند، در ادامه با در نظر گرفتن استراتژی‌ های معاملاتی، پرتفوی خود را به طور بهینه تشکیل دهند. پرتفوی سهام می‌ تواند در طول زمان تغییر نماید و افراد می‌ توانند طبق انتظارات خود، سبد سهامشان را تغییر دهند.

اهمیت چیدمان سبد سهام چقدر است؟

در بورس، اطمینان خاطری که در سپرده‌ بانکی وجود دارد را نمی‌ توان یافت و ارزش سرمایه‌ گذاری شما می‌ تواند با برخی اشتباهات سقوط نماید، لذا هر سرمایه‌ گذار باید سعی کند که ریسک سرمایه‌ گذاری خود در این بازار را کاهش دهد که هدف از چیدمان سبد سهام بهینه نیز به همین صورت است.

در حقیقت با در نظر گرفتن نکات کلیدی در روش تشکیل سبد سهام، تقسیم مناسبی از ریسک‌ های صورت پذیرفته به وسیله سرمایه‌ گذار بین سهام‌ های گوناگونی که خریداری کرده انجام می شود. به این صورت که چنانچه هنگام معامله یکی از معاملات سود کند و یک معامله ضرر کند، ضرر سهم منفی با سود سهم مثبت جبران شود و در مجموع از کاهش ارزش دارایی فرد ممانعت کند.

مراحل تشکیل پرتفوی سهامی مناسب

• 1) تجزیه‌ و تحلیل اوراق بهادار
• 2) تشکیل سبد سرمایه‌ گذاری
• 3) تعیین سیاست سرمایه‌ گذاری
• 4) تجدیدنظر در سبد سرمایه‌ گذاری
• 5) ارزیابی عملکرد سبد سرمایه‌ گذاری

انواع سبد سهام کدام است؟

به این منظور که سبد سهامی بهینه تشکیل دهید، در ابتدای امر می بایست بدانید که از سرمایه گذاری خود چه هدفی را دنبال می‌ کنید و مدت زمان سرمایه‌ گذاری‌ تان چقدر است. به منظور سرمایه گذاری کوتاه مدت یا بلند مدت استراتژی‌ های معاملاتی می‌ تواند متفاوت باشد.

بعد از تعیین مدت زمان سرمایه گذاری، بازدهی مورد انتظار خود را برای مدت زمان سرمایه گذاری تعیین کنید و میزان ریسک ‌پذیری خود را نیز تعیین کنید. با تشکیل سبد سهام و متنوع سازی آن، می‌ توانید ریسک را کم کرده و بازدهی خود را افزایش دهید. 5 روش استراتژیک برای تشکیل سبد سهام وجود دارد که در ادامه به شرح دادن این موارد پرداخته ایم؛

1) سبد سهام دفاعی : سبد سهام دفاعی از ریسک سیستماتیک و نوسان کمی برخوردار است. سبد سهام دفاعی در زمان‌ های خوب یا بد بازار، به صورت معمول خوب عمل می‌ کنند. سهام این سبد متعلق به شرکت‌ های تولیدی است که محصولاتشان نیاز اساسی اقتصاد بوده و تقاضا برای محصولات آن‌ ها تقریباً ثابت و تعیین شده است، لذا با نوسان اقتصاد دچار بحران نمی‌ شوند. به منظور تشکیل سبد سهام دفاعی، می‌ توان سهام این‌ گونه شرکت‌ ها را از صنایع گوناگون موجود در بازار خریداری کرد. شایان ذکر است که سبد دفاعی ریسک و بازدهی کمی به همراه دارد.

2) سبد سهام تهاجمی : سبد سهام تهاجمی از ریسک و بازدهی بسیار بالایی برخوردار است. سرمایه گذارانی که درجه ریسک ‌پذیری زیادی دارند و به دنبال سودهای بسیار زیاد هستند، این نوع سبد سهام را ترجیح می دهند و دارایی ها و سهام شرکت‌ هایی با ریسک بالا را خریداری می کنند. سهام با ریسک بالا به صورت معمول ریسک ‌های سیستماتیک و نوسانات قیمتی بالایی نسبت به دیگر سهام و کل بازار خواهند داشت.

شرکت‌ هایی که سهام ریسکی دارند به صورت معمول در آستانه رشد خود هستند و پیش‌ بینی رشد بالایی در آینده برای آن‌ ها وجود دارد. سرمایه گذارانی که تمایل به تشکیل سبد سهام تهاجمی دارند، بیشترین درصد از پرتفوی خود را به این سهام اختصاص می‌ دهند، اما با این وجود برای کنترل ریسک خود می‌ توانند قسمتی از سرمایه خود را نیز به سهام کم ریسک یا دارایی های با درآمد ثابت اختصاص دهند. این افراد با این که بازدهی بالایی از سبد سهام خود دارند، در صورت اصلاح بازار، زیان بالایی را برای شما به همراه خواهند داشت.

3) سبد سهام سوداگرانه : سبد سهام سوداگرانه سبدی با ریسک بسیار بالاست. به بیان دیگر سهام موجود در این سبد به شرکت‌ های پرریسک تعلق دارد که آینده مبهمی دارند و در صورتی که شرایط شرکت خوب پیش رود، سود بالایی نصیب سرمایه گذاران می‌ شود، ولی در غیر این صورت زیان هنگفتی در انتظار سرمایه گذاران خواهد بود. شرکت‌ هایی که در آستانه رشد خود هستند و یا اخباری خوش‌ بینانه برای آن‌ ها وجود دارد؛ از این‌ گونه شرکت‌ ها محسوب می شوند.

این را در نظر داشته باشید که تشکیل سبد سهام سوداگرانه به اختصاص وقت بیشتری جهت انتخاب و سرمایه گذاری در قیاس با دیگر سبدها نیازمند است. همچنین جهت تشکیل این سبد نیاز به تجربه بالایی است، به این خاطر که با یک انتخاب فرد می‌ تواند در مدت زمان کوتاهی سود فراوانی را کسب کند، ولی در مقابل با یک انتخاب اشتباه، امکان دارد سرمایه زیادی را در همان مدت کوتاه از دست بدهد.

4) سبد سهام درآمدی : سبد سهام درآمدی از ریسک و بازدهی کمی برخوردار است و بازدهی تقریباً ثابتی در طول زمان نصیبب سرمایه گذاران خواهد کرد. این سبد بیشتر بر سهام شرکت‌ هایی تاکید دارد که سود سالانه می پردازند. به بیان دیگر شرکت‌ ها تصمیم می‌ گیرند که درصد بیشتری از سود خالص خود را به سهامداران بپردازند. شرکت‌ های با رشد کم یا متوسط از جمله این شرکت‌ ها به شمار می روند. برخی از سهام سبد درآمدی می‌ تواند با سبد دفاعی یکسان باشد. سبد سهام درآمدی می بایست همواره جریان نقدی مثبتی برای سرمایه گذار داشته باشد. افرادی که به دنبال یک منبع درآمد بادوام و مطمئن هستند، می‌ توانند اقدام به تشکیل این نوع سبد سهام کنند.

5) سبد سهام ترکیبی : سبد سهام ترکیبی از سود و بازدهی متغیر برخوردار می باشد. در این سبد علاوه بر سهام شرکت‌ های بورسی، صندوق های سرمایه گذاری ، اوراق مشارکت و اوراق بدهی نیز وجود دارد. سررسید اوراق این سبد، می‌ تواند متفاوت باشد. دارایی های این سبد به نسبت دیگر سبدها منعطف تر هستند و همین طور بهتر است برای تشکیل این سبد از دارایی ها و سهامی استفاده شود که همبستگی منفی نسبت به یکدیگر داشته باشند و روند یکسانی نداشته باشند؛ این بدین معنی است که اگر سهمی در یک بازه زمانی منفی است، روند سایر سهام و دارایی ها مثبت باشد. تنوع دارایی های این سبد از دیگر سبدها بیشتر است، لذا در صورتی که یک دارایی دچار زیان شود، سود و بازدهی سایر سهام و اوراق ضرر آن را جبران خواهند کرد.

اصول مهم تشکیل سبد سهام در بورس

به صورت کلی برای تشکیل سبد سهام اصولی وجود دارد که می بایست آن ها را در نظر داشته باشید. در اینجا چندین اصل کلیدی برای تشکیل سبد سهام را خدمت شما عزیزان بیان کرده ایم؛

بررسی وضعیت و عملکرد سبد سهام : بعد از انجام تحلیل‌ ها و بررسی‌ های گوناگون برای انتخاب سهام، باید همیشه وضعیت عملکردی و سود و زیان آن‌ ها را به صورت دوره‌ ای نیز بررسی کرد. استراتژی‌ های معاملاتی گوناگونی وجود دارد که برای نگهداری یا کم و زیاد کردن حجم سهام مناسب هستند.

به صورت کلی می‌ توان درصدهای مشخصی از سبد را به سهام پرریسک، با ریسک متوسط و کم ریسک تخصیص داد تا تعادل در سبد حفظ شود. همچنین می‌ توان از هر صنعتی تعدادی سهم را برگزید و با متنوع‌ سازی پرتفوی، روندهای نزولی و صعودی با هم خنثی شوند.

بررسی صنایع و شرکت‌ ها : صنایعی گوناگونی در بورس در حال فعالیتند. این که هر صنعتی در چه وضعیتی قرار دارد و شرایط آینده چه خواهد شد، بسیار حائز اهمیت است. به منظور تشکیل سبد سهام باید این شرایط را مورد بررسی قرار دهیم و از بین نمادهای فعال در هر صنعت و طبق نوع سبدی که تشکیل می‌ دهیم، شرکت‌ ها را انتخاب نماییم.

به منظور انتخاب سهام بایستی در کنار بررسی وضعیت صنعت و صورت‌ های مالی شرکت مورد نظر، روند قیمت آن‌ ها را با انجام تجزیه و تحلیل‌ هایی مثل تحلیل بنیادی و تکنیکال تخمین بزنید.

بررسی وضعیت اقتصاد جهان و کشور : تحلیلگران بنیادی همیشه با پیگیری اخبار، اطلاعات و اتفاقات در سطح بین‌ المللی و سطح کشور به‌ صورت بنیادی، صنایع، شرکت‌ ها و سهام آن‌ ها را بررسی می‌ کنند. تغییرات قیمت کالاها و محصولات در جهان و کشور می‌ تواند بر قیمت سهام شرکت‌ ها موثر باشد.

این مورد درباره کالاهایی مثل نفت و فلزات اساسی، بیشتر مصداق دارد و کوچک‌ ترین تغییر قیمتی در سطح جهانی می‌ تواند بر سهام شرکت‌ های داخلی موثر واقع شود. همچنین وضعیت اقتصادی داخل کشور، رخدادهای سیاسی و اقتصادی مثل تغییر نرخ ارز، نرخ بهره و تصمیمات دولت، بر قیمت سهام شرکت‌ های بورسی تأثیرگذار است، لذا به منظور تشکیل یک سبد سهام بهینه، توجه به بازارهای جهانی و داخلی اهمیت بالایی دارد. نکات تکمیلی نیز به شرح زیر است؛

مدیریت پرتفوی و استراتژی مدیریت سبد سهام

فعالیت در بازارهای مالی مستلزم دانش و برنامه‌ریزی است. از موارد مهمی که سرنوشت‌ساز است و تأثیر زیادی بر سود و زیان شما دارد، مدیریت پرتفوی است. چینش مناسب پرتفوی و برنامه‌ریزی برای شرایط گوناگون، می‌تواند میزان سود و زیان شما را تحت تأثیر قرار دهد. به همین علت، پیش از فعالیت جدی در بازار سرمایه، لازم است با مدیریت پرتفوی آشنا شوید و بدانید اصلی‌ترین استراتژی‌های روبه‌رویی با آن چگونه است.

پرتفوی چیست و چه اهمیتی دارد؟

پرتفوی (Portefeuille) واژه‌ای فرانسوی است که در قدیم به معنای کیف پول بوده اما حالا به عنوان سبدی از دارایی شناخته می‌شود. امروزه اصطلاح پرتفوی به سبد سهام و دارایی‌های قابل معامله اطلاق می‌شود. برای مثال پرتفوی می‌تواند تک‌ سهم بوده یا ترکیبی از سهام، صندوق و اوراق بهادار دیگر باشد. اهمیت پرتفوی در آن‌جایی مشخص می‌شود که بخواهید سرمایه‌گذاری با بیشترین سود و کمترین ریسک را تجربه کنید. تنوع مناسب و رعایت اصول مدیریت پرتفوی می‌تواند منجر به موفقیت در امر سرمایه‌گذاری شود. در مقابل، بی‌توجهی به پرتفوی، می‌تواند فاجعه‌ای بزرگ را در پی داشته باشد.

می‌دانید که تشکیل یک پرتفوی مناسب چه مراحلی دارد؟ روش مناسبی برای تشکیل یک پرتفوی کم ریسک می‌شناسید؟ در ادامه با بررسی قدم به قدم چینش پرتفوی، به این موارد می‌پردازیم.

مراحل تشکیل یک پرتفوی کم ریسک و مناسب

برای چینش پرتفوی، لازم است از بنیادی‌ترین سوالات شروع کنید چرا که مدیریت پرتفوی، بسیار به استراتژی و اهداف مالی شما بستگی د ارد. به همین علت باید به سوالاتی پاسخ بدهید که شاید در ابتدا چندان مهم به نظر نرسند.

هدف شما از سرمایه‌گذاری چیست؟

اولین سوال مهم برای شکل دادن به پرتفوی، درباره هدف شما از سرمایه‌گذاری است. آیا می‌خواهید با تورم مقابله کنید و با سود حاصل از آن زندگی خود را بچرخانید؟ یا قصد دارید برای آینده خود سرمایه مناسبی جمع کنید؟

پاسخ هر یک از سوالات بالا می‌تواند نحوه تشکیل بهترین سبد سهام در فرآیند سرمایه‌گذاری شما تفاوت‌های زیادی ایجاد کند. همچنین تعیین هدف، باعث انتخاب استراتژی مناسب می‌شود. بنابراین قبل از هر اقدامی، هدف خود از سرمایه‌گذاری را بشناسید و با توجه به هدفتان، سیاست شما در برخورد با بازار نیز مشخص‌تر می‌شود. برای مثال اگر قصد سرمایه‌گذاری بلندمدت داشته باشید تا سرمایه‌ای برای آینده جمع کنید، دیگر نیازی ندارید که هر روز درگیر بازار باشید یا به صورت مستقیم به خرید و فروش سهام بپردازید.

انواع اوراق بهادار را تحلیل کنید

حالا که هدف خود از سرمایه‌گذاری را شناخته‌اید، می‌توانید به تحلیل انواع اوراق بهادار بپردازید. این کار به شما کمک می‌کند تا بهترین ابزار را برای رسیدن به هدف خود، انتخاب کنید. ممکن است به خرید سهام، اوراق مشارکت یا صندوق نیاز داشته باشید. تمامی این موارد بستگی به اهداف و سیاست شما در سرمایه‌گذاری دارد. با این حال، تحلیل اوراق کمک می‌کند تا بتوانید متناسب با نیاز خود دست به انتخاب بزنید.

پرتفوی سرمایه‌گذاری خود را تشکیل دهید

زمانی‌که اهداف خود و انواع اوراق بهادار را شناختید، وقت آن رسیده است تا برای سرمایه خود، سبد سهام مناسبی از موارد متنوع را بچینید. در واقع این همان فرآیند تشکیل پرتفوی است که می‌تواند کمی پیچیده باشد.

در این گام، باید صنایع برتر را بررسی کرده و سهم‌های مناسب آن را زیر نظر بگیرید تا در نقطه‌ای مناسب اقدام به خرید کنید. همچنین مناسب است بخشی از سرمایه خود را سپرده‌گذاری کنید تا در مواقع نیاز دستتان خالی نباشد.

مدیریت پرتفوی خود را ارزیابی کنید

بخش مهمی از مدیریت پرتفوی، ارزیابی عملکرد آن است. شما باید هر چند وقت سبد خود را ارزیابی کنید و بازدهی آن را بسنجید. همچنین می‌توانید در این میان، یک سهمی را با سهمی دیگر جایگزین کنید یا وزن صندوق‌ها را در پرتفوی خود بیشتر یا کمتر کنید. شاید هم لازم باشد از صندوق‌های طلا موجود در بازار، بهره‌مند شوید! تمامی این موارد بستگی به شرایط بازار دارد و در واقع مدیریت پرتفوی، سنجیدن شرایط و تصمیم‌گیری متناسب با آن می‌باشد!

شما می‌توانید پیش از آن که سرمایه واقعی خود را در بازار درگیر کنید، به صورت فرضی یک سبد سهام تشکیل دهید تا ببینید عملکرد شما در مدیریت آن چگونه است. در این حالت، شما می‌توانید با آزمون و خطا استراتژی شخصی خود را شناسایی کنید تا با سرمایه واقعی خود، خطا کمتری داشته باشید.

انواع استراتژی مدیریت پرتفوی

استراتژی عبارت است از اقداماتی که از پیش برای شرایط گوناگون پیش‌بینی کرده تا در آینده از آن‌ها بهره‌مند شد. به عبارتی شما اکنون برای شرایط متفاوت در آینده، برنامه‌ای مشخص و دقیق فراهم می‌کنید تا در لحظه بتوانید آن را اجرا کنید. این کار باعث تسلط بر امور شده و هیجان یا ترس را کنترل می‌کند. به همین علت داشتن استراتژی مناسب، نیمی از راه موفقیت در بازارهای مالی شمرده می‌شود.

برای مدیریت پرتفوی نیز نیاز به استراتژی دارید تا بتوانید چینش مناسب سبد سهام خود را در شرایط متفاوت پیش‌بینی کنید.

مدیریت غیرفعال پرتفوی

یکی از راه‌های مدیریت پرتفوی، مدیریت منفعل یا غیرفعال است. در این روش هدف اصلی، کسب بازدهی در حدود بازدهی متوسط بازار است. توقع بالایی از پرتفوی در چنین حالتی نمی‌رود و مدیریت ریسک اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. این روش برای افراد ریسک‌گریز یا شرایط نزولی بازار مناسب است و همچنین به صورت خرید و نگهداری سهم بوده و صبر در نگهداری، عنصر کلیدی به شمار می‌رود.

در این روش باید سهم‌های مهم و مؤثر در شاخص را شناسایی کرده و متناسب با وزن هرکدام و ارزش بازارشان خریداری شود. همچنین پوشش ریسک ایجاب می‌کند تا خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری و طلا جدی‌تر گرفته شود و بخش کوچکی از سرمایه نیز به سپرده‌گذاری واگذار شود. دقت کنید که خرید در این روش برای نوسان‌گیری نیست. بازدهی متوسط بازار، معیار عملکرد در این روش است و باید میزان بازدهی خود را با حرکت شاخص مور دنظر بسنجید.

برای مدیریت سبد سهام در این استراتژی می‌توانید از ضریب بتا استفاده کنید. ضریب بتا عملکرد تاریخی هر سهم را نسبت به شاخص آن توضیح می‌دهد. با بررسی ضریب بتا برای هر سهم، می‌توانید تشخیص دهید که حرکت‌های شاخص بر آن سهم به صورت معمول چگونه تأثیرگذار بوده است. این‌چنین می‌توانید سهم مناسبی را انتخاب کنید که همگام با شاخص موردنظرتان به شما بازدهی بدهد.

مدیریت فعال پرتفوی

مدیریت فعال پرتفوی مناسب افرادی است که زمان زیادی را درگیر بازار هستند و از زیر و بم تحلیل بازار سر درمی‌آورند. در این روش به دنبال تحلیل و پیش‌بینی حرکت‌های کوتاه‌مدتی بازار هستید و می‌خواهید از روند بازار مطلع شوید.

این روش برای نگهداری بلندمدت طراحی نشده و تمرکز آن بر حرکت‌های کوچک بازار است. هدف مالی در مدیریت فعال، کسب بازدهی بیشتر از شاخص بوده و افراد به دنبال بازدهی‌هایی بالاتر از متوسط بازار هستند.

بدیهی است که این روش ریسک بیشتری دارد. همچنین مناسب افراد مبتدی نبوده و نیاز به دانش بالا و برنامه‌ریزی دقیق دارد. به 3 طریق از این روش استفاده می‌کنند.

1. گاهی به سنجش وضعیت بازار می‌پردازند و متناسب با شرایط، وزن انواع اوراق را کم یا زیاد می‌کنند. برای مثال، در بازار نزولی اوراق با درآمد ثابت، وزن بیشتری از سهام پیدا می‌کنند. با صعودی شدن بازار، اوراق درآمد ثابت، جای خودشان را به سهام می‌دهند.
2. راه دیگر برای مدیریت فعال پرتفوی، چینش براساس سهام است. به صورتی که سهام ارزنده باید وزن بیشتری از سهام پر‌ ریسک داشته باشد تا در هنگام صعود، بازدهی مناسب‌تری کسب کند و در هنگام نزول بازار، زیان کمتری به پرتفوی برسد.
3. راه سوم بسیار مشابه راه دوم است. با این تفاوت که در اینجا به جای سهام، به بررسی صنایع می‌پردازند. به صورتی که صنعت‌هایی با پتانسیل بالاتر، وزن بیشتری از پرتفوی را تشکیل می‌دهند.

کدام استراتژی را انتخاب کنیم؟

انتخاب استراتژی مناسب برای مدیریت پرتفوی نیاز به شناخت مناسبی از خودتان دارد و باید به صورت کامل با روحیات خود آشنا باشید. همچنین باید ببینید که توانایی شما در سرمایه‌گذاری بیشتر است یا معامله‌گری. بدون اغراق با خود روبه‌رو شوید و مهارت خود را بسنجید. برای این کار می‌توانید روی کاغذ دست به معامله بزنید و یک پرتفوی خیالی را تشکیل داده و مدیریت کنید. بنابراین با سنجیدن عملکرد خود، به استراتژی مناسب دست پیدا می‌کنید. البته عوامل دیگری نیز در انتخاب استراتژي مناسب، دخیل هستند که در ادامه با آن‌ها بیشتر آشنا می‌شوید.

شرایط بازار و مدیریت پرتفوی

شاید مهم‌ترین عامل در انتخاب استراتژی، شرایط بازار باشد. در یک بازار سراسر صعودی، روحیات شما به حاشیه می‌رود! به صورتی که حتی ریسک‌گریزترین افراد هم، با بی‌پروایی می‌توانند سودهای عجیب‌ و غریب کسب کنند. البته چنین بازارهایی کم پیدا می‌شود و بهتر است همیشه جانب احتیاط را رعایت کنید. اما به صورت کلی شرایط بازار عامل مهمی در انتخاب استراتژی مدیریت پرتفوی است، مخصوصاً در شرایط نزولی بازار، به استراتژي‌های پرریسک اصرار نورزید تا باعث پشیمانی شما نشود

میزان سرمایه و اندازه پرتفوی

میزان سرمایه شما عامل دیگری است که اهمیت زیادی در مدیریت پرتفوی دارد. اگر سرمایه زیادی داشته باشید، با آسودگی بیشتری می‌توانید با تقسیم متناسب،پرتفویی با تنوع بالا را شکل بدهید. اما افراد با سرمایه‌های کمتر باید دقت بیشتری داشته باشند. در این شرایط شکل دادن پرتفوی متنوع، می‌تواند ارزش هر بخش از پرتفوی را به قدری کوچک کند که بازدهی آن بخش ناچیز شمرده شود. البته مدیریت پرتفوی با سرمایه سنگین کار دشوارتری بوده و به زمان بیشتری نیاز دارد. از این جهت مدیریت یک پرتفوی کوچک، آسان‌تر است و نیاز به تنوعبسیار زیاد و تهیه همه انواع اوراق بهادار ندارد.

همچنین این سوال که چه تعداد سهام در پرتفوی داشته باشید، کاملاً به استراتژي شما و اندازه سرمایه‌تان بستگی دارد. به صورت کلی باید سعی کنید در عین حال که به فکر تنوع سبد سهام خود هستید، از پراکندگی آن جلوگیری کنید. نباید با تهیه تعداد بالای سهم، تحلیل آن‌ها را برای خود دشوار کنید. بهترین تعداد سهام برای شما آن تعدادی است که بتوانید به صورت همزمان تحلیل‌شان کنید و در موقعیت‌های لازم، واکنش‌های مناسبی نشان بدهید.

انتظار و سطح توقع شما

عامل دیگری که می‌تواند در انتخاب استراتژي مناسب دخالت کند، سطح انتظار شماست. این موضوع، بیان دیگری از هدف شما در سرمایه‌گذاری است. با توجه به این‌که چه هدفی را در این راه دنبال می‌کنید، نوع استراتژي و روش شما نیز متفاوت می‌شود. کسب سود برای گذران زندگی یا پوشش تورم سالانه دو هدف متفاوت هستند که استراتژی متفاوتی نیز می‌طلبد.

جمع‌بندی

مدیریت پرتفوی از ضروری‌ترین گام‌های ورود به بازار سرمایه است و با مدیریت پرتفوی می‌توانید کسب بازدهی خود را تنظیم کنید. مدیریت پرتفوی نامناسب می‌تواند باعث زیان و دلسردی شما شود. اما اگر بتوانید چینش مناسبی برای سبد سهام خود رقم بزنید، نیمی از مسیر موفقیت را پیموده‌اید. پس این موضوع را جدی بگیرید و سعی کنید با تحقیق و بررسی، استراتژی مدیریت پرتفوی خودتان را پیدا کنید. در این مقاله با بررسی مدیریت پرتفوی، اهمیت آن و استراتژی‌های مرتبط با آن سعی کردیم تا شما را در این مسیر همراهی کنیم.

سبد گردانی چیست | آیا سبد گردانی از معامله شخصی بهتر است؟

سبدگردانی (Portfolio Management Service) فرایندی است که طی آن سبدگردان با اتکا به دانش و تجربه خود، سرمایه سهامدار را در میان چند سهم جا به جا می‌کند. برای درک بهتر سبدگردانی لازم است، به تعریف سبد سرمایه‌گذاری بپردازیم.

تعریف سبد یا پرتفوی

سبد، پرتفوی یا پرتفولیو (Portfolio) متشکل از سهام شرکت‌هایی است که فرد در آنها سرمایه گذاری کرده است. ممکن است فرد با سرمایه گذاری در اوراق مشارکت، اوراق اجاره یا سهام شرکت‌های مختلف، سبدی متنوع تشکیل دهد. همچنین، فرد می‌تواند سبدی غیر متنوع متشکل از سهام دو یا سه شرکت داشته باشد.

در سال 1950 هری مارکوئیتز، اولین کسی بود که مفهوم پرتفولیو و ایجاد تنوع را به‌ صورت علمی بیان کرد. اهمیت تشکیل سبد متنوع در کاهش ریسک سرمایه گذار است. بهتر است سهام شرکت‌های مختلف را در سبد خود داشته باشید، در این صورت، اگر قیمت یکی از سهم‌ها کاهش یابد، دیگری زیان آن را پوشش می‌دهد. زمانی که شما تمام سرمایه خود را تنها به یک سهم اختصاص می‌دهید، اصطلاحاً همه تخم مرغ های خود را در یک سبد چیده‌اید!
مطالعه همه جانبه‌ پرتفولیو، مدیریت پرتفولیو یا پرتفوی نام دارد. قانون اول مدیریت پرتفوی، ایجاد تنوع است. سبد متنوع، نیازمند بررسی مداوم وضعیت سهام تشکیل دهنده آن است. نکته اینجاست که، همه افراد دانش یا فرصت کافی برای بررسی سهام چند شرکت مختلف را ندارند، در اینصورت، از دو طریق می‌توان اقدام به سرمایه گذاری نمود:

1. از طریق صندوق های سرمایه گذاری
2. استفاده از خدمات سبدگردانی

تعریف سبدگردانی

سبدگردانی، نوعی سرمایه گذاری غیرمستقیم است. این روش، برای افرادی مناسب است که تخصص و زمان کافی برای سرمایه گذاری مستقیم را ندارند. سبدگردانی ، یعنی شما مدیریت پرتفوی خود را به یک فرد با‌تجربه (سبدگردان) بسپارید. سبدگردان با دانش و تجربه خود در معامله‌گری در مورد خرید، فروش یا نگهداری سهام سرمایه‌گذار تصمیم‌گیری می‌کند. به عبارت دیگر، در فرایند سبدگردانی یک شخصیت حقوقی متخصص در بورس که سبدگردان نام دارد، طی عقد قرارداد با سرمایه گذار، مدیریت پرتفوی او را در اختیار می‌گیرد. سبدگردان به نام خود فرد (حقوقی یا حقیقی) سبدی از سهام را تشکیل می‌دهد و در برابر مدیریت دارایی او کارمزد دریافت می‌کند. شرکت‌های سبدگردان برای انجام این کار لازم است از سازمان بورس و اوراق بهادار (سبا) مجوز دریافت نمایند. همچنین، موظفند از نیروی متخصص در این زمینه استفاده کنند.

مزایای سبدگردانی

از مهم ترین مزایای سبدگردانی اختصاصی بودن آن است. یعنی هر سرمایه گذار با توجه به ریسک پذیری و میزان دارایی، سبدی مختص خود خواهد داشت. سبدگردانی برای سرمایه گذاران مزایای دیگری نیز دارد. در ادامه هر یک را نام برده و توضیح خواهیم داد:

1- انعطاف پذیری

در سبدگردانی، سرمایه گذار به صورت روزانه به پرتفوی خود دسترسی دارد. او می‌تواند عملکرد سبدگردان را تحت نظر داشته و در صورت تمایل به تغییر استراتژی معامله، آن را با مدیر پرتفوی خود در میان بگذارد. از سویی، سبدگردانی ترکیب متنوعی از دارایی‌های مالی را در بر می‌گیرد. در نتیجه، شما می‌توانید ترکیبی از اوراق با درآمد ثابت، صندوق‌های طلا، گواهی‌های کالایی و سهام شرکت‌های پذیرفته در بورس را در سبد خود داشته باشید. این انعطاف پذیری در سبدگردانی، نگرانی نوسانات بازارهای موازی را برطرف خواهد کرد.

2- عدم نیاز به دانش خاص

یکی از چالش‌های سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه، عدم آگاهی و ناتوانی در تحلیل سهام و بازارهای بورسی است. همین امر سبب می‌شود که، سرمایه‌گذار نداند کدام سهام مناسب سرمایه‌گذاری است؟ زمان مناسب ورود یا خروج از سهم را چگونه می‌توان تشخیص دهد؟ چه زمانی باید سهامداری کرد؟ و یا سایر مسائلی از این قبیل که، سبدگردان با به دست گرفتن پرتفوی شما به عنوان یک نیروی متخصص و باتجربه، تمام این بررسی‌ها را انجام می‌دهد.

3- عدم نیاز به صرف زمان

سبدگردان، با تخصص و مهارت خود، پرتفوی شما را مورد بررسی همه جانبه قرار می‌دهد. در نتیجه، دیگر شما نیاز به صرف زمان برای جستجوی بازار، بررسی عملکرد شرکت‌ها، تحلیل مسائل سیاسی و اقتصادی و . ندارید.

4- مدیریت حرفه ای پرتفوی

از مزایای ویژه سبدگردانی برای سرمایه گذار این است که، پرتفوی خود را به تیمی مجرب و حرفه‌ای می‌سپارید. مدیریت پرتفوی توسط مدیران حرفه‌ای، سبب کاهش ریسک در سرمایه گذاری شما می‌شود. تیم‌های سبدگردانی با سال‌ها تجربه در این زمینه، تسلط زیادی بر صنایع و شرکت‌ها داشته و با اتکا به واقعیات حاصل شده از تحلیل‌های حرفه‌ای خود، سرمایه گذاری پربازدهی برای شما به ارمغان خواهند آورد.

5- عدم وجود تضاد منافع

از آنجایی که کارمزد متغیر سبدگردان در گرو سودآوری بیشتر برای سرمایه گذار است، تصمیمات او در راستای سود و بازدهی بیشتر برای سرمایه گذار خواهد بود. به عبارتی، منافع سبدگردان موازی با منافع سرمایه گذار است و از یکدیگر جدا نیستند.

6- معافیت مالیاتی

سودی که سرمایه گذار از طریق سبدگردانی بدست می‌آورد، مشمول مالیات نمی‌گردد. معافیت از مالیات بطور مستقیم بر سرمایه گذاران اثر نمی‌گذارد، اما موجب ایجاد انگیزه در آنها خواهد شد.

معایب سبدگردانی

سبدگردانی در کنار مزایایی که ذکر شد، می‌تواند معایبی نیز برای سرمایه گذار داشته باشد. در ادامه، به آن ها اشاره خواهیم کرد:

انتخاب سبدگردان

اگر شما سبد خود را به سبدگردان نامناسب و غیر متخصص واگذار نمایید، ممکن است خسارات سنگین و حتی غیر قابل جبران متوجه سرمایه شما شود. قبل از انتخاب سبدگردان، زمان کافی را برای انتخاب بهترین آن اختصاص دهید. دقت داشته باشید، شرکتی که انتخاب می‌نمایید، حتماً تحت نظر سازمان بورس و اوراق بهادار باشد.

حداقل سرمایه نحوه تشکیل بهترین سبد سهام برای سبدگردانی

حداقل سرمایه لازم برای افتتاح حساب در شرکت‌های سبدگردانی ، معمولا ً پنجاه میلیون، صد میلیون، گاهی یک میلیارد تومان و حتی بیشتر می‌باشد. این رقم در شرکت های سبدگردانی متغیر است، اما اکثر آنها سرمایه زیر صد میلیون تومان را نمی‌پذیرند.

معیارهای انتخاب سبدگردان

مهم‌ترین قسمت سرمایه گذاری به این روش، انتخاب سبدگردان مناسب است. بطور کلی برای انجام این کار، چهار معیار اصلی باید مورد توجه قرار گیرد:

1. سابقه: هرچه شرکت سبدگردان باتجربه و باسابقه باشد، تسلط او بر بازار بیشتر خواهد بود، در نتیجه می‌توان به بازدهی بالاتر امیدوار بود.
2. میزان بازدهی کسب شده در دوره های گذشته: بررسی میزان بازدهی سبدگردان در دوره‌های قبل، موفقیت یا عدم موفقیت عملکرد آنها را به ما نشان می‌دهد.
3. تیم تحلیل متخصص: اینکه شرکت سبدگردان از افراد مجرب و متخصص در تیم خود استفاده نماید، در میزان موفقیت آنها موثر خواهد بود.
4. خوش نامی: شنیدن نظرات مشتریان این شرکت‌ها می‌تواند در انتخاب یک سبدگردان مناسب به ما کمک کند. در قسمت شرکت های سبدگردان سایت نظارت امکان بررسی و مقایسه آنها را برای شما فراهم کرده‌ایم.

تفاوت سپردن سرمایه به سبدگردان با سپرده گذاری در بانک

با سپرده گذاری در بانک، شما سرمایه خود را در برابر دریافت سودی ثابت به بانک می‌سپارید. شما می‌توانید مطمئن باشید که به سودی ثابت، دست می‌یابید. اگر فردی ریسک پذیر نیستید، این روش می‌تواند تا حدودی پاسخگوی نیاز شما باشد. با کمی ریسک و سپردن سرمایه خود به یک مدیر پرتفوی حرفه‌ای، بازدهی بسیار بیشتر از سود بانکی دریافت می‌کنید.
از محدودیت‌های سپرده گذاری در بانک این است که، تا زمانی مشخص، به عنوان مثال یک سال، حق برداشت پول خود را نخواهید داشت.
اگر قصد برداشت پول خود قبل از زمان معین را داشته باشید، جریمه خواهید شد و به جای سود بلندمدت، تنها سود کوتاه مدت به شما تعلق خواهد گرفت.

در سبدگردانی ، علاوه بر حفظ اصل پول شما، مدیر پرتفوی تلاش می‌کند سودی بیشتر از سود بانکی به شما پرداخت کند. از طرفی شما در سهام شرکتها و صنایعی سرمایه گذاری می‌کنید که می‌تواند ارزش سرمایه شما را در مقابل تورم جامعه حفظ کند، این در حالی است که، سپرده گذاری در بانک، ارزش پول شما را در مقابل تورم حفظ نخواهد کرد.

تفاوت صندوق های سرمایه گذاری و خدمات سبدگردانی

1. مالکیت سهام: در سبدگردانی ، سرمایه گذار مستقیماً مالک سهام و دارایی خود بوده و سبدگذار تنها به نیابت از او اقدام به خرید و فروش می‌نماید، در حالی که در صندوق های سرمایه گذاری، سرمایه گذار به صورت غیرمستقیم مالک سهام خریداری شده توسط صندوق سرمایه گذاری است.
2. نظارت بر معاملات: در سبدگردانی ، سرمایه گذار در جریان استراتژی معاملات خواهد بود. او به صورت روزانه از معاملات انجام شده آگاهی می‌یابد. در صندوق های سرمایه گذاری، سرمایه گذار قادر به رصد عملکرد صندوق به صورت روزانه نخواهد بود. او از میزان و نوع سهام خریداری شده توسط صندوق اطلاع نمی‌یابد.
3. اختصاصی بودن سرمایه گذاری: مدیر پرتفوی، خرید و فروش را با توجه به ریسک پذیری سرمایه‌ گذار که مختص خود او می‌باشد، انجام می‌دهد، در حالی که مدیر صندوق، خرید و فروش را با توجه به سود و زیان و ریسک‌پذیری کل سرمایه‌ گذاران صندوق انجام می‌دهد. در صندوق ها، مدیر صندوق معمولاً با پایین‌ترین میزان ریسک، خرید را انجام می‌دهد.
4. در سرویس‌های سبدگردانی ، چیدمان پرتفوی یک جوان 35 ساله با سطح مالی متوسط در مقایسه با یک سالمند با توانایی مالی بالا با یکدیگر تفاوت دارند.
5. هزینه ها: هزینه‌های پرداختی در این خدمات نسبت به صندوق‌های سرمایه گذاری بیشتر است، زیرا خدمات در سبدگردانی به صورت اختصاصی اما در صندوق‌های سرمایه گذاری به صورت جمعی ارائه می‌شوند.
6. حداقل میزان سرمایه گذاری: در صندوق‌ها، کافیست حداقل یک واحد از صندوق را خریداری کنید. در صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت، هر واحد حدود صد هزار تومان است، در حالی که برای استفاده از سرویس سبدگردانی به حداقل سرمایه پنجاه میلیون تومان و بیشتر نیاز است.

قرارداد سبدگردانی و بندهای مهم آن

همانطور که گفتیم، سبدگردانی طی عقد قرارداد با یک شخصیت حقوقی صورت می‌گیرد. معمولاً کارگزاری‌ها به عنوان شخصیت حقوقی این خدمات را ارائه می‌دهند. لازم به ذکر است، هر کارگزاری مجوز سبدگردانی ندارد و سبدگردانی نیاز به اخذ مجوزی غیر از مجوز کارگزاری دارد.
این قرارداد، مانند سایر قراردادهای حقوقی از بندهای عمومی و اختصاصی تشکیل می‌شود. آگاهی از برخی بندهای اختصاصی این قرارداد برای سرمایه گذار ضرورت دارد. در ادامه، آنها را شرح خواهیم داد:

1- کارمزد سبدگردان

در این بند، نحوه تخصیص سود به سرمایه گذار بطور شفاف بیان می‌شود. دو عامل در تعیین میزان کارمزد مؤثر هستند:

1. قرارداد با مشتری
2. مصوبات سازمان بورس و اوراق بهادار

* کارمزد سبدگردانی متغیر است و با توافق شرکت و مشتری هنگام عقد قرارداد تعیین می‌شود.

به عنوان مثال، طرفین توافق می‌کنند تا رسیدن به بازدهی 50%، سبدگردان فقط کارمزد ثابت یا کارمزد مدیریت را دریافت نماید. هنگامی که بازدهی 50% یا بیشتر حاصل شود، درصدی نیز به شرکت تحت عنوان کارمزد عملکرد تعلق می‌گیرد.

2- گزارش دهی

سبدگردان موظف است سرمایه گذار را از جزئیات معاملات خود مطلع سازد. گزارش در مقاطع مشخص (روزانه، هفتگی، ماهانه و یا سالانه) که به توافق طرفین رسیده است، ارائه می‌شود.

3- راه ارتباطی

در قرارداد باید راههای ارتباطی سبدگردان با سرمایه گذار مشخص شود. شرکت از این مجاری ِارتباطی، بیشتر در ارائه گزارش به سرمایه گذار استفاده می کند.

4- برداشت و واریز وجه

سرمایه گذار، می‌تواند در طول مدت قرارداد، بخشی از سرمایه خود را مطالبه کند. همچنین، سرمایه گذار می‌تواند در طول قرارداد به میزان سرمایه خود اضافه نماید. چگونگی برداشت وجه توسط سرمایه گذار و نیز واریز وجه جدید باید در قرارداد ذکر شده و مورد توافق طرفین قرار گیرد.

5- محرمانه بودن اطلاعات

این بند به محرمانه بودن اطلاعات سرمایه گذار اشاره دارد. اطلاعات سرمایه گذار جز با رضایت کتبی او نباید افشا شود. البته، این اطلاعات در صورت لزوم باید در اختیار سازمان بورس یا بازرسین قانونی قرار گیرد.

نحوه محاسبه سود

سود این خدمات با توجه به دوره زمانی و نوسانات بورس غیرقابل پیش بینی و متغیر است. مدیر پرتفوی از شما فقط کارمزد مدیریت را (که مبلغی ناچیز است) دریافت می‌کند، مگر زمانی که سودی بیشتر از سود بانکی حاصل شده باشد. بنابراین، تمام تلاش خود را در راستای کسب حداکثر بازدهی برای شما خواهد کرد.

احتیاط !

اگر قصد دارید سرمایه خود را به سبدگردان بسپارید، نکات زیر را مورد توجه قرار دهید:

• نهادهای مالی برای ارائه خدمات مدیریت پرتفوی سهامداران، ملزم به اخذ مجوز از سازمان بورس می‌باشند.
• به هیچ فرد حقیقی مجوز داده نمی‌شود.
• به جهت آگاهی مشتری از جریان عملکرد مدیریت پرتفوی خود و همچنین جلوگیری از کلاهبرداری تدابیری اندیشیده شده است. برخی از این تدابیر عبارتند از: ارائه نام کاربری و رمز عبور به مشتری، کد سبدگردانی اختصاصی، شماره حساب به نام مشتری و …

سوالات متداول

مدت زمان قرارداد سبدگردانی چقدر هست؟

مدت زمان قرارداد سبدگردانی با توجه به زمان و تاریخ قرارداد متغیر است.

حداقل سرمایه برای سبدگردانی چقدره؟

این مقدار در شرکت های مختلف متغیر می باشد.

کارمزد سبدگردانی چقدره؟

کارمزد سبدگردانی متغیر است و با توافق شرکت و مشتری هنگام عقد قرارداد تعیین می‌شود. برای اطلاعات بیشتر در ارتباط با این موضوع به متن مقاله رجوع کنید.

کارگزاری هوشمند رابین

کارگزاری فارابی

این مقاله به کوشش الهه سلوکی ، آزاده روشن و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.

مدیریت پورتفوی چیست؟ | معرفی 6 اصل اساسی برای تشکیل بهترین سبد سهام

در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاری در بازار سهام به شدت مورد استقبال اقشار جامعه قرار گرفته است. نقدشوندگی بالا و نوسانات بسیار زیاد را می‌توان از دلایل جذابیت این بازارها برای مخاطبان در نظر گرفت. اما آیا ورود و داشتن یک سرمایه‌گذاری موفق در بازار سهام به سادگی برای همه امکان پذیر خواهد بود؟ همانطور که می‌دانید، فعالیت در هر حوزه‌ای بدون داشتن دانش کافی امری غیر منطقی بنظر می‌رسد. بازار سهام نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. داشتن مهارت و دانش کافی، حرف اول را در این بازار می‌زند. به عبارتی، لازم است تا تازه‌واردان با کلیه مفاهیم بازار آشنا بوده و به آنها تسلط داشته باشند.

در این بین یکی از اصلی‌ترین مواردی که برای داشتن یک سرمایه‌گذاری حرفه‌ای می‌بایست مورد توجه قرار گیرد، آشنایی با نحوه تشکیل سبد سهام یا همان پورتفوی است. به گونه‌ای که اگر از فعالان با تجربه بازار بپرسید، داشتن یک سبد سهام متنوع و سازماندهی شده را از مهم‌ترین کلیدهای دستیابی به سود در این بازار عنوان می‌کنند. چرا که این امر منجر به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری شما به طور قابل توجهی خواهد شد. حال که به اهمیت این موضوع پی بردید، همراه ما باشید تا شما را با نکات طلایی مدیریت سبد سهام آشنا سازیم.

سبد سهام یا پورتفوی چیست؟

سبد سهام یا پورتفوی به مجموعه‌ای از سهم‌های مختلف گویند که شخص به قصد سرمایه‌گذاری آنها را خریداری نموده است. این کار با هدف کاهش ریسک سرمایه‌گذاری صورت می‌گیرد. در واقع در این حالت شما سرمایه خود را به چندین سهم اختصاص داده‌اید که این امر منجر به متنوع شدن دارایی‌های شما و در نتیجه کاهش مجموع ریسک سرمایه‌گذاری می‌گردد. این مثل قدیمی که “همه تخم مرغ‌های خود را درون یک سبد قرار ندهید” نیز در این خصوص بسیار به کار می‌رود.

به خاطر داشته باشید که متنوع سازی دارایی‌ها نیز اصول خود را دارد. در واقع، اگر در این کار زیاده‌روی کنید و بیش از حد سرمایه خود را تقسیم نمایید نیز بازدهی منفی کسب خواهید کرد. در ادامه با ما همراه باشید تا با اصول مدیریت پورتفوی برای داشتن یک سبد سهام مناسب و منطقی آشنا شوید.

مدیریت پورتفوی به چه معناست؟

مدیریت پورتفوی را می‌توان، تعیین بهترین استراتژی‌ها برای رسیدن به یک سرمایه‌گذاری موفق با ریسک پایین تعریف نمود. به عبارتی هدف اصلی در مدیریت پورتفوی، ایجاد توازن بین درجه ریسک پذیری، میزان سرمایه و متناسب سازی سرمایه‌گذاری با آنهاست. این امر را می‌توان به عنوان یکی از اصلی‌ترین وظایف هر یک از سهامداران مطرح نمود.

اولین گام در مدیریت پورتفوی آن است که بدانیم هدف ما از انجام این سرمایه‌گذاری چیست. تعیین میزان بازدهی و نقدشوندگی مورد نظر و همینطور درجه ریسک پذیری، از جمله مواردی است که در این مرحله می‌بایست مورد توجه قرار گیرد. به عبارتی لازم است تا در ابتدای کار، استراتژی معاملاتی خود را مشخص نموده تا بتوانیم ادامه مسیر را بر اساس آن طی کنیم.

در گام بعدی باید با توجه به سیاست‌های تعیین شده، ترکیب سبد سهام خود را مشخص نماییم. حال می‌توانیم با توجه به اینکه قصد داریم چه مقدار از سرمایه خود را به این سرمایه‌گذاری اختصاص دهیم، اقدام به تشکیل پورتفوی کنیم. اکنون شما یک سبد سهام متناسب با اهداف و خواسته‌های خود دارید که می‌توانید برای بازدهی بیشتر عملکرد خود را به طور دوره‌ای چک نماییم. اگر عملکردتان موفقیت آمیز بود همچنان به مسیر خود ادامه دهید و در غیر این صورت در سبد خود اندکی تجدید نظر نمایید.

دو عامل بسیار اثرگذار در تشکیل سبد سهام

تشکیل پورتفوی یا سبد سهام، یکی از عوامل اساسی موفقیت فرد در بازار سهام است. همانطور که در بخش قبل نیز گفتیم تعیین استراتژی معاملاتی در این کار بسیار دخیل می باشد. در واقع، لازم است تا به نوعی فرد بین اهداف و تمامی مشخصات و روحیات شخصی خود متناسب سازی کند. دو مورد از اصلی ترین مواردی که باید در این مرحله مورد توجه قرار گیرند عبارتند از:

1. توجه به میزان ریسک پذیری

درجه ریسک پذیری را می توان یکی از عوامل به شدت موثر دانست که می بایست در تشکیل پورتفوی به آن توجه نمود. در واقع افراد از منظر تحمل ریسک بسیار متفاوت می باشند. عده ای تمایل دارند یک سرمایه گذاری محتاطانه داشته و یک ریسک کم و معقول را تجربه نمایند. از این رو پیشنهاد می شود بخش عمده سبد خود را به اوراق با درآمد ثابت، صندوق های سرمایه گذاری و اوراق با نقدشوندگی بالا اختصاص دهند.

دسته دیگر افرادی هستند که قدرت ریسک پذیری بالایی داشته و از سرمایه گذاری در شرکت های کوچک به امید کسب بازده بیشتر هیچ ابایی ندارند. این افراد می توانند در سبد سهام خود نیز این امر را در نظر گرفته و متناسب با آن اقدام نمایند. از این رو همواره به میزان پذیرش ریسک خود در معاملات توجه داشته و همگام با آن عمل نمایید.

2. تعیین بازه زمانی مورد نظر برای سرمایه گذاری

بازه زمانی مورد نظر سرمایه‌گذار نیز یکی دیگر از عوامل موثر بر تشکیل سبد سهام خواهد بود. در واقع هر فرد باید بداند که هدف او از ورود به معاملات چیست و تا چه زمانی قصد دارد سهام خریداری شده خود را نگهداری نماید. به عبارتی اگر فردی بورس را به عنوان شغل دوم خود انتخاب نموده، قطعا توانایی آن را ندارد که زمان زیادی را به آن اختصاص دهد. از این رو، می‌بایست افق زمانی بلند مدت را برای معاملات خود در نظر گرفته و استراتژی و سبک معاملاتی خود را نیز متناسب با آن تعیین کند. بنابراین، لازم است تا پیش از تشکیل سهام در مورد این موضوع به خوبی شفاف سازی صورت گیرد.

اهمیت و تاثیر مدیریت سبد سهام در چیست؟

قطعا می‌دانید که در بازار بورس برخلاف سرمایه‌گذاری در سپرده‌های بانکی، با موضوعی تحت عنوان ریسک رو به رو خواهید بود. در واقع این احتمال وجود دارد که در اثر نوسانات بازار، بخش اعظم دارایی شما درگیر زیان گردد. چیزی که در خصوص سپرده‌های بانکی چندان مفهومی ندارد. (البته سرمایه‌گذاری در بانک نیز بدون ریسک نخواهد بود، اما بدون شک این میزان در مقایسه با بورس بسیار کمتر است.)

از این رو لازم است تا در انجام معاملات خود نهایت دقت را نحوه تشکیل بهترین سبد سهام به خرج دهید. یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌بایست به آن توجه گردد همین مبحث تشکیل و مدیریت پورتفوی می‌باشد. با این کار شما دارایی خود را بین مجوعه‌ای از سهام تقسیم نموده و ریسک مجموع سرمایه‌گذاری خود را کاهش داده‌اید.

به طور نمونه زمانی که یک معامله شما منجر به زیان گردد این احتمال وجود دارد که در معامله بعدی موفق عمل کرده و سود کسب کنید. در نتیجه ضرر شما با سود به دست آمده تا حدودی همپوشانی کرده و در نهایت مانع کاهش شدید در ارزش دارایی شما می‌گردد. از این رو، می‌توانید با تشکیل و مدیریت پورتفوی بازدهی بیشتری را از آن خود سازید.

لازم است توجه داشته باشید که چنانچه کارگزار انتخابی شما از کارگزاری‌های برجسته بازار باشد، قطعا شما را در مسیر رسیدن به یک سرمایه‌گذاری موفق یاری خواهد نمود. به طور نمونه، در کارگزاری مدبر آسیا، شما می‌توانید با بهره گیری از راهنمایی‌های مشاوران و پشتیبانان این شرکت، موفق‌تر عمل نموده و بدانید که در این مسیر دست تنها نخواهید بود.

چند سهم در سبد سهام خود داشته باشیم؟

به طور کلی گفته می‌شود که با داشتن 5 تا 10 سهم می‌توانید یک پورتفوی مناسب برای خود تشکیل دهید. البته باید توجه داشته باشید که این سهم‌ها از صنعت‌های مختلفی انتخاب شده باشند. چرا که این کار علاوه بر کاهش ریسک سبد ناشی از وقوع اتفاقات سیاسی و اقتصادی، ریسک ناشی از وضعیت خود شرکت‌ها را نیز کاهش می‌دهد. از این رو یک سرمایه‌گذاری با ریسک معقول و ایمن را تجربه خواهید کرد.

6 اصل اساسی برای تشکیل بهترین سبد سهام

تا به اینجا با مفهوم پورتفوی و اهمیت مدیریت آن آشنا شدید. حال نوبت آن است که شما را با 6 اصل اساسی که در زمینه تشکیل سبد سهام می‌بایست مورد توجه قرار گیرد، آشنا سازیم.

1. سرمایه گذاری در تک سهم، مقدمه ای برای افزایش ریسک سرمایه گذاری

ساده‌ترین راه برای داشتن یک سرمایه‌گذاری موفق و کم ریسک، متنوع سازی دارایی‌ها یا به اصطلاح همان تشکیل پورتفوی می‌باشد. با انجام این کار، ریسک سرمایه‌گذاری شما به شدت کاهش پیدا خواهد کرد. در واقع شما می توانید با تقسیم دارایی‌های خود بین سهام چندین شرکت و صنعت مختلف، بازدهی بیشتری را از آن خود سازید.

به این صورت که افت قیمت سهام یک شرکت با سود حاصل از سهام دیگر از سبد شما، جبران می‌گردد. بنابراین تک سهم شدن را امری ممنوع در سرمایه‌گذاری قلمداد کنید. البته توجه داشته باشید که در این کار زیاده‌روی نکرده و به گونه این عمل کنید که بتوانید به خوبی برای روی تمامی سبد خود، کنترل کافی داشته باشید.

علاوه بر این، توصیه می‌شود از توجه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس نیز غافل نشوید. در واقع خرید واحدهای صندوق‌ها نیز در کنار سهام شرکت‌های پر بازده می‌تواند یک سبد سرمایه‌گذاری بسیار کم ریسک را برای شما رقم بزند.

2. خرید سهام از صنایع پربازده و شرکت های دارای اعتبار

همانطور که می‌دانید، صنایع مختلفی در بورس در حال فعالیت هستند. از این رو، لازم است تا هنگام سرمایه‌گذاری، سهام خود را از صنایع مختلفی که بازدهی بالایی نیز دارند انتخاب نمایید. به عبارتی، اگر شما چندین سهام از یک صنعت انتخاب نمایید، با بروز رویدادی که منجر به تغییر وضعیت آن صنعت می‌گردد، ریسک زیادی را از آن خود ساخته‌اید. از این رو، توصیه می‌شود از سرمایه‌گذاری تنها در یک صنعت مشخص به شدت اجتناب نمایید.

علاوه بر لزوم توجه به پر بازده بودن صنعت انتخابی، بسیار اهمیت خواهد داشت که سهم خود را از چه شرکتی خریداری می‌کنید. در واقع لازم است تا پیش از خرید، با استفاده از اصول تحلیل تکنیکال و بنیادی، وضعیت شرکت را نیز به دقت مورد بررسی قرار دهید. بنابراین همواره دقت داشته باشید که سهم خود را از شرکت‌های معتبر و آینده دار انتخاب نمایید.

3. همواره به میزان شاخص بورس توجه داشته باشید

یکی از مواردی که در تشکیل پورتفوی و انتخاب سهم‌های ارزنده تاثیرگذار است، توجه به میزان شاخص است. همانطور که می‌دانید، شاخص کل نشان دهنده تغییرات ارزش سهام تمامی شرکت‌های پذیرش شده در بورس می‌باشد که در محاسبه آن وزن شرکت‌ها نیز موثر هستند. به این صورت که شرکت‌های بزرگ در مقایسه با شرکت‌های کوچک، تاثیر بیشتری در این میزان خواهند داشت. در نتیجه افرادی که به دنبال سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بزرگ بازار هستند، باید به شاخص کل توجه بیشتری نمایند.

علاوه بر شاخص کل، شاخص هم وزن نیز بیانگر تغییرات ارزش تمامی شرکت‌های پذیرش شده در بورس می‌باشد. با این تفاوت که در محاسبه آن، وزن تمامی شرکت‌ها یکسان در نظر گرفته می‌شود. در واقع، شرکت‌های کوچک و بزرگ به یک میزان در این رقم تاثیر خواهند داشت. حال اگر در شرایطی شاخص هم وزن مثبت باشد و شاخص کل منفی، می‌توان نتیجه گرفت که در این وضعیت، شرکت‌های کوچک‌تر مثبت و شرکت‌های بزرگ منفی هستند.

بنابراین، همواره لازم است تا به میزان این دو عدد توجه داشته باشید و از سرمایه‌گذاری در وضعیتی که این ارقام حباب گونه رشد دارند به شدت خودداری نمایید. (اعداد مربوط به شاخص را می‌توانید از سایت tsetmc مشاهده نمایید.)

4. از توجه به بازارهای جهانی غافل نشوید

سرمایه‌گذاران باید در نظر داشته باشند که رویدادهای رخ داده در بازارهای جهانی، بدون شک بر روی اقتصاد داخل کشور نیز اثرگذار خواهند بود. از این رو، لازم است تا پیش از ورود به معاملات، اخبار و مسائل اقتصادی و سیاسی را در سطح جهانی بررسی نمایند. چرا که بازارهای مختلف قطعا بر روی یکدیگر تاثیر خواهند گذاشت.

به طور نمونه، افت قیمت در بازار فلزات جهانی، کاهش قیمت فلزات در بازار بورس تهران را در پی خواهد داشت. بنابراین، با پیگیری بازارهای جهانی در هنگام تشکیل سبد، ریسک سرمایه‌گذاری خود را به حداقل برسانید.

5. هیچگاه نسبت به انتخاب های خود تعصب نداشته باشید

به یاد داشته باشید که سابقه خوب یک سهام در چند سال گذشته، به هیچ عنوان دلیل منطقی برای ادامه روند سودسازی آن شرکت نخواهد بود. به عبارتی، معامله‌گران باید به جای تمرکز بر روی اینکه کدام سهام در چند سال اخیر سودآور بوده است، به تحلیل آنها با استفاده از اصول علمی بپردازند. چرا که ممکن است پس از بررسی‌ها به این نکته برسیم که این سهم در آینده، قصد ادامه روند سابق خود را نخواهد داشت.

علاوه بر این، گروهی از معامله‌گران هستند که صرفا با شناختی که از گذشته یک شرکت مشخص دارند، آن را به عنوان گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری خود انتخاب می‌کنند. این در حالیست که نباید نسبت به یک سهم دیدگاه متعصبانه داشت و معتقد بود که در آینده نیز همان تحرکات قبلی را خواهد داشت. بنابراین همواره انتخاب‌های خود را از جوانب مختلف بررسی کرده و هیچگاه اقدام به خرید سهم بدون تحلیل ننمایید.

6. مراقب باشید درگیر شایعات نشوید

در قسمت‌های قبل به این موضوع اشاره کردیم که پیگیری اخبار چه در سطح جهانی و چه داخلی، امری بسیار مهم می‌باشد. اما باید توجه داشت که این اخبار را از منابع موثق بدست آوریم. چرا که ممکن است در این مسیر، درگیر شایعاتی شده و این موضوع در تشکیل سبد سهام شما نیز اثر خود را بر جای گذارد. بسیار اتفاق افتاده که یک سرمایه‌گذار بزرگ در بازار شایعه‌ای ایجاد نموده تا معاملات یک نماد را مطابق میل و خواسته خود تغییر دهد. از این رو، همواره اخبار را از پایگاه‌های موثق و معتبر پیگیری نمایید.

جمع بندی با ذکر یک نکته مهم در امر سرمایه گذاری بورس

در این مقاله با 6 راهکار اصلی برای مدیریت پورتفوی و داشتن بهترین سبد سهام، آشنا شدیم. حال می‌دانیم که به همان اندازه که رویدادهای داخلی در روند معاملات تاثیرگذار می‌باشند، رویدادهای جهانی نیز اثر خواهند داشت. می‌دانیم که نباید نسبت به سهم‌های خود دیدگاه متعصبانه داشته باشیم و گاهی می‌توانیم با پذیرش اشتباهات خود و خروج به موقع از سهم، ضرر خود را تا حد زیادی کاهش دهیم. توجه داریم که از تک سهم شدن دوری نموده و انتخاب‌هایی از صنایع مختلف و متنوع داشته باشیم. اگر بتوانیم مجموعه این نکات را در تشکیل سبد خود لحاظ نماییم، قطعا یک سرمایه‌گذاری عالی و کم ریسک در انتظار ما خواهد بود.

در پایان لازم دیدیم تا اهمیت انتخاب یک کارگزار خوب را به شما یادآور شویم. باید توجه داشته باشید که در امر سرمایه‌گذاری در بازار بورس، تنها داشتن دانش و مهارت کافی نخواهد بود. حتی اگر شما بهترین دانش و تسلط به بازار را داشته اما کارگزار شما سفارشات شما را با تاخیر اجرا نماید یا در مواقع خاص که مشکلی برای حساب کاربریتان رخ داده است، نتوانید با کارگزار ارتباط بگیرید و… قطعا اهمیت و تاثیر مهارت‌های شما کمرنگ خواهد گشت. از این رو، با حساسیت هر چه بیشتر نسبت به این مسئله برخورد نمایید. به عنوان یک پیشنهاد خوب، می‌توانیم کارگزاری مدبر آسیا را به شما معرفی نماییم که قطعا از بی رقیب‌های بازار سرمایه بوده و بالاترین سطح کیفیت مشتری مداری و اجرای سفارشات را در این کارگزاری تجربه خواهید کرد. از این رو، کارگزاری مدبر آسیا را به عنوان یک گزینه عالی برای شروع یا ادامه سرمایه‌گذاری خود مد نظر داشته باشید.