چه کسی در بازار ارز دخالت می کند؟
افزایش حدود 160 تومانی قیمت دلار، آن هم در کمتر از یک هفته اخیر از اتفاق خاصی در بازار ارز حکایت دارد که فعالان بازار، تدبیر قانونی دولت با محوریت بانک مرکزی را طلب میکنند.
به گزارش نسیم نیوز به نقل از مهر، بازار ارز در یک هفته اخیر با تحولاتی مواجه شده است و نرخ دلار در این بازار در روزهای اخیر به طور نامحسوس روندی افزایشی را در پیش گرفته، این درحالی است که به گفته مسئولان اقتصادی و بانکی کشور بازار ارز در یک سال گذشته با کمترین تغییرات و تحولات مواجه بوده و آرامش در این بازار برقرار بوده است.
ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی در حاشیه آخرین جلسه شورای گفتگوی دولتی و بخش خصوصی که ۱۳ روز پیش برگزار شد در جمع خبرنگاران در مورد نرخ ارز گفته است: ثبات نرخ ارز در یک سال گذشته به این معنا بوده است که ۶۰ درصد از دامنه نوسانات نرخ ارز کاهش یافته و حدود ۶.۵ درصد متوسط قیمت آن پائین آمده است.
نرخ دلار که یکشنبه هفته گذشته در بازار آزاد ۳۲۳۶ تومان بود، با روندی افزایشی امروز به حدود 3395 تومان رسیده است. برهمین اساس، این روند از سه شنبه هفته گذشته به صورت تدریجی آغاز شده است؛ به جر نرخ دلار، قیمت سایر ارزهای اصلی مانند یورو و پوند نیز به صورت نامحسوس افزایش را تجربه کردند.
بر این اساس، قیمت دلار در یک هفته اخیر حدود 160 تومان افزایش یافته است، به نظر میرسد با ادامه روند افزایشی نرخ دلار در بازار انتظار دخالت بانک مرکزی (براساس قانون) وجود دارد، این در حالی است که بانک مرکزی در سالهای اخیر نظام شناور مدیریت شده ارزی در ایران را مورد استفاده قرار داده است و این موضوع در بند "ج" ماده ۸۱ قانون برنامه پنجم توسعه به صراحت آمده و براساس قانون، بانک مرکزی در شرایطی، میتواند در بازار دخالت و نرخ شناور مدیریت شده را اعمال کند.
در نظام شناور چه کسی در بازار ارز دخالت می کند؟ مدیریت شده دامنه تغییرات مجاز توسط بانک مرکزی تعریف می شود. به طور مثال، اگر دامنه مجاز ۵ درصد باشد، یعنی اینکه هر وقت تغییرات قیمت ارز فراتر از ۵ درصد باشد، بانک مرکزی باید دخالت کند ولی پیش از آن کاری انجام نمیدهد.
در این میان، فعالان بازار ارز، تدبیر قانونی دولت با محوریت بانک مرکزی را در شرایط لزوم، طلب میکنند.
بانک مرکزی در گذشته با تمرکز بر مرکز مبادلات ارزی بازار ارز کشور و عرضه و تقاضا را مدیریت می کرد، اما در حدود یکسال گذشته با وجود اینکه سیف اعلام کرده بود برنامه های جدیدی را برای گسترش فعالیت این مرکز دارد، اما عملا این مرکز رو به تعطیلی است.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین با پیش بینی وضعیت بازار ارز و طلا پس از اعلام نتایج مذاکرات اخیر هستهای (تمدید مذاکرات تا ۱۰ تیرماه سال آینده) گفته است: شرایط نرمال است و اتفاق خاصی که باعث ایجاد شوک در بازار شود، بهوجود نیامده است، ضمن اینکه پیش بینی میکنم آرامش بیشتری با توجه به نتایج حاصله داشته باشیم.
سیف در مورد تاثیر عوامل داخلی در بازار ارز و طلا اظهار داشته است: عوامل بنیادی بازار در وضعیت تعادلی کامل وجود دارند، میزان عرضه و تقاضا در بازار تعادل نسبی مطلوب دارد و بانک مرکزی هم بازار را کنترل می کند. اگر برخی مواقع نوسانی در بازار ارز مشاهده می شود، بیشتر تحت تاثیر خبرهای موقت زودگذر است.
وی با بیان اینکه اثر این اخبار موقتی است و خنثی می شود و دوباره تعادل واقعی به بازار باز می گردد، افزوده است: به دلیل غلبه عرضه بر تقاضا به نظر می رسد که مقداری کاهش در بازار ارز شاهد باشیم.
غیر از این عوامل، اظهارات متفاوت وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی در هفته گذشته در مورد پیش بینی نرخ دلار در بودجه سال ۹۴ کل کشور هم در وضعیت فعلی بازار ارز بیتاثیر نبوده است. رئیس کل بانک مرکزی در حالی از پیش بینی نرخ ارز ۲۸۵۰ تومانی در بودجه ۹۴ سخن گفت که وزیر اقتصاد میگوید: قیمت دلار در بودجه سال آینده همچون بودجه ۹۳ خواهد بود و تغییری نخواهد کرد.
این وضعیت در حالی است که بانک مرکزی برنامه تک نرخی کردن ارز را هم در دستور کار دارد، به طوری که رئیس کل این بانک اعلام کرده است این برنامه برای دولت، قطعی است اما اجرای آن بستگی به شرایط بین المللی دارد، ضمن آنکه این اقدام در حالی انجام خواهد شد که نقل و انتقالات ارزی به سهولت انجام شود.
چه کسی در بازار ارز دخالت می کند؟
رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه لوترن کالیفرنیا گفت: بالا رفتن بی رویه نرخ ارز می تواند آتش تورم را دامن زند و در این شرایط لازم می نماید تا بانک مرکزی که قطعاً این شرایط را به دقت زیر نظر دارد، به آرام کردن بازار ارز اقدام کند.
به گزارش همنوا به نقل از تسنیم، جمشید دموئی، استاد اقتصاد و رئیس دانشکده اقتصاد و مدیر مرکز بررسیهای اقتصادی مسائل اجتماعی دانشگاه لوترن کالیفرنیا است. او مدرک کارشناسی خود را در رشته اقتصاد از دانشگاه تهران و مدرک کارشناسی ارشد و نیز دکترای خود را از دانشگاه ساری در انگلستان دریافت کرده است.
وی سمت هایی همچون مدیرکل بخش مطالعات و سیاستهای اقتصادی وزارت اقتصاد و دارایی ایران ، عضو و یا سرپرست هیئت نمایندگان در همایشهای داخلی و بینالمللی ، اقتصاددان ارشد و بعدها مشاور در برنامه توسعه سازمان ملل متحد و دفتر خدمات پروژه سازمان ملل متحد، رئیس کل شرکت پژوهش جهانی دموئی و. را در کارنامه کاری اش دارد.
او با بیان اینکه بالا رفتن نرخ ریالی ارز باعث می شود که درآمد ریالی دولت از محل درآمدهای ارزی آن بیشتر شود آنهم با وجود کسری بودجه، تأکید می کند: دولت باید دو هدف مهم را مدنظر قرار دهد ایجاد ثبات اقتصادی (کنترل تورم) درمرحله اول و ایجاد زمینه های لازم برای رشد و توسعه اقتصادی در مرحله دوم با این یادآوری که روشهای مورد استفاده در این مسیر تا حد ممکن تورم زا نباشند.
وی به دولت توصیه می کند از دخالت در بازار بورس خودداری کند چراکه این مسأله سبب ایجاد حباب شده و شکستن حباب نابسامانیهای خود را دارد.
دیگر نظرات این استاد ایرانی اقتصاد را در ادامه می خوانید.
تحلیل شما از وضعیت کنونی اقتصاد ایران با دلار بالاتر از 22 هزار تومانی چیست؟
عوامل مختلف اقتصادی می توانند در تغییرات نرخ ارز موثر باشند. آنها عبارتند از: نرخ تورم، نرخ بهره، تراز پرداختهای خارجی و یا تجاری، بدهکاری دولت، رابطه مبادله تجاری (که عبارت است از نسبت شاخص قیمت صادرات بر واردات)، رکود و یا رشد اقتصادی، ثبات اقتصادی و سیاسی یک کشور، نظر مردم و عوامل اقتصادی در هر دو زمینه های اقتصادی و سیاسی. نکته عمده اینکه تقریبا تمامی این عوامل تأثیرات متقابل بر یکدیگر دارند.
در شرایط کنونی بالا رفتن نرخ دلار بیش از هر چیز موجب افزایش تورم خواهد شد و از سوی دیگر درست است که بگوییم، افزایش آن و یا به عبارت دیگر اجازه دادن بانک مرکزی برای افزایش آن تا حدودی می تواند به خاطر تورم باشد. به عبارت دیگر، در اقتصادهایی که تعیین قیمت ارز به صورت مشخص دردست دولت است و یا دولت در آن تأثیر بسیار دارد، خواسته دولت و یا توان دولت برای این تغییرات حائز اهمیت فراوان است. بالا رفتن بی رویه آن می تواند آتش تورم را دامن زند. به نظر من بانک مرکزی این تغییرات را زیرنظر دارد و در شرایط حاضر ممکن است بپذیرد که بالا رفتن آن اجباری است. ولی تا چه حد، این سوال عمده دیگری است.
این روند تا چه حد ادامه خواهد یافت؟
تاثیر بانک مرکزی در تعیین این نرخ به روشهای مختلف میسر است. تغییر شرایط اقتصادی در جهت مهار عواملی که به آن اشاره کردیم که در شرایط کنونی بسیار دشوار است. روش مستقیم آن فروش ارز در بازار ارز است و یا کوشش در جهت افزایش عرضه ارز در سامانه نیما.
ادامه این روند تأثیرات زیادی بر افزایش نرخ تورم خواهد گذاشت که آثار منفی آن بسیار زیاد است. به نظر من بانک مرکزی تا آنجا که بتواند در جهت جلوگیری آن برخواهد آمد.
اما روش فروش ارز بیشتر در بازار نیاز به تأمین ارز دارد که در این مورد مشکل است به صورت مشخص و بدون داشتن اطلاعات کافی ابراز نظر کرد. مسأله دیگر کنترل تقاضاست.
ارز در شرایط فعلی ایران صرفا برای نیازهای ارزی در تجارت و مسافرت نیست بلکه یکی از بازارهای مالی برای حفظ ارزش نقدینگی عوامل اقتصادی ایران چه فردی و چه غیرفردی است. دانستن اینکه بانک مرکزی این اجازه را نخواهد داد، باعث تردید خریدارانی خواهد شد که ارز را برای حفظ ارزش پول خود می خواهند. مسأله دیگر، انتقال سرمایه به خارج از ایران است که مشکلات و دلایل خود را دارد. تمامی این موارد در رابطه متقابل با یکدیگرند و نیاز به ارام کردن بازار ارز ضروری است.
به نظر شما دولت چقدر برای مدیریت این شرایط انگیزه دارد؟
انگیزه مشخص دولت باید ایجاد ثبات اقتصادی در کشور باشد. ولی از سویی شرایط اقتصادی دیگری نیز وارد این معادله خواهد شد که باید در آن موارد توجه بیشتری به شرایط جانبی و آثار آنها شود. به عنوان مثال بالا رفتن نرخ ریالی ارز باعث آن خواهد بود که درآمد ریالی دولت از محل درآمدهای ارزی آن بیشتر شود و در شرایط وجود کسری بودجه بسیار بالا این اتفاق می تواند مفید باشد. از سوی دیگر بخش قابل توجهی از نیازهای وارداتی دولت باید با نرخ رسمی تسعیر شود. این مسائل و مشکلات خاص سیاستهای غلط دولت در طی سالهای بسیار گذشته و حال است. دولت باید در مورد اهداف خود به صورت مشخص دو مسأله را در نظر بگیرد. ایجاد ثبات اقتصادی (کنترل تورم) درمرحله اول و در مرحله دوم، ایجاد زمینه های لازم برای رشد و توسعه اقتصادی . نقش دولت در نهایت ایجاد زندگی بهتر برای تمامی اقشار جامعه است.
متأسفانه نه تنها در زمان حاضر بلکه برای مدتهای مدید سیاستهای دولت در این زمینه ها با موفقیت همراه نبوده است.
از چه مکانیزمهایی برای مدیریت این بازارها می تواند بهره گیرید؟
در کوتاه مدت سمت گیری در جهت کنترل تورم از تمامی ابزار لازم و از جمله کنترل نرخ ارز گزینه مهم دیگر ایجاد شرایط لازم در جهت ایجاد و توسعه فعالیتهای مولد اقتصادی در تأمین کسر بودجه دولت باید از روشهای استفاده کند که تا حد ممکن تورم زا نباشد . جذب نقدینگی برای فروش اوراق قرضه تا حد ممکن باید از منابع غیربانکی باشد. بانکها نقش عمده ای در جهت تأمین نیازهای سرمایه گذاری در کشور را دارند.
قرض گرفتن از بانک مرکزی تأثیر منفی بر افزایش نرخ تورم خواهد داشت. برداشت از دیگر منابع و ذخایر که تأثیر آن بر تورم کمتر است و یا تأثیرگذار نیست لازم است. افزایش درآمد دولت از مالیاتها و گرفتن مالیات مناسب از عوامل اقتصادی باید در صدر کار دولت در کوتاه و بلندمدت باشد. درصد مالیات اخذ شده به تولید ناخالص داخلی ایران یکی از پایین ترینها در میان کشورهای جهان است. امکانات بسیاری در این زمینه وجود دارد که متأسفانه در طی سالهای طولانی به آن توجه لازم نشده است.
دلیل توجه دولت به بازار بورس را در این شرایط چه می دانید؟
بازار بورس بازار مهمی است و به صورت اصولی خود می تواند موجب افزایش بهره وری سرمایه گذاریهای تولیدی باشد . در عین حال تغییرات بازار بورس می تواند برای مدتی در جهتی سوق داده شود که با واقعیتهای اقتصادی در یک سو نباشد. این خاصه بازار بورس ایران نیست و در بسیاری از بازارهای بورس جهان اتفاق می افتد. ولی در تمامی این موارد زمانی می رسد که بازار بورس خود را به صورت کامل و یا نسبی تصحیح می کند.
دولت در شرایط فعلی علاقه زیادی به بکار انداختن و رونق بازار بورس دارد.یکی از دلایل آن دلیلی است که در ابتدا پاسخ به این سوال به آن اشاره کردم. دلیل دیگر آن می تواند این باشد که از طریق افزایش شاخص قیمتها در بازار بورس، فروش دارائی های دولت در بازار سرمایه می تواندآثار مثبت در وصولات دولت و در نتیجه در تأمین کسری بودجه دولت باشد.
اما دخالت دولت در این بازار به صورت بی رویه و ایجاد حباب می تواند نتیجه منفی داشته باشد . شکستن حباب نابسامانیهای خود را دارد و دولت باید از آن احتراز جوید.
توصیه شما برای دولت چیست؟
دولت باید تمامی سیاستهای خود را در جهت مهار تورم به کار گیرد. کنترل تورم یک اقدام اساسی است. افزایش تورم و ایجاد بی ثباتی در اقتصاد این کشور موجب خسارت و جلوگیری از رشد اقتصادی نیز خواهد بود.
نکته دیگر برداشتن قدم در جهت از بین بردن رانت خواری و فساد در اقتصاد کشور است. دخالت دولت به صورت هدایت اقتصاد است و یا ایجاد اشکال در کارکرد عوامل اقتصادی. مالیات لازم ضروری است و باید از تمامی اشخاص حقوقی و حقیقی که در فعالیتهای اقتصادی دخالت دارند به صورت عادلانه گرفته شود. به کار بردن درآمدهای مالیاتی از طریق مخارج اجتماعی موجب رفاه مردم خواهد بود. نقش دولت در تولید نیست، نقش آن در هدایت اقتصاد است و توزیع مجدد درآمد جهت ایجاد و حفظ عدالت اجتماعی واقتصادی در کشور.
اگر در ایران بودید با وضع تورم فعلی، نرخ سود بانکی و وضعیت بازار برای حفظ ارزش پول خود چه کار می کردید؟
در هر سرمایه گذاری دو مسأله حائز اهمیت است. برگشت سرمایه (سود) و ریسک سرمایه (احتمال ضرر و از دست دادن سرمایه). من به این دو عامل به صورت عاقلانه و با توجه به شرایط موجود ایران از نظر اقتصادی نگاه می کردم و براساس تحلیلی مشخص و از نظر علمی درست زمینه های مختلف موجود را از نظر سود و ریسک بررسی می کردم و براساس آن تصمیم می گرفتم.
مسأله مهم این است که سوددهی و ریسک در یک سو با هم حرکت می کند. برگشت بالا اغلب موارد با ریسک بالا همراه است.
نکته دیگر آنکه انتظارات زندگی ام را از نظر امکانات و اجبارات مالی در طی سال آینده و چند سال بعد از آن در نظر می گرفتم و بر آن اساس قدرت تحمل ریسکم را ارزیابی می کردم. اگر نیاز به داشتن حدی از درآمد آینده ام را به صورت عاجل داشتم، از ریسک بالا پرهیز می کردم ولی آن را به صورت کامل کنار نمی گذاشتم.
در نهایت مجموعه ای را از نظر سرمایه گذاری در نظر می گرفتم و سرمایه موجودم را بین آنها براساس تحمل ریسکم تقسیم می کردم. گذاشتن بخشی از سرمایه ام در بانک با گذاشتن در بانکی که سود بیشتر می دهد (اگر این امکان وجود دارد) می گذاشتم و تحلیلی دیگر را در زمینه ها با ریسکهای مختلف به کار می گرفتم.
سرمایه گذاری در بازار بورس را با توجه به یک ارزیابی درست از امکانات اقتصادی موجود و آینده نزدیک و بازدهی شرکتهای مختلف در نظر می گرفتم و براساس قیمت منطقی فعلی آن سهام وارد بازار می شدم. ولی اگر قیمت آن سهام به صورت غیرمنطقی و غیرواقعی بسیار بالا بود، از خریدن آن دوری می کردم. ورود به بازار بورس یک بازی بی محتوا نیست و نباید به شانس واگذار شود.
خرید طلا و ارز و دیگر امکانات را نیز مورد توجه قرار می دادم ولی وارد شدن در هریک از این بازارها نباید بدون بررسی و محاسبه باشد. مشکل کنونی ایران در حال حاضر عدم وجود شرایطی است که بتواند براساس آن برآوردهای دقیق به عمل آورد و شکی نیست که همراه ریسک خواهد بود. اینکه یک سرمایه گذار تا چه حد می تواند ریسک را بپذیرد در این نوع تصمیم گیریها یک عامل اساسی است و از این رو افراد با درآمدهای متوسط معمولا در شرایط خوبی قرار ندارند.
چه معادله یا معادلاتی می تواند این شرایط را تغییر دهد؟
پاسخ به این سوال در واقع جمع بندی تمام نکاتی است که به آن اشاره کردم خلاصه آن به شرح زیر است:
کنترل تورم با اخذ سیاستهای لازم در جهت تحقق به این هدف. جبران کسری بودجه دولت یکی از زمینه های عمده در این مقطع زمانی است. دولت باید کوشش به عمل آورد که تأمین کسری بودجه آثار تورمی شدید نداشته باشد.
اخذ سیاستهای لازم در جهت سوق دادن نقدینگی های موجود در ایران که بسیار افزایش یافته است. به سوی سرمایه گذاریهای مولد و نه سفته بازی . در این زمینه دولت باید در جهت رفع مشکلات سرمایه گذاریها را نه تنها از نظر اقتصاد کلان بلکه در ایجاد شرایط لازم در زمینه های فعالیتهای صنعتی و خدماتی قدمهای لازم را بردارد.
کوشش در جهت دریافت هرچه بیشتر دارای های ایران در خارج کشور.
احتراز از سیاستهای ضد و نقیض که موجب تشدید بحرانها می شود و نه علاج چه کسی در بازار ارز دخالت می کند؟ آنها. دولت باید روشی را انتخاب کند که تصمیم گیران اقتصادی به آن سمت گیری و آن سیاست اعتماد داشته باشد. ایجاد عدم اعتماد بدترین عامل خراب کردن یک اقتصاد است.
اصلاحات عاجل در رفع رانت خواری، فساد و اجازه ندادن به دخالت سازمانها و ارگانها در مسائل اقتصادی به صورت مستقل و جدا از مسیر درست آنها . بحث در سیاستهای دولت لازم است ولی داشتن چند دولت در یک زمان باعث کار به جایی نمی برد.
یکی از عمده ترین مسائل اقتصادی، عملکرد آن در اخذ مالیاتهاست. همان طور که گفته شد نسبت مالیات اخذ شده در ایران به کل تولید ناخالص داخلی کشور در نازلترین حد خود در بین کشورهای جهان است. ظرفیتهای مالیاتی را باید به صورت درست شناسایی کرد. اخذ مالیات باید به صورت پیشرفته آن به عمل آید. تمامی افراد حقیقی و حقوقی که در تولید دست دارند باید مالیات عادلانه خود را پرداخت کنند اگر تحت پوشش دولت نیستند و یا اینکه درآمد خالص آنها باید به خزانه دولت برمیگردد، چنانچه به صورت وابسته به دولت عمل می کنند.
قیمت ارز چگونه در بازار پایتخت تعیین میشود؟
مجید شاکری، کارشناس اقتصادی میگوید: ما در شرایطی قرار داریم که اخبار مختلف بر روی بازار ارز ما تاثیر میگذارد.
بازار متشکل ارزی یکی از طرحهای دوگانه جدید بانک مرکزی است که قرار است تا پایان خرداد ماه در نظام ارزی کشور اجرایی شود، طرحی که اگرچه هنوزجزییات آن مشخص نیست، اما بازار ارز را تاحدودی تحت تاثیر قرار داده است.
از اواسط هفته گذشته بازار ارز تحت تاثیر هیجان ناشی از سفر نخست وزیر ژاپن به ایران و همزمان دخالت گسترده بانک مرکزی در بازار ارز، روند کاهشی داشته است. دلار که در اوایل دو هفته اخیر تا مرز ۱۵ هزار تومان بالا رفت، اواخر هفته به کانال ۱۳ هزار تومان وارد شد. هرچند نمیتوان هیجان خبرهای سیاسی را در بازار ارز نادیده گرفت، اما به نظر میرسد بانک مرکزی با برنامه منسجمی برای کنترل بازار ارز به میدان آمده است.
اینکه طرح بازار متشکل پولی چه میزان موفقیت آمیز باشد، باید منتظر رونمایی از جزییات طرح و البته فاز اجرایی آن بود. گفتگو با دکتر مجید شاکری کارشناس اقتصادی و بانکی در همین رابطه انجام شده است.
*شما در یادداشتهای اخیرتان تلویحا طرح جدید بانک مرکزی برای تشکیل بازار متشکل ارزی را اقدامی مثبت ارزیابی کرده اید، ممکن است بفرمایید این دفاع شما بر چه مبنایی است؟
اولا" این طرح از جنس مالی است و نه اقتصادی است. همانطور که میدانید برای هر دارایی مالی یک ارزش ذاتی محاسبه میشود. اینکه ارزش ذاتی نرخ ارز چقدر است، دیدگاههای مختلفی وجود دارد که موضوع صحبت من نیست. آنچه مورد بحث من است اینکه چه زمانی از نرخ کوتاه مدت خارج شده و وارد نرخ بلند مدت میشویم.
ما در شرایطی قرار داریم که اخبار مختلف بر روی بازار ارز ما تاثیر میگذارد. در واقع شرایط کنونی پارادوکسی ایجاد کرده که دلار مثلا ۱۰ هزار تومان برای واردات نمیصرفد، اما دلار ۱۵ هزارتومان برای خروج سرمایه صرفه دارد. سئوال این چه کسی در بازار ارز دخالت می کند؟ است؛ چرا؟
هرچند بانک مرکزی به توصیههای اقتصادی در حال کنترل رشد نقدینگی برای جلوگیری از جهشهای کوتاه مدت نرخ ارز است، اما این اقدام کافی نیست و حتما نیاز است که نرخ در بلند مدت کنترل شود.
* اصلا نرخ ارز به چه روشی محاسبه میشود که بتوان آن را دربرنامه ریزی کوتاه مدت یا بلند مدت قرار داد؟
مکانیزم قدیمی دارد به این صورت که هر روز صبح نرخ تبدیل درهم امارات به ریال ایران مشخص میشود که این نرخ فردایی سبزه میدان را تشکیل داده و نرخ سبزه میدان نرخ بازار تهران را رقم میزند.
*اما مقامات بانک مرکزی میگویند که بازار ارز از دوبی جمع شده است.
این نکته بسیار مهمی است. اول باید بدانیم که علت اینکه درهم امارات نرخ دلار فردایی در بازار تهران را رقم میزند برچه فرضی استوار است. از ۴۰ سال گذشته و به دنبال تحریم آمریکا نرخ ارز ایران در بازار دوبی تعیین میشد. یعنی نرخی که در بازار تهران امروز معامله میشود ۲۴ ساعت قبل از اینکه درهم به ریال تبدیل شود، رقم خورده است. زیرا درهم و دلار دو روی یک سکه هستند. دلیل دیگر این است که، چون نرخ تبدیل با موقعیت ۲۴ ساعت بعد هج میشود، با نرخ تنزیل یک روزه و در نظرگرفتن ریسکها نرخ محاسبه میشود.
*ولی چرا درهم امارات و یا مثلا یوان چین نه؟
من این سئوال را با این سئوال پاسخ میدهم، چند کشور در جهان وجود دارد که پایتخت ارزی آنها خارج از کشورشان باشد؟ تقریبا هیچ. علت اینکه این اتفاق افتاده این است که سیستم پولی ما با دلارقطع ارتباط کرده است. در حالی که تجارت اساسا بدون دلار نمیتواند معنا داشته باشد. زیرا ساختار دلار و تجارت با هم هماهنگ نیست. تجارت بدون دلار نیازمند این است که به کشورهایی صادرات داشته باشم که نیاز به دلار نداشته باشند، ساختار انتقال بسیار قوی داشته باشند و البته تورم بالا هم نداشته باشند.
*این موضوع شامل یورو نمیشود؟
شما با دلار میتوانید همه جا خرید کنید، اما با یورو با فاصله نمیتوانید همه جا خرید انجام بدهید. ضمن اینکه هیچ ساختارپرداخت دلاری نمیتوانید پیدا کنید که بانک محور باشد. چون بانکها ریسک نقدشوندگی دارند، به همین دلیل باید به دلار یا سیستمی که با دلار کار میکند، وصل باشند. از آنجا که بازار زیادی برای نقدشوندگی و صادرات مجدد وجود نداشت، بنابراین امارات این نقش را تا همین چند وقت اخیر ایفا کرد و ما از دریچه درهم به دلار وصل میشدیم. این فرآیند که مرکز ارزی کشوری خارج از آن باشد و در جایی که هیچ حضور امنیتی درآن وجود نداشته باشد، بسیار دردناک است.
از سویی از آنجا که سیستم اقتصادی ایران به گونهای است که نفت میفروشد و دلار حاصل از آن به حساب بانک مرکزی مینشیند. بانک مرکزی باید دلار را به ریال تبدیل و آن را بفروشد در غیراینصورت تورم سرسام آور خواهد بود.
وقتی پایتخت سیاست پولی کشوری خارج از کشور باشد، لاجرم سیاستهای مالی هم به خارج از آن کشور منتقل میشود و این موضوع بسیار دردناکی است. بانک مرکزی سالهای با این موضوع مشکلی نداشته است، چون بانک ملی ایران شعبه فعالی در دوبی بود. این بازار عمیق و کارا، بعد از معامله روزانه همواره یک باقیمانده داشته که نرخ را نگه میداشت. یعنی با عدد بسیار کمتری نسبت به تهران نرخ در محدوده قیمتی ثابت باقی میماند.
*این مداخله از چه زمانی آغاز شد؟
مکانیزم مداخله بانک مرکزی در درهم امارات از نیمه ۹۶ تا اوایل ۹۷ تعطیل بود. امروز که صحبت میکنیم، وضعیت ما در دوبی نسبت به یکسال پیش بسیار بهتر شده است. از ۲۰ فروردین ۹۷ تا دی ۹۷ پیشرانی نرخ ارز به سوی بازار نقد بود. در این شرایط بازار راه خود را میرفت. وقتی بانک به بازی آمد توانست نرخ تهران را کنترل کند.
طرح آمریکایی از فروردین ۹۸ به صورت بسیار عریان شروع شد. یعنی فشار بسیار شدید روی نرخ درهم در امارات آوردند. این فشار امنیت، اطلاعاتی و مالی سبب شد تا برابری درهم امارات با ریال ایران بهم بخورد. این فشار بسیار تلخ بود.چه کسی در بازار ارز دخالت می کند؟
بانک مرکزی با این دستورالعمل که درهم با دلار قابل معاوضه است، شرایطی برای کسانی که در امارات درهم داشتند، جذاب کرد. در نتیجه به صورت ناگهانی توان مداخله بانک مرکزی را بیش از گذشته شد. با این حال این فشارگذشته هنوز ادامه دارد.
اگرچه امروز سهم دوبی در اسکناس و حواله در بازار تهران کم شده، اما این منطق که نرخ گذاری به شیوه قبل در بازار داخلی صورت بگیرد، باقی مانده است.
*منظور این است که حالا شرایط برای بازار متشکل ارزی فراهم است؟
بازار متشکل ارزی اولین گام جدی برای تلاش بازآفرینی این زنجیره سه گانه یعنی نقد تهران، آتی فردایی و درهم دوبی است.
*یعنی با این بازار نرخها یکسان میشود؟ همان تجربه نیما تکرار نمیشود؟
سنا ریت یک سامانه ثبت معاملات است. یعنی یک بازار پسینی است. در این بازار حراجی دیده نمیشود و بیشتر یک سامانه آماری است. یا بازار نیما یک سامانه ثبت معامله است و بازار حراجی نیست.
*بازار نقد تهران میتواند متشکل باشد؟
نه؛ به این دلیل که جنس این بازار کارگزار محور است، اما تنها بخشی که در صرافیها معامله میشود، متشکل است. در واقع این بخش از بازار قرار است متشکل شود و یک نرخ صبحگاهی به جای نرخ ظهر که بر مبنای درهم محاسبه میشود، جایگزین میشود.
*با این طرح پایتخت ارزی با این بازار به داخل کشور منتقل میشود؟
این گام اول است. این اتفاق یک روز یا کوتاه مدت انجام نمیشود. این بازار عمده به دو دلیل اصلی سبب میشود که نوسانات نرخ را در بازار کم کند. اول؛ کشف قیمتی که در بازار تهران انجام میشود با معاملات لفظی و کوچک قابل انجام است. اولا، چون معاملات عمده است و به صورت لفظی نیست تا حد زیادی واریانس نرخ را کم میکند. از سوی دیگر همه تلاش بانک مرکزی این است که این بازار کارا باشد. در واقع این بازار در مرحله نخست باید نقس یک بازار نقدی کارا را تشکیل دهد. یعنی انتظار نداریم که در همان ابتدای کار نرخ پایین بیاید. در واقع هدف رفع تنش ارزی کوتاه مدت نیست.
*می توان گفت دلیل اینکه تاکنون پایتخت ارزی خارج از ایران بوده، گره خوردن منافع گروهی ازافرادی است که در این بازار دخیل هستند؟
قطعا در طی ۴۰ سال بی تاثیر نبوده؛ اگرچه نمیتوان به قطعیت گفت منافع شخصی دخیل است، اما زندگی گروهی در آنجا به همین دلیل است و بنابراین مسایل جزیی مثل این موضوع هم در این انتقال نیافتن دخیل است. البته از جنس مافیا هم نیست. اما بسیاری از انتقالات ارزی در ساختار بسیار فاسدی قرار گرفته است. هدف بازار غیرمتشکل ارزی این نیست که نرخ ارز را کنترل کنیم بلکه هدف این است که نرخ ارز را قابل کنترل کنیم.
*یکی از نقدها به این بازار این است که اگر نرخ بالا رفت بانک مرکزی در این بازار دخالت کند، امکان این موضوع وجود دارد؟
بانک مرکزی نشان داده که به نرخ بازار احترام میگذارد. دلیلش هم عملکرد صرافیهای بانکی است که با نوسان نرخ ارز خود را همراه میکنند. این امر نشان میدهد که بانک مرکزی نرخ ارز بازار را به رسمیت شناخته است؛ بنابراین این نقد نامعقول است. واقعیت این است که در تابستان ۹۷ ورودی اسکناس دلار به ایران بسیار زیاد شد. انبارهای بزرگ ارزی شکل گرفته است و با این امکان بازار ارز به صورت انحصار کامل نخواهد بود. از سویی اگر بازار نقد تهران را پایه تسویه حوالجات قرار دهیم، مشکل حل میشود. اما اجرای کامل این طرح نیاز به شکل گیری بازار کاملا آزاد دارد که در آن مثلا وزارت اقتصاد یا قوه قضاییه برای این بازار قانون جدید وضع نکنند. در واقع اصول اولیه تشکیل این بازار اعتماد است. تشکیل این بازار آغاز یک راه است برای اینکه مراحل بازار ارز را به صورت کارا متناسب با نیاز صرافان و حاکمیت بازسازی کنیم.
* بازار متشکل ارزی تجربه مشابه در سایر کشورها دارد؟
خیر؛ اما هیچ کشوری هم در دنیا وجود ندارد که نرخ ارز آن خارج از مرزهای جغرافیایی اش تعیین شود. این بازار نوعی buffer clearanc house محسوب میشود. البته ریسکهایی هم دارد.
*چه تضمینی وجود دارد که با اجرای این طرح ثبات در بازار ارز در بلندمدت شکل بگیرد؟
وقتی واریانس نرخ ارز کم شود، ثبات ایجاد میشود. اساسا وقتی نرخ ثبات پیدا میکند نوسان گیرها کلا از بازار بیرون میآیند. دلار خانگی هم بیرون میآید. چون وقتی بازار ثبات داشته باشد، دارنده دلار خانگی معادل ریالی این پول را در بانک نگهداری میکند که سود دریافت کند.
از سویی اساسا همیشه خبرهای بد سیاسی مابه ازای فنی هم به دنبال دارد. اگر ما بتوانیم ما به ازای فنی را محدود کنیم، خبر سیاسی بد اثر چندانی در بازار نخواهد داشت.
همچنین اگر بتوان کارایی مالی را بر کارایی اطلاعاتی مقدم کنیم، این بازار، بازار موفقی خواهد بود. نوسان گیری در بازار اطلاعاتی کارایی کمتر خواهد داشت. ضمن اینکه تا بازار عمده فروشی راهبر بازار خرده فروشی شود، زمان نیاز است. ممکن است گاهی بازارخرده فروشی از بازار عمده فروشی جلو بزند، این موضوع هم بلند مدت نخواهد بود. در بلند مدت ممکن است قیمت حتی کاهش هم بیابد.
*برای اجرای این طرح آیا نیاز به ذخیره ارزی بالاست؟
در حال حاضر ذخیره دارایی ارزی بانک مرکزی نسبت به اهدافش کافی است. بله، اگر بنا باشد که فقط ارز بفروشید، دریایی هم اسکناس داشته باشید، کافی نیست. چنانچه در گذشته این اتفاق افتاد. اما الان بانک مرکزی هر هفته در نرخ درهم مداخله میکند. این نشان از قدرت بانک مرکزی در بازار ارز است. آینده را بیش از آنکه کنشهای طرف مقابل بسازد، واکنشهای ما میسازد. این ما هستیم که تعیین میکنیم آینده چیست. به شرط آنکه صبور باشیم.
*نصب دستگاههای پوز در خارج از کشورکه ریال را تبدیل به ریال میکنند، اخیرا باب شده است. به نظر شما این امر موجب خروج سرمایه از کشور نمیشود؟
بزرگترین نیاز به ارز، ارز مسافری است. نیاز به ارز مسافری باعث شد که نرخ ۴۲۰۰ ناکارآمد باشد. حتما باید راهی برای ارز مسافری پیدا کرد، زیرا بستن پوز میتواند اثرات رکودی داشته باشد. به این دلیل که سرعت گردش پول را پایین میآورد.
برای حل مشکل ارز مسافری، میتوان کارت ارزی برای این کار صادر کرد. مقصدسفرهای خارجی ایرانیها ۵ کشور بیشتر نیست و در این همه این کشورها ما بستانکاری ارزی داریم. اگر این بستانکاری را در غالب دبیت کارت در اختیار مسافران قرار دهیم، هر دو طرف راضی است. سازوکار آن هم راحتتر است. هم بانک مرکزی میداند دقیقا چه استفادهای از کارت میشود و هم کشور مقصد مشکلات تحریم از این بابت ندارد.
افزایش نسبی قیمت دلار در بازار امروز | قیمت دلار در بازار امروز چند؟
قیمت دلار همچنان در محدوده ۳۲ هزار تومان در نوسان است و با رشد اندکی نسبت به روز سهشنبه با قیمت ۳۲ هزار و ۸۷۱ تومان در بازار آزاد معامله شد. بازار ارز سهمیهای اما داغتر از روزهای گذشته بود. آیا قیمت دلار در هفتههای آینده صعودی است؟
قیمت دلار با پیش بینی های وحشتناکی مواجه شده است. متوسط هفتگی قیمت دلار که در حال افزایش است با این مساله مواجه شده که در آینده نزدیک ممکن است قیمت بالاتری به خود بگیرد.طبیعتا افزایش قیمت دلار تاثیر مستقیم بر بازار خواهد داشت.مسئولان مربوطه حتما باید مقابل افزایش قیمت دلار بایستند
قیمت دلار همچنان در محدوده ۳۲ هزار تومان در نوسان است و با رشد اندکی نسبت به روز سهشنبه با قیمت ۳۲ هزار و ۸۷۱ تومان در بازار آزاد معامله شد. بازار ارز سهمیهای اما داغتر از روزهای گذشته بود. آیا قیمت دلار در هفتههای آینده صعودی است؟
دیروز چهارشنبه قیمت دلار در بازار آزاد معاملات تهران مانند روز قبل با نوسانی اندک در همان محدوده ۳۲ هزار و ۸۰۰ تومانی در نوسان بود و نتوانست خط مقاومتی ۳۳ هزار تومان را بشکند.
با نگاهی به بازار معاملات ارز در تهران در روز چهارشنبه تقاضای خرید ارز سهمیهای که سالانه ۲ هزار دلار است افزایش یافته و گویا این اختلاف قیمت حدود هزار و ۵۰۰ تومانی ارز سهمیهای و بازار آزاد برای برخی به عنوان فرصتی برای استفاده از این رانت دولتی جهت درآمدزایی تبدیل شده است.
هر چند که فعالان بازار عقیده دارند نوسان قیمت دلار در بازار طی هفتههای گذشته چندان قابل توجه نیست و فاصله قیمت کنونی دلار در بازار معاملات نسبت به ارزش ذاتی دلار باید بیش از نوسانات ۲ و ۳ هزار تومانی باشد اما در سطح جامعه هر تغییری در قیمت دلار نشان از امنیت یا تلاطم بازار دارد. قیمت دلار روز چهارشنبه ۲۷ مهر ۱۴۰۱ در بازار معاملات ۳۲ هزار و ۸۷۱ تومان مبادله شد که نسبت به روز سهشنبه حدود ۳۲ تومان کاهش قیمت را تجربه کرد. به نظر میرسد علاوه بر تلاش و ارزپاشی بانک مرکزی برای کنترل قیمت دلار افزایش محدود قیمت دلار و صفهای طولانی مردم برای ارز سهمیهای بیارتباط با سخنان معاون وزیر خارجه آمریکا در ادعای بی اساس در رابطه با استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین نباشد.
اما دیروز قیمت دلار هرات با اندکی کاهش به قیمت ۳۲ هزار و ۵۲۰ تومان رسید. اما درهم امارات افزایش قیمت اندکی داشت و همچنان در محدوده ۸ هزار تومان در نوسان بود و به قیمت ۸ هزار و ۹۴۸ تومان رسید. به نظر میرسد محدوده ۹ هزار تومان برای درهم امارات نیز خط مقاومتی مهمی است.
پیشبینی قیمت دلار برای هفته اول آبان
با نزدیک شدن به روزهای هفته آینده باید دید قیمت دلار در هفته اول آبان چگونه خواهد بود؟
فردین آقابزرگی، کارشناس بازارهای مالی با بیان اینکه بیثباتی و عدم تحقق برخی اخبار بیشترین ضرر را به بازار میرساند به تجارتنیوز گفت: اگر قیمت دلار به طور طبیعی و با توجه به ارزش ذاتی خود افزایش یابد و در سقفی منطقی متوقف شود بازار ضرر کمتری میبیند. ارزپاشی و خبر درمانی آسیب بیشتری به صنایع، تولیدکننده و حتی واردکننده میرساند.
او در ادامه گفت: تورم در کشور بیش از ۵۰ درصد است اما قیمت دلار با ارزش واقعی پول کشور تطابق ندارد. از ابتدای سال تاکنون قیمت دلار تنها ۲ درصد رشد داشته بنابراین تشکیل صفهای طولانی برای خرید دلار سهمیهای، طبیعی است. بیش از ۵۰ درصد اشخاصی که در صف این صرافیها میایستند دستشان به ارز هم نمیرسد چون از چه کسی در بازار ارز دخالت می کند؟ قبل این ارز روخته شده است.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه دولت تنها بازیگر بازار ارز در کشور است و برای همین آینده این بازار قابل پیشبینی نیست.
آقابزرگی خاطر نشان کرد: در شرایطی که رشد حجم نقدینگی و رشد اقتصادی در کشور با وجود درآمدهای نفتی حدود یک درصد رشد داشته و به اهداف برنامه که ۴ درصد رشد بوده نرسیدهایم بنابراین معیار و مبنای محاسبه قیمت دلار بعد از عرضه و تقاضا باید تورم باشد.
روند قیمت دلار طبیعی است
او آینده قیمت دلار در کشور را افزایشی پیشبینی کرد و گفت: با توجه به افرایش نرخ تورم در کشور قیمت دلار هم باید صعودی باشد و اگر روند غیر این برای بازار اتفاق بیفتد آن دخالت و ارزپاشی دولت است.
فعالان بازار عقیده دارند که قیمت دلار در روند معمول خود قرار دارد،در حال کانال سازی است و تحت تاثیر هیچ خبری نیست. به عبارتی معاملهگران حرفهای انتظار ندارند که روند رشد قیمت دلار دائمی باشد و دلار، هر روز رکورد قیمتی جدیدی را ثبت کند. از نظر آنها این افت و خیز و نوسان محدود، روند طبیعی دلار است.
هر چند که فعالان بازار روز گذشته معتقد بودند که افزایش قیمت درهم و دلار هرات عامل افزایش قیمت دلار در بازار تهران است اما تحلیلگران ، عامل ارزپاشی و تزریق ارز به بازار را سیگنال مهمی برای ثبات قیمت دلار در روزهای گذشته عنوان کردند. «فنر دلار در دستان دولت فشرده شده و قیمت با تورم همخوانی ندارد.» این تحلیل، عقیده بسیاری چه کسی در بازار ارز دخالت می کند؟ از کارشناسان بازار است.
تزریق نزدیک به ۱۰۰ میلیون دلار ارز به بازار توسط دولت در هفتههای گذشته سیگنالهایی بود که بازار معاملات تهران دریافت میکرد و عاملی برای ثبات و نوسان اندک قیمت دلار در بازار است.
روز گذشته برخی کارشناسان صعود قیمت را برای قیمت دلار پیشبینی کردند و از سوی دیگر برخی قیمت دلار و نوسان فعلی بازار را چندان قابل توجه ندانستند.
پیش بینی قیمت دلار
اما روند قیمت دلار دیروز چگونه خواهد بود؟با وجودی که سیگنالهای مثبتی از نشستهای هستهای وین به گوش نمیرسد اما گویا تلاش دولت برای ثابت و آرام نگه داشتن بازار دیروز نیز نتیجه بخش بود و دلار دوباره روند کاهشی داشت. باید دید تلاش دولت تا کجا بر بازار دلار اثرگذار است؟
در همین رابطه حمیدرضا جیهانی، کارشناس بازارهای مالی درباره روند قیمت دلار به تجارتنیوز گفت: در شرایط فعلی نمی توان برای بازار ارز تحلیل خاصی ارائه داد زیرا بازار تحت تاثیر برخی مسائل و اتفاقات خاص سیاسی است و مولفههای سیستماتیک و غیر سیستماتیک بر بازار تاثیر چندانی ندارد.
تقاضای کاذب برای دلار
او با اشاره به اینکه عدم اطمینان روانی و تمایل برای خروج ارز و سرمایه از کشور بازار دلار را تحت فشار قرار داده افزود: تقاضای کاذب برای بازار ایجاد شده و بیشتر خروج ارز را نه در غالب حواله بلکه به صورت عدد و رقمهای فیزیکی بازار دلار شاهد هستیم.
جیهانی ادامه داد:مسائلی نظیر درآمدهای ارزی دولت و تراز تجاری ملی بر قیمت دلار تاثیر گذار است و ما تغییری در این مولفهها شاهد نیستیم بنابراین دلیل این نوسان قیمت دلار و بالا و پایین شدن قیمتها اتفاقات خارج از بازار است.
این کارشناس بازارها درباره تاثیر اخبار مذاکرات هستهای برجام بر قیمت دلار گفت: حتی اگر مذاکرات هستهای در ماههای آینده موفقیت آمیز هم باشد دولت آمریکا بهره سیاسی مورد انتظار را از آن نخواهد برد. زیرا طرف آمریکایی قصد بهره بردن از توافقات هستهای برای انتخابات کنگره آمریکا را داشت.
او روند دلار را در روزهای آینده صعودی دانست و گفت: دولت برای ثبات قیمت دلار در روزهای اخیر تلاش زیادی میکند و اگر دخالت نهادهای بازارساز بر قیمتها نباشد قیمت دلار روند صعودی خواهد داشت.
طی معاملات امروز تهران نرخ انواع ارز و قیمت طلا و یورو مشخص شد که بر اساس آن شواهد کاهش در بازار بودیم. در ادامه جدول نرخ ارز را میبینید.
به عقیده فعالان بازار اگر دلار در محدوده ۳۱ هزار و ۸۰۰ تومان بماند، احتمال ورود آن به کانال ۳۲ هزار تومان وجود دارد. اما حرکت دلار در زیر این نرخ، فعلا نشان میدهد که دلار آماده ورود به کانال جدید نیست و فشار کاهشیها در بازار را بیشتر میکند.
ازذ طرف دیگر برخی از تحلیلگران میگویند اگر دلار محدوده ۳۲ هزار و ۲۰۰ را پشت سر بگذارد، میتواند سیگنال صعود قیمت صادر کند و باعث افزایش تقاضا در بازار شود.
اما آیا دلار وارد این محدوده میشود و سیگنال رشد قیمت را صادر میکند؟ برخی معتقدند قیمت دلار هنوز برای کانال جدید خیز برنداشته و برخی دیگر میگویند دلار آماده صعود به کانال جدید است اما بازارساز مانع آن است و اجازه افزایش قیمت را نمیدهد.
البته نکته مهمی که وجود دارد این است که قیمت دلار هرات امروز روند صعودی داشت و همین مساله سیگنال جدید درباره دلار صادر میکند. اما از طرف دیگر اولین هفته مهرماه با تعطیلی نسبی بازارها آغاز شد. چراکه نیمی از روزهای هفته پیش رو تعطیل است و برای همین انتظار میرود معاملات به حداقل ممکن برسد و بازارها چندان نوسانی نداشته باشند.
برای همین برخی معتقدند قیمت دلار این هفته نوسان چندانی ندارد و باید منتظر هفته دوم مهر ماه بود.
از طرف دیگر برخی اخبار برجامی منتشر میشود که ممکن است بتواند بر قیمت دلار اثر بگذارد. از آن جمله سفر رئیس سازمان انرژی اتمی به وین.محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی قرار است برای حضور در نشست سالیانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی به وین برود و گفته در این نشست با گروسی دیدار میکند.
همچنین بعد از سفر رئیسی به نیویورک، اظهارات مثبتی از طرفین برای از سرگیری مذاکرات منتشر شد. اگرچه بازار ارز این اظهارات را جدی نگرفته و هیچ واکنشی به آن نشان نداد.
روند قیمت دلار در نیمه دوم سال
اما دیدگاه دوم بیانگر افزایش قیمت دلار است. دیدگاهی که میگوید قیمت دلار در نهایت در نیمه دوم سال صعودی است.
کارشناسان اقتصادی معتقدند آنچه در شرایط کنونی بر قیمت دلار اثر میگذارد، روندهای اقتصادی است که همه آنها به دلار سیگنال افزایش قیمت میدهد. از آن جمله کارشناسان اقتصادی میگویند در نیمه دوم سال احتمالا روند دلار صعودی است. چراکه هم دلار از ارزش ذاتی خود عقب مانده، هم دولت در چند ماه گذشته فنر ارز را فشرده نگه داشته، هم اینکه در نیمه دوم سال کسری بودجه نمود پیدا میکند و این کسری بر قیمت دلار تاثیر میگذارد.
برخی از کارشناسان معتقدند قیمت دلار سقف کنونی را رد میکند و وارد کانال جدیدی میشود. اما برخی دیگر معتقدند دلار برای ورود به کانال جدید، به سیگنالهای بیشتری نیاز دارد و فعلا دستاندازهایی در مسیر افزایش قیمت دیده میشود. از جمله برخی اخباری که نشان میدهد احتمالا ظرف چند ماه آینده مذاکرات مجددا از سر گرفته میشود.
کارشناسان اقتصادی معتقدند در شرایط کنونی پیشبینی قیمت دلار و روند بازار ارز وابسته به روند مذاکرات است. اگر مذاکرات مجددا آغاز شود میتوان امید به کاهش قیمت داشت. به عبارتی مذاکرات مهمترین مانع افزایش قیمت دلار است. اما اگر مذاکرات آغاز نشود و به نتیجه نرسد، آن زمان روند افزایشی بر بازار حاکم میشود.
قیمت دلار در صرافی ملی رقم ۲۸ هزار و ۸۲۳ تومان و قیمت یورو نیز برای فروش در صرافی ملی ۲۸ هزار و ۸۳۳ تومان اعلام شد.
امروز سهشنبه ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ قیمت دلار در صرافی ملی رقم ۲۸ هزار و ۸۲۳ تومان اعلام شد. نرخ خرید دلار در این صرافی نیز ۲۸ هزار و ۵۳۶ تومان تعیین شد.
قیمت یورو نیز برای فروش در صرافی ملی ۲۸ هزار و ۸۳۳ تومان اعلام شده؛ قیمت خرید یورو نیز در این صرافی ۲۸ هزار و ۵۴۶ تومان قیمت خورده است.
معاملات توافقی ارز در سومین روز هفته با تداوم قیمت گذاری دلار و یورو در کانال ۳۰ هزار تومانی آغاز شده است.
جدیدترین قیمتها از بازار توافقی ارز نشان میدهد در حال حاضر قیمت هر اسکناس دلار آمریکا به رقم ۳۰۲۰۰ تومان رسیده است که نسبت به نرخ پایانی روز گذشته حدود ۳۰۰ تومان ارزانتر است.
همچنین هر اسکناس یورو توافقی ۳۰۷۰۰ هزار تومان قیمت گذاری شده است که نسبت به نرخ پایانی روز گذشته، با افت همراه است.
بر اساس این گزارش؛ در پایان معاملات روز گذشته بازار توافقی بیش از ۱۲ میلیون دلار اسکناس و بیش از ۹۰۰ هزار یورو معامله شد.
قیمت دلار در روزهای گذشته با افزایش همراه بود. این افزایش تا جایی ادامه داشت که دلار وارد کانال ۳۱ هزار تومان شد. اما بازار در هفتههای آینده چه روندی را طی میکند؟
قیمت دلار روزهای گذشته وارد کانال ۳۱ هزار تومان شد. این افزایش تا جایی ادامه داشت که قیمت دلار فردایی در بازار آزاد به ۳۱ هزار و ۶۵۰ تومان نیز رسید. کارشناسان اقتصادی معتقدند نرخ ارز فعلا در همین محدوده باقی میماند. اما از نیمه دوم سال به بعد احتمال افزایش قیمتها در این بازار وجود دارد. چون از نیمه دوم سال کسری بودجه خود را نشان میدهد و این کسری بودجه به افزایش قیمت دلار منجر میشود.
اما جدا از اخبار و تحولات سیاسی، عوامل دیگری نیز در نوسان قیمتی تاثیرگذارند. کارشناسان در مورد عوامل نوسان قیمت دلار در روزهای آینده چه میگویند؟
علیاصغر سمیعی، رئیس هیات مؤسس کانون صرافان گفت: نرخ هر کالایی به دو عامل عرضه و تقاضا بستگی دارد. بیش از ۸۰ درصد عرضه ارز در ایران نیز، در اختیار دولت است. البته ۵۰ درصد از تقاضای ارز در کشور، از سمت بخش خصوصی است. اما اجازه واردات به همان ۵۰ درصد متقاضی ارز داده نمیشود.در شرایط عادی، دولت میتواند در تعیین قیمت دلار نقش اساسی داشته باشد.
او توضیح داد: اما اینکه پیشبینی کنیم که قیمت واقعی دلار چیست یا دلار تا پایان سال چه روندی را طی میکند، بر اساس واقعیتهای اقتصادی و تفاصل نرخ تورم در ایران و کشورهای حوزه دلار است. البته همین نرخ دلار نیز میتواند بر اساس سیاستهای اقتصادی دولت تغییر کند.
سمیعی افزود: در حال حاضر حدود ۱۰ نوع نرخ دلار در کشور وجود دارد. اگر این نرخها برداشته شود و دلار تکنرخی شود، قیمت دلار به نقطه تعادلی و واقعی خود میرسد.
قیمت دلار در صورت توافق
علی طباطبایی، کارشناس بازارهای مالی گفت: به نظر میرسد کنترل برای پایین آمدن قیمت دلار و همچنین کنترل برای جلوگیری از حرکت صعودی دلار وجود دارد. قطعا تا پایان مذاکرات برجام و مشخص شدن نتیجه نهایی آن و اتفاقاتی که در بعد سیاسی کشور رخ میدهد، این کنترل قیمتی ادامه دارد.
او افزود: با توجه به جریاناتی که در مساله بودجه وجود دارد، پایین آمدن دلار از کف ۲۷ هزار تومان، حتی با وقوع برجام نیز برای سیاستمداران بعید است.
این کارشناس بازارهای مالی ادامه داد: اگر اتفاق غیرمنتظرهای در مذاکرات رخ دهد یا توافقی صورت نگیرد، دلار آماده شروع روند صعودی شدن را در بازار کشور دارد. اما امیدواریها و احتمالاتی که وجود دارد این است که دلار در کانال ۲۷ تا ۳۰ هزار تومان نوسان داشته باشد. حتی در صورت توافق در مذاکرات برجام کف قیمتی ۲۷ هزار تومان برای دلار محکم خواهد بود.
اما بازار در روزهای گذشته چه روندی را طی کرد؟
دلار دیروز، ۲۴ شهریور در بازارهای مختلف نوساناتی داشت. قیمت دلار در صرافی ملی با افزایش جزئی، ۲۸ هزار و ۷۵۳ تومان اعلام شده است.
دلار در بازار آزاد نیز بر اساس گزارش بعضی کانالهای تلگرامی، روز را با روند نوسانی آغاز کرد. دیروز معاملات با قیمت ۳۱ هزار و ۶۰۰ تومان آغاز شد. در ادامه روند نوسانی ادامه یافت و به ۳۱ هزار و ۶۵۰ تومان رسید. همین روند در مورد معاملات غیرقانونی فردایی نیز در جریان بود.
در بازار آزاد در کانال ۳۰ هزار تومان در حال پیشروی است.
افزایش قیمت دلار در حالی است که در هفتههای گذشته به کانال ۲۷ هزار تومان هم نزدیک شده بود و پس از آن، چند هفتهای در کانال ۲۹ هزار تومان جا خوش کرده بود.
کارشناسان و تحلیلگران بازار ارز معتقدند یکی از عوامل موثر در افزایش قیمت دلار، کورنگ شدن انتظارات مثبت برجامی است، به طوری که حتی روز گذشته سیگنالهایی از تاخیر گفتوگوهای هستهای برجام تا بعد از نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی مطرح شد.
به این ترتیب، پس از انتشار سیگنالهای جدی و نگرانکننده از طرف اروپاییها، سقف مقاومت ۳۰ هزار تومانی دلار شکسته شد و نرخ این ارز در مرز ۳۱ هزار تومان قرار گرفته است.
گزارشها حاکی از آن است که در حال حاضر هر دلار آمریکا ۳۰ هزار و ۸۵۰ تومان قیمت دارد، به طوری که این رقمنسبت به روز یکشنبه گذشته افزایش ۲۵۰ تومانی را نشان میدهد.
از ابتدای هفته تاکنون هر دلار آمریکا در حدود ۷۰۰ تومان افزایش قیمت داشته است و همین موضوع، سایر بازارها را نیز تحتتاثیر قرار داده است.
قیمت دلارسلیمانیه بعد از ناآرامی های عراق
قیمت دلار در سلیمانیه هم دیشب نسبت به روز دوشنبه تقریبا رنج بود . البته گفته می شود که به واسطه ناآرامی های عراق، تقاضا برای خرید ارز در منطقه سلیمانیه کمی بیشتر شده است.
پیش بینی قیمت دلار از مسیر نرخ حواله درهم
عده ای از معامله گران با اشاره به نوسان محدود نرخ حواله درهم در معاملات پشت خطی می گفتند احتمالا قیمت دلار در بازار امروز روند ملایمی را دنبال کند .
زوایای دخالت کارتلهای زرسالار صهیونیستی در نوسانات بازار ارز/ انتقال پول از ایران به یهودیان آمریکا
افزایش قیمت دلار در ایران دست های پشت پرده صهیونیستها را در تحولات اقتصادی داخل ایران برملا ساخته است، در همین راستا دادستانی ترکیه امروز سه شنبه 417 نفر را به اتهام انتقال ارز به آمریکا بازداشت کرده است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری قدس (قدسنا)، درپی تحقیقات دستگاه قضایی و امنیتی ترکیه مشخص شد که عدهای در این کشور با جمعآوری نزدیک به نیم میلیارد دلار ارز از بازار ایران، آنها را به حساب یهودیان ایرانی ساکن در آمریکا منتقل کردهاند.
در حالی که صبح امروز (سهشنبه) گزارشهایی از صدور حکم بازداشت برای تعداد زیادی از اخلالگر در بازار ارز ترکیه منتشر شده بود، اکنون گفته میشود که این افراد از حلقههای اصلی نوسانات بازار ارز ایران بودند.
دادستانی ترکیه امروز برای 417 نفر به اتهام پولشویی و انتقال 2.5 میلیارد لیر (419 میلیون دلار) به خارج از این کشور حکم بازداشت صادر کرده بود. بر اساس تحقیقات، این پولها به حسابهای چند ایرانی ساکن در آمریکا به صورت غیرقانونی منتقل شده بودند.
شبکه «هابرترک» ساعاتی پس از انتشار این خبر، اعلام کرد که این افراد با جمعآوری دلار از بازار ارز ایران و بردن آنها به ترکیه، نهایتا این نیم میلیارد دلار را به 28,088 حساب متعلق به یهودیان ایرانی در ایالات متحده انتقال دادهاند.
بر این اساس، انتقال غیرقانونی پول از ترکیه به آمریکا از طریق شعبههای بانکهای مختلف و دستگاههای خودپرداز از اول ژانویه سال 2017 شروع شده و در 13 آگوست 2018 به بیشترین میزان خود رسیده بود. مظنونان کار انتقال پول را با مبالغی حدود 5 هزار لیر انجام میدادند تا هیچ سوءظنی را ایجاد نکنند.
هجوم نیروهای امنیتی ترکیه برای بازداشت مظنونان
خبرگزاری «آناتولی» نیز گزارش داد که درپی عملیات گسترده تیمهای مسلح نیروهای امنیتی در 40 استان، تا کنون 280 نفر از مظنونین بازداشت شدهاند. البته پلیس، دادستانی و دستگاه قضایی ترکیه اجازه اظهار نظر درباره جزئیات این عملیات را ندارند.
برخی گزارشها هم حکایت از آن دارد که مقداری از این مبالغ برای گروههای تروریستی از جمله پ.ک.ک و سازمان گولن برای اجرا عملیاتهای خرابکارانه در ایران و ترکیه جمعآوری و منتقل شده بود. طی چند روز قبل نیز شاهد برخی تلاشها برای ایجاد ناآرامی و ناامنی در ایران و ترکیه بودیم.
طی چند ماه اخیر بازار ارز در ایران دچار نوسانات شدیدی شده به نحوی که از چند ماه پیش قیمت دلار در بازار آزاد از حدود 7 هزار تومان به بیش از 17 هزار تومان افزایش یافت. درپی این افزایش بیرویه قیمت دلار، قیمت فلزات گرانبها از جمله طلا نیز به شدت رشد کرد.
پیشتر نیز در روزهای ابتدایی بحران اقتصادی در بازار ارز ترکیه، دادستانی کل استانبول دستور داده بود که با اخلالگران بازار ارز و عاملان کاهش ارزش غیرعادی واحد پول ترکیه در برابر دلار، به شدت برخورد شود.
«رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه نیز با «خائن» توصیف کردن اخلالگران در بازار ارز، تاکید کرد: «کسانی که اخبار جعلی (درباره کاهش ارزش لیر در برابر دلار) منتشر میکنند یا در بازار ارز اخلال ایجاد میکنند، خائن هستند و جان سالم به در نخواهند برد».
طی یک ماه اخیر و درپی اعمال تحریم از سوی آمریکا علیه دو وزیر ترکیه، ارزش لیر در برابر دلار دستخوش کاهش نسبی شده است تا جایی که اردوغان از مردم ترکیه خواسته دلار، یورو و طلاهای خود را به لیر تبدیل کنند تا دست دولت برای مقابله با بحران بازتر باشد. هماکنون هر 6 لیر ترکیه معادل با یک دلار آمریکا است.
دیدگاه شما