انواع سهام اوراق حقوق صاحبان سهام

به خاطر داشته باشید، در نقل و انتقال سهام بانام، اگر تمامی مبلغ اسمی سهام پرداخت نشده باشد، نشانی کامل انتقال گیرنده نیز باید در دفتر ثبت سهام قید شود. هر نقل و انتقالی که بدون رعایت این شرایط انجام بگیرد، فاقد اعتبار است.

سهام چیست؟ + انواع و اقسام سهام

[hover_color align=”right” background=”#0589ad” background_hover=”#0589ad” border=”” border_hover=”” border_width=”2px” padding=”20px 15px” link=”” target=”” style=”]ما در این مقاله سعی بر این داشتیم تا برای سهولت در اطلاع از (چیستی و چرایی سهام) برای افراد داخل یا خارج از ایران، پرسش و پاسخ هایی که از مجموعه مالی و مالیاتی متین شده است را برایتان دسته بندی و یکجا در اختیار شما مطالعه کننده گرامی قرار بدهیم.[/hover_color]

سهام چیست؟

سهام (همچنین به عنوان حقوق صاحبان سهام شناخته می شود) اوراق بهاداری است که نشان دهنده مالکیت کسری از یک شرکت است. این حق مالک سهام را به نسبت دارایی و سود شرکت برابر با مقدار سهام آنها می دهد. به واحدهای سهام “یک سهم” گفته می شود.

سهام عمدتا در بورس اوراق بهادار خریداری و فروخته می شود ، اگرچه فروش خصوصی نیز می تواند وجود داشته باشد و پایه و اساس پرتفوی سرمایه گذاران منفرد است. این معاملات باید با مقررات دولت مطابقت داشته باشد که هدف آن محافظت از سرمایه گذاران در برابر اقدامات تقلبی است. در طول تاریخ ، آنها در مقایسه با سایر سرمایه گذاری ها در طولانی مدت عملکرد بهتری داشته اند .1 این سرمایه گذاری را می توان از اکثر کارگزاران سهام آنلاین خریداری کرد.

روشهای کلیدی

سهام نوعی تضمین است که نشان می دهد دارنده مالکیت نسبی در شرکت صادر کننده دارد.
شرکت ها برای جمع آوری کمک مالی برای فعالیت در مشاغل خود سهام (صادر) می کنند. سهام دو نوع اصلی دارد: متداول و ممتاز.
سهام بیشتر در بورس اوراق بهادار خریداری و فروخته می شود ، اگرچه فروش خصوصی نیز می تواند وجود داشته باشد و تقریباً پایه و اساس هر پرتفوی است.
از نظر تاریخی ، آنها در مقایسه با اکثر سرمایه گذاری های دیگر در طولانی مدت عملکرد بهتری داشته اند.

درک سهام

شرکت ها برای جمع آوری کمک مالی برای فعالیت در مشاغل خود سهام (صادر) می کنند. صاحب سهام (سهامدار) اکنون قطعه ای از شرکت را خریده است و بسته به نوع سهام موجود، ممکن است بخشی از دارایی و سود آن را ادعا کند.

به عبارت دیگر، سهامدار اکنون مالک شرکت صادر کننده است. مالکیت با توجه به تعداد سهام یک شخص نسبت به تعداد سهام مانده خود تعیین می شود. به عنوان مثال، اگر شرکتی 1000 سهم سهام برجسته داشته باشد و یک نفر 100 سهم داشته باشد، آن شخص 10٪ دارایی و درآمد شرکت را در اختیار خواهد داشت.

دارندگان سهام شرکت های سهامی ندارند. آنها سهام سهام صادر شده توسط شرکت ها را دارند. اما شرکت ها نوع خاصی از سازمان ها هستند زیرا قانون با آنها به عنوان اشخاص حقوقی رفتار می کند. به عبارت دیگر، شرکت ها مالیات می دهند، می توانند وام بگیرند، می توانند املاک داشته باشند، می توانند از آن شکایت کنند، و غیره…

[alert style=”error”]این ایده که یک شرکت “شخص” است به این معنی است که شرکت صاحب دارایی های خود است. یک دفتر شرکتی پر از صندلی و میز متعلق به شرکت است و متعلق به سهامداران نیست.[/alert]

این تمایز از این جهت مهم است که املاک شرکتها به طور قانونی از دارایی سهامداران جدا شده است که این امر مسئولیت شرکت و سهامدار را محدود می کند. اگر شرکت ورشکست شود، قاضی می تواند کلیه دارایی های آن را فروخته باشد – اما دارایی های شخصی شما در معرض خطر نیستند.

دادگاه حتی نمی تواند شما را مجبور به فروش سهام خود کند، گرچه ارزش سهام شما به شدت کاهش خواهد یافت. به همین ترتیب، اگر یک سهامدار عمده ورشکست شود، او نمی تواند دارایی های شرکت را برای پرداخت طلبکاران خود بفروشد.

سهامداران و مالکیت سهام

آنچه سهامداران واقعاً دارند سهام صادره از طرف شرکت است. و شرکت صاحب دارایی های نگهداری شده توسط یک شرکت است. بنابراین اگر 33٪ سهام یک شرکت را در اختیار دارید، ادعا اینکه مالک یک سوم آن شرکت هستید نادرست است. به جای آن صحیح است که بگویید شما 100٪ از یک سوم سهام شرکت را در اختیار دارید.

سهامداران نمی توانند مطابق میل خود با یک شرکت یا دارایی های آن کار کنند. یک سهامدار نمی تواند با صندلی بیرون برود زیرا شرکت صاحب آن صندلی است، نه سهامدار. این به عنوان “تفکیک مالکیت و کنترل” شناخته می شود.

داشتن سهام به شما این حق را می دهد که در جلسات سهامداران رأی دهید، سود سهام (که سود شرکت است) را در صورت و زمان توزیع دریافت کنید و به شما این حق را می دهد که سهام خود را به شخص دیگری بفروشید.

اگر صاحب اکثریت سهام باشید، قدرت رای گیری شما افزایش می یابد تا بتوانید با تعیین هیئت مدیره آن، شرکت را به طور غیرمستقیم کنترل کنید. این امر هنگامی آشکار می شود که یک شرکت شرکت دیگری را بخرد: خرید ساختمان، صندلی ها، کارمندان؛ تمام سهام را خریداری می کند.

[alert style=”warning”]هیئت مدیره مسئول افزایش ارزش شاخو برگ های شرکت است و اغلب این کار را با استخدام مدیران حرفه ای یا افسران مانند مدیر ارشد اجرایی یا مدیر عامل انجام می دهد.[/alert]

برای اکثر سهامداران عادی، عدم توانایی مدیریت شرکت مسئله چندان مهمی نیست. اهمیت سهامدار بودن این است که شما به بخشی از سود شرکت مستحق هستید، که همانطور که خواهیم دید، پایه و اساس ارزش سهام است. هرچه سهام بیشتری داشته باشید، بخشی از سود شما بیشتر می شود.

با این حال، بسیاری از سود سهام پرداخت نمی کنند و در عوض سود خود را مجدداً برای رشد شرکت سرمایه گذاری می کنند. با این حال، این سودهای انباشته هنوز در ارزش سهام منعکس می شود.

سهام عادی در مقابل سهام ترجیحی

سهام دو نوع اصلی دارد: متداول و ممتاز. عادی معمولاً به مالک این حق را می دهد که در جلسات سهامداران رأی دهد و سود پرداختی توسط شرکت را دریافت کند. سهامداران ترجیحی معمولاً حق رأی ندارند، هرچند نسبت به سهامداران عادی ادعای بالاتری در مورد دارایی و درآمد دارید. به عنوان مثال: صاحبان ممتاز (مانند لری پیج) سود سهام قبل از سهامداران عادی دریافت می کنند و در صورت ورشکستگی و انحلال شرکت، اولویت دارند.

[hover_color align=”right” background=”#0589ad” background_hover=”#0589ad” border=”” border_hover=”” border_width=”2px” padding=”20px 15px” link=”” target=”” style=”]اولین سهام عادی که تاکنون منتشر شده توسط شرکت شرقی هلند در سال 1602 عرضه شده است.[/hover_color]

هر زمان که نیاز به جمع آوری پول نقد اضافی باشد، شرکتها می توانند سهام جدید منتشر کنند. این فرآیند مالکیت و حقوق سهامداران موجود را کاهش می دهد (به شرطی که هیچ یک از پیشنهادهای جدید را خریداری نکنند) شرکت ها همچنین می توانند بازپرداخت سهام را انجام دهند که به نفع سهامداران فعلی باشد زیرا باعث افزایش ارزش سهام آنها می شود.

سهام در مقابل اوراق قرضه

توسط شرکت ها برای جمع آوری سرمایه، پرداخت شده یا سهم به منظور رشد تجارت یا انجام پروژه های جدید صادر می شود. اینکه کسی سهام را هنگام انتشار سهام (در بازار اصلی) یا از سهامدار دیگری (در بازار ثانویه) مستقیماً از شرکت خریداری می کند، تمایزهای مهمی وجود دارد. وقتی شرکت سهامی را منتشر می کند، این کار را در ازای دریافت پول انجام می دهد.

اوراق قرضه از جهات مختلف با سهام تفاوت اساسی دارد. اول، دارندگان اوراق قرضه بستانکار شرکت هستند و حق بهره و همچنین بازپرداخت اصل پول را دارند. در صورت ورشکستگی، طلبکاران نسبت به سایر ذینفعان از اولویت قانونی برخوردار هستند و اگر شرکتی برای بازپرداخت دارایی مجبور به فروش دارایی شود، ابتدا کل آنها منصرف می شود.

از طرف دیگر سهامداران در صف آخر هستند و در صورت ورشکستگی غالباً چیزی یا سکه ای صرف دلار دریافت نمی کنند. این بدان معناست که سهام ذاتاً دارای ریسک بیشتری هستند که اوراق قرضه می شوند

سوالات متداول

سهام چیست؟

سهام نوعی اوراق بهادار است که به دارنده آن حق کسری مالکیت در یک شرکت را می دهد. از طریق مالکیت این سهام، ممکن است بخشی از درآمد شرکت به دارنده اعطا شود که به عنوان سود تقسیم می شود. به طور کلی، دو نوع سهام عمده، متداول و ترجیحی وجود دارد.

سهامداران عادی حق دریافت سود سهام و رای دادن در جلسات سهامداران را دارند، در حالی که سهامداران ممتاز حق رأی محدود یا فاقد آن را دارند. سهامداران ترجیحی معمولاً سودهای بالاتری از سود سهام دریافت می کنند و در صورت تصفیه ، مطالبات بیشتری نسبت به سهامداران عادی در مورد دارایی ها دارند.

چگونه سهام خریداری می کنید؟

اغلب در بورس اوراق بهادار مانند Nasdaq یا بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE) خرید و فروش می شود. پس از اینکه یک شرکت از طریق عرضه اولیه سهام (IPO) به بورس رفت سهام آنها برای خرید و فروش سرمایه گذاران در بورس در دسترس قرار می گیرد.

به طور معمول، سرمایه گذاران برای خرید سهام در بورس از یک حساب کارگزاری استفاده می کنند که در آن قیمت خرید (پیشنهاد) یا قیمت فروش بصورت (پیشنهاد) آورده شده است. قیمت از عوامل دیگر عرضه و تقاضا در بازار تحت تأثیر سایر متغیرها است.

تفاوت سهام و اوراق قرضه چیست؟

وقتی شرکتی با انتشار سهام سرمایه خود را جمع می کند، به دارنده حق سهم مالکیت در شرکت را دارد. در مقابل، وقتی شرکتی با فروش اوراق قرضه برای کسب و کار سرمایه جمع می کند، این اوراق نشان دهنده وام هایی از دارنده اوراق به شرکت است. اوراق قرضه شرایطی دارند که شرکت یا نهاد ملزم به پرداخت اصل اصل به همراه نرخ بهره در ازای دریافت این وام هستند. علاوه بر این، در صورت ورشکستگی، به دارندگان اوراق قرضه نسبت به سهامداران اولویت داده می شود، در حالی که سهامداران معمولاً در آخرین مطالبه دارایی قرار می گیرند.

بیشتر بخوانید:

[hover_color align=”center” background=”#044675″ background_hover=”#044675″ border=”” border_hover=”” border_width=”2px” border_radius= “10px” padding=”20px 15px” link=”” target=”” style=”]اگر این مقاله برای شما مفید و کارآمد بود، خوشحال میشویم برای افراد دیگری که به دنبال جواب سوالات خود در این مطلب میگردند، با به اشتراک گذاری این مقاله به آنها کمک کنید.[/hover_color]

انواع سهام

ممکن است اکثر افرادی که تصمیم به ثبت شرکت می‌گیرند، شناخت کاملی از مفهوم سهام و انواع آن نداشته باشند. سهام شرکت در واقع قسمتی از سرمایه شرکت محسوب می‌شود. در این مقاله می‌خواهیم در رابطه با مفهوم سهام و انواع آن، توضیحات مفید و کابردی به شما خوانندگان محترم ارائه نماییم تا بعد از مطالعه این مطلب بهتر بتوانید با انواع سهام و اهمیت آن آشنا شوید.

برگه سهام چیست؟

ورقه سهم، قسمتی از سرمایه شرکت سهامی‌ست که مشخص‌کننده میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت است. سرمایه اکثر شرکت‌های تجاری به قطعات سهام تقسیم شده است؛ از این رو آشنایی با ورقه سهام، انواع سهام و نحوه انتقال آن در شرکت، می‌تواند برای شما سودمند باشد. ما در این مطلب سعی داریم شما را با انواع سهام و ویژگی‌های آن آشنا کنیم.

انواع سهام در شرکت‌‌های تجاری

سهام موسس

بنابر نظرات برخی از حقوق‌دانان، سهام موسس به صورت جداگانه از سهام شرکت تعریف می‌شود. سهام موسس، سهامی‌ست که به صاحب آن حق می‌دهد تا از منافع شرکت استفاده کند. در واقع سهام موسس برای جبران زحمات و پاداش موسسان به آن‌ها اختصاص می‌گیرد؛ بدون اینکه در اصل سرمایه شرکت حقی داشته باشند. به خاطر داشته باشید که در بین حقوق‌دانان درباره ماهیت سهام موسس اختلاف نظر است.

سهام بانام

سهام بانام، سهامی‌ست که روی ورقه سهام نام دارنده آن قید شده است. در این نوع سهام، مشخصات دارنده سهام به همراه شماره مخصوصی روی برگه سهام قید شده است.

سهام بی‌نام

سهام بی‌نام، سهامی‌ست که نام دارنده آن بر روی برگه سهام درج نمی‌‌شود و بدون هیچ تشریفاتی قابل انتقال به دیگران است.

(در اینجا منظور از تشریفات این است که انتقال سهام بی‌نام در دفتر ثبت سهام درج نمی‌شود و لازم نیست این انتقال به امضا انتقال گیرنده برسد).

سهام ممتاز

در صورتی‌که برای بعضی از اشخاص، مزایای ویژه‌ای از سهام شرکت با رعایت مقررات قانونی تخصیص داده شود، این نوع سهام، سهام ممتاز نامیده می‌شود‌.

سهام انتفاعی

سهام انتفاعی به سهامی گفته می‌شود که به دارنده آن حق می‌دهد تا بدون داشتن سهمی در سرمایه شرکت، از منافع شرکت بهر‌مند شود. دارندگان این نوع سهام حق دخالت در امور شرکت را ندارند.

نکته: اکنون که با انواع سهام در شرکت‌‌های تجاری آشنا شدیم، لازم است یادآور شویم که سهام بانام، اعتباری بیشتری نسبت به سایر انواع سهام‌‌ به خود اختصاص داده است. به عنوان مثال اگر سهام بانام به سرقت برود، مالک آن می‌تواند با مراجعه به دفتر ثبت سهام، مالکیت خود را از روی دفاتر سهام اثبات کند؛ در حالی‌که اگر سهام بی‌نام مفقود شود یا شخصی آن را به سرقت ببرد، اثبات مالکیت آن دشوار است. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع سهام و مزایای و معایب آن به مطلب «سهام بی‌نام و سهام بانام» مراجعه نمایید.

گواهینامه موقت سهام چیست؟

اغلب مدیران و نمایندگان شرکت‌های تجاری با اصطلاح گواهینامه موقت سهم آشنایی دارند؛ اما ممکن است بسیاری از سهام‌داران با این عنوان آشنا نباشند. گواهینامه موقت سهام به نوعی جایگزین ورقه سهم محسوب می‌شود و در صورت وجود شرایط خاص، شرکت ملزم است به جای صدور ورقه سهم، از گواهینامه موقت سهم استفاده کند.

نکته: مقصود از شرایط خاص برای صدور گواهینامه موقت سهم این است که اگر شخصی سهام شرکت را خریداری کند اما تمامی مبلغ آن را نقدا پرداخت نکند، شرکت ملزم است، برای این شریک، گواهینامه موقت سهم صادر کند و هر زمانی که مبلغ اسمی سهام تماما پرداخت گردید، شرکت باید گواهینامه موقت را ابطال و برگه سهام صادر نماید

گواهینامه موقت سهم همانند ورقه سهام می‌تواند بانام و بی‌نام صادر شود.

نحوه نقل و انتقال در انواع سهام

در قانون تجارت، تشریفات نقل و انتقال سهام بانام و بی‌نام‌ به تفکیک مشخص شده است. انتقال سهام بانام باید در دفتر ثبت سهام شرکت به ثبت برسد و شخص انتقال دهنده، وکیل یا نماینده قانونی او باید این موضوع را در دفتر ثبت سهام امضا کند. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات لازم در خصوص نحوه تکمیل دفتر نقل و انتقال سهام با کارشناسان ما تماس بگیرید یا راهنمای تکمیل دفتر مجموعه ثبت‌یار را مطالعه نمایید.

به خاطر داشته باشید، در نقل و انتقال سهام بانام، اگر تمامی مبلغ اسمی سهام پرداخت نشده باشد، نشانی کامل انتقال گیرنده نیز باید در دفتر ثبت سهام قید شود. هر نقل و انتقالی که بدون رعایت این شرایط انجام بگیرد، فاقد اعتبار است.

همان‌طور که قبلا اشاره کردیم، نام دارنده سهام بی‌نام بر روی ورقه سهام درج نمی‌شود. به همین منظور، قانون‌گذار برای انتقال سهام بی‌نام، تشریفات خاصی قرار نداده است. در واقع سهام‌ بی‌نام ملک دارنده آن به حساب می‌آید. به زبان خودمانی، سهام بی‌نام در دست هر کسی که باشد، او مالک آن سهام شناخته می‌شود.

بنابراین بهتر است در مواردی که شخصیت سهام‌داران در شرکت مهم است، از سهام بانام استفاده شود تا صاحبان سهام به راحتی و بدون اطلاع سایر سهام‌داران نتوانند سهام خود را به دیگران منتقل کنند.
نکته قابل توجه این است که سهام بی‌نام به معنای سهام بدون مالک نیست و سهام بی‌نام قانونا متعلق به کسی است که سهام را در اختیار دارد.

گواهینامه موقت سهام چگونه صادر می‌شود؟

• تا زمانی که ورقه سهام صادر نشده است، شرکت باید به صاحبان سهام، گواهینامه موقت سهم بدهد.
  این گواهینامه بیانگر تعداد، نوع و مبلغ پرداخت شده هر سهم است.
• شرکت باید ظرف مدت یک سال پس از پرداخت تمام مبلغ اسمی هر سهم، ورقه سهام صادر و به صاحب آن تسلیم کند و گواهینامه موقت را مسترد و ابطال نماید.
• تا زمانی که تمامی مبلغ اسمی هر سهام پرداخت نشده باشد، شرکت نمی‌تواند ورقه سهام بی‌نام یا گواهینامه موقت بی‌نام صادر کند. در این شرایط شرکت به تعهد کننده این‌گونه سهام، گواهینامه موقت می‌دهد.

ارزش اسمی سهام به چه معناست؟

ارزش اسمی سهام، در واقع مبلغی‌ست که در ابتدا برای ارزش گذاری هر سهم تعیین می‌شود. مبلغ اسمی سهام ممکن است با مبلغ واقعی یا ارزش واقی سهام متفاوت باشد. به عنوان مثال شرکت سهامی را در نظر بگیرد که ارزش اسمی هر سهم خود را ۱۰ هزار ریال تعیین کرده است. این شرکت با گذشت ده سال و کسب سود فراوان در حوزه تجارت، محبوبیت و اعتبار خاصی کسب کرده است. در این شرایط ارزش سهام شرکت نیز افزایش یافته است. در اینجا می‌توانیم بگوییم ارزش اسمی سهام این شرکت، همان ۱۰ هزار ریال است اما ارزش واقعی سهام آن ممکن است ۱۰۰ هزار ریال باشد.

نکات مهم در خصوص انواع سهام شرکت‌های تجاری

• اوراق سهام باید متحدالشکل، چاپی و دارای شماره ترتیب باشند.
  • اوراق سهام باید به امضای لااقل دو نفر انواع سهام اوراق حقوق صاحبان سهام که به موجب اساس‌نامه تعیین می‌شوند، برسند.
  • مبلغ پرداخت نشده هر سهام باید ظرف مدتی که در اساس‌‌نامه قید شده است، پرداخت شود.
  • هر زمانی که شرکت بخواهد مبلغ پرداخت نشده سرمایه شرکت را از سهام‌داران مطالبه کند، باید موضوع را از طریق روزنامه کثیرالانتشار که آگهی‌های مربوط به شرکت در آن منتشر می‌شود، به اطلاع صاحبان سهام برساند.

  نکاتی که باید در ورقه سهام درج شود

  • نام شرکت
    • شماره ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت‌ها
    • مبلغ سرمایه کلی شرکت
    • مبلغ پرداخت شده سرمایه شرکت
    • تعیین نوع سهم
    • تعیین مبلغ اسمی هر سهم و مقدار پرداخت شده آن
    • تعداد سهامی که هر ورقه سهام نماینده آن است.

    ثبت انواع شرکت در مجموعه ثبت‌‌‌یار

    اکنون که با انواع سهام در شرکت‌های تجاری آشنا شدید، باید یادآور شویم که مجموعه ثبت‌یار به عنوان مجموعه ثبتی و قراردادی می‌تواند شرکت مورد نظر شما را در کمترین زمان ممکن و با حداقل هزینه به ثبت برساند. علاوه بر خدمت ثبت شرکت، مجموعه ثبت‌یار می‌تواند دفتر ثبت سهام یا دفتر نقل و انتقال سهام را با هزینه‌ای مناسب در اختیار شما قرار دهد.

    توجه داشته باشید که اگر شرکت خود را با همکاری مجموعه ما به ثبت برسانید، می‌توانید برگه سهام را به صورت رایگان از مجموعه ثبت‌یار دریافت کنید. برای کسب اطلاع از هزینه ثبت شرکت با کارشناسان ما تماس بگیرید.

    تفاوت انواع سهام در بورس چیست؟

    

    اگر ندانید تفاوت انواع سهام در بورس دقیقا چیست، چطور می توانید بهترین نوع سهام را برای خرید انتخاب کنید؟ آیا می دانید سهام عادی، سهام شناور و سهام ممتاز چه تفاوتهایی با هم دارند؟ اگر تفاوت انواع سهام در بورس را بلد نیستید، هیچ جای نگرانی نیست و در این مطلب ساده و مختصر می توانید یاد بگیرید که سهام عادی، شناور، ممتاز و … چیست و این سهام ها چه تفاوت هایی با یک دیگر دارند، لذا در این مطلب تفاوت انواع سهام در بورس را یاد بگیرید و این مقاله رایگان را به هیچ عنوان از دست ندهید.

    تفاوت انواع سهام در بورس

    در این مطلب قصد داریم تفاوت انواع سهام در بورس را بیان کنیم، پس اگر دوست دارید تفاوت انواع سهام در بورس اعم از سهام عادی، ممتاز، شناور را یاد بگیرید، این مقاله راهنمایتان می کند.

    ۱) سهام عادی

    سهام عادی یک نوع ورقه بهادار است که نشان دهنده مالکیت بخشی از شرکت انواع سهام اوراق حقوق صاحبان سهام و دارایی های یک شرکت است، افرادی که این نوع سهام را دارند می توانند در مجامع سالیانه شرکت کنند و حق رای دارند و اگر بین سهامداران سودی تقسیم شود آنها نیز بخشی از آن سود را دریافت خواهند کرد، در حقیقت سهامداران عادی در انتخاب هیئت مدیره و سیاستهای آنان می توانند دخیل باشند، به طور ساده می توان گفت که هر سهمی که سهم ممتاز نباشد سهم عادی به شمار می رود.

    این نوع سهام داشتن مالکیت در شرکت را نشان می دهد و به صاحبان سهم نسبت به درصد مالکیتشان، حق رای در مسائل مهم شرکت اعطا می شود، به بیان دیگر، سهم عادی شامل سهامی می شود که چه به صورت خصوصی و چه به صورتهای مختلف دیگر در بازار بورس معامله می شوند، سهام عادی یک ارزش اسمی دارد و در عمل با توجه به قانون تجارت ۱۰۰۰ ریال ارزش دارد ولی ارزش واقعی آن از طریق عرضه و تقاضای بازار، موٌلفه های بنیادی شرکت و احساس سرمایه گذار محاسبه می شود.

    درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

    سهامداران عادی در ساختار مالکیت در پایین ترین اولویت قرار دارند و اگر شرکتی ورشکست شود سهامداران عادی، تا هنگامی که طلبکاران و سهامداران ممتاز پول و سهمشان را دریافت نکرده اند حقشان را دریافت نخواهند کرد و به خاطر همین موضوع سهام عادی از اوراق قرضه و اوراق مشارکت و سهام ممتاز ریسک بیشتری دارد البته سهام عادی نکات مثبتی هم دارند که آن هم بدین شکل است که این نوع سهام معمولا در بلند مدت عملکرد بهتری نسبت به اوراق قرضه و سهام ممتاز دارند.

    سهام عادی، سندی است که نشان می دهد یک سرمایه گذار، مالک درصد مشخص و معینی از یک شرکت است، دارندگان سهام عادی، مالکان اصلی شرکت هستند و از حقوق و مزایایی برخوردارند که می توان به چند مورد آن اشاره نمود:

    • حق دریافت سود سهام.
    • داشتن حق باقیمانده دارایی پس از منحل شدن شرکت.
    • حق رای در مجمع عمومی عادی و مجمع فوق العاده، مالکان این نوع اوراق بهادار، در تمامی مجامع اعم از عمومی، عادی، فوق العاده دارای حق رای می باشند، معمولا انواع سهام اوراق حقوق صاحبان سهام در این مجامع اشخاص حقیقی یا حقوقی که جزء سهامداران عمده هستند از قدرت بیشتری برخوردارند.
    • حق تقدم جهت خرید سهام جدید ؛ زمانی که شرکت اقدام به افزایش سرمایه می کند اولویت با سهامدارانی است که در مجمع شرکت کرده اند و در زمان برگزاری مجمع فوق العاده افزایش سرمایه سهامدار شرکت بوده اند و به این صورت می توانند درصد مالکیت خود را حفظ کرده یا افزایش دهند.
    • داشتن حق اطلاع از فعالیت های شرکت، اکثر سهام شرکتها به صورت سهام عادیست و به همین دلیل است که معمولا افرادی که این نوع سهام را دارند کنترل و مدیریت شرکت ها را نیز در دست دارند.
    • مسئولیت محدود، سهامداران در برابر بدهی هایی که شرکت سهامی اخذ می کند مسئولیت محدود دارند، به این معنا که در صورت عدم توانایی شرکت در بازپرداخت دیون، دارایی های سرمایه گذار در خطر نیست.

    ۲) سهام شناور

    یکی از مفاهیمی که فعالان بازار سرمایه با آن سرو کار دارند مفهوم سهام شناور آزاد است در اینجا می خواهیم بدانیم که سهام شناور آزاد در حین معاملات چه اندازه به کار می آید، به طور کلی، هر شرکت در بازار سرمایه دو دسته سهامدار دارد.

    دسته اول سهامداران عمده یا راهبردی هستند که برای دوره های بلند مدت برای شرکت سرمایه گذاری می کنند و این افراد شامل کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی می شوند که این گروه مالک بیش از پنج درصد سهام شرکت هستند، این افراد به سهامداران درصدی هم معروف هستند و معمولا قصد آنها از خرید سهم، تاٌثیرات آنها در مدیریت شرکت است و همچنین لازم است بدانیم که این افراد معمولا بخش عمده ای از سهم شرکت را خریداری می کنند و ورود و خروج آنها به سهم، می تواند تغییرات عمده ای را به وجود آورد و برای عده ای سیگنال ورود یا خروج به سهم باشد.

    دسته دوم کلیه سرمایه گذاران اعم از حقیقی یا حقوقی که به دلایل مختلف تعدادی از سهام قابل معامله در شرکت را خریداری کرده اند، فرق اصلی سهامداران راهبردی با سهامداران عادی، میزان خرید آنهاست و به صورت کلی افراد حقیقی و حقوقی که مقدار زیادی از سهم شرکت را خریداری نکرده باشند و خرید و فروششان در نوسانات قیمت تاٌثیرگذار نباشد را سهامداران عادی می گویند.

    سهام شناور آزاد چیست؟

    سهام شناور آزاد قسمتی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن، آماده عرضه و فروش آن سهام هستند و آنها قصد ندارند با حفظ و نگهداری آن سهام در مدیریت شرکت فعالیت کنند و مشارکت داشته باشند و همچنین انتظار این است که در آینده نزدیک، آن سهام قابل معامله باشد، به زبان ساده تر ۲۴ درصد از کل سهامداران موافق هستند که سهام خود را عرضه کنند و قصد نگهداری سهام را نداشته باشند.

    محاسبه سهام شناور

    برای این موضوع محاسبه سهام شناور آزاد، باید اول ترکیب سهامداران را بررسی کرد و سپس تعداد سهامداران راهبردی را مشخص کنیم وقتی تعداد این سهامداران را بدانیم و از کل سهامداران کم کنیم می توانیم به تعداد سهام شناور و درصد آن به کل سهام دست یابیم.

    اثر شناوری سهم بر قیمت سهام

    در بورسهای دنیا شرکتهایی که شناوری کمتر از ۲۵ درصد دارند اکثرا از فهرست شرکتهای بورسی حذف می شوند، دلیلش هم خوب مشخص است و آن هم هم اینکه اگر شرکتی تمایل ندارد حداقل یک چهارم سهامش را به مردم بدهد نمی تواند در بورس فعالیت داشته باشد و برعکس، اگر یک شرکت سهام شناوری زیادی داشته باشد زودتر و سریعتر عرضه می شود و در نتیجه، تعداد سهامداران مردمی بیشتر می شود و امکان دستکاری قیمت توسط تصمیم گیرندگان شرکت کاهش پیدا می کند اما اگر شرکتی شناوری کمی داشته باشد توسط مدیران و سهامداران راهبردی می تواند به سمت اهداف خودش هدایت شود.

    اگر سهام شناور آزاد یک شرکت کم باشد با سرمایه کم می توان قیمت آن را در دست گرفت و افزایش یا کاهش کاذب و دروغین در آن ایجاد کرد و یا با شایعات، سهامداران را فریب داد یا افراد را تشویق به خرید آن کرد، در شرکتهایی که سهام شناور بالایی دارند نمی توان به راحتی معاملات سهام را تحت تاثیر قرار داد زیرا که در چنین شرکتهایی حجم بالای معاملات و تعداد سهامداران زیاد مانع از نوسانات هیجانی و زیاد سهم می شوند و یک شرکت، هر چه سهام شناور بالاتری داشته باشد افزایش قیمت آن به سرمایه بیشتری نیاز دارد شرکت اول برای تغییر قیمت به سرمایه بیشتری نیاز دارد اما شرکت دوم با سرمایه کم صف خرید می شود و رشد قیمتی پیدا می کند، به زبا ن عامیانه تر، زمانی که تعداد بیشتری از سهام، آماده عرضه باشند رشد قیمت با تاٌخیر همراه خواهد بود، درصد سهم شناور آزاد به عنوان عامل تاٌثیرگذار بر افزایش نقد شوندگی، عمق و کارآمدی بازار مطرح است.

    اگر شما به تازگی وارد بازار سرمایه شده اید بهتر است برای سرمایه گذاری سهامی را انتخاب کنید که شناوری متعادل داشته باشد (برای به دست آوردن شناوری متعادل، فقط کافی است میانگین سهم شناور شرکتهای بازار را محاسبه کنید).

    آیا میزان سهام شناور شرکتها ثابت است یا تغییر میکند؟

    همانطور که گفته شد سهام شناور، قابلیت نقد شوندگی بالایی دارند ولی میزان این سهام شناور متغیر بوده و ثابت نیست زیرا که ممکن است سهامداران اصلی شرکت در هنگامی که قیمت سهام رشد کرده است، به تعداد بالا آن سهام را بفروشند و به همین علت میزان سهام شناور خود را در بازار کاهش دهند حتما اگر خریدار خرد هم تصمیم بگیرد با یک یا چند کد سهامداری، سهام را با حجم عمده خرید کند شناوری سهم کاهش پیدا می کند، اصولا شرکتهای بورسی وفرابورسی در دوره های ۳ ماهه، درصد سهام شناور خود را در سامانه کدال منتشر می کنند.

    شاخص شناور آزاد چیست؟

    در این شاخص، هر سهم بر اساس سهام شناوری که دارد روی شاخص می تواند تاثیرگذار باشد شاخص شناور آزاد اهمیت زیادی دارد زیرا که تاثیرگذاری هر سهم، بر مبنای میزان اثرگذاری سهام قابل معامله شرکت در بازار سهام محاسبه می شود و به همین دلیل است که قابلیت تحلیلی بالایی دارد و می تواند اتفاقات بازار سرمایه را کاملا پوشش دهد.

    اثر سهام شناور آزادبر حباب قیمتی سهام

    ارتباطی نزدیک بین این دو وجود دارد زیرا در حالت کلی، شرکت های با سرمایه پایین، پتانسیل بیشتری برای رشد قیمت در آینده دارند ولی میزان ریسک در این شرکت ها بالاست، در حقیقت می توان گفت که تغییرات سود در شرکت هایی که سرمایه کمتری دارند زیاد است و این فرآیند برای شرکتهای بزرگ برعکس است یعنی پتانسیل کمتر و همچنین ریسک کمتر، بنابراین هر سرمایه گذار با توجه به سطح ریسک پذیریش هر کدام از این شرکتها را انتخاب می کند.

    بهترین میزان سهام شناور آزاد چند درصد است؟

    حداقل میزان سهام شنائر آزاد شرکت ها می تواند ۵ درصد باشد و البته برای این مقدار، میزان حداکثری وجود ندارد ولی تجربه نشان داده هر چه میزان این درصد به میانگین شناوری نزدیکتر باشد متعادلتر است و طیق آخرین گزارش، درصد میانگین شناوری حدود ۲۱ درصد برای شرکتهای بورسی و فرابورسی است.

    ۳) سهام ممتاز

    سهام ممتاز یا همان preferred share یکی از انواع سهام است و در حقیقت سهام ممتاز نوعی گواهی مالکیت قابل انتقال است که به دارندگان آن حقی ثابت و محدود از دارایی های شرکت می دهد، واژه ممتاز به این معنیست که پرداخت سود این سهام نسبت به بقیه سهام اولویت دارد و باید به طور کامل پرداخت شود حتی اگر شرکت ورشکسته شود، ولی گاهی اوقات ممکن است برخی حقوق مانند حق راٌی در مجامع شرکت از دارندگان سهام ممتاز سلب شود و برعکس این هم ممکن است اتفاق بیفتد.

    سهام ممتاز جزء سهام سرمایه ای است که قانون تجارت در ایران آن را پذیرفته است زیرا که این سهام دارای امتیازاتی است که به سهام عادی تعلق نمیگیرد و همچنین این نوع سهامداران در صورت کافی نبودن سود سال مالی می توانند از دریافت سود بهره مند شوند، در بعضی قوانین در طی زمان ممکن است تغییراتی صورت گیرد به طور مثال اعطای حق راٌی دو یا چند برابر که در قوانین فرانسه از سال ۱۹۳۰ ممنوع گردیده است و در قانون ۱۹۳۶ این کشور ممنوعیت جزء در موارد استثنایی حفظ شده است.

    سهام شرکتها ممکن است به صورت ذیل باشد:

    • سهم بی نام
    • سهم بانام
    • سهم ممتاز

    سهم ممتاز به سهامی گفته می شود که بر سهام بانام و سهام بی نام در سود و سرمایه شرکت ارجحیت داشته باشد و هر موقعی که شرکت نیاز به افزایش سرمایه داشته باشد ولی کسی حاضر به خرید نشود ممکن است شرکت، سهام ممتاز را منتشر کند و همچنین وقتی شرکتی بخواهد تعدادی افراد سرشناس و معتبر را وارد سهام شرکت کند از این نوع سهام بهره میبرد؛ به عنوان مثال اگر شرکت به اشخاصی باتجربه و صاحب نظر و کارشناس در امور اقتصادی احتیاج داشته باشد سهامی به نام سهام ممتاز به آنها می دهد بطور فرض ممکن است که امتیازاتی به این اشخاص که دارندگان سهام ممتاز هستند بدهد.

    به عنوان مثال یکی از امتیاز ها می تواند این باشد که در مجمع عمومی عادی برای هر سهم ممتاز دو تا حق رای وجود داشته باشد و یا اینکه برای افزایش فوری سرمایه، سهامی را منتشر کند که ۱۰ درصد از منافع آن ابتدا بین سهامداران ممتاز تقسیم و سپس بقیه بین سهامداران عادی تقسیم گردد در این خصوص تبصره ۲ ماده ۲۴ قانون تجارت اینطور می گوید: در صورتی که برای برخی از سهام شرکت با رعایت موارد قانونی مزایایی قائل شوند اینگونه سهام، سهام ممتاز خوانده می شود.

    امتیازات خرید سهام ممتاز

    • اعطای حق رای اضافی
    • تقدم خرید در سهام جدید
    • اعطای حق انحصاری عضویت در هیئت مدیره
    • اختصاص درصد معینی از سود به سهامداران ممتاز
    • اعطای حق تقدم برای طرف معامله شدن با شرکت
    • اعطای حق تصمیم گیری در خصوص برخی مسائل شرکت
    • اختصاص سود بیشتر از بقیه سهامداران به سهامداران ممتاز
    • پرداخت مبلغ مشخصی اضافه بر سود معمولی به سهامداران ممتاز
    • اگر شرکت سوددهی نداشته باشد، شرکت مقدار معین شده ای به شرکای ممتاز بدهکار است

    چند نکته قابل توجه:

    1. سهام ممتاز بدون سررسید است.
    2. سهامداران ممتاز دارای حق مالکانه هستند.
    3. سهام ممتاز در بردارنده نوعی حق مالکیت در شرکت است.
    4. افرادی که سهام ممتاز دارند از نظر دریافت سود سهام بر بقیه سهامداران حق تقدم دارند.

    خلاصه مطلب و کلام پایانی

    در بازار سرمایه که جایگاه بسیار مناسبی برای جذب سرمایه به شمار می رود سرمایه گذاران با در نظر گرفتن درجه ریسک پذیری خودشان سهام مورد نظر را انتخاب و خریداری می کنند یکی از مشکلات بازارهای در حال توسعه از جمله بورس تهران، وجود سهام شناور پایین است زیرا که پایین بودن میزان سهام شناور آزاد امکان دستکاری قیمت توسط معامله گران بزرگ را افزایش داده و می تواند باعث اتفاقات خطرناکی نظیر گمراهی بازار و سرمایه گذاران و تشکیل حباب گردد که این موضوع در نهایت باعث کاهش اعتماد سرمایه گذاران به بازار سرمایه می شود و این اتفاق کارآیی و جذابیت بازار سرمایه را کاهش می دهد.

    در اینجا باید یادآوری کرد که سهام شناور، تقریب خوبی از عرضه واقعی سهام است و اگر سهام شناور شرکتی بالا باشد بازار سهام آن نقدتر، نوسان قیمت آن پایینتر، و در نتیجه ریسک سرمایه گذاری کمتر خواهد بود، البته بورس تهران، چند وقتی است که به محاسبه و انتشار ضریب سهام شناور آزاد می پردازد و این ضریب نشانگر تسلط سهامداران استراتژیک این بازار است، اگر سهامداران عمده که عموما دولتی یا شبهه دولتی هستند بیش از ۷۰ درصد بازار سهام را در اختیار داشته باشند همانطور که قبلا گفته شد باید از فهرست شرکتهای بورسی حذف شوند در صورت اعمال این معیار در بورس اوراق بهادار تهران، باید بیش از ۵۰ درصد شرکتهای بورسی حذف شوند. به سرمایه گذاران تازه وارد پیشنهاد می شود قبل از خرید سهام، حتما به ویژگی های انواع سهام توجه کافی داشته باشند.

    همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، تفاوت انواع سهام در بورس را به زبان ساده شرح دادیم.

    اگر دوست دارید بدانید نحوه تشخیص سهام حبابی در بورس از این مطلب بهتر در پیدا نخواهید کرد.

    به نظر شما بهترین نوع سهام برای خرید و سرمایه گذاری کدام است؟

    اوراق بهادار

    

    اوراق بهادار ابزار مالی قابل داد و ستد و عوضداری است که ارزش مالی دارد و انواع مختلفی دارد که به گونه های مختلف تقسیم بندی می شود. گروهی از اوراق­ بهادار همانند اوراق قرضه، اوراق سهام عادی، اوراق سهام ممتاز و ابزارهای مالی جدیدی (صکوک) از قبیل اوراق مشارکت، مضاربه، اجاره، استصناع و مرابحه، با هدف تأمین مالی مورد استفاده قرار می­گیرند.

    انواع اوراق بهادار:

    اوراق بهادار در بازاری رسمی و دائمی، در محلی معین که از آن به عنوان بورس اوراق بهادار یاد می شود، معامله می شود.

    اوراق قرضه:

    ورقه قرضه، برگه بهادار قابل معامله ­ای است که معرف مبلغی وام یا بهره است که به طور کامل یا جزئی در تاریخ یا تاریخ­های تعیین شده باید از سوی ناشر به دارنده اوراق مسترد شود.

    اوراق سهام عادی:

    سهم، بخشی از سرمایه شرکت سهامی است که تعیین کننده میزان مشارکت، تعهدات و منافع مالک آن در شرکت سهامی است. ورقه سهم، سند قابل معامله­ ای است که بیانگر تعداد سهام مالک آن در شرکت است.

    اوراق سهام ممتاز:

    ورقه سهام ممتاز مانند سهام عادی، سند قابل معامله و نماینده تعداد سهام مالک آن در شرکت سهامی است، با این تفاوت که سود صاحبان سهام ممتاز، ثابت و بر سود سهام داران عادی مقدم است.

    اوراق بهادار اسلامی (صکوک):

    از آنجا که برخی از اوراق­ بهادار چون اوراق قرضه به دلیل ربوی بودن، در بازار سرمایه اسلامی قابل معامله نیستند، برخی اندیشمندان اسلامی درصدد طراحی و انواع سهام اوراق حقوق صاحبان سهام به کارگیری ابزارهای منطبق با تعالیم اسلام هستند که از آن­ها با عنوان ابزارهای مالی اسلامی یا صکوک یاد می شود.

    بنابراین، صکوک اوراق­ بهاداری هستند که براساس قراردادهای مالی مورد پذیرش اسلام طراحی شده ­اند.

    این اوراق که غالبا قابل داد و ستد در بازار ثانویه هستند، به سه گروه عمده تقسیم می شوند:

    1. اوراق غیر­انتفاعی چون اوراق قرض الحسنه
    2. وقف
    3. اوراق­ انتفاعی با بازده معین مانند مرابحه، اجاره، استصناع، جعاله و اوراق­ انتفاعی با بازده انتظاری چون اوراق مشارکت و مضاربه

    موسسه مشاوران ارائه دهنده انواع خدمات حسابداری و مالی می باشد.

    

    سرمایه گذاری در ارواق بهادار

    نقش و اهمیت بورس اوراق بهادار:

    با توجه به پویایی اقتصاد و سرعت تحول بازارها، وجود بازار سرمایه کارا با ابزارهای مالی متنوع پیش شرط ضروری استفاده از تمام ظرفیت­ها و اشتغال کامل منابع انسانی و سرمایه ­ای، است و از این میان بورس اوراق بهادار به ویژه اوراق بهاداری که به منظور تأمین منابع مالی منتشر می­شوند، اهمیت فوق العاده ­ای دارند.

    اگرچه این اوراق به دلیل ویژگی­های خود دارای آثار و منافع متفاوت­اند، اما به صورت مشترک آثار قابل توجهی دارند که به مهم ترین آن­ها اشاره می­شود:

    1. تجهیز منابع مالی: امروزه یکی از راه­های مطمئن جمع­ آوری وجوه لازم برای سرمایه­ گذاری، انتشار اوراق بهادار برای تأمین مالی است. دولت­ها، شهرداری­ها و واحدهای تولیدی و تجاری به جای دریافت تسهیلات از بانک­ها می ­توانند تحت ضوابطی از طریق انتشار و واگذاری اوراق قرضه، سهام عادی، سهام ممتاز، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار، نیازهای مالی خود را تأمین کنند. به طور معمول این روش تأمین مالی ارزان­تر و مطمئن­تر است.
    2. تخصیص بهینه منابع: بازار بورس اوراق بهادار، با نظارت و کنترل مصرف منابع جذب و شرکت های پذیرفته شده در بورس، سرمایه­ های ریز و درشت جامعه را تجهیز و به سمت واحدهای مفید و مولد اقتصادی هدایت می­کند. در نتیجه، سبب افزایش سرمایه ­گذاری، اشتغال، تولید و کنترل تورم می­شود.
    3. توزیع عادلانه در آمد و تقسیم مالكیت های بزرگ: انتشار غالب اوراق بهادار تأمین مالی (غیر از اوراق قرضه) به معنای تقسیم مالكیت واحدهای اقتصادی بزرگ بین گروه­هایی از مردم است که تسهیم سود را به دنبال دارد. این امر باعث تحقق هدف­های توزیع عادلانه درآمد و ایجاد احساس مشارکت مردم در فعالیت­های تجاری و تولیدی می­شود.
    4. رقابتی شدن بازار پول و سرمایه: وجود بازار کارای اوراق بهادار با ابزارهای متنوع، موجب شفافیت متغیرهای اصلی اقتصاد چون قیمت­ها، نرخ­های سود و هزینه می­شود. در­نتیجه، زمینه سوء استفاده انحصاری مؤسسات پولی و بانکی را از بین می­برد و نرخ­های سود بانکی را به نرخ­های بازده واقعی اقتصاد نزدیک می­کند.

    اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله سود بانکی را به شما پیشنهاد می کنیم.

    سهام ممتاز و انواع آن

    

    در این مقاله قصد داریم تا با سهام ممتاز، انواع آن و ویژگی های این سهام آشنا شویم. این مقاله را تا انتها بخوانید تا با سهام ممتاز آشنایی بیشتری پیدا کنید:

    در اصطلاح علم اقتصاد، به شرکت هايي که براي انجام امور تجاري تشکيل مي شوند و سرمايه ي آنها بر اساس تعدادي سهام هم ارزش پايه گذاري شده است، شرکت سهامي گفته مي شود. شرکت هاي سهامي (سهامي خاص يا سهامي عام) در شرايط ويژه مي توانند سهام يا اوراق بهادار منتشر کنند. سهام شرکت سهامي عام، در بازار بورس معامله مي شود. سرمايه ي هر شرکت سهامي، به قسمت هاي مساوي تقسيم بندي مي شود که هر قسمت را يک سهم مي نامند. انتشار سهام در يک دسته بندي کلي بر دو نوع است: سهام عادي (common stock) و سهام ممتاز (Preferred stock).

    سهام عادي سندي است که نشان مي دهد صاحب آن مالک بخش معيني از سرمايه ي شرکت است و از سود و مزاياي خاصي بهره مي برد. اما گاهي شرکت به دليل بحران مالي نياز به حمايت اقتصادي دارد يا مي خواهد به سرعت سرمايه ي خود را افزايش بدهد؛ در چنين شرايطي شرکت مي تواند به جاي سهام عادي سهام ممتاز منتشر کند. به دارندگان اين سهام، حق محدود و ثابتي از دارايي شرکت تعلق مي گيرد.
    برخي از ويژگي هاي سهام ممتاز با سهام عادي متفاوت است. برخلاف سهام داران عادي، سهام دار ممتاز معمولا حق رأي در مجامع عادي شرکت و مجمع فوق العاده را ندارد، سود پرداختي به آنها ثابت است و در هر شرايطي نسبت به سهام داران عادي (که از لحاظ پرداخت سود تضميني ندارند) در اولويت هستند؛ يعني در پرداخت سود، ابتدا سود سهام ممتاز به طور کامل پرداخت مي شود و سپس پرداخت سود به سهام داران عادي صورت مي گيرد.

    در سال هاي پررونق کسب وکار که درآمد شرکت افزايش مي يابد، سود سهام داران عادي نيز افزايش خواهد يافت؛ اما سود سهام داران ممتاز (که داراي نرخ سود ثابت هستند) تغييري نخواهد کرد.

    سهام ممتاز، معمولا موعد سررسيد (maturity) ندارد. سود سهام ممتاز، به صورت چهارماهه يا نيم سال پرداخت مي شود و نشان دهنده ي مالکيت بدون حق رأي در يک شرکت است.

    در زمان ورشکستگي يا انحلال شرکت، ابتدا بدهي هاي شرکت تسويه مي شود و سپس بايد حقوق صاحبان سهام ممتاز پرداخت شود. باقيمانده ي دارايي ها به سهام داران عادي تعلق خواهد گرفت. در صورتي که شرکت، اوراق قرضه نيز صادر کرده باشد، بايد هنگام پرداخت بدهي هاي خود (قبل از پرداخت سود به سهام داران ممتاز) اين اوراق را نيز تسويه کند، زيرا اوراق قرضه در رده ي بدهي هاي شرکت قرار مي گيرند و از اين رو، نسبت به سهام ممتاز از اولويت بالاتري برخوردار خواهند بود.

    ويژگي هاي سهام ممتاز

    سهامِ ممتازِ جمع شونده

    خريداران سهام معمولا از سهام ممتازي که ويژگي جمع شونده دارد، بيشتر استقبال مي کنند؛ زيرا اين ويژگي مي تواند به سرمايه گذار اطمينان بدهد که سود سهم خود را دريافت خواهد کرد. هر شرکت در زمان بحران مالي، اين حق را دارد که پرداخت سود سهام ممتاز را به تعويق بيندازد. به اين ترتيب، سود سهام ممتاز جمع شونده روي هم انباشته خواهد شد. در نهايت، هنگام پرداخت سود، شرکت حق ندارد تا زماني که تمام مبلغ سود انباشته شده ي سهام ممتاز را به صاحبان آنها پرداخت نکرده است، به سهام داران عادي، سودي بپردازد.

    سهام ممتاز قابل بازخريد

    شرکت هايي که سهام ممتاز قابل بازخريد را صادر مي کنند، اين حق را دارند که پس از مدت معيني سهام را (معمولا به ارزش اسمي آن) بازخريد کنند. هنگامي که نرخ سود در بازار کاهش مي يابد، شرکت هاي صادرکننده مي توانند سهام ممتاز قابل بازخريد قديمي را (که نرخ سود بالايي دارد) بازخريد کنند و با حذف آن، يک سري سهام ممتاز جديد (با سود فعلي که پايين تر است) منتشر کنند.

    سهام ممتاز قابل تبديل

    سهام داران ممتاز مي توانند سهام خود را (در صورتي که قابل تبديل است) به سهام عادي با قيمت از پيش تعيين شده تبديل کنند. اگر ارزش بازاري (market price) سهام عادي افزايش بيابد، ارزش ادراک شده ي سهام قابل تبديل افزايش پيدا مي کند. برخي از سهام هاي قابل تبديل، به طور اجباري پس از تاريخ معيني به سهام عادي تبديل مي شوند.

    سهام ممتاز مشارکتي

    گاهي شرکت صادر کننده ي سهام ممتاز، آن را به صورت سهام ممتاز مشارکتي عرضه مي کند. سهام ممتاز با اين ويژگي، افزون بر نرخ سود ثابت، مي تواند از سود اضافي که توسط هيئت مديره اعلام مي شود، بهره مند شود. البته سود اضافي ابتدا به مقدار معيني که تعيين شده، به سهام داران عادي تعلق خواهد گرفت و در نهايت باقيمانده ي آن به سهام داران ممتاز مشارکتي مي رسد. براي مثال، اگر شرکتي که در يک سال عملکرد خوبي داشته و کسب وکار آن پررونق بوده است بخواهد پاداش و سود پايان سال ويژه اي به سهام داران عادي خود بدهد، بايد در مورد سهام داران ممتازي که ويژگي مشارکتي دارند نيز چنين عمل کند.

    انواع سهام ممتاز

    اوراق بهادار سنتي

    ساختار بسياري از سهام هاي ممتاز ِ سنتي به گونه اي است که بدون مدت و دائمي است، يعني تاريخ سررسيد ندارد. با اين حال، صادرکننده مي تواند و بايد (با توجه به مقررات) نسبت به بازخريد سهام هاي ممتازِ واريز نشده که روي هم انباشته شده اند، اقدام کند و آنها را از دور خارج سازد.

    اوراق بهادار ترکيبي يا دو رگه

    از آنجا که سهام ممتاز، از يک سو برخي از ويژگي هاي سهام عادي را داراست و از سوي ديگر شباهت هايي به اوراق قرضه دارد، به آن اوراق بهادار دو رگه يا ترکيبي (hybrid preferred stocks) گفته مي شود. مانند اوراق قرضه، سودي که به سهام ممتاز تعلق مي گيرد با نرخ ثابت نسبتا بالايي پرداخت مي شود. از سوي ديگر، سهام ممتاز مانند سهام عادي در بازار بورس معامله مي شود.

    سهام ممتاز ترکيبي يا «اوراق بهادار سرمايه» با نرخ ثابت براي اولين بار در سال ۱۹۹۳ به بازار معرفي شد. اين نوع سهام، ترکيبي از اوراق قرضه (که در رده ي بدهي هاي شرکت قرار مي گيرد) و حقوق صاحبان سهام بود. سهام ممتاز ترکيبي جديد، نسبت به سهام ممتاز سنتي از نقدشوندگي (liquidation) بالاتري برخوردار بود.

    از لحاظ فني به سهام ممتاز ترکيبي، به جاي سود تقسيمي بهره پرداخت مي شود. بهره (interest) با سود تقسيمي (dividend) تفاوت دارد و نبايد اين دو را با يکديگر اشتباه کرد. بهره به درآمد حاصل از سرمايه گفته مي شود، در حالي که سود تقسيمي سودي است که از تقسيم ميزان سود عملياتي، پس از کسر ماليات شرکت، بر تعداد کل سهام، محاسبه مي شود و نشان دهنده سودي است که شرکت در يک دوره مشخص، به ازاي يک سهم به دست آورده است. از آنجا که بهره ي سهام ممتاز ترکيبي پيش از کسر ماليات پرداخت مي شود، انتشار اين نوع سهام مزاياي زيادي (از نظر کاهش هزينه هاي مالياتي) براي شرکت صادرکننده خواهد داشت. اين در حالي است که سود همه ي انواع سهام پس از کسر ماليات صورت مي گيرد و اين پرداخت سود، تأثيري در پرداخت ماليات ندارد.

    توصيه مي شود سرمايه گذاران قبل از خريد سهام، به طور کامل ويژگي هاي اوراق بهاداري را که خريداري مي کنند و تأثيري را که هر يک از اين ويژگي ها ممکن است بر اوراق خريداري شده، داشته باشد بررسي کنند. درآمد حاصل از بهره، به نوبه ي خود براي شخص سرمايه گذار به عنوان ماليات بر درآمد، مشمول ماليات خواهد شد. با اين حال، انتشار اين نوع سهام و اوراق بهادار براي صادرکنندگان، به دليل معافيت هاي مالياتي بسيار جذاب است. امروزه ۷۵% از سهام هاي ممتازي که در بازار سهام خريد و فروش مي شود از نوع سهام ممتاز ترکيبي است.

    ريسک ها

    ريسک نُکول (default risk)

    مانند هر سرمايه گذاري ديگري، در اينجا نيز با ريسک نکول روبه رو هستيم. ريسک نکول به عدم توانايي پرداخت اصل مبلغ اوراق بهادار يا بهره و سود سهام در موعد مقرر گفته مي شود. بسياري از شرکت ها ممکن است پرداخت بهره يا سود سهام هاي ممتاز را به تعويق بيندازند. به طور معمول، شرکت ابتدا بايد سود سهام ممتاز را که به تعويق افتاده است بپردازد. اگر سهام ممتاز از نوع جمع شونده باشد، ابتدا بايد همه ي سود جمع شونده پرداخت شود و سپس پرداخت سود سهام عادي به جريان بيفتد.

    ريسک بازار

    قيمت سهام ممتاز در بازار، بر اساس نوسانات نرخ بهره و عرضه و تقاضا مدام در حال تغيير است. مانند سهام عادي، قيمت سهام ممتاز نيز پس از مدت معيني افت مي کند.

    نقدشوندگي

    نقدشوندگيِ (liquidation) سهام هاي ممتاز متفاوت است. سهامي که داراي قدرت نقدشوندگي بالايي است، تفاوت قيمت خريد و قيمت فروش در آن بسيار اندک است. سهامي که تفاوت قيمت خريد و فروش آن زياد باشد، معمولا طرفداران زيادي ندارد.

    ريسک بازخريد

    بسياري از سهام هاي ممتاز قابل بازخريد هستند. قبل از خريد سهام، سرمايه گذار بايد بازدهي سهام خريداري شده و سود و زيان آن را به خوبي بررسي کند.