روز موعود فرارسید؟
شرق: شاخصهای بورس در روزهای اخیر منفی شده است. دیگر از رشدهای نجومی ابتدای سال خبری نیست و نگرانیهایی در زمینه تداوم ریزش بورس در سطح جامعه بهوجود آمده است. كارشناسان هم نظرات مختلفی در رابطه با دلیل نزولیشدن شاخصهای بورس دارند اما حمیدرضا مهرآور، كارشناس بورس اتفاقی كه رخداده را استراحت بازار سرمایه مینامد. فردین آقابزرگی دیگر كارشناس بورس هم با او همنظر است و روند نزولی حاكم بر بازار بورس را جزء ذات بازار سرمایه معرفی میكند. این دو كارشناس پیشبینی میكنند هفته آینده، دوباره شاخصها روند صعودی طی كنند اما مهرآور میگوید دیگر شاهد رشدهای آنچنانی ابتدای سال نخواهیم بود. بورسبازی از ابتدای سال جاری رونق گرفت. همزمان با عرضه سهام شركتهای دولتی در بورس و افزایش ارزش بورس متاثر از رفتار نقدینگی است سهامهای دولتی عرضهشده، مردمی كه نگران ازدسترفتن ارزش سرمایههایشان بودند، از بازار سكه و طلا سرمایههای خود را به سمت بورس بردند. گزارشها حاكی از آن بود كه همه اقشار جامعه حتی روستاییان با فروش ماشینآلات و ابزار كار خود وارد بورس شدهاند. بهاینترتیب یكباره بازار سرمایه متورم شد. حالا چندی است كه شاخصها روند نزولی پیدا كردهاند و از آنجا كه كارشناسان بارها هشدار داده بودند كه حباب بورس خواهد تركید، این گمانهها شكل گرفت كه روز موعود فرارسیده و حباب بورس در حال ازبینرفتن است اما حمیدرضا مهرآور، كارشناس بورس در گفتوگو با «شرق» نزولیشدن بازار را جزء ذات آن میداند. ورود بورس به فاز استراحت این كارشناس بورس میگوید: هر بازاری كه در نظر بگیرید، بعد از هر صعودی یك فاز بورس متاثر از رفتار نقدینگی است استراحتی دارد. ما به این رفتار بازار سرمایه در روزهای اخیر، سقوط نمیگوییم بلكه میگوییم بازار وارد فاز استراحت شده است. او اضافه میكند: روند صعودی وقتی بهصورت طولانیمدت ادامه دارد، برای مدتی آن دسته از عزیزانی كه فكر میكنند از یك بازدهی قابل قبول برخوردار بودند، ترجیح میدهند برای مدتی یا استراحت كنند یا از بازار بیرون بیایند یا اینكه بازار دیگری را تست كنند. مهرآور تأكید میكند: بنابراین، به زعم من شرایط كنونی بهمعنای ریزش نیست. ما بر اساس آمارهایی كه داریم و رصدهایی كه صورت میگیرد، اینقدر نقدینگی داریم كه مشكلی پیش نمیآید. دادهها نشان میدهد منابع مالی از بازار سرمایه خارج نشده است و به همین دلیل ریزش نداریم. او درباره زمان پایان این استراحت میگوید: اتمام آن، بستگی به فاكتورهای مختلفی دارد؛ از جمله اینكه متقاضیان در بازار چگونه فكر كنند. ولی فكر میكنم شاید اگر یكهفتهای بازار در این حالت باشد، جای نگرانی نداشته باشد. این كارشناس بورس به این پرسش كه آیا وضعیت كنونی بازار سرمایه متأثر از شرایطی بیرونی هست یا نه، عنوان میكند: این وضعیت متأثر از شرایط بیرونی نیست. تمام خبرها مثل قبل و مثبت است و خبر منفی در بازار سرمایه شاهد نیستیم كه بخواهد روی آن اثر داشته باشد و نگرانی ایجاد كند. ریزش بورس ناشی از رشد سریع ماههای ابتدای سال فردین آقابزرگی دیگر كارشناس بورس نیز در گفتوگو با «شرق» مانند مهرآور ریزش بورس را طبیعی میداند. او میگوید: این ریزش اقتضای شرایط و افزایشهای پیدرپی بازار بورس در سه تا چهار ماه اول سال است. رشدهای ابتدای سال باعث ایجاد اختلاف قابل توجه بین ارزش ذاتی و ارزش روز قیمت سهام شده است. این كارشناس اقتصادی ادامه میدهد: به دلیل نداشتن تناسب منطقی و اقتصادی بین رشدهای پیاپی شاخص بورس و قیمتها، صرفا به دلیل هجوم نقدینگی و نبود بازارهای موازی و حمایتهای مسئولان اقتصادی، دیگر توجیه قانعكنندهای برای این همه افزایش در بورس وجود نداشت و ندارد. او یادآور میشود: یكی از بهترین اتفاقاتی كه در ذات بازار سرمایه است، این است كه قیمتها بهصورت خودانتظام، در دوره میانمدت و بلندمدت تعدیل و اصلاح میشود و این كار خوشبختانه اتفاق میافتد. آقابزرگی بیان میكند: آنچه شاهد آن هستیم، روند طبیعی بازار است و جای نگرانی ندارد. اولین حسن اتفاق این است كه نقدینگی از بازار سرمایه به دلیل ایجاد جذابیت برای ورود سرمایهگذاری جدید خارج نمیشود. او ادامه میدهد: تا زمانی كه تعادل منطقی و نسبی بین قیمت سهام و پتانسیل سودآوری (یا ارزش ذاتی سهام) برقرار شود، پیشبینی من این است كه همین روند ادامه یابد. این كارشناس بورس میگوید: ریزش با شیب 70هزارتایی دیروز، منطقی نیست. در هفته پیشرو و هفته جاری به نقطه تعادل نسبی خواهیم رسید. ولی حداقل انتظار این نیست كه همان افزایشهای ابتدای امسال را در پیشرو داشته باشیم بلكه نقطه ایستا و ثبات نسبی در شاخص پیشرو است. او ادامه میدهد: بعد از دوره نزول، افزایشها به شكل بسیار بطئی و نامحسوس خواهد بود و دیگر شاهد جهشهای قابل توجه نخواهیم بود.
بورس متاثر از رفتار نقدینگی است
بورس در محاصره متغیرهای سیاسی و اقتصادی
بازار سرمایه کشور در آستانه ورود به یک فاز خرسی جدید قرار گرفته است. فاز خرسی قبلی سه ماه تا 20 آبان طول کشید و بورس بعد از آن فقط به مدت یک ماه توانست صعودی بماند و دوباره نزولی شد. اکنون بعد از یک دوره 35 روزه افت قیمت ها، شاخص کل بورس تهران در آستانه از دست دادن کفِ 20 آبان قرار گرفته است. شرایط تقریبا شبیه مهرماه است. جایی که با وجود گزارش های خوب و انتظار برای بهبود عملکرد و سودسازی شرکت ها، فضای روانی حاکم بر بورس سنگین است و فشار فروش عمدتا بالاست. اما این روزها یک نگرانی دیگر هم وجود دارد و آن هم شرایط اقتصادی و متغیرهای کلانی است که در کوتاه مدت از بورس حمایت نمی کنند!
بورس خرسی شده است؟ افت قیمت ها و شاخص ها در بورس در روزهای اخیر شرایطی نگران کننده ایجاد کرده است. غلبه فروش در هر زمانی هویداست و هر تلاشی برای بهبود قیمت ها با یک فشار عرضه خنثی می شود. در این شرایط هر روز بر تعداد فروشنده ها افزوده می شود. و این مقدمه ایجاد فاز خرسی در بازار است. برخی اکنون از خرسی شدن بورس صحبت می کنند و برخی رفتار شاخص در نیمه اول هفته جاری را در این خصوص تعیین کننده می دانند. البته مباحث مختلفی در خصوص چند رنگ شدن بازار، وضعیت بنیادین و روند کلان اقتصادی هم وجود دارد که در ادامه به آن می پردازیم. گریز از سهم های دولتی به سهم های مردمی؟ البته برخی خرسی شدن بورس و فرورفتن بازار به فاز ریزش دسته جمعی (مشابه آن چه از 20 مرداد تا 20 آبان رخ داد) را نمی پذیرند. بلکه با استناد به رشد نسبی شاخص کل هم وزن نسبت به شاخص کل در برخی دوره ها و ثبات این شاخص در دوره های دیگر، بورس را دورنگ تفسیر می کنند که در آن بخشی از بازار نزولی شدید است و بخشی دیگر سودده یادر نهایت با ثبات. بخش زیان ده و خرسی بازار سهم های بزرگ بنیادین هستند که مدام مورد دخالت دولت و حقوقی ها هستند و به شدت تحت تاثیر مصوبات و ابلاغیه های دولتی هستند. نمونه بارز آن گروه فولادی است که با بخشنامه جدید وزارت صمت تحت فشار قرار گرفته است و معلوم نیست با بخشنامه های بعدی یا قوانین مجلس چه حالی پیدا کند. پتروشیمی ها، معدنی ها و پالایشی ها هم از مناظر مختلف تحت تاثیر دولت و تصمیمات دولتی قرار دارند. همچنین به دلار هم وابسته اند و سرنوشت دلار هم در گرو برنامه های دولت است؛ برنامه هایی که شفاف نیست. حضور حقوقی ها هم در این سهم ها بیشتر بوده و باعث هراس بیشتر پول های حقیقی شده است. اما بخش دیگر بازار یعنی سهم های کوچک اگرچه ریسک های مهم عملکردی و بازاری دارند اما حداقل از "ریسک دولت" تهی هستند. بنا براین با اقبال حقیقی ها از ریزش و ورود به فاز خرسی کم و بیش مصون مانده اند. اذهان عمومی بورسی گروه اول را "سهام دولتی" و بورس متاثر از رفتار نقدینگی است گروه دوم را "سهام مردمی" نام گذاری کرده است. خلاصه این که این دسته از تحلیل گران تجویز عمومی برای بورس را در دوره فعلی ناصحیح دانسته و می گویند باید بین سهام دولتی و سهام مردمی تفیک قائل شد. همچنین باید بین سهام دلاری(فلزی-معدنی و پتروپالایشی) و سهام برجامی (بانک و خودرو) و سهم های داخلی فروش دیگر تفکیک قائل شد. فرار پول از بورس به دارایی با بازدهی ثابت اگرچه تحلیل فوق بهره های مهمی از واقعیت دارد و تمایز بین گروه های مختلف آشکار است اما اگر از منظری دیگر به بازار نگاه کنیم شاهد نوعی روند یکنواخت هستیم. بر این اساس، اولا روند خروج پول حقیقی از بورس آشکار است و رقم آن در یک ماه اخیر به حدود 10 هزار میلیارد تومان رسیده است. ثانیا شرکت های کوچک اگرچه با نقدینگی حمایت می شوند اما از نظر بنیادین به شدت ضعیف هستند و این موضوع ریسک آن ها را افزایش داده و گاهی نوسانات شدید 10 درصدی نیز در بورس متاثر از رفتار نقدینگی است آن ها ایجاد می کند. درنهایت این که کلیت بازار (فارغ از دلاری یا داخلی-فروش) متاثر از رشد نرخ ارز و چشم انداز تورمی است. جهش گاوی بورس بر شاخ تورم و رشد نرخ ارز اگرچه رشد بورس در دو سال اخیر (از تابستان 97 تا تابستان 99) علل مختلفی از جمله هجوم نقدینگی، تبلیغات و مداخلات دولتی و . داشته است اما همه ناظران اذعان دارند که موتور محرک اولیه بازار سهام، رشد نرخ ارز و فضای تورمی ناشی از آن بوده است. رشد نرخ ارز ابتدا سهام دلاری را رشد داد و بعد با ایجاد تورم، قیمت و میزان فروش شرکت های داخلی فروش را نیز متاثر کرد. لذا فاز گاوی پیشین بورس بر شاخص تورم و دلار بوده و طی چند ماه اخیر نیز ثبات یا افت نرخ ارز یک محور اصلی فاز خرسی بوده است.اگر خاطرتان باشد در تحلیل های پیشین نیز ثبات نرخ ارز در محدوده 25 هزار تومان به عنوان یکی از مهم ترین پیش شرط های تحلیل های بنیادین در خصوص ارزندگی سهم های دلارمحور ذکر می شد. دلار نزولی می شود فارغ از این که آینده دلار چه شود و تحلیل درباره مذاکرات، دسترسی به منابع، سیاست دولت و . چه باشد، هم اکنون انتظاراتی جدی در خصوص افت قیمت بورس متاثر از رفتار نقدینگی است ایجاد شده و این موضوع محرک اصلی افت بورس است. اگرچه بهانه های مختلفی مثل اقدامات دولت، رفتار حقوقی ها، تناقضات سیاستگذاری ها و . هم وجود دارد اما ریشه اصلی افت بورس، از بین رفتن انتظارات تورمی است. طی یک ماه گذشته شاهد هجوم نقدینگی به دارایی ها با سود ثابت (افزایش سپرده بلندمدت بانکی و خرید اوراق دولتی) بودیم که نشان از خروج پول از دارایی های فیزیکی، ارز، طلا و سهام دارد. روند رشد نقدینگی در بازه ماهانه نیز صفر شده و شاخص های تورم ماهانه نیز موید از بین رفتن انتظارات تورمی است. در سهام هم فروشنده شویم؟ پاسخ این سوال در بازه بسیار کوتاه مدت سخت نیست اما در میان مدت و بلندمدت بستگی به تحلیل ها دارد. از جزئیات در خصوص روند نمادهای مختلف، حمایت نقدینگی از بخش های مختلف بازار و وضعیت بنیادین گروه ها و شرکت ها که بگذریم، شرایط نرخ ارز مهم است. تا پیش از این بسیاری بر ثبات نرخ ارز در بازه 20 تا 25 هزار تومان تصریح داشتند اما اکنون انتظارات برای افت تقویت شده است. از منظر اقتصادی برخی افت نرخ ارز را با توجه به تجربه و هضم تورم ناشی از آن منطقی نمی دانند و ثبات را بهتر از افت و خیزهای مداوم می دانند. اما مباحث سیاسی داغ و پیچیده است. برخی می گویند که دولت در تکاپوست تا با کاهش نرخ ارز زمینه را برای موفقیت نزدیکان به خود در انتخابات آینده فراهم کند و در این مسیر تلاش زیادی خواهد کرد. اما بورس متاثر از رفتار نقدینگی است در سوی دیگر همه می دانند که افت دلار به منزله افت بورس خواهد بود و با توجه به سهامدارشدن جمعیت زیادی از مردم کشور، بازدهی سهام نیز به عنوان شاخص رای مردم، مدنظر گروه های مختلف و دولت خواهد بود. لذا موضوع سرراست نیست و تحلیل آن نیازمند سناریوبندی شرایط مختلف از نظر اقتصادی، سیاست داخلی و سیاست خارجی است. از منظر سرمایه گذاری، تسهیم دارایی بین بازارهای مختلف و قراردادن بخش مناسبی از آن در بازارهای بدون ریسک منطقی است.
بورس همچنان در فاز اصلاحی/ شرط بازگشت شاخص به روند صعودی چیست؟
معاملات امروز بازار سرمایه در حالی به پایان رسید که شاخص کل بورس، با افزایش ۰.۲۶درصدی معادل ۳٬۹۱۳ واحد همراه شد و در سطح یک میلیون و ۵۱۱هزار واحدی قرار گرفت. شاخص هموزن نیز، با افزایش ۰.۰۸درصدی معادل ۳۲۳ واحدی همراه شد و سطح ۴۲۰هزار و ۹۷۶ واحدی را ثبت کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین؛ هادی میرعلمی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با اقتصادآنلاین به بررسی روند معاملات بازار سرمایه پرداخت و گفت: بازار سرمایه پس از موج صعودی مناسبی که تا ابتدای خردادماه سال جاری تجربه کرد، وارد یک فاز اصلاحی شد. با ورود به این فاز، هر روز شاهد کاهش ارزش معاملات و تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی (خروج پول بورس متاثر از رفتار نقدینگی است اشخاص حقیقی) هستیم.
وی افزود: در این دوره، برخی از اخبار نیز به فاز اصلاحی بازار کمک میکردند. برای مثال، اصلاح کامودیتیها را شاهد بودیم که به دنبال آن، قیمت مس حتی به زیر هشت هزار دلار رسید و نرخ بسیاری از فلزات اساسی نیز با کاهش همراه بود و بخش مهمی از بازار سرمایه هم، از این تغییر نرخهای جهانی متاثر شد.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: از سوی دیگر، ابهاماتی در وضعیت برجام ایجاد شد و بسیاری از صنایع بازار سرمایه را تحت تاثیر خود قرار دارد. این ابهامات هنوز هم پابرجا هستند و اطلاعی از نتیجه برجام وجود ندارد و این موضوع، اثرگذاری منفی بر صنایع متاثر از نتیجه مذاکرات (مانند فلزات، پتروشیمیها و. ) را به دنبال داشته است.
میرعلمی اظهار داشت: همچنین به دنبال انتشار نرخ تورم ماهانه و رشد بیش از ۸درصدی اعداد در یک ماه، افزایش نرخ بهره برای اشخاص متصور میشود. البته این موضوع، محتمل به نظر نمیرسد. اما اگر آمار تورم ماهانه تداوم یابد، این امکان وجود دارد که سیاستگذار به افزایش نرخ بهره فکر کند که نتیجه آن، تحمیل ریسک به بازار سرمایه است.
وی خاطرنشان کرد: مجموع چنین ریسکهایی موجب شده است که ارزش معاملات، به حد پایینی برسد. ارزش معاملات که در حدود سه هزار میلیارد تومان است، توانایی هدایت بازار به سمت رشد را ندارد. درواقع برخی تاثیرات مثبت در بازار و سبز بودن شاخصها، به دلیل عدم وجود فروشنده در بازار سرمایه است.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: بنابراین اگر انتظار حرکت بورس در روند مثبت را داریم، باید ارزش معاملات را بسنجیم. زیرا ارزش معاملات بیانگر بازگشت یا عدم بازگشت نقدینگی به بازار است. اما تا زمانی که ارزش معاملات در محدوده سه هزار میلیارد تومان است، بازار سرمایه همچنان روند اصلاح را طی میکند.
میرعلمی گفت: وضعیت مبهم برجام، تحرکاتی را در برخی از بازارها مانند طلا و مسکن ایجاد کرده است. از سوی دیگر با وجود اینکه نقدینگی از بازار خارج شد، اما شاهد ورود معادل آن به صندوقهای درآمد ثابت بودیم و در یک ماه گذشته، بخشی از پولهای خارج شده، وارد این صندوقها شد. همچنین ارزش معاملات در بخش سکه رفاهی و صندوقهای طلایی رشد کرد و تصور من این است که بخشی از این نقدینگی، وارد بازار طلا شد.
دلایل و پیامدهای ریزش بورس تهران ؛ افت شاخص بورس تا کجا ادامه دارد؟
همهگیری بورس تهران در اردیبهشت ماه 99، افراد بسیاری را به سمت بازار سرمایه سوق داد. این افراد برخلاف اشتیاق وصف نشدنی به هنگام ورود، فاقد ابتداییترین اطلاعات مورد نیاز بازار سرمایه بودند. با بررسی سوابق گذشته بورس و رشد شارپی شاخص کل در اوایل سال 99، تشخیص حباب بورس چندان مشکل نیست. حباب بورس در نتیجه تفاوت چشمگیر ارزش ذاتی و قیمت معامله سهام شرکتها شکل میگیرد. هرچه حباب بزرگتر باشد، عواقب ترکیدن آن وخیمتر است. حباب بورس در مرداد ماه به یکباره ترکید و ریزش تاریخی بورس رقم خورد. کمتر کسی را میتوان یافت که از نوسانات شدید بازار سرمایه و ریزش اخیر آن مطلع نباشد. در ادامه به بررسی دلایل و پیامدهای ریزش بورس تهران خواهیم پرداخت.
افت شاخص بورس یعنی چه؟
نوسانات بازار سرمایه توسط پارامتری به نام شاخص کل قابل مشاهده و اندازهگیری میباشد. شاخص کل نشاندهنده عملکرد کل بازار در طی هر جلسه معاملاتی است. در هر جلسه معاملاتی این میزان میتواند مثبت و یا منفی باشد. مثبت بودن این میزان، نشاندهنده رشد میانگین ارزش سهام شرکتها و در نهایت رشد شاخص بورس بوده و منفی بودن آن، نشان دهنده کاهش میانگین ارزش سهام شرکتها و در نهایت افت شاخص بورس است. کاهش و یا ریزش شاخص بورس با اصلاح قیمتها متفاوت است و ممکن است برخی این دو را اشتباه بگیرند. اصلاح قیمت در واقع توقف رشد ارزش سهام و استراحت کوتاه و موقت در روند گفته میشود تا سهام از روند اصلی خود فاصله نگیرد.
عوامل مؤثر در افت شاخص بورس
عوامل بسیاری در ریزش شاخص تاثیر گذارند. در واقع ریزشهای ناگهانی شاخص نتیجه ترکیدن حباب قیمت سهام است. حباب بورس در صورت عدم وجود اطلاعات کامل، سفته بازی و ناکارآمدی بازار شکل میگیرد. ترس و طمع دو عامل هدایت کننده حباب قیمت در بورس هستند که طمع صعود ارزش را شدت میبخشد و ترس ریزش بازار را تشدید مینماید. به هنگام شکلگیری این معضل اقتصادی، قیمت مورد معامله سهام شرکتها به طور غیر منطقی شروع به رشد مینمایند. با مطالعه صورتهای مالی شرکتها افراد میتوانند متوجه تفاوت قیمت ذاتی و قیمت مورد معامله شوند. از آنجاییکه در نهایت قیمتها به قیمت ذاتی خود برمیگردند لذا حباب قیمت در نهایت میترکد و همانطور که رشد کرده بورس متاثر از رفتار نقدینگی است بورس متاثر از رفتار نقدینگی است شاهد ریزش آن خواهیم بود.
همچنین میتوان اظهار نظرهای متفاوت مسئولین دولتی در خصوص بازار سرمایه، افزایش نرخ سود بانکی، عرضه آبشاری حقوقیهای بازار و یا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را نیز از عوامل تاثیر گذار در افت شاخص بورس دانست. سیاستهای ترامپ در خصوص مقابله ایران مبنی بر فشار حداکثری بود. این سیاست، رشد بی رویه ارزش شرکتها را به همراه داشت که پس از انتخابات و پیروزی بایدن این روند صعودی متوقف و اکثر بازارها روندی نزولی در پیش گرفتهاند.
واکنش رئیس سازمان بورس در خصوص ریزش بی سابقه بازار سرمایه
حسن قالیباف اصل با سوابق و تحصیلات عالیه در حوزه بورس در تاریخ 19 فروردین 1399 پس از استعفای شاپور محمدی، به ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار منصوب گشت. وی با وجود فعالیتهای فراوان و اقدامات گسترده نتوانست مانع ریزش تاریخی بورس در سال 99 گردد و این میزان تا 50 درصد نیز رسید. در نهایت وی اواخر دی ماه ناچار به استعفا شد. پس از استعفا قالیباف اصل، وزیر امور اقتصاد و دارایی (فرهاد دژپسند) دهقان دهنوی را جایگزین وی اعلام نمود. دهقان دهنوی از تاریخ 7 بهمن ماه 99 ریاست سازمان بورس را بر عهده گرفت.
چکیدهای از نظرات و واکنشهای وی را در ادامه بیان نمودهایم.
اظهار نظر قالیباف اصل در خصوص ریزشهای مداوم، بیاعتمادی مردم و خروج سرمایه از بازار به شرح زیر است. وی بازار را متاثر از عوامل مختلف دانست که قیمتها در آن بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین میگردد. او همچنین اعلام نمود که متاسفانه برخی به علت کمبود نقدینگی، منابع مالی مورد نیاز خود را از بورس بدست میآورند که این امر موجب برهم زدن نظم بازار و متضرر شدن سهامداران خرد میگردد. با سرمایهگذاری در سهام ارزنده، میتوانید بدون نگرانی از نوسانات کوتاه مدت عبور کنید.
نقش سهامداران خرد در افت شاخص بورس
در این مطلب سعی داریم نقش سهامداران خرد در افت اخیر شاخص بورس را بررسی نماییم. در واقع وجود و ورود سهامداران خرد برای بازار سرمایه مفید و حیاتی است. بازار سرمایه بستری برای جذب منابع مالی مورد نیاز جهت پرورش ایدهها و احیای فرصتهای کسب سود میباشد. رشد بورس و جذب نقدینگی مورد نیاز شرکتها از طریق سرمایه گذاری افراد، منجر به رشد اقتصاد کشور میگردد و مانع از ورود افراد سودجو و دلال به عرصه میشود.
از آنجاییکه این بازار پر ریسک است و نیاز به کسب دانش و آموزش دارد تبلیغ آن در رسانه جمعی و تضمین سودآوری آن امری اشتباه بود. اما این بدان معنا نیست که مسئول ریزش شاخص کل بورس، دولت و یا سهامداران خرد میباشند زیرا دولتها کوچیکتر از بورسها هستند و نمیتوان به طور قطع گفت که افت شاخص بعلت دستکاری دولت بوده است اما تشویق به حضور افراد بدون آگاه ساختن آنان از شرایط بازار و ریسکهای آن امری اشتباه تلقی میشود.
تاثیر معاملات کلان حقوقی ها در شدت و تداوم ریزش تاریخی بورس
معاملهگران حقوقی به علت در دست داشتن مبالغ هنگفت، با معاملات خود تاثیرات به مراتب بیشتری بر روند ارزش سهام میگذارند. حال ممکن است برخی از آنان، معاملات و سرمایه خود را در جهتی خاص بکار گیرند و موجب برهم زدن روند کلی بازار گردند. در ادامه به بررسی رفتار حقوقیهای بازار سرمایه میپردازیم.
حقوقیها با دید بلند مدت در بازار سهامداری میکنند لذا این دسته از فعالین به دنبال سرمایهگذاری در شرکتهایی میباشند که سود تقسیمی (DPS) بالاتری داشته باشند. حقوقیها معمولا در خلاف جهت بازار معامله میکنند یعنی در زمان کاهش قیمت، سهم خریده و در زمانی که قیمتها به اندازه کافی رشد نمود و یا وجود حباب را حس نمودند از سهم خارج میگردند. اما هر زمان که این دسته از فعالین بازار سرمایه، مانند حقیقیها معامله نمایند بازار در شرایط بحرانی قرار میگیرد.
بیشترین ریزش مختص کدام نماد است؟
سقوط شاخص کل بورس، از 20 مرداد ماه 99 آغاز شد. این ریزش تا امروز (11 فروردین 1400) حدود 40 درصد ریزش داشته است. این ریزش تا 45 درصد نیز رسید و تا ماهها بازار را قرمز پوش کرده بود. در این میان برخی شرکتها افت شدید ارزش داشته اند که سهامداران آنان ضررهای سنگین و جبران ناپذیری متحمل شدند. شتران، خپارس، خمحرکه، خگستر و حکشتی 5 نماد بازار سرمایه میباشند که در این مدت بیشترین ریزش را داشتهاند. شتران نماد شرکت پالایشگاه نفت تهران میباشد که با ریزش 81 درصدی بیشترین ریزش در بازار را داشته است. در نمودار قیمت زمان نماد شتران، وجود حباب و ترکیدن آن به یکباره قابل مشاهده است. بالاترین قیمت خرید ثبت شده 5131 تومان و پایین ترین قیمت فروش ثبت شده 974 تومان بوده است.
علل ریزش بورس در مرداد 99
- دستکاری در صورتهای مالی شرکتها
- سفته بازی
- تشویق حضور در بورس و تضمین سوددهی آن از طرف دولت در حالی که نوسانات و ریسک جز لاینفک بازار سرمایه است.
- عدم وجود برنامهریزی بلندمدت برای گذر بورس متاثر از رفتار نقدینگی است از تاثیرات منفی ریزش شاخص کل
- تاثیرات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در تداوم ریزش
- ورود سهامداران ناوارد و مبتدی بدون کسب اطلاعات مورد نیاز بازار سرمایه
- اظهار نظر افراد غیر متخصص
ریزش شاخص بورس تا کی ادامه دارد؟
این سوالی است که ذهن تمامی فعالین بازار را به خود مشغول کرده و عدهای در انتظار آن هستند. با وجود انتشار خبرهای مثبت، بورس کماکان روند نزولی دارد و نتوانسته بر جو منفی بازار غلبه نماید و مجدد اعتماد سهامداران را جلب کند. توقف روند نزولی نیازمند حمایت دولت میباشد. دولت با تلاش در راستای سرمایه محور نمودن اقتصاد از طریق کاهش بهره سپردههای بانکی، واگذاری شرکتهای دولتی به مردم از طریق بورس و همچنین وضع قوانین مناسب در جهت انگیزه دادن به سهامداران برای شرکت در بازار سرمایه میتواند مداخلهای موثر و مفید در اقتصاد داشته باشد.
جمعبندی و توصیه به سرمایهگذاران
در سال 99 بارها پیشبینی توقف ریزش بورس مطرح شد اما بازار کماکان ریزشی باقی ماند. اینطور که به نظر میرسد این کاهش ارزشها تا مدتها و حتی در دوره ریاست جمهوری آینده نیز ادامه دار خواهد بود. امید به بازگشت به برجام و مذاکره با ریاست جمهوری جدید آمریکا، نیز جز جو روانی مثبت چیزی در بر ندارد. از این رو تا مشخص شدن استراتژی معاملاتی خود و یافتن سهمهای ارزنده، با احتیاط کامل معامله کنید.
نقدینگی قابل توجهی از ابتدای امسال وارد بازار شده است
مرصادنیوز: مدیر بورس منطقهای کرمانشاه گفت: از ابتدای فروردین نشان میدهد که نقدینگی بسیار قابل توجهی وارد بازار شده است.
زهرا دفتری در گفتگو با خبرنگار شبکه اطلاع رسانی مرصاد ، اظهار داشت: روند معاملات در بازار سرمایه از ابتدای سال جاری سیر صعودی داشته است و رقم شاخص کل از ۱۷۹ هزار واحد در ابتدای سال به ۳۶۰ هزار واحد تاکنون رسیده است.
مدیر بورس منطقهای کرمانشاه افزود: افزایش حجم و ارزش این معاملات از ابتدای فروردین نشان میدهد که نقدینگی بسیار قابل توجهی وارد بازار شده است.
این مسئول خاطرنشان کرد: حجم معاملات، ۶ هزار و ۲۳۰ میلیون سهم و ارزش معاملات ۲۴ هزار و ۵۶۷ میلیارد ریال بوده است.
دفتری با بیان اینکه معاملات از نظر حجم ۴۱ درصد و از نظر ارزش ۹۲ درصد رشد داشته است، عنوان کرد: حجم بالای نقدینگی در جامعه و نوسانات نرخ ارز، رفتار سرمایه گذاران را بسیار متأثر میکند بطوری که افراد جامعه به دنبال سرمایه گذاری برای حفظ ارزش پول خود هستند.
وی بیان داشت: در سال قبل و تا حدودی امسال نرخ ارز، مسکن و سکه رشد چند درصدی را رقم زدند و به این ترتیب جذابیت سرمایه گذاری در این بازارها بسیار کاهش یافته است از طرفی در این شرایط ارزش شرکتها با افزایش نرخ ارز و وجود تورم در جامعه با احتساب ارزش جایگزینی بسیار افزایش پیدا کرد.
مدیر بورس منطقهای کرمانشاه گفت: همینطور وجود تورم، نرخ فروش محصولات بسیاری از شرکتها را افزایش داد که هر دو مورد یاد شده چشم انداز بازار را بسیار جذاب میکرد و سبب جذب نقدینگی و کشاندن سرمایههای راکد به سمت بازار سهام شد.
این مسئول عنوان کرد: ورود سرمایههای راکد به بازار سرمایه علاوه بر کمک به جذب بخشی از نقدینگی و کنترل تورم میتواند سبب تقویت بازار تأمین مالی بلند مدت شرکتها شود و شرکتها میتوانند از این طریق شرایط کنونی اقتصادی و تحریمها را راحت تر طی کنند.
دیدگاه شما