ترازنامه مالی چیست و فرایند تصویب و اعتبار آن به چه صورت است؟
از جمله بحث های مهم که در شرکت های سهامی به ویژه شرکت سهامی خاص نقش مهمی در نمایش وضعیت مالی شرکت داره، ترازنامه مالی است. هیات مدیره هر سال صورت جلسه ی ترازنامه ی شرکت را تصویب می کنه. ترازنامه یا بیلان در واقع بیانگر وضعیت مالی شرکت در یک دوره ی زمانی مشخصه. در این نوشتار که در بخش مطالب حقوقی وب سایت مؤسسه حقوق اترس قرار داره به تعریف ترازنامه، اقلام ترازنامه مالی و اینکه رعایت چه نکاتی باعث معتبر شدن ترازنامه میشه و در نهایت فرایند تصویب ترازنامه را مورد دوره مالی یا سال مالی چیست؟ بررسی قرار می دهیم.
ترازنامه مالی
ترازنامه مالی نشان دهنده ی وضعیت دارایی ها، ساختار مالی و میزان سود و زیان شرکته. ترازنامه در واقع معیاری برای محاسبه‌ی ارزیابی ساختار سرمایه‌ای شرکت به شمار میره و یک صورت مالی است که تصویری از وضعیت کنونی دارایی‌ها و دیون یک شرکت و میزان سرمایه‌گذاری سهامداران را به نمایش میزاره. هیات مدیره باید هر سال پس از انقضای سال مالی شرکت، با ارائه ی گزارشی کلیه دارایی، دیون، سود و زیان شرکت را محاسبه نموده و بیست روز قبل از تاریخ برگزاری مجمع عمومی سالیانه، در اختیار بازرسان قرار بدهند.
فرمول ترازنامه: دارایی‌ها = بدهی‌ها + حقوق صاحبان سهام
جالبه بدونید!
ترازنامه صاحبان کسب و کار را از تعادل دارایی شرکت مطلع می کنه و به آنها قدرت سنجش وضعیت مالی شرکت را عطا میکنه. در واقع ترازنامه مالی یعنی تراز و تعادل بین دارایی و بدهی یک شرکت!
اجزای ترازنامه مالی
ترازنامه شرکت از سه قسمت که عبارتند از؛ دارایی (جاری دوره مالی یا سال مالی چیست؟ و غیر جاری) بدهی (جاری و غیر جاری) و حقوق سهامداران تشکیل میشه. در واقع مجموع دارایی شرکت برابره با مجموع بدهی ها و حقوق سهامداران شرکت. اقلام ترازنامه عبارتند از؛
الف) دارایی های جاری وغیر جاری
دارایی جاری ارزش کل دارایی شرکته که می تونه در بازه زمانی یک سال به وجه نقد تبدیل بشه و می شامل: موجودی نقدی ، پیش پرداخت ها و سفارشات، حساب ها و اسناد دریافتنی، اوراق بهادار قابل معامله مثل اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام، فهرست موجودی ها و هر دارایی که بشه آن را به سرعت به وجه نقد تبدیل کرد؛ است. در مقابل دارایی غیرجاری شرکت به کلیه دارایی هایی گفته میشه که انتظار نمی ره قابلیت تبدیل به وجه نقد یا تبدیل به کالای قابل فروش در طی یک دوره مالی را داشته باشه، مثل سرمایه گذاری های بلند مدت و دارایی های ثابت مشهود مثل زمین، ماشین آلات و سایر دارایی های بادوام و نامشهود. دارایی‌های نامشهود؛ دارایی‌های غیرفیزیکی باارزشی هستند؛ مثل سرقفلی و مالکیت معنوی. دارایی نامشهود فقط وقتی در ترازنامه ذکر میشه که توسط شرکت کسب شده باشنه تا اینکه درون سازمان توسعه داده شده باشند.
ب) بدهی های جاری و غیرجاری
بدهی های جاری شرکت مثل دارایی جاری شرکته و انتظار میره شرکت طی یک سال آینده آن ها را تسویه کنه و شامل پرداختنی های تجاری و غیرتجاری، مالیات پرداختنی، سود سهام پرداختنی، تسهیلات مالی دریافتی و پیش دریافت هاست. در مقابل بدهی های غیرجاری، بدهی هایی هستند که انتظار میره بعد از گذشت یک سال مالی از تاریخ تصویب ترازنامه یا یک چرخه عملیات (بسته به این که کدام یک طولانی تره) تسویه شوند. بدهی های غیرجاری شامل این موارده؛ تسهیلات مالی دریافتی بلند مدت، سرمایه خالص در گردش، حقوق صاحبان سهام، سرمایه قانونی، افزایش سرمایه شرکت، صرف سهام، اندوخته قانونی و سایر اندوخته ها، سود و زیان انباشته، سهام خزانه و مازاد تجدید ارزیابی موجودی ها.
ج)حقوق صاحبان سهام یا حقوق مالکانه
حقوق صاحبان سهام برابره با ارزش سرمایه شرکت بعد از تسویه تمام بدهی های خود. در زمان تاسیس یک شرکت حقوق مالکانه برابر با همان سرمایه‌گذاری اولیه است که به عنوان سرمایه شرکت ثبت می شه. در حقیقت سرمایه‌گذاران بابت پول یا سرمایه‌ای که برای شرکت فراهم آورده اند، سهام دریافت می‌کنند. با گذشت زمان حقوق مالکانه می‌تونه بیشتر یا کمتر بشه و این بستگی به این داره که عملیات شرکت سوده باشه یا نه.
جالبه بدونید!
برخی از بدهی‌ها را در ترازنامه نمی آورند مثل؛ اجاره‌ی عملیاتی.
صورتهای مالی چه می‌گویند؟!
استفاده بهینه از صورتهای مالی، به عنوان هسته مرکزی گزارشگری مالی در سیستم حسابداری زمانی امکان پذیر است که استفاده‌کنندگان از دو نظر، شناخت خوبی داشته باشند. اول، هدف و ساختار صورتهای مالی و دوم، محتوای اطلاعاتی آن . وقتی شناخت خوبی حاصل شود، فنداسیون استفاده بهینه از اطلاعات مالی فراهم شده است. در غیر این صورت، برخی استفاده‌کنندگان راهی جز انکار مفید بودن این اطلاعات، پیش روی خود نخواهند دید! اما ما در این مقاله قصد داریم، برای ارتقای سطح دانش حسابداران و به تبع آن استفاده‌کنندگان، بستر مناسبی را برای مطالعه محتوای اطلاعاتی صورتهای مالی فراهم کنیم. پس تا پایان، این مقاله را دنبال کنید.
صورتهای مالی اساسی
طبق استاندارد حسابداری شماره ۱، مجموعه کامل این صورت‌ها شامل موارد زیر است:
- صورت وضعیت مالی به تاریخ پایان دوره،
- صورت سود و زیان برای دوره،
- صورت سود و زیان جامع برای دوره،
- صورت تغییرات در حقوق مالکانه برای دوره،
- صورت جریان‌های نقدی برای دوره،
- یادداشت‌های توضیحی شامل: اهم رویه‌های حسابداری و سایر اطلاعات توضیحی،
- اطلاعات مقایسه‌ای دوره (های) قبل
هر چند از نظر زمان تهیه، صورت سود نسبت به صورت وضعیت مالی اولویت دارد، اما به دلیل اینکه تنها صورت وضعیت مالی است که، برای یک مقطع زمانی استاتیک، تهیه میشود، و مابقی صورتهای مالی برای یک دوره مالی داینامیک تهیه می‌شوند، در ابتدا قرار داده شده است. البته دلایل دیگری می‌توان برای اول مطرح شدن آن مطرح کرد. به عنوان مثال: صورت وضعیت مالی، اولین صورت مالی ای است که در حسابداری ارائه می‌شده است. اما در حال حاضر، صورت سود به عنوان اولین صورت مالی ارائه میشود. برای مشاهده ساختار استاندارد نحوه ارائه صورتهای مالی، می‌توانید نمونه منتشر شده سازمان حسابرسی (لازم الاجرا سال ۱۳۹۸) را دانلود کنید.
هدف صورتهای مالی
هر یک از صورتهای مالی کارکردهای متفاوتی دارند، که در کنار هم اطلاعات مفیدی را در اختیار استفاده کنندگان قرار می‌دهند. هیچ یک از این صورت‌ها به تنهایی نمی‌توانند امکان ارزیابی سلامت مالی یک شرکت یا واحد تجاری را فراهم کنند. بلکه هر یک از آنها هدفی را دنبال می‌کنند که در کنار هم یک ارزیابی همه جانبه را فراهم می‌کنند. اقتباسی از هدف صورتهای مالی، که در استاندارد شماره ۱ بیان شده، به شرح زیر است:
هدف صورتهای مالی، ارائه اطلاعاتی درباره وضعیت مالی ، عملکرد مالی و جریان‌های نقدی واحد تجاری است که برای تصمیم‌گیری‌های اقتصادی طیف گسترده‌ای از استفاده‌کنندگان مفید باشد.
هر یک از این صورت‌ها، وظیفه مخابره تمام یا بخشی از اطلاعات فوق الذکر را دارند. به عنوان مثال:
- صورت وضعیت مالی (یا ترازنامه)، وضعیت مالی واحد تجاری را در پایان دوره مالی نشان می‌دهد،
- صورت سود بخشی از عملکرد مالی واحد تجاری را طی یک دوره مالی نشان می‌دهد،
- صورت جریان‌های نقدی اطلاعاتی در مورد منابع و مصارف وجه نقد، و همچنین رابطه سود با پول (به عنوان معیار دیگری برای ارزیابی عملکرد مالی)، ارائه می‌کند.
حال برای اینکه بتوانیم از این اطلاعات به خوبی بهره ببریم باید به موارد زیر توجه کنیم:
- مفهوم تاریخ،
- جنس عناصر، و
- ترتیب مطالعه صورتهای مالی
در ادامه به تشریح هر یک دوره مالی یا سال مالی چیست؟ از این موارد خواهیم پرداخت.
مفهوم تاریخ صورتهای مالی
اینکه در استاندارد شماره ۱، به تاریخ هر یک از صورتهای مالی تاکید شده است، اهمیت معرفی صحیح این صورتهای مالی به استفاده کنندگان را برای ما حسابداران مشخص می‌کند. به عنوان مثال: اطلاعاتی را که صورت وضعیت مالی به استفاده کنندگان مخابره می‌کند، مربوط به یک تاریخ مشخص است، که در استاندارد مزبور این تاریخ پایان دوره (مثلاً ۲۹ اسفند ماه) ذکر شده است. خب اگر استفاده کننده صورتهای مالی به تاریخ بالای صورتهای مالی نمی‌تواند درک عمیقی از محتوای اطلاعاتی و ارتباط آنها با یکدیگر داشته باشد.
جنس عناصر صورتهای مالی
درک اطلاعاتی که هر یک از صورتهای مالی گزارش می‌کنند، تا حد زیادی به جنس عناصر (حسابها) آنها وابسته است. به عنوان مثال صورت وضعیت مالی تنها یک لحظه (معمولاً پایان دوره) را گزارش می‌کند. اما صورت سود چند لحظه (یک دوره مالی که دارای شروع و پایان است) را گزارش می‌کند. عدم آگاهی و یا عدم توجه به این نکته مهم، معمولاً باعث میشود تا درک اشتباهی از اطلاعات آن در ذهن استفاده کنندگان ایجاد شود. به عنوان مثال: برخی استفاده کنندگان که شناختی از این موضوع ندارند، معمولاً در صورت وضعیت مالی به دنبال ردیابی پول‌هایی هستند که در طی سال مالی از محل فعالیت تجاری خود به دست آورده‌اند. ایشان نمی‌دانند که موجودی نقد در صورت وضعیت مالی، تنها مانده پول نقد در تاریخ پایان دوره را نشان می‌دهد، نه پول‌هایی که وارد و خارج شده‌اند. در واقع برای این نیاز اطلاعاتی خود، صورت مالی درستی را انتخاب نکرده‌اند. چرا که، اطلاعات مزبور را باید در صورت جریان‌های نقدی جستجو کنند.
اما ارائه این راهنمایی‌ها وقتی امکان پذیر است که، ما با اشراف بر مفهوم داینامیک و استاتیک بودن حسابها، درک عمیقی از محتوای اطلاعاتی صورتهای مالی را بدست بیاوریم، تا در زمان گزارشگری مالی پاسخگوی سوالات مفهومی استفاده‌کنندگان باشیم. برای آمادگی در این راستا پیشنهاد می‌کنیم، حتماً و حتماً مقاله حساب‌های داینامیک VS حساب‌های استاتیک را مطالعه کرده، و با اطلاعاتی که در این مقاله بدست آوردید ادغام کنید.
ترتیب مطالعه صورتهای مالی
اطلاع از این نکته، شما را از سردرگمی زمان مطالعه محتوای اطلاعاتی صورتهای مالی نجات می‌دهد. برای مطالعه صورتهای مالی، مدل از پیش تعیین شده‌ای وجود ندارد. اما اینکه از یک ترتیب مطالعه ثابت استفاده کنیم، کمک شایانی در ارزیابی سلامت مالی شرکت یا واحد تجاری به ما خواهد کرد. معمولاً در دنیای عمل، سود خالص اولین و جذاب‌ترین رقم گزارشگری مالی است که استفاده‌کنندگان آن را رصد خواهند کرد. بله اولین! حتی قبل از اینکه میزان دارایی‌ها و بدهی‌ها را بسنجد. علت این رفتار را می‌توان اینگونه تفسیر کرد که، استفاده‌کنندگان (خصوصاً مالکان) مدت یک سال مالی را صبر نموده‌اند تا از نتیجه عملکرد شرکت مطلع شده و با برداشت سود به هدف خود برسند. اما اطلاع از این رقم کافی نیست، و باید خود سود را از جنبه‌های مختلف ارزیابی کرد. اما متاسفانه در اغلب موارد بدون توجه به این موضوع، استفاده‌کنندگان فقط سود خالص را می‌بینند، و انتظارات خود را بر پایه آن چیدمان می‌کنند. این در حالی است که، بهتر از در ارزیابی‌ها از یک مدل و ترتیب خاص استفاده شود، تا انتظاراتمان از شرکت به طور منطقی شکل بگیرد. این مدل تجربی به شرح زیر است:
مفهوم سال مالی در حسابداری چیست ؟
یکی از ابتدایی ترین مفاهیمی که هر حسابدار باید با آن آشنا باشد مفهوم سال مالی در حسابداری می باشد. در هر کسب و کاری محدوده مشخصی را برای انجام عملیات وگزارشات تعیین می کنند تا به وسیله آن، چگونگی عملکرد شان را بسنجد و که این مفهوم تعریف آن است.
با شرکت خدمات مالی دروسا حساب تا انتهای این مقاله همراه باشید.
دوره مالی در حسابداری چیست؟
به دوره ۱۲ ماهه یا همان یکساله، گویند، که در این محدوده می بایستی تمام فعالیت ها و رویدادهای مالی واحد مورد نظر ثبت و عملی شود. مثلاً تمام وقایع مربوط به خزانه داری ،خریدو فروش ثبت شود و حتی پلمپ دفاتر سال مالی آینده نیز انجام شود.
اهمیت سال مالی
دوره مالی در حسابداری اهمیت فراوان دارد زیرا باعث نظم و ترتیبی خاص در شروع و پایان( ایجاد محدوده خاص) فعالیتهای واحد مورد نظر می گردد و در نهایت این نظم باعث ایجاد گزارشات قابل اتکا می شود.
به عبارت دیگر هر رویداد مالی خاص مربوط به دوره مشخص شده خودش می باشد که باعث تغییرات سود و زیان و ترازنامه در همان سال می شود.
نکته _ یکی از مهم‌ترین مبانی تشکیل صورتهای مالی این مفهوم میباشد. (استاندارد حسابداری شماره ۱) و به وسیله تعیین بازه سال مالی است که رسیدگی های مالیاتی و دولتی و بازرسی ها و گزارشات و مجامع و غیره انجام میشود.
پس به ما کمک می کند بدانیم هر واحد تجاری در محدوده مشخص شده چه وضعیتی داشته است.
سال مالی در قانون مالیاتهای مستقیم
طبق ماده ۱۵۵ قانون مالیات های مستقیم سال مالیاتی عبارت است از یک سال شمسی که از اول فروردین ماه هر سال شروع و به آخر اسفند ماه همان سال ختم میشود لکن در مورد اشخاص حقوقی مشمول مالیات که سال مالی‌شان به موجب اساسنامه با سال مالیاتی تطبیق نمی‌کند درآمد دوره‌مالی آنها به جای سال مالیاتی مبنای تشخیص مالیات قرار می‌گیرد و موعد تسلیم اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان و سر رسید پرداخت مالیات آنها چهار ماه شمسی پس از سال مالی میباشد.
سال مالی در ایران
اصولا در ایران با آغاز سال شمسی شروع و با پایان آن اتمام می یابد ولی قانون و عرف خاصی در این رابطه وجود ندارد و اکثر واحدهای تجاری و شرکت ها با توجه به خصوصیات صنفی ،صنعتی و شرایط ویژه خود و با توجه به اساسنامه خود سال مالی‌شان را تعیین می‌کنند.
_پس متعارف ترین و رایج ترین دوره این نوع سال یکساله ۱۲ ماه است که از اول فروردین ماه شروع و در آخرین روز اسفند ماه تمام میشود اما با بررسی صورتهای مالی شرکتهای بورسی می‌توان دریافت که این دوره می‌توانند طبق الگوی فروردین تا اسفند نباشد.
تغییر دوره مالی و مزایای آن
همان طور که قبلا هم گفتیم در اساسنامه شرکت، دوره مالی قید میشود ولی ممکن است بعضی از شرکت‌ها به دلایلی بخواهند سال مالی‌شان را تغییر دهند.
برای این کار در ابتدا باید مجمع عمومی به دعوت هیئت مدیره تشکیل جلسه شود و در این جلسه موضوع تغییر دوره مالی مطرح و تصویب گردد و این موضوع به اداره ثبت شرکت‌ها اعلام و در نهایت روزنامه رسمی میشود.
تغییر دوره مالی برای چه شرکتهایی فایده دارد
_ شرکت هایی که مثلاً در پایان سال شمسی (اسفندماه) حجم کاری سنگینی دارند و عملیات بستن حسابها مانع از انجام فعالیتهای جاری شرکت دوره مالی یا سال مالی چیست؟ میشود.
_ شرکتهایی که بخشی از یک شرکت بزرگ یا یک هلدینگ هستند، برای همسان سازی با شرکت مادر بهتر است سال مالی‌شان را با سال‌مالی شرکت مادر تطبیق دهند .
_شرکت هایی که با شرکتهای خارجی کار می‌کند و مایل هستند سال مالی‌شان منطبق با دوره مالی میلادی هماهنگ شود.
_ شرکتهایی که انبارهای بزرگ دارند، می توانند زمانی را برای پایان دوره خود انتخاب کند که کمترین میزان موجودی در انبارشان وجود داشته باشد تا هزینه کمتری جهت انبارگردانی و…. بپردازند.
کلام آخر
هر شرکتی بنابر صلاح و مصلحت خود می‌تواند یک دوره یک ساله را به عنوان سال مالی حسابداری خود انتخاب کند، اما اگر در طول فعالیت خود متوجه شده که حجم کاری و بازرسی‌ها ،نوع عملیات و ….آن نیاز به تغییر آن سال دارد. با رعایت مراحل ای که قبلتر گفتیم ، سال‌مالی خود را تغییر دهد.
شرکت خدمات دروسا حساب با انجام هرگونه خدمات مالی و حسابداری جهت انجام مراحل تغییرات و دیگر امور شرکت شما، با کادری مجرب در خدمت شما میباشد.
عملکرد مالی شرکت سهامی
عملکرد مالی شرکت سهامی از مباحث علم حقوق بوده و به معنای بررسی عملکرد سود و زیان شرکت برای یک سال در یک روز خاص است. در تمامی شرکتهای حقوقی یک روز به عنوان سال مالی در نظر گرفته میشود و وظیفه رسیدگی به عملکرد سود و زیان شرکت بر عهده مجمع عمومی عادی است. این مجمع با بررسی حساب‌های شرکت میزان سود و زیان را مشخص و همچنین در خصوص تقسیم سود احتمالی تصمیم‌گیری می‌کند.
فهرست مندرجات
۱ - تعریف
و در طول حیات خود دارای دوره‌های مالی است که در انتهای هر دوره، مجمع عمومی عادی عملکرد شرکت را بررسی می‌نماید. درصورتی که پس از بررسی حساب‌های شرکت، سودی وجود داشته باشد؛ مجمع عمومی عادی درخصوص ذخیره کردن یا تقسیم نمودن آن سود بین سهامداران تصمیم‌گیری می‌نماید.
۲ - تنظیم حساب‌های شرکت
[ویرایش]
هیات مدیره شرکت باید پس از پایان سال مالی، لیست دارائی و دیون شرکت را در پایان سال و همچنین ترازنامه و حساب عملکرد (حساب عملکرد عبارت است از موجوی کالا در آغاز و پایان دوره مالی، مانده حساب‌های خرید و فروش و برگشت از فروش و برگشت از خرید و هزینه‌های مستقیم مربوط به خرید کالاها) و حساب سود و زیان شرکت را به ضمیمه گزارشی درباره فعالیت و وضع عمومی شرکت طی سال مالی پیشین تنظیم کند.
همچنین تعهداتی که شرکت آنها را تضمین کرده است مانند ضمانت اسناد تجاری باید با قید مبلغ در ذیل ترازنامه آورده شود.
اسناد مالی مذکور باید حداقل بیست روز قبل از تاریخ تشکیل مجمع عمومی عادی سالانه در اختیار بازرسان گذاشته شود.
در تنظیم حساب عملکرد و حساب سود و زیان (در عرف حسابداری، حساب عملکرد بخشی از حساب سود و زیان است.) و ترازنامه، شرکت باید از همان شکل و روش ارزیابیِ سال مالی قبل از آن استفاده نماید اما درصورتی که تغییر در شکل و روش ارزیابی سال قبل لازم باشد، اسناد مذکور باید به هر دو شکل و هر دو روش، ارزیابی و تنظیم گردد تا مجمع عمومی با ملاحظه آنها و با توجه به گزارش هیات مدیره و بازرسان نسبت به تغییرات پیشنهادی تصمیم بگیرد.
قانون برای تنظیم نادرست و همراه با سوء نیت ترازنامه مجازات معین ننموده و اگر این عمل مدیران، جرم باشد؛ مدیران مورد پیگرد قرار می‌گیرند.
۳ - ترازنامه
[ویرایش]
ترازنامه شرکت عبارت است از صورتحسابی که وضع مالی شرکت را در تاریخی معین نشان می‌دهد. این صورتحساب میزان دارایی و بدهی و حقوق مالی صاحبان سهام شرکت را نشان می‌دهد. در ترازنامه باید استهلاک اموال و اندوخته‌های لازم درنظر گرفته شود حتی اگر پس از محاسبه استهلاک و اندوخته‌ها، سود قابل تقسیم برای سهامداران باقی نماند یا به میزان اندکی باقی بماند. منظور از اندوخته وجوهی است که شرکت باید آنها را برای استفاده در مواقع خاصی مانند پرداخت زیان شرکت و حوادث پیش‌بینی نشده، ذخیره بنماید.
۳.۱ - ستون دارایی
ستون دارایی معمولاً دربردارنده موارد زیر است:
۱- بخشی از سرمایه شرکت که سهامداران هنوز پرداخت نکرده‌اند.
۲- وجوهی که شرکت در صندوق و حساب‌های جاری خود در بانک‌ها دارد.
۳- هزینه‌های تاسیس شرکت مانند حق‌الثبت و تمبر سهام و هزینه‌های افزایش سرمایه
۴- دارایی ثابت که عبارت است از اموالی که برای بهره‌برداری شرکت لازم است و برای مدت زیادی قابل استفاده است مانند زمین، ماشین‌آلات، سرقفلی و غیره.
۵- اموال مربوط به بهره‌برداری مانند مواد اولیه و مواد ساخته‌شده.
۳.۲ - ستون بدهی
ستون بدهی معمولاً شامل موارد زیر است:
۱- سرمایه شرکت که همان مبلغ اسمی کلیه سهام شرکت میباشد.
۲- ذخایر شرکت مانند اندوخته قانونی و اختیاری
۳- مبالغی که از سود سال قبل به حساب سود سال بعد برده شده است.
۴- دیون شرکت
۵- استهلاکات چیزی که به عنوان استهلاکات باید لحاظ شود، پایین آمدن ارزش دارایی ثابت است. پایین آمدن ارزش دارایی ثابت ممکن است در نتیجه استعمال یا تغییرات فنی و دلایل دیگری باشد.
۶- سایر هزینه‌ها و مصارف
ترازنامه شرکت به حساب سود و زیان ضمیمه میشود. حساب سود و زیان دارای دو ستون بستانکار و بدهکار است. درآمدهای شرکت در قسمت بستانکار و هزینه‌های شرکت در قسمت بدهکار قرار داده میشود. چنانچه جمع مبلغ قسمت بدهکار بیشتر باشد شرکت زیان داده و اگر مبلغ قسمت بستانکار بیشتر باشد نشان‌دهنده سود شرکت است.
۴ - اطلاع سهامداران
[ویرایش]
هر صاحب سهم می‌تواند از پانزده روز قبل از انعقاد مجمع عمومی در مرکز شرکت بصورت حسابها مراجعه کرده و از ترازنامه و حساب سود و زیان و گزارش عملیات مدیران و گزارش بازرسان رونوشت بگیرد.
گزارشی درباره فعالیت و وضع عمومی شرکت متضمن اطلاعاتی مانند فعالیت سال مالی شرکت، سود و زیان سال مالی، مشکلات احتمالی شرکت، لزوم یا عدم لزوم توسعه فعالیت شرکت در آینده است.
۵ - تصویب حسابها
[ویرایش]
مجمع عمومی نیز پس از شنیدن گزارش مدیران و بازرسان شرکت درخصوص تصویب حسابها تصمیم می‌گیرد. باید توجه داشت که بدون قرائت گزارش بازرس یا بازرسان شرکت در مجمع عمومی تصمیم‌گیری نسبت به ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی معتبر نخواهد بود.
رییس و اعضای هیات‌مدیره شرکت سهامی باید حداکثر تا شش ماه پس از پایان هر سال مالی مجمع عمومی عادی صاحبان سهام را دعوت نماید والا به حبس از دو تا شش ماه یا به جزای نقدی از بیست هزار تا دویست هزار ریال یا به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
۶ - تخصیص سود
[ویرایش]
مجمع عمومی پس از تصویب حساب‌های شرکت و درصورت وجود سود، نسبت به تخصیص سود به سهامداران می‌پردازد.
۷ - وجود سود قابل تقسیم
[ویرایش]
سود قابل تقسیم عبارتست از سود خالص سال مالی شرکت منهای زیان‌های سالهای مالی قبل و‌اندوخته قانونی و سایر‌اندوخته‌های اختیاری بعلاوه سود قابل‌تقسیم سالهای قبل که تقسیم نشده است.
سود خالص شرکت در هر سال مالی عبارتست از درآمد حاصل در همان سال مالی منهای کلیه هزینه‌ها و استهلاکات و ذخیره‌ها.
بنابراین چنانچه درآمد شرکت بیش از هزینه‌ها و استهلاک‌ها باشد، شرکت دارای سود خالص است و درصورتی که درآمد کمتر از هزینه‌ها و استهلاکات باشد، شرکت زیان نموده است.
۸ - اندوخته‌ها
[ویرایش]
اندوخته قانونی عبارت است از سود خالص شرکت پس از وضع زیان‌های وارده در سالهای قبل که باید معادل یک بیستم آن به‌عنوان اندوخته قانونی کنار گذاشته شود.
همین که‌اندوخته قانونی به یک دهم سرمایه شرکت رسید کنار گذاشتن آن اختیاری است و درصورتی که سرمایه شرکت افزایش بیابد کسر یک بیستم مذکور ادامه خواهد یافت تا وقتی که اندوخته قانونی به یک دهم سرمایه برسد.
برای اندوخته قانونی موارد مصرف خاصی پیش‌بینی نشده است و شرکت می‌تواند از این اندوخته برای فعالیتهای مختلف استفاده نماید. در هر صورت اندوخته قانونی بدهی شرکت به صاحبان سهم است. هدف از وجود اندوخته قانونی، افزایش تضمین پرداخت طلب طلبکاران شرکت است. به همین دلیل اگر تصمیم مجمع عمومی در خصوص تقسیم سود میان سهامداران متضمن کسر اندوخته قانونی باشد، باطل است.
اندوخته اختیاری اندوخته‌ای است که شرکت اختیار دارد در صورت تصمیم مجمع عمومی مبنی بر عدم تقسیم سود میان سهامداران آن را کنار بگذارد. باید توجه داشت که تقسیم سود بین صاحبان سهام فقط پس از تصویب مجمع عمومی جایز خواهد بود و در صورت وجود منافع، تقسیم ده در صد از سود ویژه سالانه (سود خالص) بین صاحبان سهام الزامی است.
بنابراین مجمع عمومی نمی‌تواند پس از کنار گذاشتن اندوخته قانونی از سود خالص، تصمیم دوره مالی یا سال مالی چیست؟ بگیرد که مابقی آن را به عنوان اندوخته اختیاری کنار بگذارد. بلکه باید اندوخته اختیاری را به‌گونه‌ای قرار دهد که بتوان ده درصد از سود خالص را بین سهامداران تقسیم نمود.
۹ - چگونگی تقسیم سود قابل تقسیم
[ویرایش]
مجمع عمومی پس از تصویب حساب‌های سال مالی و احراز اینکه سود قابل تقسیم وجود دارد مبلغی از آن را که باید بین صاحبان تقسیم شود تعیین خواهد نمود. علاوه بر این مجمع عمومی می‌تواند تصمیم بگیرد که مبالغی از اندوخته‌هایی که شرکت در اختیار دارد (اندوخته اختیاری) بین صاحبان سهام تقسیم شود در این صورت در تصمیم مجمع عمومی باید صریحاً قید شود که مبالغ مورد نظر از کدام یک از اندوخته‌ها باید برداشت و تقسیم گردد. هر سودی که بدون رعایت مقررات این قانون تقسیم شود منافع موهوم تلقی خواهد شد. نحوه پرداخت سود قابل تقسیم توسط مجمع عمومی تعیین میشود و اگر مجمع عمومی در خصوص نحوه پرداخت تصمیمی نگرفته باشد هیات مدیره نحوه پرداخت را تعیین خواهد نمود ولی در هر حال پرداخت سود به صاحبان سهام باید ظرف هشت ماه پس از تصمیم مجمع عمومی راجع به تقسیم سود انجام پذیرد.
سود قابل تقسیم ممکن است به صورت نقدی به سهامداران پرداخت گردد. همچنین ممکن است ارزش سود به صورت سهام جدید به آنها داده شود.
۱۰ - عدم وجود سود قابل تقسیم
[ویرایش]
در صورتی که حساب‌های شرکت نشان‌دهنده وجود سود قابل تقسیم نباشد، پرداخت هیچ وجهی به صاحبان سهام امکان‌پذیر نیست و چنانچه وجهی پرداخت شده باشد، پرداخت سود موهوم محسوب میشود. همچنین در صورتی که شرکت زیان کرده باشد، این زیان در دفتر شرکت قید می‌گردد تا در دوره مالی بعدی در هنگام تقسیم سود محاسبه شود. به علاوه می‌توان برای جبران زیان از اندوخته‌ها محاسبه نمود.
۱۱ - تقسیم سود شرکتهای سهامی در بورس
«شرکت موظف است حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از تاریخ تشکیل مجمع عمومی عادی سالانه و اتخاذ تصمیم درمورد تقسیم سود، برنامه زمان‌بندی پرداخت سود را به سازمان کارگزاران اعلام نماید و سود تخصیصی به صاحبان سهام را طبق برنامه اعلام‌شده و حداکثر در مدت قانونی، طبق مفاد ماده ۲۴۰ قانون تجارت و با استفاده از خدمات شبکه بانکی، در اختیار سهامداران قرار دهد.»
حسابداری مالی چیست؟
به عنوان یک حسابدار پایه ممکن است ندانید که حسابداری مالی چیست و حسابدار مالی چه وظایفی دارد. اما اگر ارتقای شغلی جزو اهداف شماست، حسابداری مالی توانایی‌های شما را افزایش خواهد داد. یک حسابدار مالی می‌تواند مدیریت تمامی اسناد و صورتهای مالی را به دست بگیرد. اگر انجام این کار برای شما ممکن نیست، یعنی آموزش‌های شما باید ادامه پیدا کند. در این مطلب از بلاگ حسابداران خبره با مفهوم حسابداری مالی آشنا خواهید شد.
حسابداری مالی به زبان ساده
حسابداری مالی به زبان ساده
کسب و کارهای کوچک و بزرگ امروزی برای ثبت، نگهداری و گزارش معاملات تجاری به حسابداری مالی نیاز دارند. اما اینکه حسابداری مالی چیست و چگونه می‌تواند به کسب و کار ما کمک کند بحث دیگری است. حسابداری مالی می‌تواند دوره مالی یا سال مالی چیست؟ در تمامی شرکت‌ها، واحدهای صنفی، بنگاه‌های اقتصادی و سازمان‌ها انجام شود. در واقع هدف از این کار ثبت و ساماندهی اطلاعات مالی است. حسابداری مالی می‌تواند از جمله وظایف حسابدار هم قرار بگیرد. اما بهتر است از کسی که دوره حسابداری مالی را گذرانده، استفاده کرد. ثبت و نگهداری اسناد مالی باید همراه با تفسیر و تجزیه و تحلیل آنها باشد. بدون تفسیر و بررسی دقیق، ثبت کردن معاملات تجاری ارزش چندانی ندارد. به طور کلی یک حسابدار مالی باید کارهای زیر را جزو وظایف خود در نظر بگیرد:
- رسیدگی به امور پرسنلی و اداری
- تهیه صورتهای مالی
- بررسی و بستن حساب‌های شرکت
- کنترل و تجزیه و تحلیل حسابها
- تهیه ترازنامه و دفاتر قانونی
بیشتر بخوانید: حسابداری چیست؟
کسی که می‌خواهد حسابداری مالی و صنعتی را انجام دهد باید روی تمام منابع اقتصادی شرکت کنترل داشته باشد. تمامی اموال، مطالبات، اشیا و… که قابلیت تبدیل شدن به پول را داشته باشند، منبع به شمار می‌آید. در صورتی که یک منبع اقتصادی را بتوان وارد معامله کرد و روی آن قیمت گذاشت، آن منبع یک دارایی محسوب میشود. انواع منابعی که می‌توان به عنوان دارایی در نظر گرفت، شامل موارد زیر است:
- وجه نقد
- مطالبات و دریافتنی‌ها از اشخاص حقیقی و حقوقی
- موجودی کالا و انبار
- تجهیزات و ملزومات اداری
- دارایی‌های ثابت (مانند زمین، ملک، دفتر، خودرو و…)
اهمیت حسابداری مالی در کسب و کارهای کوچک و بزرگ
هدف حسابداری مالی، رساندن کسب و کار به سود بیشتر است. یکی از کارهایی که می‌تواند به بهبود فرآیندها و فعالیتهای درون سازمانی کمک کند، حسابداری مالی است. در واقع حسابداری مالی اولین قدم از زنجیره طبقه بندی اطلاعات مالی، تهیه گزارش مالی و تجزیه و تحلیل آن است. هنگامی که یک واحد اقتصادی بخواهد خرید و فروش انجام دهد، حسابداری مالی به کمک آن می‌آید. اگر بخواهید تجهیزات شرکت را اضافه کنید یا آن‌که تعداد کارکنان را افزایش دهید، باید از حسابداری مالی گزارش بگیرید. حسابداری مالی پیشرفته می‌تواند سود و زیان شرکت را در بازه‌های زمانی مختلف نشان دهد. این کار برای تصمیم گیری‌های اقتصادی بسیار مهم است. حسابداری مالی می‌تواند در بخش‌های زیر به کسب و کارها کمک کند:
ارزیابی عملکرد شرکت در دوره زمانی مشخص
با بررسی گزارش‌های به دست آمده از حسابداری مالی، می‌توان عملکرد شرکت را زیر نظر گرفت. این کار نقاط ضعف و قوت شرکت را برای مدیران آشکار می‌کند. پس از آن می‌توان برای بهبود قسمت‌های مختلف برنامه ریزی و تصمیم گیری کرد.
پیش بینی آینده نزدیک
گزارش‌های دقیق مالی به پیش‌بینی آینده نزدیک کمک می‌کند. گزارش‌های حسابداری مالی تصویر دقیقی از چند ماه آینده نشان می‌دهد. برای طرح ریزی ماه‌های آینده می‌توان از این گزارش‌ها استفاده نمود.
مشخص کردن سود و زیان، درآمد و هزینه‌های شرکت
حسابداری مالی، گزارش دقیق و جزئی از میزان درآمدها و هزینه‌های شرکت ارائه می‌کند. یعنی شما می‌توانید عملکرد مالی شرکت را در بازه‌های زمانی مختلف بررسی کنید. این کار زمانی با ارزش است که منجر به پایین آوردن هزینه‌ها و بیشتر کردن درآمدها شود.
انواع صورتهای مالی حسابداری
انواع صورتهای مالی حسابداری
انواع صورتهای مالی در حسابداری مالی استفاده میشود. کسی که به عنوان حسابدار مالی استخدام میشود باید بتواند تمامی صورتهای درخواستی را تهیه کند. اینکه تنها بدانید حسابداری مالی چیست نمی‌تواند مفید باشد. یک حسابدار باید از گزارش‌های به دست آمده برای تهیه صورتحساب‌ها استفاده کند. علاوه بر آن، یکی از وظایف حسابدار ارائه صورتهای مالی به مدیران و مراجع قانونی است. بنابراین علاوه بر شناخت، تهیه و تنظیم صورتهای مالی هم اهمیت زیادی دارد. بر اساس آن چیز که استانداردهای حسابداری بیان می‌کند، انواع صورتهای مالی به اشکال زیر است:
- صورت سود و زیان
- ترازنامه (صورت وضعیت مالی)
- صورت جریان های نقدی
- صورت سود و زیان جامع
- یادداشت‌های همراه صورتهای مالی
- صورت تغییرات در حقوق مالکانه
در هنگام تهیه صورت مالی، رعایت برخی از نکات هم الزامی است. صورتحساب باید ویژگی‌های خاصی داشته باشد. حسابدار مالی باید گزارش‌های و صورت های مالی را طبق استانداردهای تعریف شده، تنظیم کند. در تهیه صورت دوره مالی یا سال مالی چیست؟ حسابها باید نهایت انصاف رعایت شود. از صورتهای مالی برای تصمیم گیری استفاده میشود و در صورتی که اطلاعات نادرست در آن وجود داشته باشد، برنامه ریزی‌ها اشتباه خواهد بود. علاوه بر آن هر صورت باید نشان دهنده بازه زمانی مشخص و معین باشد. تمامی اسناد و مدارک حسابداری دارای تاریخ و زمان مشخص هستند. از این زمان و تاریخ باید در صورت‌ها هم استفاده کرد. حسابدار مالی باید صورتحساب‌ها را در دوره‌های زمانی مشخص و یکنواخت تهیه کند. بازه‌های زمانی 3 ماهه و 6 ماهه، برای انواع کسب و کارها استفاده میشود. همچنین تمامی اطلاعات موجود در صورتهای مالی باید قابل مقایسه با دوره‌های پیشین باشد. هدف از تهیه صورتهای مالی، ارائه و مقایسه کمیت‌ها برای بهبود کیفیت است.
نرم افزارها و ابزارهای حسابداری مالی
انجام کارهای حسابداری مالی در شرکتهای بزرگ بسیار دشوار است. ثبت و نگهداری تمامی اسناد و مدارک حسابداری، علاوه بر زمان دقت هم می‌خواهد. با استفاده از نرم افزارهای حسابداری مالی می‌توان تا حد زیادی از بروز خطا و اشتباهات جلوگیری کرد. انجام محاسبات و تهیه گزارش‌های مالی به شکل دستی کاری زمان بر است. در کنار آن احتمال بروز خطای انسانی و اشتباهات فردی وجود دارد. اما نرم افزار حسابداری مالی تمامی محاسبات را به سرعت و بدون خطا انجام می‌دهد. مزیت استفاده از نرم‌افزار حسابداری مالی در تهیه گزارش‌های خودکار است. شما نیازی به بررسی‌های فراوان و جمع‌آوری اسناد برای هر گزارش نخواهید داشت. نرم افزار می‌تواند در زمان و هزینه‌های شما صرفه جویی کند. با در نظر گرفتن امکانات و قابلیت‌هایی که در نرم‌افزار حسابداری وجود دارد، گزارش‌ها می‌تواند مطابق با استانداردهای سازمانی تهیه شود. تجزیه و تحلیل گزارش‌های به دست آمده بسیار راحت خواهد بود. عملاً زمانی که شما صرف می‌کنید تنها برای بررسی و نتیجه گیری از گزارش‌های است. در این بین فقط باید از حسابداری کمک گرفت که با نرم افزارهای مختلف آشنا باشد. وظیفه حسابدار مالی، کار با نرم افزارهای مختلف برای مدیریت عملکرد حسابداری و مالی سازمان است. هر نرم افزاری که شامل امکانات زیر باشد می‌تواند حسابداری مالی را برای شما انجام دهد:
- ثبت و طبقه بندی اسناد مالی
- شماره گذاری خودکار اسناد توسط کاربران مختلف
- تعریف حساب‌های مختلف مالی
- جستجو در بین اسناد طبق بازه‌های زمانی مختلف
- ثبت اعلامیه های بدهکار و بستانکار
- تجزیه، تحلیل و آنالیز حساب‌های مالی
- ارائه دوره مالی یا سال مالی چیست؟ گزارش‌های مختلف
- ارائه و ثبت سند سود و زیان
- و.
آموزش حسابداری مالی موسسه حسابداران خبره
آموزش حسابداری مالی را از کجا شروع کنیم؟
گذراندن آموزش حسابداری مالی برای مدیران مالی مفید خواهد بود. علاوه بر آن کسانی که می‌خواهند از حسابدار پایه بودن خلاص شوند، می‌توانند به سراغ حسابداری مالی بروند. آموزش‌های حسابداری مالی اگرچه در راستای مفاهیم اولیه حسابداری است اما ارتقای شغلی برای شما خواهد داشت. آموزشگاه حسابداری حسابداران خبره برگزار کننده دوره‌های مختلف حسابداری مالی است. شما می‌توانید آموزش‌های خود را به شکل حضوری و مجازی دنبال کنید. در صورتی که زمان کافی برای شرکت در کلاس‌های حضوری را ندارید، آموزش مجازی برای دوره مالی یا سال مالی چیست؟ تان مناسب خواهد بود. رشته حسابداری مالی را می‌توانید به شکل آکادمیک و تجربی بیاموزید. اما تنها آموزش‌های آکادمیک برای کار در این حوزه کافی نیست. گذراندن دوره‌های نظری دانشگاهی و آموزشگاهی، به شما می‌آموزد که حسابداری مالی چیست و به چه دردی می‌خورد. اما این که چطور از آن در کار استفاده کنید، نیاز به مهارت و توانایی دارد. دوره‌های کاربردی و عملی در این زمان به شما کمک می‌کنند. دروس حسابداری مالی، می‌تواند شامل شاخه‌های زیادی باشد. تنها به یک دوره و یک آموزش نمی‌توان اکتفا کرد. حسابدار مالی باید علاوه بر تسلط کافی روی مباحث مختلف حسابداری، آموزش‌های مستمر را ادامه دهد. دوره‌هایی مانند دوره مالیات بر درآمد، دوره صورت جریان‌های نقدی، دوره استانداردهای جدید حسابداری، تسعیر ارز، استانداردهای گزارش‌های مالی، تهیه صورتهای مالی تلفیقی و دوره کار با نرم افزار حسابداری به عنوان اساسی‌ترین دوره‌های مورد نیاز پیشنهاد میشود. آموزشگاه حسابداری پکت با داشتن سالیان تجربه فراوان و کادر آموزشی مجرب، شما را برای قدم‌های بعدی آماده می‌کند.
دیدگاه شما