بورس ایران یک بورس دلاری است

میزان سوددهی دلار در مقایسه رشد دلار و صندوق سهامی

رابطه دلار با بورس/ تا چه زمانی دلار صعودی خواهد بود؟

پتروتحلیل-همایون دارابی*:در این روزها که بحث بورس بسیار داغ است و استقبال از بازار سرمایه به شکل چشمگیری در حال افزایش است، سوال مهمی‌که در خصوص رابطه دلار با بورس پرسیده می‌شود این است؛ آیا می‌توان گفت که با بالا رفتن دلار، شاخص بورس هم به روند صعودی خود ادامه می‌دهد؟ پاسخ به این سوال به برآیند تاثیر مثبت و منفی دلار به بازار برمی‌گردد.

در کلیت داستان بورس تهران مانند بورس‌هایی نظیر استرالیا، کانادا، آفریقای‌جنوبی و برزیل موادخام یا کامودیتی‌محور است و این محصولات با قیمت جهانی ارزش‌گذاری می‌شوند، بله ارزش فروش صادراتی شرکت‌های بورسی که سهم بالایی در کل بازار دارند افزایش یافته و به تبع آن میزان سود و ارزش شرکت‌ها بالا می‌رود، از سمت دیگر هم رشد ارزش دلار به نفع کل بازار است، چون ارزش ماشین‌آلات و تکنولوژی شرکت‌ها افزایش پیدا می‌کند و به فرض یک پتروشیمی ‌یک‌میلیارد دلاری مثلا در دلار ۳هزار تومان ۳هزار میلیارد تومان ارزش دارد و در دلار مثلا ۱۸هزار تومان ۱۸هزار میلیارد تومان. پس ارزش جایگزینی باعث رشد ارزش بازار می‌شود، اما رشد ارزش دلار و گروهی از سهام بازار نظیر خودروسازان، تجهیزات‌سازان و. تاثیر منفی دارد که این تاثیر منفی ناشی از عدم تغییر نرخ فروش این شرکت‌ها به میزان افزایش هزینه‌ها است.

نقطه شکست کجاست؟

برخی معتقدند از یک‌جایی به بعد که دلار در مداری غیرمنطقی رشد کند بر بورس اثر منفی می‌گذارد، اما ابتدا باید این مدار غیر منطقی را تعریف کرد. مثلا ما در اقتصاد می‌دانیم با کاهش ارزش پول ملی میزان صادرات بالا می‌رود، اما اگر کاهش ارزش پول ملی به شدت رخ دهد، عملا بنگاه فرصت جایگزینی مواد را به‌دست نمی‌آورد و تنش قیمتی شدید باعث افت صادرات می‌شود. یک میزان شناخته شده در مورد این رشد و همچنین افت دلار وجود ندارد، یعنی اگر هم دلار به شدت ارزشش رشد کند نیز خطرناک است. یک اجماع نسبی وجود دارد که تاکید می‌کند میزان تغییر ارزش پول ملی و دلار یا هر ارز دیگری باید به میزان مابه التفاوت تورم داخلی و خارجی باشد که این خود مقداری بحث‌برانگیز است.

به هر حال موضوع رشد دلار خیلی برای اقتصاد ایران حیرت‌آور نیست، چرا که در ۴۰سال گذشته بیش از ۳۵۰۰برابر شده است. عوامل تاریخی بحث تورم ساختاری اقتصاد ایران است. در کنار این هر موج از کاهش ارزش پول ملی به دنبال دو موج افزایش نقدینگی و توزیع رانت در اقتصاد کشور رخ می‌دهد.

رشد شدید نقدینگی از محل سود بانکی بالاتر از سطوح واقعی در سال‌های ۹۳تا ۹۶و بعد از آن توزیع عظیم رانت دلار ۴هزار و ۲۰۰تومانی باعث شد که فضای اقتصادی برای جهش دلار هموار شود. در همین حال مشکلات مربوط به صادرات و بازگرداندن ارز در هر دو سطح دولتی و بنگاه‌های خصوصی نیز به مشکلات افزوده است، در همین حال باید در نظر داشته باشید که افزایش ارزش دلار می‌تواند یک عامل مهار تورم نیز باشد، به این معنا که با افزایش ارزش دلار سطح نقدینگی به دلار افت می‌کند، مثلا هم‌اکنون این سطح نزدیک ۱۵۰میلیارد دلار است.

حالا اگر این سطح را با میزان بورس ایران یک بورس دلاری است ذخایر ارزی کشور یا صادرات یکسال نفت خام مقایسه کنیم می‌بینیم هر چقدر قیمت دلار بیشتر باشد اقتصاد از ونزوئلایی شدن دورتر می‌شود و امکان کنترل آن با تزریق ارز خارجی ساده‌تر خواهد بود. تنها مشکل این روش تلاش برای جلوگیری از سرایت رشد دلار به کالاهای مصرفی خانوارهاست که در این زمینه بهترین روش کاری اعطای کوپن مواد غذایی است.

اما جواب دادن به این سوال که تا چه زمانی دلار صعودی خواهد بود، آسان نیست. این چالش نزدیک به ۴دهه‌ای در اقتصاد ایران است که ریشه اصلی آن در بیماری عمده اقتصاد کشور دارد و آن کسری بودجه و حجم عظیم دولت است که بسیار هم بهره‌وری کمی‌ دارد.

در این شرایط حتی اگر تحریم هم برطرف شود، هر ۶ سال قیمت ارز دو برابر می‌شود. یعنی حتی اگر مباحث تحریم هم نباشد شانس دولت‌ها برای کنترل قیمت‌ها حداکثر یک تا ۶ سال است. حال اگر بورس ایران یک بورس دلاری است به این مساله کمبود ارز ناشی از تحریم یا مسائلی نظیر کرونا را اضافه کنیم به این می‌رسیم که فعلا این مساله یعنی روند رشد دلار همچنان با اقتصاد ایران همراه خواهد بود. تنها راه شکست این روند اصلاح ساختاری در دولت و کاهش هزینه‌های یک دولت بزرگ و افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه مبادله در اقتصاد ایران است. در این شرایط به نظر می‌رسد بدون اصلاح ساختاری و تداوم تحریم‌ها هر دوسال ارزش دلار در برابر ریال بتواند دو برابر شود که روند سریعی است.

تغییرات نرخ ارز و تاثیر آن بر بازار بورس

در این مقاله به بررسی تاثیر نرخ ارز بر بازار سرمایه می‌پردازیم. نرخ ارز را می‌توان ارزش برابری یک واحد پول خارجی در برابر پول داخلی دانست. برخی معتقدند اقتصاد ایران «دلاریزه» ‌است. یعنی دلار بیش از آنچه باید بر تحولات اقتصادی و بازارهای مالی کشور تاثیر می‌گذارد. حتی آنقدر دایره این تاثیرگذاری زیاد است که بسیاری از سیاسیون برای به دست آوردن رای مردم، کاهش ارزش دلار در برابر ریال را به عنوان شعار اصلی انتخاباتی خود برمی‌گزینند.

تاثیر بحران ارزی به غیر از اقتصاد خرد و زندگی روزمره شهروندان، بازارهای مالی مانند بورس را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. بسیاری از تحلیل‌گران و سهامداران خرد و کلان، بدون توجه به سایر شاخص‌های اقتصادی و تحلیل‌های بورسی، تنها و تنها چشم به قیمت دلار دوخته‌اند. قیمتی که در سال‌های گذشته بارها و بارها تغییرات گسترده‌ای را تجربه کرده و روی ثبات به خود ندیده است.

در ادامه علاوه بر مرور سیاست‌های اقتصادی کشور برای کنترل و مدیریت بازار ارز، به عواملی می‌پردازیم که باعث گرانی و ارزانی این شاخص مهم اقتصادی می‌شوند و در آخر نیز تاثیر نرخ ارز بر بورس را توضیح می‌دهیم.

در این مطلب عناوین زیر را بررسی خواهیم کرد:

نظام ارزی شناور و ثابت

قبل از پرداختن به تاثیر نرخ ارز بر بازار سرمایه، لازم است نظام ارزی کشور را بشناسیم. مدیریت اقتصاد در ایران دستوری است. ممکن است بارها از تریبون‌های رسمی صحبت از اقتصاد آزاد شنیده باشید و چیرگی بازار بر زندگی مردم اما واقعیت چیز دیگری است.

وجود نهادهای حاکمیتی و دولتی در تبیین سیاست‌های اقتصادی و تسلط دولت و شبه دولتی‌ها بر بنگاه‌های صنعتی و تولیدی گواه اقتصادی بسته است. بانک مرکزی و شورای پول اعتبار در کنار نهادهای دیگر مانند تعزیرات و شورای هماهنگی اقتصادی و … نظام اقتصادی کشور را روزانه کنترل می‌کنند.

در بحث کنترل نرخ ارز نیز دو راهکار وجود دارد. اول نظام ارزی شناور است. خلاصه‌اش می‌شود تعیین نرخ ارز بر اساس تقاضای بازار. در این نظام بانک مرکزی دخالتی بر تعیین نرخ ارز ندارد بلکه عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان واقعی ارز یعنی صادرکنندگان واردکنندگان بر اساس نیاز خود بازار ارز را کنترل می‌کنند.

ممکن است در این میان سفته‌بازها هم تاثیرگذار باشند اما اگر روند سالمی بر اقتصاد حکمفرما شود، تاثیر چندانی بر نرخ ارز ندارند. پس در نظام شناور، بازار ارز وجود دارد که در اختیار صادرکنندگان و واردکنندگان است. اگر تراز تجاری کشور (نسبت میزان صادرات به واردات) مثبت باشد، قیمت ارز رو به کاهش می‌رود. این امر به تولید ناخالص داخلی کشور و قدرت صنایع مولد بستگی دارد.

اما اگر تراز تجاری منفی باشد، مازاد تقاضای ارز منجر به افزایش نرخ ارز می‌شود. بر اساس مبانی نظری فرض می‌شود در این حالت تراز تجاری با مکانیسم تعدیل نرخ ارز همیشه در تعادل است. بنابراین در نظام ارزی شناور به جهت وجود تعادل در تراز تجاری، دارایی‌های خارجی بانک مرکزی و در نتیجه پایه پولی تغییر نمی‌کند.

در نظام ارزی ثابت اما بانک مرکزی است که نرخ ارز را کنترل و اعلام می‌کند. مثل تجربه نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی در دولت بورس ایران یک بورس دلاری است دوم روحانی. در نظام ارزی ثابت بانک مرکزی مجبور است برای کنترل بازار ارز و جوابگویی به تقاضای مازاد، دارایی‌های خارجی خود را در بازار عرضه کند. سیاستی که امروز برای تیم اقتصادی دولت حسن روحانی گران تمام شده است! اما تجربه ارز ۴۲۰۰، برای اولین بار در دولت روحانی اتفاق نیفتاد و سابقه‌ای ۴۰ ساله دارد. در دهه ۷۰ و ۸۰ نیز بازار ارز در سیطره بانک مرکزی و نرخ‌های تصویبی بود. تجربه شکست‌خورده‌ای که بار دیگر آزمایش شد.

در بازار ثابت، میزان دخالت بانک مرکزی وابسته به میزان دارایی‌های خارجی است. به همین دلیل است که در روزهای تحریم، با کاهش دارایی‌های بانک مرکزی و ورود سخت دلار به کشور، بازار ارز منفجر شد.

نظام ارزی ایران را چیزی بین شناور و ثابت در نظر می‌گیرند. یعنی نه دخالت صرف بانک مرکزی قیمت ارز یا تعیین می‌کند و نه بازار اما روشن است که کفه تاثیر نهادهای دولتی بر تعیین نرخ ارز در اقتصاد ایران سنگین‌تر است.

عوامل تاثیرگذار بر افزایش نرخ ارز

قبل از این که تاثیر نرخ ارز بر بازار سرمایه را بررسی کنیم، لازم است بدانیم نرخ ارز تحت تاثیر چه عواملی تغییر می‌کند. عوامل تاثیرگذار بر تغییر نرخ ارز در ایران را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: اول عواملی که در باقی اقتصادهای دنیا نیز دیده می‌شود و دوم عوامل مختص ایران. ناگفته پیدا است عوامل دوم همه و همه به شرایط سیاسی و نظام تحریم‌ها برمی‌گردد.

در ادامه به بررسی عوامل تاثیرگذار بر افزایش نرخ ارز در اقتصاد ایران می‌پردازیم:

• کسری بودجه و استقراض از بانک مرکزی: کسری بودجه ترکیبی تکراری در ادبیات سیاسی کشور است. کسری بودجه یعنی بیشتر شدن خرج دولت از دخل آن! در این هنگام و برای جبران کسری راه‌های مختلفی وجود دارد. مثلا گرفتن مالیات بیشتر از صنایع و مردم. یا فروش اوراق بورس ایران یک بورس دلاری است قرضه. البته در اقتصادی که اعتماد مردم به حاکمیت در آن کمرنگ باشد، اوراق قرضه به فروش نمی‌رود و از طرف دیگر مالیات هم به روش‌های مختلف دور زده می‌شود. راه آخر استقراض از بانک مرکزی و چاپ پول است. که افزایش نقدینگی و تورم را در پی دارد و منجر به کاهش ارزش پول ملی و بالا رفتن نرخ ارز می‌شود.
• تراز تجاری منفی: همانطور که توضیح دادیم، تراز تجاری منفی یعنی پیشی گرفتن واردات از صادرات. در این زمان تقاضا برای دریافت ارز زیاد می‌شود و به دلیل کمبود، قیمت بالا می‌رود. در نظام‌های اقتصادی تک‌محصولی مانند ایران که متکی به فروش نفت است، تراز تجاری منفی اتفاق دور از ذهنی نیست.
• کاهش ارزش پول ملی و نگهداری ارز: وقتی بنیان‌های اقتصادی کشور متزلزل شود و ارزش پول ملی سقوط کند، مردم راهی ندارند جز ورود به بازارهای کاذب مانند ارز. خرید ارز برای حفظ ارزش پول و نگهداری آن در خانه‌ها موجی را به وجود می‌آورد که منجر به افزایش نرخ ارز می‌شود.
• فرار سرمایه به خارج: وقتی اوضاع اقتصادی به هم می‌ریزد و بازار بی‌ثبات است، سرمایه‌گذار رغبتی برای سرمایه‌گذاری و تولید ندارد. فرار سرمایه به خارج و از طرف دیگر کاهش تولید و به تبع آن افت تولید ناخالص داخلی، مانند یک زنجیره نرخ ارز را تغییر می‌دهند.
• قوانین و مقررات ارزی: تغییر روزانه مقررات ارزی و سردرگمی صادرکنندگان و واردکنندگان و مردم، عامل دیگر افزایش نرخ ارز است. نمونه‌اش آشفته بازار ارز نیمایی و ارز ۴۲۰۰ تومانی و تحت فشار گذاشتن تولیدگران برای پس دادن ارزهای دولتی.
• انتظارات تورمی و افزایش تورم: بارها درباره تورم نوشته‌ایم. مادامی که تورم به عنوان یک معضل در اقتصاد کشور وجود داشته باشد، هیچ برنامه اصلاحی موفق نخواهد شد. انتظارات تورمی ( انتظار مردم برای افزایش قیمت‌ها) و به دنبال آن افزایش تورم، کاهش ارزش پولی ملی را در پی دارد. این کاهش رابطه‌ای معکوس با ارزش نرخ ارز دارد.
• تحریم و روابط خارجی: اقتصاد ایران بیش از ۴۰ سال درگیر تحریم بوده است. این تحریم‌های بین‌المللی گاهی افزایش پیدا کرده‌اند و گاهی در سایه توافقات موقت کاهش یافته‌اند. در دو دهه گذشته با بالا گرفتن تنش بین ایران و قدرت‌های جهانی بر سر پرونده هسته‌ای، تحریم به عنوان یک معضل بزرگ در اقتصاد ایران ظهور کرده و کاهش رابطه با کشورهای خارجی، محدود شدن اقتصاد، کاهش فروش نفت، افت درآمد دولت، افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی را به دنبال داشته است.

عوامل تاثیرگذار بر کاهش نرخ ارز

اما چه عواملی باعث کاهش نرخ ارز می‌شود؟ در سال‌های گذشته اتفاق افتاده که نرخ ارز یک شبه در بازار داخلی سقوط کرده است. نمونه‌اش بعد از توافق برجام یا شوک بعد از اعلام نرخ رسمی ارز در دولت دوم روحانی. اما این اتفاق روند با ثباتی را تجربه نکرده‌است.

از مهمترین عوامل کاهش نرخ ارز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ثبات اقتصادی و سیاسی: مهمترین عامل کاهش نرخ ارز در اقتصاد ایران ثبات سیاسی و اقتصادی است. زمانی که رابطه کشور با قدرت‌های خارجی بهبود یافته، به سرعت تاثیر خود را در بازار ارز به جای گذاشته است.
• افزایش تولید ناخالص داخلی: تولید ناخالص داخلی ارزش ریالی همه کالاها و خدمات تولید شده در اقتصاد کشور است. هرچه تولید ناخالص داخلی افزایش پیدا کند، به تبع آن درآمد سرانه شهروندان افزایش یافته و کیک اقتصادی بزرگ‌تر می‌شود. اتفاقی که به دنبال خود رشد اقتصادی را در پی دارد. همه این عوامل به ارزش پول ملی یک کشور اضافه می‌کنند.
• پیشرفت تکنولوژی و افزایش بهره‌وری: پیشرفت تکنولوژی و استفاده از صنایع مدرن بهره‌وری را در اقتصاد کشور افزایش می‌دهد. اتفاقی که موجب رشد تولید و بنگاه‌های صنعتی می‌شود.
• افزایش قیمت نفت: درست است که برخی تمام مشکل اقتصاد ایران را به گردن نفت می‌اندازند اما همچنان افزایش فروش و قیمت نفت می‌تواند باعث کاهش نرخ ارز شود. البته در صورتی که پول حاصل از فروش نفت در صنایع مولد سرمایه‌گذاری شود. اگر پول نفت به سمت واردات برود، ممکن است در کوتاه‌مدت وضعیت مناسب جلوه بورس ایران یک بورس دلاری است کند اما در بلندمدت به طور قطع باعث کاهش ارزش پول ملی، کاهش ارزش تولید ناخالص داخلی و نهایتا افزایش نرخ ارز می‌شود. اتفاقی که در دولت‌های اول و دوم محمود احمدی‌نژاد رخ داد. افزایش یک باره قیمت نفت و سرازیر شدن درآمد نفتی به کشور به سمت واردات سرازیر شد. این اتفاق نتیجه‌اش را در دولت دوم احمدی‌نزاد به صورت تورم روزافزون و افزایش نرخ ارز نشان داد.

تاثیر نرخ ارز بر بازار سرمایه

بازارهای مالی به هم پیوستگی دارند. یعنی تغییر در یک بازار، باعث تغییر در بازار دیگر می‌شود. این اتفاق را اثر سرریز می‌نامند؛ اثر ثانویه‌ای که به دنبال وقوع اثر اولیه ظاهر می‌شود اما ممکن است به مراتب دورتر از رویداد اولیه اتفاق بیفتد.

سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا تغییرات نرخ ارز بر بازار سرمایه اثرگذار است؟ پاسخ به این سوال آسان نیست. نظریه‌های متفاوتی در این زمینه وجود دارد. برخی معتقدند افزایش نرخ ارز باعث افزایش ارزش سهام شرکت‌های بورسی می‌شود و شاخص را بالا می‌کشد.

برخی نظر عکس دارند و معتقدند رابطه بین شاخص بازار سرمایه و نرخ ارز، معکوس است. عده‌ای دیگر اما این دو بازار را مستقل از هم می‌دانند و مخالف دو گروه اول هستند.

دیدگاه جریان‌گرا

قیمت سهام یک شرکت در حالت تعادلی، نشانگر توانمندی‌های اقتصادی و تولیدی آن است. نرخ ارز می‌تواند در کانال‌های مختلفی از جمله ترکیب دارایی، محصولات صادراتی، هزینه خدمات ارزی، تهیه مواد اولیه و … بر آن تاثیرگذار باشد.

جریان‌گراها معتقدند رابطه بین نرخ ارز و بازار سرمایه، رابطه مستقیمی است. یعنی با افزایش نرخ ارز، شاخص بازار سرمایه نیز رشد می‌کند.

بر اساس نظریه آن‌ها، کاهش ارزش پول ملی باعث رقابتی‌تر شدن و افزایش کالای داخلی می شود و در نتیجه صادرات را بیشتر می‌کند. افزایش صادرات و تولید هم ارزش سهام شرکت‌های بورسی را بالا می‌برد.

اما مخالفان بورس ایران یک بورس دلاری است این نظریه سوال‌هایی مطرح می‌کنند که ممکن است اصل نظریه را زیر سوال ببرد. آن‌ها از تاثیر افزایش قیمت مواد اولیه می‌پرسند. و مهم‌تر از آن شرکت‌هایی که تولیدات آن‌ها اصلا صادراتی نیست.

در بازار سرمایه برخی شرکت‌ها مانند شرکت‌های پتروشیمی یا فولادی بازار بین‌المللی دارند اما برخی صنایع و موسسات کوچک‌تر نه. اوضاع آن‌ها با افزایش نرخ ارز چگونه خواهد شد؟

مطمئنا با افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی و افزایش قیمت مواد اولیه، تولیدات غیر صادراتی متحمل هزینه گزافی خواهند شد. پس رشد یکپارچه با افزایش نرخ ارز به سختی قابل پذیرش است.

دیدگاه سهم‌گراها

سهم‌گراها به طور کلی رابطه بین نرخ ارز و ارزش سهام را برعکس می‌دانند. بر اساس نظریه آن‌ها کاهش ارزش سهام شرکت‌های بورسی منجر به کاهش نرخ بهره و نهایتا خروج سرمایه از کشور می‌شود و تقاضا برای دریافت ارز خارجی را افزایش می‌دهد. این اتفاق یعنی افزایش تقاضای دریافت ارز سبب می‌شود نرخ ارز رشد کند. در شرایط رکود اقتصادی، رخ دادن این وضعیت محتمل‌تر است.

دیدگاه خنثی

دیدگاه سوم اما رابطه‌ای معنادار بین تغییرات نرخ ارز و بازار سهام متصور نیستند. آن‌ها معتقدند وابسته به شرایط اقتصادی، ممکن است تغییرات نرخ ارز سبب بهبود شرایط بازار یا افت آن شود.

سخن آخر

در علم اقتصاد پایین نگه‌داشتن ارزش پولی یک کشور، در صورتی می‌­تواند به بهبود وضعیت اقتصادی آن کشور بیانجامد که تولیدات آن از حالت تک‌محصولی خارج شود تا کشورهای دارای واحد پول قدرتمندتر برای خرید کالاهای کشور مذکور ترغیب شوند. این تئوری، سیاست کشور چین در سالیان گذشته برای تصاحب بازارهای جهانی بود که تا حد بسیار زیادی با موفقیت پیاده‌­سازی شد و کالاهای چینی بازارهای جهانی را تصاحب کردند. اما در کشورهای تک‌محصول نظیر اقتصاد نفت‌ محور ایران، تضعیف پول ملی نه تنها باعث افزایش صادرات نمی­‌شود، بلکه در صورت عدم مدیریت صحیح به دلیل افزایش تورم، به کاهش قدرت خرید اقشار مختلف خواهد انجامید. به همین دلیل است که دولت­‌های مختلف با اتخاذ سیاست­‌های ضد تورمی در جهت افزایش قدرت پول ملی برمی‌­آیند که البته این سیاست نیز در زنجیره به هم پیوسته­ علم اقتصاد افزایش بیکاری و رکود را به دنبال دارد.

از طرف دیگر هنوز اتفاق نظری بابت تاثیر نرخ ارز بر بازار سرمایه وجود ندارد. تجربه نشان داده در بیشتر موارد، افزایش نرخ ارز و به تبع آن افزایش انتظارات تورمی، باعث رشد شاخص بورس شده است. هرچند امروز بازار سرمایه اوضاعی متفاوت را تجربه می‌کند. یعنی قیمت بعضی سهم‌ها، حتی با دلار ۱۰ هزار تومانی هم توجیهی ندارد.

صعود 16 هزار واحدی شاخص بورس امروز یکشنبه

بورس اوراق بهادار تهران این روزها تحت تأثیر بسته ده‌بندی حمایت از بازار سرمایه از یکسو و روند رو به رشد قیمت دلار در بازار کمی جان گرفته است، به گونه‌ای که .

بورس اوراق بورس ایران یک بورس دلاری است بهادار تهران این روزها تحت تأثیر بسته ده‌بندی حمایت از بازار سرمایه از یکسو و روند رو به رشد قیمت دلار در بازار کمی جان گرفته است، به گونه‌ای که امروز هم در یک روند کاملاً افزایشی قرار گرفت و شاخص کل در پایان معاملات با رشد 16 هزار و 351 واحد نسبت به روز قبل به رقم یک میلیون و 344 هزار و 676 واحد رسید.

همچنین شاخص کل با معیار هموزن با رشد 5 هزار و 78 واحد به رقم 379 هزار و 862 واحد رسید. ارزش بازار در بورس تهران به بیش از 4 میلیون و 976 هزار میلیارد تومان رسید.

معامله‌گران امروز بیش از 7.5 میلیارد سهام حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب 344 هزار فقره معامله و به ارزش 3 هزار و 845 میلیارد تومان داد و ستد کردند.

همه شاخص‌های بورس امروز هم سبز شدند، به گونه‌ای که شاخص کل و شاخص قیمت با معیار وزنی ـ ارزشی 1.2 درصد رشد کردند، این دو شاخص در معیار هموزن 1.3 درصد افزایش یافتند.

شاخص آزاد شناور 1.3 درصد رشد کرد، شاخص بازار اول بورس 1.6 درصد تقویت شد و شاخص بازار دوم بورس به اندازه 0.72 درصد رشد کردند.

نمادهای ملی مس، گل‌گهر، گسترش نفت و گاز پارسیان، شستا، کشتیرانی جمهوری اسلامی، فولاد خوزستان و سرمایه‌گذاری غدیر به ترتیب بیشترین اثر افزایشی در شاخص بورس را داشتند.

در فرابورس ایران هم شاخص کل با 127 واحد افزایش به رقم 17 هزار و 834 واحد رسید. ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران به بیش از 971 هزار میلیارد تومان رسید.

ارزش بازار پایه فرابورس که شرکت‌های تازه وارد به بازار سرمایه و شرکت‌های اخراجی از بازارهای اصلی را شامل می‌شود به 321 هزار میلیارد تومان رسید.

معامله‌گران امروز بیش از 3.8 میلیارد سهام حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب 212 هزار فقره معامله و به ارزش 4 هزار و 247 میلیارد تومان داد و ستد کردند.

با این حساب ارزش معاملات دو بازار بورس و فرابورس امروز به حدود 8 هزار میلیارد تومان رسید. امروز نمادهای پتروشیمی تندگویان، پتروشیمی زاگرس، آریاساسول، فولاد ارفع، صبا تأمین، بیمه پاسارگاد و پالایش نفت لاوان به ترتیب بیشترین اثر افزایشی در شاخص بورس را از خود به جای گذاشتند.

به گزارش فارس، گرچه عمده سهام موجود در بازار به نقطه ارزنده رسیده‌اند و یکی از سیاست‌های دولت تقویت بازار سرمایه است اما در عین حال نباید از ریسک و نوسان در این بازار غافل شد و قبل از معامله باید مطالعه، مشورت و تحلیل در مورد بازار صورت گیرد.

مقایسه رشد دلار و صندوق سهامی بازار بورس ایران

مقایسه رشد دلار و صندوق سهامی، مسیر میان‌بری برای معامله‌گرانی که به دنبال روشی برای افزایش بازدهی معاملاتشان در بازار بورس هستند، روشن می‌کند.

شاید باورش برای بسیاری از معامله‌گران سخت باشد که امکان کسب سودهای چند صددرصدی از بورس ممکن باشد. اگر تا پایان این مقاله همراه کالج تی‌بورس باشید، با وجه‌های پنهان بازار بورس که کمتر درباره آن صحبت می‌شود، آشنا می‌شوید.

اصلی‌ترین سوال هر شخصی که قصد خرید یک دارایی برای سودآوری یا حفظ ارزش سرمایه‌اش در وضعیت تورمی را دارد این است که، چه سرمایه‌گذاری، بیشترین بازدهی را برایش دارد؟!

در مقاله مقایسه رشد دلار و صندوق سهامی قصد داریم شرایط و پیامدهای سرمایه‌گذاری در دلار، به عنوان یکی از شیوه‌های رایج و مورد توجه معامله‌گران در ایران و سرمایه‌گذاری در صندوق سهامی که کمتر از آن چیزی که استحقاقش را دارد زیر نظر معامله‌گران قرار می‌گیرد را بررسی کنیم.

با مطالعه مقاله مقایسه رشد دلار و صندوق سهامی، دیدگاه منطقی و واقعی‌تری نسبت به سرمایه‌گذاری در دلار پیدا می‌کنید و یکی از مناسب‌ترین روش‌های سودآوری به صورت قانونی و معتبر در بازار بورس که بخش قابل توجهی از معامله‌گران از آن مطلع نیستند را خواهید آموخت.

همراه کالج تی‌بورس باشید.

در این مقاله چه می‌آموزید؟

1. تورم چیست و تأثیری در فرآیند سرمایه‌گذاری دارد؟
2. سرمایه‌گذاری در دلار چقدر می‌تواند سودآور باشد؟
3. صندوق سهامی چیست؟
4. صندوق سهامی چقدر پتانسیل رشد و سوددهی دارد؟
5. مزایا و معایب سرمایه گذاری در دلار و صندوق سهامی

این مقاله برای چه کسانی مناسب است؟

1. افرادی که به دنبال روشی ایمن برای حفظ ارزش سرمایه خود در شرایط تورمی هستند.
2. سرمایه‌گذاران فعال در بازارهای مالی جهانی و بازار بورس.
3. معامله‌گرانی که با فرصت سودآور صندوق سهامی آشنا نیستند.

تورم چیست؟

تعریف‌های متفاوتی برای تورم بیان شده اما وجه اشتراک بیشتر آنها در یک جمله خلاصه ‌می‌شود. به طور کلی تورم را نوعی رشد نامنظم و زیاد قیمت‌ها می‌دانند.

در یک تعریف آسان‌تر و قابل درک از تورم، می‌توانیم شرایط اقتصادی را زمانی تورمی بدانیم که ارزش پول ملی پشتوانه دار نسبت به پول تولید شده در سطح جامعه کمتر باشد و به نوعی پول ملی ارزش و مقبولیت خود را تا حدودی از دست داده باشد.

هنگامی تورم به صورت افسار گسیخته رشد می‌کند ولی شرایط کسب درآمد بیشتر با همان شتاب افزایش تورم برای عموم مردم وجود ندارد، دارایی‌ها و سرمایه آنها ارزش سابق خود را از دست می‌دهد و با ادامه این روند به صورت مداوم این افت ارزش ادامه خواهد داشت و مشکلات اقتصادی و معیشتی برای اقشار مختلف جامعه ایجاد می‌شود.

تورم را می‌توانیم به سرعت حرکت یک پله برقی تشبیه کنیم. فرض کنید پله‌های این پله‌برقی فقط به طرف پایین حرکت می‌کند و انتهای مسیر آنها به دره ورشکستگی و بن‌بست اقتصادی ختم می‌شود.

ما چاره‌ای جز بالا رفتن از این پله‌برقی با وجود اینکه پله‌هایش به سمت پایین حرکت می‌کنند نداریم. در صورتی که منفل باشیم و به دنبال یک فرصت سرمایه گذاری مناسب نگردیم، در نهایت توسط پله‌برقی تورم به بن‌بست می‌رسیم.

هنگامی که یک سرمایه گذاری مناسب با سود معقول انجام دهیم، در بهترین حالت به شتاب حرکت پله‌ها نزدیک می‌شویم و در شرایط متعادلی که نه در مرز نابودی هستیم و نه در بخش‌هایی بالایی پله‌برقی به سر می‌بریم، به بقای خود در این وضعیت ادامه می‌دهیم.

اما هنگامی که سرعت رشد ارزش دارایی‌های ما از سرعت افزایش تورم پیشی بگیرد، در اصل در این شرایط، این ما هستیم که تورم را به زانو درآوردیم و بر آن غالب شدیم. در این حالت شتاب پله برقی تورم از شتاب گام‌های ما کمتر است و ما می‌توانیم یک حاشیه امن مالی برای سرمایه‌مان ایجاد کنیم.

میزان سوددهی دلار در مقایسه رشد دلار و صندوق سهامی چقدر است؟

میزان سوددهی دلار در مقایسه رشد دلار و صندوق سهامی

دلار همواره جزو آن دسته از دارایی‌هایی بوده که سرمایه ‎گذاری روی آن بالاترین بازدهی را در مقایسه با سایر فرصت‌های سرمایه گذاری نداشته است.

از طرفی به عقیده اقتصاددان‌ها خرید دلار به قصد نوسانگیری از ارزش آن نوعی خیانت به ارز ملی کشور است. چراکه این کار عملاً باعث کاهش ارزش ارز ملی و به دنبال آن تأثیر منفی بر سفر مردم و کاهش توان خرید آنها می‌شود.

اما به طور اختصاصی در کشور ما، علاوه بر تمام این مسائل، نوسانات ارزش دلار تا حدی به تصمیمات و سیاست‌های مقامات دولتی در رابطه با ارتباطات بین‌المللی نیز وابسته است و این مسئله ریسک خرید و فروش دلار و نوسانات قیمتی آن را بیشتر می‌کند.

طبق تحقیقات انجام شده در بازه 3 تا 5 سال گذشته به ترتیب شاهد افزایش 3 تا 5 برابری ارزش دلار بودیم. اما میزان افزایش تورم تنها در سه سال گذشته از رشد قیمت دلار بیشتر بوده است. به عبارتی می‌توان گفت، خرید و فروش دلار در بهترین و پرسودترین حالت ممکن هم، جوابگوی مخارج و هزینه‌های زندگی افراد با وضعیت رشد فعلی تورم نبوده است.

مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در دلار چیست؟

مزایا:

1. امکان سودآوری از نوسانات زیاد آن در صورت داشتن مهارت بالا در معامله‌گری
2. قدرت نقدشوندگی بالای سرمایه در بازار
3. بازدهی مناسب در صورت سرمایه‌گذاری بلند مدت

معایب:

1. نوسانات بالای دلار به علت تأثیر اتفاقات سیاسی و اقتصادی
2. خطر سرقت دلار به صورت فیزیکی
3. بازدهی کم در کوتاه مدت
4. بازدهی کمتر نسبت به سایر فرصت‌های سرمایه‌گذاری
5. دشوار بودن تحلیل و پیش‌بینی آینده روند قیمت دلار

صندوق سهامی چیست و مقدار سود آن در مقایسه رشد دلار و صندوق سهامی چگونه است؟

صندوق سهامی یک سبد متشکل از اوراق درآمد ثابت، سهام و حق تقدم سهام های مورد معامله در بازار بورس است که معامله‌گران با سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها، می‌توانند با توجه به زمانی که در قرارداد سرمایه‌گذاری در صندوق موردنظر قبول کردند، سود دریافت کنند.

در این روش ریسک سرمایه‌گذاری در بازار بورس کاهش می‌یابد. زیرا معامله‌گران به صورت مستقیم روی نمادهای بورسی سرمایه‌گذاری نمی‌کنند که نیاز باشد شخصاً معاملات خود را کنترل کنند.

در صندوق سهامی مدیریت سبد سرمایه‌گذاری و میزان سود و زیان کاربران، بر عهده افراد متخصص و حرفه‌ای فعال در آن صندوق سهامی است. و در اغلب اوقات برآیند فعالیت و سودآوری اشخاصی که از طریق صندوق های سهامی و به صورت غیر مستقیم در بازار بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند از معامله‌گرانی که مستقیماً خودشان اقدام به خرید و فروش نمادهای مورد معامله در بازار بورس می‌کنند بیشتر است.

برای عضویت در صندوق های سهامی، پروسه پیچیده‌ای پیشرو ندارید؛ کافی است به وبسایت مرجع و معتبر صندوق موردنظر خود مراجعه کنید یا به صورت حضوری به دفتر کار آنها بروید و پس از پذیرش قوانین و مقررات صندوق و امضای قرارداد سرمایه‌گذاری در صندوق سهامی، سرمایه خود را به متخصصین و معامله‌گران حرفه‌ای بسپارید، تا آنها در موعد مقرر سود معاملات را برایتان واریز کنند.

پیشنهاد می‌کنیم حتماً قبل از سرمایه‌گذاری در صندوق سهامی، امیدنامه آن صندوق را مطالعه کنید تا به صورت دقیق از نحوه سبدچینی، مدیریت سرمایه و کنترل ریسک و مقدار بازدهی صندوق مطلع شوید. اگر دانش کافی برای تحلیل اطلاعات امیدنامه صندوق سهامی را ندارید حتماً از مشاوران و افراد آگاه در این زمینه راهنمایی بگیرید.

نکته مهم دیگری که در رابطه با سرمایه‌گذاری در صندوق سهامی باید مدنظر داشته باشید، این است که معمولاً سود و تأثیر مثبت سرمایه‌گذاری در صندوق سهامی، در بلند مدت مشخص می‌شود.

اگر دیدگاه کوتاه مدت در سرمایه‌گذاری دارید، نباید انتظار کسب سود بسیار زیادی از صندوق سهامی داشته باشید.

در عین حال معمولا بازدهی صندوق سهامی از سودی که با سپرده‌گذاری سرمایه خود در بانک به شما پرداخت می‌شود بیشتر است. و می‌تواند به سرمایه‌گذارانی که دیده بلند مدتی دارند، سودهای دلچسبی بدهد.

به عنوان مثال صندوق سرمایه‌گذاری بورسیران با 12 سال سابقه موفق به کسب 35 هزار درصد سود و صندوق سرمایه‌گذاری آگاه نیز با 12 سال سابقه فعالیت، 43 هزار درصد سودآوری داشته است.

ارتباط انواع سبد سرمایه‌گذاری و مقایسه رشد دلار و صندوق سهامی

به صورت کلی 3 نوع سبد سرمایه‌گذاری وجود دارد که صندوق سهامی یکی از انواع آن محسوب می‌شود.

انواع سبد سرمایه‌گذاری عبارت‌اند از:

صندوق سهامی

بخش عمده‌ای از این نوع سبد سرمایه‌گذاری را سهام‌های مورد معامله در بازار بورس تشکیل می‌دهند.

صندوق آهنگ سهام کیان از جمله صندوق‌ های سهامی است که توانسته تنها در عرض یک سال سود 16 درصدی را به سرمایه‌گذاران خود بپردازد.

صندوق درآمد ثابت

صندوق درآمد ثابت به علت اینکه ریسک حداقلی را در زمینه سرمایه‌گذاری دارد، سود کمتری نسبت به سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری پرداخت می‌کند.

عمده تمرکز صندوق های درآمد ثابت در سرمایه‌گذاری روی اوراق دولتی و مشتقات آنها است. همان‌طور که از نام این صندوق مشخص است، سود ثابت و معینی را به کاربران خود می‌پردازد.

صندوق مشترک اندیشه فردا در سابقه 7 ساله خود، 330 درصد بازدهی داشته است و از نمونه صندوق های درآمد ثابت به شمار می‌آید.

صندوق مختلط

صندوق مختلط روی ترکیبی از اوراق بانکی تضمینی و سهام شرکت‌های موجود در بازار بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند. ریسک سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها تقریباً مابین ریسک صندوق سهامی و صندوق درآمد ثابت است.

صندوق سرمایه‌گذاری مشترک پارس که در گروه صندوق های مختلط قرار دارد، در 10 سال سابقه فعالیت خود، سود 7 هزار درصدی داشته است.

معامله‌گران می‌توانند باتوجه به میزان ریسک‌پذیری خود و شرایط صندوق های سهامی یا نوسانات دلار، بهترین بازاری که نیازهای آنها را برطرف می‌کند و در عین حال سرمایه آنها را تا حد زیادی در معرض خطر قرار نمی‌دهد انتخاب کنند.

معمولا سبد سرمایه‌گذاری از نوع صندوق سهامی در عین مدیریت مناسب ریسک سبد، بازدهی بهتری از سایر سبدهای سرمایه‌گذاری دارد.

بهترین صندوق سهامی با توجه به مقایسه رشد دلار و صندوق سهامی برای سرمایه‌گذاری چیست؟

بهترین صندوق سهامی | کالج تی بورس

برای تعیین بهترین صندوق سهامی برای سرمایه‌گذاری نمی‌توانیم به معرفی یک یا دو صندوق موفق اشاره کنیم؛ زیرا همواره ممکن است صندوق های سرمایه‌گذاری بورس ایران یک بورس دلاری است با توجه به فعالیت‌ها و افراد متخصصی که در تیم خود به کار می‌گیرند، عملکرد درخشانی‌تری از خود به نمایش بگذارند و از ارزش بالاتری برخوردار باشند.

در نتیجه در این بخش سعی می‌کنیم به مهم‌ترین پارامترهایی که برای تشخیص یک صندوق سهامی مناسب و پربازده باید به آن توجه کنید اشاره کنیم.

مهم‌ترین نکاتی که برای تشخیص بهترین صندوق سهامی باید به آن توجه کنید عبارت‌اند از:

میزان سوددهی در طی یک الی دو ماه گذشته صندوق سهامی

یکی از مناسب‌ترین ملاک‌ها برای اثبات ادعای یک صندوق سهامی مبنی بر پرداخت سودهای مناسب، بررسی میزان بازدهی آن صندوق در چند ماه اخیر است.

کارنامه فعالیت صندوق سهامی در شرایط نزولی بازار

“افراد بزرگ و تأثیرگذار، قدرت خود را در قلب مشکلات و شرایط سخت اثبات می‌کنند؛ وقتی همه چیز خوب است که هر شخصی می‌تواند، رفتار و عملکرد مثبتی داشته باشد.”

یک صندوق سهامی خوب و مناسب که افراد آگاه و عالمی در آن حضور داشته باشند، مهارت و قدرت تصمیم‌گیری و انتخاب درست خود را در روزهای تاریک بازار بورس نشان می‌دهد.

پیشنهاد می‌کنیم تاریخچه بازار بورس و میزان سود و زیان صندوق های سهامی را بررسی کنید و ببینید هنگامی که بازار در یک موج اصلاحی سنگین و طولانی است؛ عملکرد صندوق چگونه بوده است؟

آیا توانسته سودی مناسبی از نوسانات بازار کسب کند؟ در برخی مواقع شاید لازم باشد انتظار سودآور بودن صندوق را در شرایطی که قیمت سهام‌ها مدام در حال ریزش بوده نداشته باشیم و ببینیم در بین چند صندوق سهامی، کدام صندوق کمترین ضرروزیان را ثبت کرده است.

میزان ریسک‌پذیری خودتان و صندوق سهامی

بدون شک سودآوری در بازار سرمایه بودن ریسک و به خطر انداختن سرمایه، بی‌معنی خواهد بود.

در نتیجه ابتدا باید به درک واقعی و درستی از میزان خطرپذیری و ریسک کردن خود برسید. سپس شرایط صندوق سهامی را بررسی کنید و ببینید آیا حاضر به پذیرش این میزان از ریسک در معاملات هستید یا خیر.

مدت زمان سرمایه گذاری صندوق سهامی

همان‌طور که در بخش‌های قبلی بیان کردیم، بازدهی و سودآوری واقعی صندوق های سهامی در بلند مدت خودش را نشان می‌هد.

توقع و خواست خود از بازار را در یک بازه زمانی مشخص تعیین کنید و ببینید آیا صندوق سهامی در فواصل گذشته بازار توانسته در آن مدت زمان، حد سودی که انتظار دریافت آن را دارید، از بازار کسب کند. البته به نتیجه‌ای که از این بررسی بدست می‌آید نمی‌توان 100% استناد کرد؛ چراکه به دلایل مختلفی مانند تغییر مسئولیت افراد مشغول در صندوق سهامی یا اتفاقات مهم سیاسی و اقتصادی در کشور و جهان، ممکن است عملکرد صندوق در بازه‌های زمانی مختلف متفاوت باشد.

اگر قصد سودآوری از نوسانات کوتاه مدت بازار را دارید، ترجیحاً در صندوق های سهامی، سرمایه‌گذاری نکنید.

طول مدت فعالیت صندوق معاملاتی

طبیعتاً صندوق سهامی که دارای سابقه طولانی مدت در امور مالی و سرمایه‌گذاری باشد، از اعتبار بیشتری برخوردار است و سرمایه‌گذاران می‌توانند با آرامش خاطر بیشتری سرمایه خود را به آن صندوق بسپارند.

مقایسه میزان بازدهی صندوق های سهامی

بدیهی است صندوق سهامی که کارنامه درخشان‌تری در دوران فعالیتش داشته باشد، انتخاب مناسب‌تری برای سرمایه‌گذاری در صندوق های سهامی است.

کلام پایانی درباره مقایسه رشد دلار و صندوق سهامی

به واسطه تورمی که روزبه‌روز فشار آن را بیشتر روی شانه‌های زندگی‌هایمان احساس می‌کنیم، ناچاریم برای جلوگیری از کاهش ارزش سرمایه و مشکلات اقتصادی، در یک بازار سودآور و پربازده سرمایه‌گذاری کنیم.

در مقاله مقایسه رشد دلار و صندوق سهامی، دو فرصت سرمایه‌گذاری خریدوفروش دلار و عضویت در سبد سهامی را مورد بررسی قراردادیم.

دلار پتانسیل کافی برای کسب بیشترین بازدهی را ندارد و در مقایسه با سایر بازارهای مالی سود کمتری برای سرمایه گذاران فراهم می‌کند. اما صندوق های سهامی با مدیریت و خرید و فروش حرفه ای نمادهای بورسی سودآور، بدون اینکه نیاز باشد شخص سرمایه‌گذار کار خاصی انجام دهد، با سرمایه او در بازار بورس فعالیت می‌کنند و در بلند مدت سودهای بسیار خوبی به کاربران خود می‌پردازند.

کالج تی‌بورس به عنوان بهترین آموزشگاه آموزش بورس در مشهد، دوره صفر تا صد معامله گر حرفه‌ای بورس را به صورت حضوری و غیرحضوری در سراسر کشور برگزار می‌کند.

در دوره آموزش بورس در مشهد کالج تی‌بورس، استراتژی‌های معاملاتی ابداعی و تست شده کالج تی‌بورس به دانش‌پذیران آموزش داده می‌شود و به صورت مستند و دقیق نتایج حاصل از این استراتژی‌ها در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.

دلار، طلا یا بورس؟! کدام بازار برای حفظ ارزش سرمایه گزینه بهتری است؟

حفظ ارزش سرمایه در شرایط تورمی اقتصاد امروز، به یکی از مهمترین دغدغه‌های عموم جامعه تبدیل شده است. از این رو هرگز نباید فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری را از دست بورس ایران یک بورس دلاری است داد. بازارهای دلار، طلا یا بورس و اخیرا ارزهای دیجیتال را می‌توان از ابزارهای سرمایه‌گذاری قشر زیادی از جامعه دانست.

از میان این گزینه‌های مختلف، کدام روش سرمایه‌گذاری مناسب‌تر است؟ برای انتخاب روش مناسب، ابتدا باید با مزایا و معایب هر یک از روش‌های سرمایه‌گذاری آشنا شد. در این مقاله، تلاش بر این است مزایا و معایب سه نمونه از رایج‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری مطالبی ارائه شود.

سرمایه‌گذاری در طلا

سرمایه گذاری در طلا از طریق شیوه‌های مختلفی مانند خرید طلای زینتی، سکه و صندوق‌های کالایی مبتنی بر طلا انجام می‌شود که در چند سال اخیر، به دلیل سطح نقدشوندگی مطلوب و ریسک کمتر بسیار محبوب شده و مورد توجه تعداد بیشتری از افراد قرار گرفته است.

اگر بخواهیم توضیح ساده ای از مفهوم نقدشوندگی ارائه کنیم، می توان گفت نقدشوندگی یعنی چقدر زمان طول می‌کشد تا دارایی به پول نقد تبدیل شود. به عنوان مثال، برای فروش طلا، کافی است فرد به طلا فروشی رود و سکه یا طلای خود را با قیمت روز به فروش برساند. اگرچه استفاده رایج از طلا به صورت زینتی است اما اکثر خانواده‌ها به طلا و سکه از دیدگاه یک روش سرمایه‌گذاری می‌نگرند.

مزایای سرمایه‌گذاری در طلا

طلا و سکه از قدیم برای سرمایه گذاری بسیار پر طرفدار و ارزشمند بوده است، هرچند ممکن است به دلیل کاهش یا افزایش تقاضا، نرخ تبدیل طلا به وجه نقد نوسان زیادی داشته باشد اما، تجربه نشان می‌دهد که احتمال سقوط قابل توجه قیمت طلا بسیار کم است.

علاوه بر طلا، فلزات ارزشمند دیگری مانند نقره، پلاتین و پالادیوم نیز وجود دارند که ممکن است سود بیشتری را برای سرمایه‌گذاران داشته باشند.

به طور کلی، برخی از مزایای سرمایه‌گذاری در طلا عبارتند از:

• نقدشوندگی آسان طلا و سکه
• بازدهی خوب بازار طلا در بلند مدت
• حفظ ارزش پول در مقابل تورم
• سرمایه‌گذاری مطمئن و امن
• تاثیرپذیری سریع طلا از شوک‌های اقتصادی

معایب سرمایه‌گذاری در طلا

برای سرمایه‌گذاری در هر بازاری باید دانش کافی و تخصص آن را داشت که با آگاهی کامل، از فرصت‌های سرمایه‌گذاری آن بازار استفاده کرد. بازار طلا نیز از این قانون جدا نیست و چه بسا افرادی که به دلیل نداشتن اطلاعات کافی، ضررهای هنگفتی را تجربه کرده‌اند.

قیمت طلا از عوامل مختلفی تاثیر می‌پذیرد که برخی از آنها شامل قیمت طلای جهانی، قیمت ارز و ریسک‌های مختلف اقتصادی و سیاسی است.

• طلاهای دارای جواهر و سنگ، هنگام خرید و فروش از سود سرمایه‌گذار می‌کاهد. بنابراین، ترجیحا طلاهایی را باید انتخاب کرد که در آنها هیچ نوع سنگی استفاده نشده باشد. در واقع، سرمایه‌گذار هنگام خرید بهای جواهر و سنگ را می‌پردازد ولی هنگام فروش، پولی دریافت نمی‌کند. معمولا محاسبات و فرمول‌های پیچیده‌ای در این خصوص وجود دارد که اغلب به نفع سرمایه‌گذار نیست.
• افت سود هنگام فروش طلا انکارناپذیر است که یکی از دلایل آن، دست دوم شدن آنهاست. با توجه به اینکه نگاه سرمایه‌گذار به طلا، سرمایه است، انتخاب طلای دست دوم می‌تواند گزینه‌ی مناسب‌تری باشد. در این صورت هم طلای بیشتری می‌توان خرید، هم هنگام فروش، ضرر زیادی متحمل نخواهید شد.
• هر چقدر اجرت ساخت طلا زیادتر باشد، در هنگام فروش با قیمت کمتری فروخته خواهد شد. بنابراین، در هنگام خرید طلای زینتی باید به اجرت ساخت آن توجه کرد.

سرمایه‌گذاری روی دلار

به طور کلی، روند تاریخی بازارها نشان می‌دهد باوجود اینکه در مقاطعی نرخ ارز جهش داشته و التهاب و ریسک‌های سیاسی وجود داشته و تهدیدهای خارجی و حتی تهدید نظامی بر سر کشور سایه افکنده، باز هم بازار سهام در میان‌مدت و بلندمدت بازدهی بهتری برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. دلیل این امر تاثیر نرخ ارز در رشد درآمدهای عملیاتی و سودآوری شرکت‌های بورسی است. زیرا بسیاری از شرکت‌های بزرگ بورسی صادرات محور هستند و کالاهای آنها بر مبنای قیمت‌های جهانی نرخ‌گذاری می‌شوند.

عوامل تاثیرگذار در رشد یا سقوط دلار

مثبت بودن تراز تجاری یا به عبارت دیگر بیشتر بودن صادرات از واردات، می‌تواند عرضه را در بازار ارز تقویت کند و عکس آن اگر واردات بیشتر باشد، ممکن است تقاضای قوی‌تری در بازار ایجاد شود. به طور کلی، عرضه و تقاضا در بازار ارز از اهمیت بالایی برخوردار است و تراز تجاری و تراز پرداخت‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا می‌کنند.

تقاضای خروج سرمایه در مقاطعی که چشم‌انداز اقتصادی و سیاسی کشور تیره باشد، تقاضای بیشتر در بازار ارز پمپاژ می‌کند. رشد پایه پولی و حجم نقدینگی هم می‌تواند در میان مدت و بلندمدت موجب تضعیف ریال و رشد ارزهای خارجی شود. به همین دلیل در صورتی که کسری بودجه دولت از محل استقراض از سیستم بانکی تامین شود، می‌تواند در میان مدت و بلندمدت بر نرخ ارز موثر باشد. هر چند دولت می‌تواند از طریق انتشار اوراق با استقراض از خانوارها و بخش خصوصی مانع این امر شود.

از سوی دیگر، هر چه ذخایر ارزی بانک مرکزی قوی‌تر باشد، قدرت مانور آن در بازارسازی بیشتر است و بهتر می‌تواند تعیین‌کننده نرخ باشد. گاهی در کوتاه مدت ممکن است سرمایه‌گذاری در ارزهای خارجی جذاب باشد ولی روند تاریخی بازارها نشان می‌دهد که در بلندمدت معمولا دارایی‌های مولد، بازدهی بهتری در بلندمدت ایجاد کرده‌اند. با بورس ایران یک بورس دلاری است نگاهی به بازدهی صندوق‌های بزرگ بازار سهام این ادعا روشن‌تر می‌شود.

مزایای سرمایه گذاری در دلار

• استاندارد دلار بسیار شبیه استاندارد طلا است. اکثر قراردادهای جهانی به ویژه قراردهای نفتی، مطابق با نرخ ارز هستند. همچنین برخی از اقتصادهای جهانی برتر مانند سنگاپور، مالزی، هنگ کنگ و چین، نرخ ارز خود را بر اساس دلار تنظیم می‌کنند.
• اگر قیمت ارز در یک بازه زمانی پیوسته و بلندمدت، روند صعودی داشته باشد، لزوما شرایط بحرانی ایجاد نمی‌کند. البته ممکن است بر بازارهای دیگر اثر بگذارد. دلیل بحران زا نبودن آن، امکان هماهنگ شدن فضای اقتصاد کشور با آهنگ تغییرات است.
• برخی اوقات، سرمایه‌گذاری در ارزهای خارجی ممکن است در بازه زمانی کوتاهی جذاب و مناسب باشد اما، اغلب دارایی های مولد در بازه زمانی طولانی مدت، از بازدهی بهتری برخوردار بوده‌اند. لذا می‌توان به بازدهی صندوق‌های بزرگ بازار سهام نیز نگاهی انداخت.

معایب سرمایه‌گذاری در دلار

• تقاضای دلار در ایام و فصول مختلف سال متفاوت بوده و عواملی مانند مناسبت‌های فصلی و مسافرت‌های سیاحتی و زیارتی بر تقاضای دلار اثر می‌گذارند.
• همواره میزان رشد دلار و سودآوری آن از دغدغه‌های بزرگ اکثریت افراد بوده و سرمایه‌گذاران باید حتما رشد سالانه و روند قیمتی دلار را بررسی و به سیر نزولی یا صعودی آن توجه کنند.
• یکی از مهمترین نکاتی که باید توجه کرد این است که آیا دلاری که برای سرمایه‌گذاری خرید می‌شود در شرایط مختلف بازار، قابلیت نقدشوندگی دارد یا خیر؟ پس نقدشوندگی در بازار صرافی‌ها بسیار حائز اهمیت است.
• در برخی اوقات، برای افزایش نرخ دلار، دلیلی وجود نداشته اما معمولا ورود دلالان به بازار ارز موجب می‌شود نرخ دلار به صورت غیر متوازنی یک دفعه افزایش یابد.
• تاثیرپذیری از سیاست خارجی و ریسک‌های مربوط به آن را می‌توان از مهمترین معایب این سرمایه‌گذاری دانست.

سرمایه‌گذاری در بورس

یکی از راه‌های سرمایه‌گذاری که جزو سودآورترین روش‌ها نیز قلمداد می‌شود، خرید و فروش سهام است. بازار سهام که با نام بازار بورس نیز شناخته می‌شود، یکی از حساس‌ترین حوزه‌های اقتصاد است. به عبارت دیگر، بازار سهام نقطه تقاطع خریداران و فروشنده‌های سهام است.

در بازار سهام، سرمایه‌گذاران با ارائه یک قیمت خاص، پیشنهاد خود را ارائه می‌کنند و فروشندگان نیز به دنبال قیمت مشخصی هستند. وقتی این دو قیمت‌ها با هم تطبیق یابند، معامله انجام می‌شود.

سرمایه‌گذاری در سهام علاوه بر تغییرات قیمت سهام، می‌تواند در بخش تقسیم سود که سالیانه انجام می‌شود نیز سوددهی داشته باشد. بررسی عملکرد سال‌های گذشته‌ی شرکت‌ها مشخص می‌کند که سود کسب‌شده برای هر سهم در چه محدوده‌ای است.

مزایای سرمایه‌گذاری در بورس

• میزان سرمایه شما برای ورود به بورس مهم نیست! معمولا اغلب افراد برای شروع سرمایه گذاری، نگران مبلغ دارایی و میزان سرمایه اولیه خود هستند.
• پس‌اندازهای کوچک به گردش در می‌آیند! با ورود به بازار بورس، امکان سرمایه گذاری با رقم های کم نیز وجود دارد. مبالغ کمی مانند یک میلیون که نمی‌توان با آن کسب و کار راه‌اندازی کرد، به راحتی در بورس قابل سرمایه‌گذاری هستند.
• نگران نقد شدن سرمایه خود نخواهید بود! هر زمان که مایل باشید، می‌توانید سهام خود را بفروشید و دو روز بعد آن را برداشت کنید. بنابراین، نسبت به ابزارهای دیگر، نقدشوندگی سرمایه شما بالاتر خواهد بود.
• تنوع درآمدی خواهید داشت! هنگامی که سهام شرکتی را می‌خرید، در واقع، سهامدار آن شرکت می‌شوید و در سودآوری شرکت سهیم خواهید شد.
• از شفافیت سرمایه‌گذاری خود در بازار مطمئن خواهید بود! تمامی شرکت‌هایی که عضو بورس هستند، بر اساس قانون وظیفه دارند اطلاعات مجاز خود را طی دوره‌های زمانی در اختیار فروشندگان و خریداران قرار دهند.
• از هر نقطه دنیا، می‌توانید در بورس سرمایه‌گذاری کنید! کافیست با یک کامپیوتر به اینترنت متصل شوید و معاملات دلخواه‌ خود را از طریق پلتفرم‌های معاملاتی متنوع که برای موبایل‌ها، تبلت‌ها و کامپیوترها ساخته شده‌اند، انجام دهید.
• سرمایه خود را در مقابل تورم، حفظ خواهید کرد! ارزش پول در طول زمان خود به خود کاهش می‌یابد و با توجه به تورم موجود در جامعه، در صورتی که پس‌اندازهای خود را در جای مناسبی سرمایه‌گذاری نکنید، ارزش آن بورس ایران یک بورس دلاری است کاسته خواهد شد.

معایب سرمایه گذاری در بورس

• سرمایه‌گذاری در بورس، چنانچه بدون برنامه و از روی عدم آگاهی انجام شود، ممکن است ضررهای هنگفتی را به شما تحمیل کند.
• خرید سهام شرکت‌هایی که برای اولین بار وارد بورس می‌شوند (عرضه اولیه)، معمولا با سود خوبی همراه است ولی مقدار سهامی که می‌توانید خریداری نمایید محدود است.
• رشد یا سقوط بورس، گاهی نسبت به یک عامل محرک، در مقایسه با سایر روش‌ها، واکنش‌های معکوس دارد. به این معنی که ممکن است یک عامل خارجی؛ اثر مثبت روی قیمت طلا داشته باشد ولی روی بورس اثر منفی بگذارد.
• امکان خرید و فروش سهام در هر روز هفته و هر ساعت روز ممکن نیست و دسترسی به دارایی شما ممکن است تا باز شدن بازارها و پیدا شدن مشتری مناسب چند روز طول بکشد.

سخن پایانی

همانگونه که گفته شد، ابزارها و گزینه‌های متنوعی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد که دلار، طلا یا بورس از مشهورترین آنهاست. نکته‌ای که نباید فراموش شود این است که سرمایه‌گذاری به مهارت، دانش و اطلاعات کافی نیاز دارد و کاملا یک حرفه‌ تخصصی است.

سامانه مدیریت ثروت مانو، شرایطی را فراهم کرده است که افراد با هر سطح از دانش مالی و بدون نیاز به صرف زمان بابت تحلیل اخبار و مولفه‌های اقتصادی، متناسب با درجه ریسک‌پذیری خود، بهترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری را به صورت غیرمستقیم انتخاب کنند.