منظور از ابزار مشتقه چیست؟

نبود بازار مشتقه ارزی و سرمایه خارجی

مجتبی آزادیان
روزنامه‌نگار
[email protected]
بازار مشتقات شکلی از بازار مالی برای مبادلات ابزارهای مشتقه، همانند بازار معاملات آتی یا اختیار معامله است. ارزش این بازارها از ارزش دارایی‌های دیگر مثل اوراق بهادار، نرخ بهره، کالای اساسی و شاخص اوراق بهادار، مشتق می‌شود و به همین دلیل به آنها بازار مشتقه یا بازار مشتقات می‌گویند.
اما این مشتقات قابل مبادله در یکی از دو بازار بورس متشکل و بازار فرابورس هستند. در این میان بازار متشکل دارای مقررات خاص و بازارهای متمرکزی برای مشتقات استاندارد شده است. اما چون بازارهای فرابورس، غیرمتمرکز و دارای مقررات کمتری هستند، مشتقات با استاندارد پایین‌تر، در آنها مرد معامله می‌شود.
*ابزار مشتقه چیست؟
ابزار مشتقه یا در مباحث مالی به ابزاری گفته می‌شود که ساختار پرداخت و ارزش آن از ارزش دارایی پایه و شاخص‌های مربوط به آن نشأت می‌گیرد. دارنده این ابزار اختیار یا تعهد خرید و یا فروش یک دارایی معین را دارد و ارزش ابزار از ارزش دارایی مربوطه مشتق می‌شود.
متداول‌ترین ابزارهای مشتقه، «سواپ‌ها»، «قراردادهای آتی»، «اختیار معامله» و نیز «پیمان آتی» هستند، در واقع معنای حقیقی مشتقات توافق میان دو گروه مشروط بر خروجی آتی دارایی پایه است. برخی تصور می‌کنند که ابزارهای مشتقه خود دارایی هستند در صورتی که این تصور اشتباه است چراکه یک ابزار مشتقه خود به تنهایی نمی‌تواند ارزشی داشته و یا ارزشی ایجاد کند. اما بسیاری از ابزارهای معمول مانند سواپ‌ها، معاملات آتی و اختیار معامله که دارای ارزش ذاتی نظری هستند، می‌توانند از طریق فرمول‌هایی محاسبه شده و به صورت مکرر در بازارهای آزاد قبل از تاریخ سررسیدشان مورد معامله قرار بگیرند.
به طور کلی، ابزارهای مشتقه روی دارایی‌هایی به وجود می‌آیند که آن دارایی به صورت فیزیکی موجود بوده تا به پشتوانه آن دارایی، این ابزار شکل گیرند. بنابراین، با توجه به حساسیت و سابقه نوسانات شدید نرخ ارز در اقتصاد ایران طی سال‌های اخیر، نبود ابزاری به منظور پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز و به دنبال آن ناتوانی در جذب سرمایه‌گذاران خارجی، کاملا حس می‌شود.
اما معمولا در دنیا، سرمایه‌گذاران در زمان سرمایه‌گذاری در یک بازار، ابتدا باید ریسک نوسانات صنعتی که در آن سرمایه‌اری کرده‌اند را بپذیرند. در صورتی که اگر ابزاری برای پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز وجود نداشته باشد، سرمایه‌گذاران خارجی اضافه بر ریسک نوسانات آن صنعت، در معرض ریسک نوسانات نرخ ارز هم قرار دارند. به این دلیل نبود چنین ابزاری در بازار ایران تبدیل به یکی از مهم‌ترین دلایل حضور بسیار کمرنگ سرمایه‌گذاران خارجی شده و اگر کشور ما در زمان کنونی به شدت خواستار حضور سرمایه‌گذاران خارجی در بازار سرمایه ایران و صنعت ایران و ورود نقدینگی به بازار از این طریق است، بهترین راهکار این است که به دنبال راه‌اندازی و توسعه ابزارهای مشتقه برای ارز باشیم که «قراردادهای آتی» و «اختیار معامله» از اهمیت بالایی در این زمینه برخوردار هستند.
به همین دلیل با توجه به نوسانات نرخ ارز بسیار زیاد در کشور ما در چند سال اخیر، ایجاد بازار مشتقه ارزی برای اطمینان خاطر دادن به فعالان اقتصادی داخلی و سرمایه‌گذاران خارجی برای ورودشان به اقتصاد کشورمان از اهمیت بالایی برخوردار است.
بنابراین نبود بازار مشتقه ارزی مطمئنا موجب افت ورودسرمایه‌گذاران خارجی به ایران خواهد شد.

منظور از بازار فرابورس چیست؟

تمام سرمایه گذارانی که تمایل دارند وارد بازار بورس شوند، بدون تردید با نام بازار فرابورس آشنا هستند. اما آیا می دانید این بازار چگونه بازاری است؟ چه تفاوتی میان این بازار و بازار بورس و اوراق بهادار وجود دارد؟ بسیاری از مردم در کشور، مدتی است که علاقه مند به سرمایه گذاری در بازارهای مالی شده اند. از این رو به دنبال بازاری هستند که بتوانند به راحتی در آن سهام خرید و فروش نموده و به سود خوبی دست یابند.

یکی از انواع بازارهای مالی که در ایران وجود دارد، بازار فرابورس است. در بازار بورس، سرمایه گذاران با خرید سهام های عرضه شده، اقدام به سرمایه گذاری می نمایند. می دانیم که در این بازار شرایط و قوانین خاصی وجود دارد، که اجازه نمی دهد هر شرکتی وارد بازار بورس و اوراق بهادار شود، تا بتواند سهام خود منظور از ابزار مشتقه چیست؟ را برای فروش به سهامداران، عرضه کند.

از آنجایی که شرکت های بسیاری هستند که قادر به حضور در بازار بورس نیستند، در دولت بازار مالی دیگری با نام بازار فرابورس در دسترس سهامداران قرار گرفته است. تا بتوانند در این بازار با قوانین و شرایط ساده تری اقدام به انجام معامله و خرید و فروش سهام نمایند. پس به طور کلی وظیفه این بازار سازماندهی کردن شرکت هایی است که علاقه مند هستند در بازارهای سرمایه حضور داشته باشند.

مخصوصا شرکت های که هنوز قوانین ورود به بازار بورس را ندارند، می توانند در سطح پایین تری در فرابورس اقدام به عرضه سهام خود برای خرید و فروش و داد و ستد نمایند. این مسئله منجر شده است که ریسک سرمایه گذاری در این بازار نیز، نسبت به بازار بورس بیشتر شود.

آیا خرید و فروش سهام در بازار بورس با فرابورس متفاوت است؟

یکی از متداول ترین سوالاتی که ممکن است سهامداران را درگیر خود کند، این مسئله است که آیا میان خرید و فروش سهام و سرمایه گذاری در بازار بورس، با دیگر بازارهای مالی تفاوتی وجود دارد؟ باید بگوییم خیر. البته ممکن است برخی تفاوت های جزئی در سرمایه گذاری این بازارها وجود داشته باشد، که منجر می شود تا بیشتر سهامداران تمایل داشته باشند در بازار بورس سرمایه گذاری کنند.

برای خرید و فروش سهام در بازار بورس و فرابورس نیاز به کارگزار است. این کارگزاران در بازار بورس نمایندگان فروش هستند، که تمام فرایندهای اصلی خرید و فروش سهام سرمایه گذار را در نظر داشته و انجام می دهد. از طرف دیگر نیز در بازارهای مالی دیگر هم کارگزاران به عنوان واسطه هایی بین خریدار و فروشنده سهام فعالیت دارند.

پس برای خرید و فروش سهام در بازارهای مالی از جمله بازار بورس و فرابورس ، تنها نیاز به کد معاملاتی یا کد بورسی خواهد بود. پس از آن می توان به راحتی اقدام به خرید و فروش سهام مورد نظر در این بازار نمود. البته باید بگوییم این دو بازار با یکدیگر تفاوت هایی را نیز دارند. از جمله مهمترین آنها می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

1. میزان کارمزد خرید و فروش سهام در بازار بورس و فرابورس متفاوت است. در اصل میزان کارمزد در بازار بورس از دیگر بازارهای مالی معمولا بیشتر است.
2. یکی دیگر از تفاوت های این دو بازار شرایط پذیرش شرکت ها برای عرضه سهام خود جهت خرید و فروش است. شرایط بازار بورس برای پذیرش شرکت ها جهت عرضه سهام، نسبت به دیگر بازارهای مالی کمی سختگیرانه تر است.
3. از آنجایی که شرایط دوره ثبت شرکت ها در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس کمتر است، بیشتر شرکت ها ابتدا در این بازار اقدام به ثبت می نمایند. تا بتوانند منظور از ابزار مشتقه چیست؟ سهام خود را برای عرضه در اختیار سهامداران و سرمایه گذاران قرار دهند.
4. بازار بورس تنها دارای دو بازار اول و دوم است، در حالی که فرابورس از هفت بازار تشکیل می شود. از جمله بازارهای این بازار مالی باید به بازار اول، دوم، منظور از ابزار مشتقه چیست؟ بازار عرضه، بازار پایه، بازار ابزارهای نوین مالی، شرکت های متوسط و کوچک و در نهایت به ابزار مشتقه اشاره کنیم.
5. قوانین سختگیرانه ای که بازار بورس برای پذیرش شرکت ها تعیین نموده است، منجر شده است تا سهامداران در این بازار ریسک کمتری را متحمل شوند. از این رو نقد شوندگی و انتظارات آتی سهام نیز در این بازار نسبت به بازار فرابورس متفاوت است.

ساختار بازار فرابورس چیست و نماد های این بازار چگونه هستند؟

همانطور که اشاره کردیم بازارهای مالی خود از بازارهای مختلف دیگری تشکیل می شوند. در بازار بورس دو بازار اول و دوم وجود دارد، که هر یک از شرکت هایی که موفق می شوند وارد بازار بورس شوند، با استفاده از نماد معاملاتی خاصی که دارند، سهام های خود را در این بازار عرضه می کنند.

از سوی دیگر نیز باید به بازار فرابورس اشاره کنیم، که در این بازار 7 بازار دیگر وجود دارد و هر یک از آنها از نماد مخصوص به خود برخوردار هستند. می توان حتی در این بازار مالی اقدام به خرید عرضه اولیه نیز نمود. زیرا شرکت های بسیاری وارد بازارهای مالی میشوند و سهام خود را برای فروش عرضه می کنند. فرابورس عرضه اولیه این فرصت را برای سرمایه گذاران در بر دارد که بتوانند به راحتی اقدام به خرید سهام با قیمت مناسب نمایند.

به طور کلی باید بگوییم که فرابورس در بورس جای دارد. اما این بازار شرایط خاص خود را برای سهامداران و سرمایه گذاران در نظر می گیرد. در صورتی که قصد دارید به ساده ترین روش اقدام به خرید و فروش سهام در این بازار های مالی نمایید، باید بدانید که از چه سامانه هایی بهتر است استفاده کنید. سرمایه گذارانی که دارای کد بورس هستند، به راحتی می توانند در این بازارهای مالی اقدام به سرمایه گذاری و خرید و فروش سهام نمایند.

سامانه فرابورس سهام یاب یکی از روش های ساده برای سهامدارانی است که به تازگی وارد این بازار شده اند. می توانند با خرید نمادهای بورس مختلف از جمله فرابورس رهاورد و فرابورس جوین وارد این بازار معاملاتی شوند. بهتر است پیش از آن که در این بازار اقدام به سرمایه گذاری نمایید، منظور از ابزار مشتقه چیست؟ ابتدا با نمادهای موفق و شرکت هایی که از سود خوبی در یک دوره خاص برخوردار بوده اند آغاز کنید. در غیر این صورت نه تنها در بازارهای مالی سود خوبی به دست نخواهید آورد، بلکه ممکن است سرمایه اصلی و اولیه خود را منظور از ابزار مشتقه چیست؟ نیز به راحتی از دست دهید.

اوراق اختیار وانیل در صرافی بایننس (Binance Vanilla Options)

افزایش روش‌ها و ساده‌سازی مسیر افزایش سوددهی در معاملات، یکی از راه‌های پیشروی در رقابت بین صرافی‌های ارز دیجیتال است. صرافی بایننس با علم به این قضیه مرتباً در حال به روزرسانی و افزایش مسیرهای مختلف معاملاتی برای کاربران خود می‌باشد. یکی از این روش‌ها، فروش اوراق اختیار خرید و فروش تحت عنوان وانیل یا Vanilla Options در میان ابزارهای مشتقه خود (Derivatives) می‌باشد.

کلمات کلیدی:

ارزهای دیجیتال، رمزارزها، صرافی ارز دیجیتال، بایننس، معامله، اوراق اختیار. Cryptocurrencies, Crypto Exchange, Binance, Trading, Options.

معاملات آپشن (Options)

اوراق اختیار خرید و فروش یکی از ابزارهای مشتقه در بازارهای مالی می‌باشد که به فرد اجازه می‌دهد در زمانی مشخص اقدام به خرید و یا فروش یک دارایی با قیمت مشخص بکند. به طور کلی Options برحسب نحوه اجرای حق اختیار به دو دسته آمریکایی و اروپایی تقسیم می‌شوند که این دسته‌بندی در حال حاضر به منطقه جغرافیایی بازار مدنظر ارتباطی ندارد و صرفاً به اولین موارد استفاده از هر دسته اشاره می‌کند. تفاوت این دو دسته در این است که در American Options، معامله‌گر می‌تواند قبل از تاریخ سررسید نیز اقدام به استفاده از اختیار خود بکند، در حالی که در European Options، فرد تنها در تاریخ سررسید می‌تواند از اختیار خود استفاده کند.

اگرچه این اوراق شباهت بسیار زیادی به اوراق آتی دارند که آن‌ها نیز از جمله ابزارهای مشتقه هستند، ولی یک تفاوت اساسی در آن‌ها این دو دسته را به طور کلی از هم جدا می‌کند و آن این است که در معاملات آتی، شخص اختیاری در اجرا یا عدم اجرای مفاد اوراق آتی نداشته و در زمان سررسید خرید و یا فروش انجام می‌شود. در حالی که در اوراق اختیار، به خرید اوراق این حق انتخاب داده می‌شود که از اختیار خود استفاده کند که به آن اصطلاحاً Exercise گفته می‌شود.

اوراق اختیار به دو دسته منظور از ابزار مشتقه چیست؟ پایه خرید (Call) و فروش (Put) تقسیم می‌شوند. اختیار خرید به فرد اجازه می‌دهد تا دارایی مدنظر را در تاریخ مشخص شده و با قیمت مشخص شده خریداری کند و اختیار فروش برعکس، به فرد این امکان را می‌دهد تا در زمان و قیمت مشخص شده آن دارایی را بفروشد. به همین دلیل، معامله‌گران معمولاً هنگامی که احتمال افزایش قیمت را می‌دهند، اقدام به خرید اوراق اختیار خرید می‌کنند و با فرض ریزش قیمت‌ها اقدام به خرید اوراق اختیار فروش می‌کنند. البته استراتژی‌های معاملاتی متفاوتی در بحث اوراق اختیار وجود دارد که بعد از تکمیل معرفی گزینه وانیل یا Vanilla Options به توضیح چند مورد از معروف‌ترین آن‌ها خواهیم پرداخت.

یک ورقه اختیار (Options Contract) از حداقل ۴ پارامتر تشکیل شده است: سایز، تاریخ انقضاء یا سررسید (Expiration Date)، قیمت اعمال (Strike Price) و نرخ پایه (Premium) یا قیمت اوراق در زمان معامله. سایز سفارش اشاره به تعداد اوراق مبادله شده توسط معامله‌گر دارد. تاریخ انقضاء، تاریخیست که بعد از آن معامله‌گر دیگر نمی‌تواند از اختیارات اوراق خریداری شده خود استفاده کند. قیمت اعمال، قیمتیست که در صورت اعمال اختیار توسط صاحب اوراق، سرمایه مدنظر در آن قیمت معامله خواهد شد. در نهایت، نرخ پایه هزینه معامله‌ اوراق اختیار است که در زمان خرید اوراق محاسبه می‌شود و مرتباً با نزدیک شدن به تاریخ سررسید و نوسانات آن سرمایه تغییر می‌کند.

به طور ساده، در صورت افزایش قیمت بازار (Market Price) نسبت به قیمت اعمال (Strike Price)، خریدار اوراق اختیار خرید می‌توانند سرمایه را در قیمتی پایین‌تر خریداری کرده و بعد از کسر هزینه ویژه، با فروش در قیمت بازار کسب سود کند. ولی در صورتی که قیمت بازار از قیمت اعمال پایین‌تر بود، دارنده اوراق دلیلی برای استفاده از اختیار خود نداشته و قرارداد بلااستفاده خواهد بود. وقتی قرارداد اجرا نشود، خریدار تنها نرخ پایه یا قیمت اوراق پرداخت شده در هنگام معامله را از دست می‌دهد.

توجه به این نکته ضروری است که اگرچه خریدار اوراق اختیار، قادر به تصمیم‌گیری در رابطه با اعمال اختیار خود می‌باشد، ولی فروشنده این اوراق (نویسنده) همیشه تابع تصمیم فروشنده خواهد بود. پس اگر یک قرارداد اختیار خرید (Call) اجرا شد، فروشنده می‌بایست دارایی مدنظر را به فروش برساند. به طور مشابه، اگر یک قرارداد اختیار فروش (Put) اجرا شد، فروشنده موظف است که دارایی مدنظر را از دارنده اوراق اختیار خریداری کند. این بدین معنیست که فروشنده اوراق در معرض ریسک بسیار بیشتری نسبت به خریدارقرار دارد. در حالی که ضرر خریداران محدود به هزینه ویژه اوراق می‌باشد، ناشران اوراق اختیار می‌توانند ضرر بسیار بیشتری را برحسب قیمت آن دارایی در بازار متحمل شوند.

بسته به رابطه لحظه‌ای قیمت بازار با قیمت اعمال، اوراق اختیار به سه دسته طبقه‌بندی می‌شوند: In-the-Money، Out-of-the-Money و At-the-Money. بر اساس این طبقه‌بندی در صورت سوددهی اوراق اختیار، In-the-Money، در صورت ضرردهی Out-of-the-Money و در صورت یکسان بودن دو قیمت بازار و اعمال، At-the-Money خواهد بود که مفصلاً در جدول زیر توضیح داده شده است.

این روش یکی از پر استفاده‌ترین‌ها برای معاملات میان‌مدت و کوتاه‌مدت است. برای مثال، هنگامی که فرد باور دارد که قیمت یک دارایی افزایش می‌یابد می‌تواند یک قرارداد اختیار خرید را خریداری کند. اگر قیمت دارایی به بالای قیمت اعمال رسید، معامله‌گر می‌تواند حق اختیار خود را به منظور خرید دارایی در قیمت پایین‌تر اعمال کند.

این روش شامل فروش اوراق اختیار خرید یک دارایی توسط فرد صاحب آن دارایی‌ست که به منظور ایجاد درآمد بیشتر (هزینه ویژه) از دارای استفاده می‌شود. اگر قرارداد اعمال نشود، هزینه ویژه سود این معامله خواهد بود، بدون اینکه دارایی به فروش برسد. هرچند، اگر که قرارداد به دلیل افزایش قیمت در بازار اعمال شود، مجبور به فروش دارایی خود خواهد بود.

در این روش، معامله‌گر یک اختیار خرید و یک اختیار فروش بر روی یک دارایی یکسان با قیمت اعمال یکسان و تاریخ سررسید یکسان خریداری می‌کند. این کار به معامله‌گر اجازه می‌دهد تا از هر دو طرف تا زمانی که دارایی از نقطه اعمال دور شود، کسب سود کند. به زبان ساده‌تر، معامله‌گر باور به بازار نوسانی در آن برهه زمانی دارد.

مشابه Straddle، در این روش نیز یک اختیار خرید و یک اختیار فروش خریداری می‌شود. ولی با این تفاوت که در این روش هر دو قرارداد ضررده (Out-of-the-Money) هستند که به این معنیست که در قرارداد اختیار خرید، قیمت دارایی از قیمت اعمال پایین‌تر و در قرارداد اختیار فروش، قیمت دارایی از قیمت اعمال بالاتر می‌باشد. این‌کار باعث خرید اوراق اختیار با هزینه ویژه پایین‌تر می‌شود، ولی برای کسب سود با این روش نیازمند بازاری با نوسانات بسیار بیشتر خواهیم بود.

نتیجه‌گیری:

بازار اختیارات به فرد امکانات بسیار زیادی به منظور کسب سود بیشتر و یا کاهش ضرر‌های احتمالی می‌دهد. ولی نکته‌ای که وجود دارد، این است که به منظور استفاده از این بازار، معامله‌گر می‌بایست تسلط بسیار زیادی به بازار دارایی مدنظر و معاملات خود داشته باشد. در غیر اینصورت، امکان بروز ضرر‌های بسیار زیاد وجود دارد.

منابع:

“What Are Options Contracts? | Binance Academy”, Binance Academy, 2021.

منظور از بازار فرابورس چیست؟

تمام سرمایه گذارانی که تمایل دارند وارد بازار بورس شوند، بدون تردید با نام بازار فرابورس آشنا هستند. اما آیا می دانید این بازار چگونه بازاری است؟ چه تفاوتی میان این بازار و بازار بورس و اوراق بهادار وجود دارد؟ بسیاری از مردم در کشور، مدتی است که علاقه مند به سرمایه گذاری در بازارهای مالی شده اند. از این رو به دنبال بازاری هستند که بتوانند به راحتی در آن سهام خرید و فروش منظور از ابزار مشتقه چیست؟ نموده و به سود خوبی دست یابند.

یکی از انواع بازارهای مالی که در ایران وجود دارد، بازار فرابورس است. در بازار بورس، سرمایه گذاران با خرید سهام های عرضه شده، اقدام به سرمایه گذاری می نمایند. می دانیم که در این بازار شرایط و قوانین خاصی وجود دارد، که اجازه نمی دهد هر شرکتی وارد بازار بورس و اوراق بهادار شود، تا بتواند سهام خود را برای فروش به سهامداران، عرضه کند.

از آنجایی که شرکت های بسیاری هستند که قادر به حضور در بازار بورس نیستند، در دولت بازار مالی دیگری با نام بازار فرابورس در دسترس سهامداران قرار گرفته است. تا بتوانند در این بازار با قوانین و شرایط ساده تری اقدام به انجام معامله و خرید و فروش سهام نمایند. پس به طور کلی وظیفه این بازار سازماندهی کردن شرکت هایی است که علاقه مند هستند در بازارهای سرمایه حضور داشته باشند.

مخصوصا شرکت های که هنوز قوانین ورود به بازار بورس را ندارند، می توانند در سطح پایین تری در فرابورس اقدام به عرضه سهام خود برای خرید و فروش و داد و ستد نمایند. این مسئله منجر شده است که ریسک سرمایه گذاری در این بازار نیز، نسبت به بازار بورس بیشتر شود.

آیا خرید و فروش سهام در بازار بورس با فرابورس متفاوت است؟

یکی از متداول ترین سوالاتی که ممکن است سهامداران را درگیر خود کند، این مسئله است که آیا میان خرید و فروش سهام و سرمایه گذاری در بازار بورس، با دیگر بازارهای مالی تفاوتی وجود دارد؟ باید بگوییم خیر. البته ممکن است برخی تفاوت های جزئی در سرمایه گذاری این بازارها وجود داشته باشد، که منجر می شود تا بیشتر سهامداران تمایل داشته باشند در بازار بورس سرمایه گذاری کنند.

برای خرید و فروش سهام در بازار بورس و فرابورس نیاز به کارگزار است. این کارگزاران در بازار بورس نمایندگان فروش هستند، که تمام فرایندهای اصلی خرید و فروش سهام سرمایه گذار را در نظر داشته و انجام می دهد. از طرف دیگر نیز در بازارهای مالی دیگر هم کارگزاران به عنوان واسطه هایی بین خریدار و فروشنده سهام فعالیت دارند.

پس برای خرید و فروش سهام در بازارهای مالی از جمله بازار بورس و فرابورس ، تنها نیاز به کد معاملاتی یا کد بورسی خواهد بود. پس از آن می توان به راحتی اقدام به خرید و فروش سهام مورد نظر در این بازار نمود. البته باید بگوییم این دو بازار با یکدیگر تفاوت هایی را نیز دارند. از جمله مهمترین آنها می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

1. میزان کارمزد خرید و فروش سهام در بازار بورس و فرابورس متفاوت است. در اصل میزان کارمزد در بازار بورس از دیگر بازارهای مالی معمولا بیشتر است.
2. یکی دیگر از تفاوت های این دو بازار شرایط پذیرش شرکت ها برای عرضه سهام خود جهت خرید و فروش است. شرایط بازار بورس برای پذیرش شرکت ها جهت عرضه سهام، نسبت به دیگر بازارهای مالی کمی سختگیرانه تر است.
3. از آنجایی که شرایط دوره ثبت شرکت ها در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس کمتر است، بیشتر شرکت ها ابتدا در این بازار اقدام به ثبت می نمایند. تا بتوانند سهام خود را برای عرضه در اختیار سهامداران و سرمایه گذاران قرار دهند.
4. بازار بورس تنها دارای دو بازار اول و دوم است، در حالی که فرابورس از هفت بازار تشکیل می شود. از جمله بازارهای این بازار مالی باید به بازار اول، دوم، بازار عرضه، بازار پایه، بازار ابزارهای نوین مالی، شرکت های متوسط و کوچک و در نهایت به ابزار مشتقه اشاره کنیم.
5. قوانین سختگیرانه ای که بازار بورس برای پذیرش شرکت ها تعیین نموده است، منجر شده است تا سهامداران در این بازار ریسک کمتری را متحمل شوند. از این رو نقد شوندگی و انتظارات آتی سهام نیز در این بازار نسبت به بازار فرابورس متفاوت است.

ساختار بازار فرابورس چیست و نماد های این بازار چگونه هستند؟

همانطور که اشاره کردیم بازارهای مالی خود از بازارهای مختلف دیگری تشکیل می شوند. در بازار بورس دو بازار اول و دوم وجود دارد، که هر یک از شرکت هایی که موفق می شوند وارد بازار بورس شوند، با استفاده از نماد معاملاتی خاصی که دارند، سهام های خود را در این بازار عرضه می کنند.

از سوی دیگر نیز باید به بازار فرابورس اشاره کنیم، که در این بازار 7 بازار دیگر وجود دارد و هر یک از آنها از نماد مخصوص به خود برخوردار هستند. می توان حتی در این بازار مالی اقدام به خرید عرضه اولیه نیز نمود. زیرا شرکت های بسیاری وارد بازارهای مالی میشوند و سهام خود را برای فروش عرضه می کنند. فرابورس عرضه اولیه این فرصت را برای سرمایه گذاران در بر دارد که بتوانند به راحتی اقدام به خرید سهام با قیمت مناسب نمایند.

به طور کلی باید بگوییم که فرابورس در بورس جای دارد. اما این بازار شرایط خاص خود را برای سهامداران و سرمایه گذاران در نظر می گیرد. در صورتی که قصد دارید به ساده ترین روش اقدام به خرید و فروش سهام در این بازار های مالی نمایید، باید بدانید که از چه سامانه هایی بهتر است استفاده کنید. سرمایه گذارانی که دارای کد بورس هستند، به راحتی می توانند در این بازارهای مالی اقدام به سرمایه گذاری و خرید و فروش سهام نمایند.

سامانه فرابورس سهام یاب یکی از روش های ساده برای سهامدارانی است که به تازگی وارد این بازار شده اند. می توانند با خرید نمادهای بورس مختلف از جمله فرابورس رهاورد و فرابورس جوین وارد این بازار معاملاتی شوند. بهتر است پیش از آن که در این بازار اقدام به سرمایه گذاری نمایید، ابتدا با نمادهای موفق و شرکت هایی که از سود خوبی در یک دوره خاص برخوردار بوده اند آغاز کنید. در غیر این صورت نه تنها در بازارهای مالی سود خوبی به دست نخواهید آورد، بلکه ممکن است سرمایه اصلی و اولیه خود را نیز به راحتی از دست دهید.

اهرم مالی در بورس به چه معناست؟

حتما میدانید که خاصیت اهرم این است که با وارد کردن نیرویی کوچک میتوانید نیرویی چند برابری به وجود آورید. اصطلاح اهرم مالی در ادبیات اقتصاد نیز همین موضوع را منعکس میکند. در گذشته از وجود اهرم در معاملات و قرارداد های آتی برایتان گفته ایم. در این مطلب نیز میخواهیم اهرم مالی در بورس را بررسی کرده و به تبعات وجود آن بپردازیم.

منظور از اهرم مالی در بورس چیست ؟

در ادبیات مالی، اصطلاح اهرم هنگامی به کار میرود که سرمایه گذار بخواهد سود یا زیان خود را با قرض گرفتن تکثیر کند. به زبان ساده تر اهرم به معنای قرض کردن پول برای چند برابر کردن درآمد داد و ستد است.

روش های زیادی برای کسب اهرم وجود دارد اما از معمول ترین آنها میتوان به قرض گرفتن پول و خریدن دارایی ثابت و استفاده از ابزار مشتقه اشاره کرد.
برای مثال میتوانید فرض کنید که 10 کیسه گندم دارید و آن را وارد معامله میکنید. سود خالص از این معامله برای شما یک کیسه گندم خواهد بود. سپس برای وارد شدن در معامله ای بزرگ تر 90 کیسه گندم قرض گرفته و با 10 کیسه دارایی خود، حالا 100 کیسه گندم را وارد معامله می کنید.

با برآوردی ساده درمی یابید که این بار دارایی شما 110 کیسه گندم خواهد بود. پس شما با استفاده از اهرم مالی هم 90 کیسه قرضتان را پس داده اید، هم 10 کیسه سرمایه اولیه تان سرجایش است و هم 10 کیسه سود خالص بدست آورده اید.

روش های متداول در کسب اهرم مالی عبارتند از :

1. قرض
2. وام بانکی
3. خرید دارایی ثابت
4. انتشار اوراق بهادار
5. استفاده از ابزارهای مشتقه

ابزارهای مشتقه

ابزار مشتقه به اوراق یا قرارداد هایی گفته می شود که ارزش مستقلی مانند طلا و مسکن نداشته و وابسته به ارزش کالا، ارز یا اوراق بهادار است. دو نوع از این ابزار مالی، قراردادهای آتی و اختیار معامله هستند. ابزار های مشتقه مصداقی از اهرم مالی اند و سرعت معاملات و ضریب نقدشوندگی در این بازار بیشتر است.

ایجاد ریسک با اهرم های مالی

رابطه ای که بین اهرم مالی در بورس و سنجش عملکرد شرکت های بورسی و فرابورسی وجود دارد در بازدهی و زیان آنها تأثیر میگذارد، پس به واسطه ایجاد بدهی و هزینه های ثابت مالی، اهرم مالی ایجاد کننده ریسک است.

Δ برای شرکت ها و نهادهایی که بدهی بیشتری دارند یعنی بدهی آنها نسبت به دارایی ها عددی بزرگ تر است، اهرمی تر هستند و از دید سرمایه گذاران هرچه شرکتی اهرمی تر باشد پر ریسک تر محسوب منظور از ابزار مشتقه چیست؟ می شود.

اهرم های مالی در بازار آتی کالا

همانطور که پیش از این اشاره کردیم در بازار آتی کالا نیز اهرم وجود دارد. در این بازار قرارداد های هر دارایی هنگام راه اندازی 10 اهرم دارند. البته با توجه به وضع بازار این میزان دچار نوسان خواهد شد.

به طور مثال فرض کنید در یک جلسه معاملاتی بورسی، قیمت هر گرم زعفران در بورس کالا 7 هزار تومان است. حال شما میخواهید یک کیلو زعفران خریداری کنید. مبلغ لازم برای خرید این میزان زعفران در آن روز کاری معادل 7 میلیون تومان است.

با توجه به اینکه برای خرید زعفران در بازار آتی محدودیت هایی وجود دارد، برای هر 100 گرم زعفران یک قرارداد آتی بسته می شود پس برای خریداری 1 کیلو زعفران می بایست 10 قرارداد آتی اخذ شود.
پس شما دیگر برای خریداری این میزان زعفران موظف به پرداخت 7 میلیون تومان نبوده و تنها کافیست وجه تضمینی بابت بستن هر قرارداد آتی بپردازید.
اگر فرض کنیم که وجه تضمینی برای هر قرارداد 180 هزار تومان باشد :

1.800.000 = 10 * 180.000

بدین صورت با استفاده از خاصیت اهرمی بازار آتی کالا شما میتوانید با سرمایه ای کمتر از سرمایه لازم در بازار بورس، کالای مورد نیاز خود را خریداری کنید.

فرمول اهرم مالی در بازار آتی کالا

با اینکه وجود اهرم مالی در بازارهای بورسی به جذابیت معامله منظور از ابزار مشتقه چیست؟ افزوده است اما اگر در زمینه بورس و معاملات بورسی تازه کار هستید، با ریسک های پایین تر شروع کنید تا به جای بدست آوردن سود خوب متحمل زیان های بزرگ نشوید! بهتر است با افراد ماهر در این زمینه مشورت کرده و همه جوانب را در نظر بگیرید.

توسط کیانا ابراهیمی

مفهوم فلسفی و دقیق خونه مهم نیست، این مهمه که میدونم شغل من خونه منه، بلدم توش راه برم؛ تک تک آجرهاشو میشناسم و بهش تعصب دارم؛ جاییه که وقتی بهش سر میزنم قوی میشم چون ریشه هامو داره:)